Finanse przedsiębiorstw – decyzje i działania, jakie przedsiębiorstwo musi podjąć, wpływające na jego sytuację finansową; jest to planowanie, organizowanie, wykonanie, kontrola; ich tworzywem jest pieniądz Maksymalizacja wartości firmy: wzrost cen akcji, ograniczenie ryzyka, zachowanie płynności, powiększenie udziału w rynku, racjonalizacja kosztów Maksymalizacja wartości firmy to maksymalizacja przepływów pieniężnych netto Podstawowe zasady ZFP zasada inwestycji – inwestycja w dane aktywa powinna być realizowana wtedy, gdy oczekiwane korzyści przewyższają ich minimalny akceptowany poziom zasada finansowa – struktura finansowania przedsięwzięć czyli proporcje pomiędzy długiem a kapitałem własnym powinna maksymalizować wartość inwestycji/firmy zasada dywidendy – jeżeli przedsiębiorstwo nie jest w stanie znaleźć inwestycji spełniających warunek minimalnej akceptowanej stopy zwrotu (czyli efektywnie zagospodarować nadwyżki gotówki) to powinien zwrócić nadwyżkę właścicielowi Podstawowe narzędzia ZFP: analiza sprawozdań finansowych, określenie wartości pieniądza w czasie, wycena Sprawozdanie finansowe: bilans rachunek zysków i strat rachunek przepływów pieniężnych (cash flow) Rachunek przepływów pieniężnych: Działalność operacyjna – wygenerowane zyski + amortyzacja; zmiana stanu składników kapitału obrotowego Działalność inwestycyjna – wydatki inwestycyjne, sprzedaż składników majątku trwałego Działalność finansowa – przepływy od-do akcjonariuszy, wierzycieli (dotacje) Kapitał może być własny (wewnętrzny i zewnętrzny), mieszany i obcy (DT i KT) Źródła długoterminowe: akcje/udziały, dopłaty do kapitału, zyski zatrzymane, kredyty i pożyczki Dt, obligacje, leasing, dotacje Źródła krótkoterminowe: zobowiązania, zaliczki, kredyty i pożyczki KT, commercial papers (KTPD), factoring, forfaiting, sekurytyzacja Rodzaje akcji: imienne lub na okaziciela, materialne lub zdemater, gotówkowe lub aportowe, zwykłe lub uprzywilejowane Emisja akcji: subskrypcja zamknięta- tylko do obecnych akcjonariuszy, prywatna <100, otwarta >100 IPO- pierwsza oferta publiczna związana z wprowadzeniem akcji na rynek regulowany Rynki obrotu inst. Fin: regulowane (giełdowy GPW i pozagiełdowy CeTO), nieregulowane (ASO NC, AIM Kapitał własny- szczególne przypadki Z funduszy Private equity- bogaci inwestują w małe spółki Z funduszy Venture capital- bogaci inwestują w spółki wysokiego ryzyka Aniołowie biznesu- Bussines angels

Tarcza podatkowa- zysk netto spada wolniej niż maleją przychody lub rosną koszty, wynika to z możliwości zaliczenia pewnych elementów do KUP Leasing- umowa zawierana na czas min 40% okresu użytkowania L finansowy- na cały okres żywotności dobra, specjalistyczne maszyny, odsetki stanowią koszt, amortyzacja biorca, koszty utrzymania biorca, wykup na koniec L operacyjny- na czas krótszy niż żywotność, cała rata stanowi koszt podatkowy, amortyzuje dawca, koszty utrzymania dawca, bez wykupu L norweski- operacyjny z jednorazowa płatnością (duży koszt na raz) KUP, prowzja K+ lf+ lo+, rata początkowa K-, l+, , odsetki+, kapitałowa raty K- lf- lo+, utrzymanie k+ lf+ lo-, amortyzacja k+ lf+ lo- Commercial papers- bony komercyjne- emitowane przez duże firmy o odpowiednim ratingu Faktoring- nabycie krótkoterminowych i bezspornych wierzytelności z tytułu dostaw wraz z dodatkowymi