Układ wyspowy (elektroenergetyczny) jest specyficznym układem,
który powstaje wskutek całkowitego wydzielenia się ze „sztywnego”
systemu elektroenergetycznego pewnej jego części z pracującymi
generatorami (generatorem) i odbiorami. Wydzielenie może być
wynikiem planowego działania, jak np.:
- próby z układami wyspowymi w wielu elektrowniach, w ostatnich
latach,
- celowe wydzielenie, podyktowane szczególną sytuacją ruchową
w systemie elektroenergetycznym,
a także działań nieplanowych, jakimi są lokalne lub rozległe awarie
w systemie.
Podstawowym warunkiem pracy wyspowej, tuż po wydzieleniu,
jest zbilansowanie mocy czynnej i biernej w układzie. Ten problem
muszą rozwiązać w krótkim czasie wszystkie dostępne układy
automatyki bloków elektroenergetycznych i systemu przesyłowo-
rozdzielczego wchodzące w skład powstałej wyspy. Dotyczy to:
- regulatorów turbin, w celu zapewnienia utrzymania w dopuszczalnych
granicach ich obrotów (częstotliwości),
- regulatorów napięcia generatorów w celu zapewnienia utrzymania
napięcia na ich zaciskach i generacji wymaganej mocy biernej,
- układów aut. częstotliwościowego odciążania SCO linii ŚN,
- regulatorów napięcia autotransformatorów sprzęgłowych
i transformatorów,
- innych automatyk sieciowych.
Pracę wyspową charakteryzuje niska stabilność częstotliwości
i w mniejszym stopniu napięcia. Np. dla układu wyspowego
z jednym generatorem 200 MW po załączeniu lub wyłączeniu
odbioru o mocy kilku MW, fluktuacje częstotliwości napięcia
mogą dochodzić do kilkuset mHz lub więcej.
W ostatnich latach w naszym systemie przeprowadzono
z powodzeniem wiele prób z tworzeniem (od zera) ukł. wysp.,
jak i wydzielania z KSE zbilansowanych ukł. wyspowych
z jednym generatorem. Wykonywano próby synchronizacji
bloku cieplnego z zespołem hydrogeneratorów, a następnie
synchronizację takiej wyspy z systemem krajowym.
Dotychczasowe próby i zdobyte doświadczenia w ww. zakresie
są poważnym elementem programu obrony KSE.