Moc łamiąca układu to 60D.
Twardówka jest włóknista, nieprzezroczysta, przechodząca trwale w rogówkę w rąbku rogówki, gdzie znajduje się kanał Schlemma tworzący kąt przesączania. Twardówkę tworzą włókna kolagenowe (równoległe), sprężyste, fibroblasty, kom. barwnikowe. Rogówka jest przezroczysta, nieunaczyniona, składa się z 5 warstw:
Nabłonek przedni – ww. płaski nierogowaciejący
Blaszka graniczna przednia (Bowmana) – błona podstawna, bezkomórkowa
Zrąb rogówki – kolageny I i V
Blaszka graniczna tylna (Descementa) – bariera dyfuzyjna, błona podstawna
Śródbłonek rogówki – jw. płaski, umożliwiający odżywianie.
Naczyniówka zawiera naczynia krwionośne, elementy sprężyste, melanocyty, makrofagi, limfocyty, plazmocyty. Składa się z: blaszki nadnaczyniówkowej (zawierającej elementy sprężyste i nerwy), naczyniowej, naczyń włosowatych i blaszki podstawnej (Brucha), która jest wspólna dla nabłonka barwnikowego siatkówki.
Ciało rzęskowe składa się z obrączki rzęskowej, mięśnia rzęskowego (włókna o układzie południkowym, promienistym i okrężnym) i wieńca rzęskowego, między którego wyrostkami rozpięte sią więzadełka Zinna z fibryliny. Pokryte jest nabłonkiem dwuwarstwowym barwnikowym. Wytwarza on płyn komorowy.
Tęczówka zbudowana jest z tkanki łącznej luźnej bogato unaczynionej, obecne fibroblasty, makrofagi, melanocyty. Wyróżnia się nabłonek przedni, warstwę graniczną zewnętrzną, zrąb i nabłonek barwnikowy.
Część ślepa bez neuronów, składa się z dwóch nabłonków – powierzchnownego, walcowatego, bez pigmentu, oraz głębokiego sześciennego wypełnionego melaniną. Wytwarza ona ciecz wodnistą.
Część wzrokowa zawiera fotoreceptory, komórki modulujące (horyzontalne, amakrynowe, różnokształtne) oraz podporowe (Mullera, astrocyty).
Pręciki są długie, cienkie, występują obwodowo, budowa podobna do neuronów, obecne rodopsyny. Czopki są grube, krótkie, występują centralnie, obecne jodopsyny. Impuls świetlny docierając do komórki powoduje rozpad rodopsyny na opsynę i retinal, który zmienia się z cis na trans, obniżając w ten sposób stężenie cGMP, co powoduje hiperpolaryzację błony komórkowej i zaprzestanie hamowania neuroprzekaźników.
Wyróżnia się 10 warstw siatkówki:
Barwnikową (nabłonek jw. sześcienny z melaniną, leży na błonie Brucha)
Pręcików i czopków
Graniczna glejowa zewnętrzna (łączy fotoreceptory z komórkami glejowymi podporowymi (Muellera)
Ziarnistą zewnętrzną (ciała fotoreceptorów)
Splotową zewnętrzną (połączenia między komórkami receptorowymi, neuronami i horyzontalnymi)
Ziarnistą wewnętrzną (ciała innych komórek)
Splotową wewnętrzną (neuryty i synapsy innych komórek)
Komórek zwojowych (ciała neuronów zwojowych)
Włókien nerwowych
Graniczną glejową wewnętrzną (komórki glejowe na granicy siatkówki i ciała szklistego
W dołku środkowym są tylko komórki czopkowe.
Soczewka otoczona jest torebką z kolagenu IV, na przedniej powierzchni nabłonek jw. sześcienny. Włókna soczewki to przekształcony nabłonek z licznymi połączeniami typu nexus i desmosomami, obecne krystaliny.
Ciało szkliste zbudowane jest z kolagenu i kwasu hialuronowego, obecne hialocyty. Spojówka zbudowana z nabłonka ww. walcowatego, gdzieniegdzie płaski.
Powieki składają się ze skóry (gruczoły łojowe Zeissa i potowe Molla), mięśnia okrężnego oka, tarczki z gruczołami łojowymi Meiboma i spojówki (gruczoły łzowe Krausego i Wolfringa). Gruczoł łzowy to gruczoł cewkowo-pęcherzykowy.
Małżowina zbudowana jest z chrząstki sprężystej, podobnie jak część chrzęstna przewodu słuchowego.
Błona bębenkowa pokryta jest naskórkiem od strony zewnętrznej, błoną śluzową od wew, pomiędzy tk. łączna. Jama bębenkowa pokryta jest nabłonkiem jw. płaskim.
Ucho wewnętrzne zbudowane jest z błędnika kostnego wypełnionego przychłonką i błędnikiem błoniastym. Błędnik błoniasty wypełniony jest przez śródchłonkę. Blaszka spiralna wraz z błoną podstawną oraz błoną przedsionkową ograniczają trzy kanały.
Nabłonek wyściełający ugrupowania pozasłuchowe jest nabłonkiem jw. sześciennym z komórkami podporowymi i zmysłowymi (z rzęskami). W kanałach półkolistych objawia się on jako grzebienie bańkowe, których powierzchnię pokrywa masa galeretowata tworząca osklepek. W woreczku i łagiewce są to plamki statyczne; w galarecie znajdują się kamyczki węglanu wapnia, podrażniające włoski.
Część słuchową tworzy przewód ślimaka z narządem Cortiego. Boczne ściany tworzy błona przedsionkowa i więzadło spiralne wraz z prążkiem naczyniowym, podstawę – blaszka podstawna, na której spoczywa narząd spiralny. Części szczytowe komórek tworzą błonę siatkowatą, w której otworach tkwią rzęski komórek, nad nimi jest błona pokrywająca.
W nabłonku zmysłowym wyróżniamy komórki rzęsate, filarowe, falangowe i graniczne, które mogą być wewnętrzne i zewnętrzne. Dodatkowo występują komórki podporowe.
Kom. rzęsate wew. budują jeden szereg, zewn. - potrójny leżąc za zewnętrznymi granicznymi; posiadają stereocilia, leżą na komórkach podporowych.
Kom. filarowe tworzą tunel dla kortylimfy, w którym biegną włókna nerwowe
Kom. falangowe z wklęsłościami utrzymującymi komórki rzęsate
Kom. graniczne – podporowe i odżywiające
Małżowina uszna → przewód słuchowy → drgania błony bębenkowej → kostki słuchowe→ przychłonka schodów przedsionka → drgania błony przedsionkowej → zmiany ciśnienia śródchłonki →drganie blaszki podstawowej → wyciszenie jej przez oddanie energii przychłonce schodów bębenka → wyciszenie fali przez uwypuklenie błony zamykającej okienko ślimaka.