Polityka Społeczna wobec bezrobocia
Dwa istotne problemy:
- istota i rodzaje bezrobocia,
- Instytucje i instrumenty polityki rynku pracy UE.
Przyczyny współczesnego kryzysu zatrudnienia i co za tym idzie bezrobocia:
czynniki ekonomiczne
uwarunkowania polityczne
uwarunkowania demograficzne (wkraczanie na rynek pracy licznych roczników)
uwarunkowania instytucjonalne (sztywność instytucji)
kulturowe
czynniki globalizacyjne – wzrost konkurencyjności
rewolucja naukowo techniczna
zmiany struktury produkcji
Nowy model stosunków pracy w Polsce – ramy prawne wyznacza prawo pracy, tj.:
Kodeks Pracy (1974)
Ustawy:
o zwolnieniach grupowych 2003r.)
o organizacji pracodawców 1991r.)
o rozwiązywaniu sporów zbiorowych (1991)
o Trójstronnej Komisji ds. Dialogu Społeczno –Gospodarczego (2001r.)
o zatrudnieniu pracowników tymczasowych (2003r.)
BEZROBOCIE – to przesunięcie zasobów pracy ze sfery aktywności do sfery bierności zawodowej,
To różnica między podażą pracy a popytem na pracę.
Bezrobocie może mieć następujące rodzaje:
frykcyjne – normalna fluktuacja kadr, normalny rynek pracy, zjawisko powszechne i naturalne;
strukturalne – zjawisko masowe, długoterminowe, poważny problem;
trwałe – gdy ludzie pozbawieni są pracy przez długi okres pracy;
sezonowe – to zjawisko czasowe, np. w rolnictwie lub sadownictwie.
Bezrobocie jako najważniejszy problem społeczny może mieć wiele przyczyn:
polityka gospodarcza,
koniunktura gospodarcza,
niedostosowanie kwalifikacji siły roboczej do zapotrzebowania rynku,
sytuacja mieszkaniowa i niedobór mieszkań (gdzie jest praca),
brak doświadczenia i kwalifikacji.
Bezrobocie jest główną przyczyną ubóstwa w Polsce:
bo obniża poziom życia bezrobotnych i ich rodzin,
bo powoduje konflikty rodzinne,
bo powoduje skłonności do odchyleń patologicznych,
bo stopniowo następuje utrata kwalifikacji zawodowych.
Polsce pomaga zwalczać bezrobocie UE i robi to poprzez fundusze i inne instrumenty
Europejski Fundusz Społeczny / Europejski Fundusz Socjalny – CEL: WALKA Z BEZROBOCIEM
- instrument polityki społecznej od 1960 roku
- w celu popierania inicjatyw na rzecz rozwoju kształcenia zawodowego, tworzenia nowych miejsc pracy,
- ponownego włączenia bezrobotnych do aktywnego życia
- by zwiększyć geograficzną i zawodową mobilność, dostosowywanie do zmian.
EFS - głównie – dla pracowników zagrożonych bezrobociem długoterminowym,
- głównie - dla ludzi młodych wkraczających dopiero na rynek pracy
- głównie – na rozwój potencjału kadrowego
Inicjatywa Wspólnotowa EQUAL – tzn. pomoc bezzwrotna:
przeznaczona na finansowanie programów działań zwalczających wszelkie przejawy dyskryminacji i nierówności na rynku pracy,
wspieranie integracji społecznych i zawodowych imigrantów
EURES – Europejski System Wymiany Informacji o miejscach pracy
To system współpracy publicznych służb zatrudnienia państw członkowskich UE + Norwegii i Islandii (z racji członkowstwa w EOG)
Ten system postał w celu umożliwienia praktycznego wdrożenia swobodnego przepływu pracowników
Zadania systemu:
informowanie o możliwościach i warunkach podjęcia pracy poza granicami państwa zamieszkania
poradnictwo w zakresie możliwości podjęcia zatrudnienia, umiejętności zawodowych, oceny kwalifikacji szans rozwoju zawodowego
pośrednictwo oparte na wymianie informacji między służbami zatrudnienia państw członkowskich o wolnych miejscach pracy
Podstawą jest zintegrowany system komputerowy – dostęp do bazy ofert
EUROPEJSKIE CENTRUM POPIERANIA KSZTAŁCENIA ZAWODOWEGO
- założone w 1975 roku,
- z siedzibą w Tesalonikach
- w celu popierania współpracy między państwami europejskimi w dziedzinie kształcenia zawodowego
Leonardo da Vinci – Program zajmujący się kształceniem zawodowym
- został zatwierdzony 6 grudnia 1994 r. decyzją Rady Ministrów Unii Europejskiej. Realizację programu zatwierdzono za okres od 1 stycznia 1995r. do 31 grudnia 1999.. Podstawowym założeniem programu jest realizacja wspólnej polityki państw Unii Europejskiej w zakresie kształcenia i doskonalenia zawodowego, stworzenie standardu w edukacji i kształceniu zawodowym. Głównym celem Programu Leonardo da Vinci jest wspieranie instytucji zajmujących się wyłącznie kształceniem zawodowym. Należą do nich m.in. szkoły
i uczelnie zawodowe, przedsiębiorstwa oraz władze publiczne. Zadaniem programu jest:
- zwiększenie poziomu kształcenia zawodowego poprzez zdobywanie przez uczniów i studentów praktycznej wiedzy.
Program dzięki prowadzeniu doradztwa zawodowego przygotowuje uczniów i studentów do potrzeb rynku pracy, organizuje szkolenia i praktyki zawodowe, wspiera współpracę uczelni z przedsiębiorstwami.
Młodzież dla Europy – pozaszkolna edukacja młodych ludzi
Program młodzieży dla Europy dedykowany jest pozaszkolnej, nieformalnej edukacji młodzieży w wieku od 15 do 25 lat oraz osobom z nimi współpracującymi. Program umożliwia dofinansowanie działalności pozaszkolnych, które nie są związane z nauczaniem szkolnym czy akademickim, np. koła zainteresowań, wizyty studyjne, wymiany młodzieżowe.
Lifelong Learning Programme – uczenie się przez całe życie
Jest kontynuacją programu Socrates i oznacza „Uczenie się przez całe życie”. Realizacja programu przewidziana jest na lata 2007 – 2013. Tak jak program Socrates, Lifelong Learning jest programem Unii Europejskiej w dziedzinie edukacji i doskonalenia zawodowego, którego celem jest między narodowa współpraca oraz promowanie mobilności uczniów i nauczycieli z krajów Europy. W ramach programu kontynuowane są działania prowadzone wcześniej w programach Socrates i Leonardo da Vinci. Celem programu jest rozwój różnych form uczenia się przez całe życie, podnoszenie jakości i zwiększanie atrakcyjności szkolnictwa i kształcenia zawodowego w Europie.