usługami, cel poprawa płynności Forfaiting- zakup należności terminowych powstałych w wyniku kontraktu eksportowego, najczęściej wykorzystuje obrót wekslowy Sekurytyzacja- emisja papierów wartościowych zabezpieczonych wierzytelnościami (niskie ryzyko), większa swoboda i lepsza ocena ryzyka emitenta Kapitał mieszany/hybrydowy- łączy w sobie cechy kapitału własnego i obcego: akcje uprzywilejowane, pożyczka podporządkowana, obligacja zamienna, obligacja z opcją, dotacja Kryteria wyboru źródeł finansowania- dostępność. Elastyczność, koszt, ryzyko Dla p-stwa stopa zwrotu inwestorów jest kosztem pozyskania kapitału Rodzaje kapitału ze względu a jego wycenę: własny zwykły, własny uprzywilejowany, zyski zatrzymane i rezerwy, kredyty i pożyczki, obligacje, zobowiązania Wycena składników kapitału: Kapitał własny- najtrudniejszy do prawidłowej wyceny, modele służące wycenie: oparty o wielkość wypłacanej dywidendy, model wyceny aktywów kapitałowych (CAPM), kosztu obligacji+premia za ryzyko, oparte na teorii arbitrażu (APT) Model stałej dywidendy- k=D1/P-f, model rosnącej dywidendy k=(D1/P-f)+g Model CAPM- stanowi prośbę opisu równowagi na rynku kapitałowym, wykorzystuje dwie zależności- linię rynku kapitałowego (CML) która identyfikuje zbiór portfeli efektywnych i linię rynku papierów wartościowych (SML) która opisuje związek pomiędzy oczekiwaną stopą zwrotu a ryzykiem Modele oparte na teorii arbitrażu: opierają się na 2 założeniach-ten sam papier na różnych rynkach powinien mieć tę samą cenę w przeciwnym razie dochodzi do arbitrażu (praca jednej ceny), istnieje wiele czynników które wpływają na rentowność danego papieru, aby wycenić koszt kapitału należy precyzyjnie zident te czynniki i ich wpływ

Koszt zysków zatrzymanych równy jest kosztowi kapitału własnego zwykłego lub średniej stopie zwrotu w gospodarce Różne metody wyceny dają różne wyniki, Kost kapitału jest więc pewnym przybliżeniem Koszt kredytów i pożyczek k=r(1-T) Koszt obligacji: dla nowej emisji k=r(1-T)=I/P(1-T) dla w obiegu k=I/V(1-T), V=P(1-m/12*r) Koszt kk gdy nie skorzystamy z upustu kn=upust/(1-upust)*a, 4=365/(okres odroczenia-okres upustu), koszt efektywny w ujęciu rocznym ke=(1+kn/a)^a-1, k=ke(1-T) WACC- średni ważony koszt kapitału- średnia ważona z kosztu poszczególnych źródeł finansowania WACC=w1k1+w2k2 Znajomość WACC i kosztów poszczególnych źródeł finansowania umożliwia świadome kształtowanie struktury kapitału w celu obniżenia kosztu kapitału WACC wykorzystuje się jako stopę dyskontową w wycenie firmy metodą zdyskontowanych przepływów pieniężnych, WACC Mozę być wykorzystywany jako stopa dyskontowa w ocenie przedsięwzięć instytucyjnych jeżeli projekt inwestycyjny nie powoduje zmiany struktury kapitału Wartość firmy= NCFi/(1+WACC) Gdyby udało się znaleźć taką strukturę kapitału, która minimalizuje WACC to przy niezmienionych przepływach pieniężnych netto pozwalałaby ona na maksymalizację wartości firmy. Twierdzenia MM- wartość firmy zadłużonej będzie wyższa niż firmy niezadłużonej o korzyści podatkowe wynikające z finansowania długiem Wzrost zadłużenia będzie powodował wzrost korzyści podatkowych ale także wzrost ryzyka bankructwa Teoria hierarchii źródeł finansowania- pstwo preferuje wykorzystanie kapitału wewnętrznego nad zewnętrznym, jełki firma musi skonfiskować jakiś projekt to kolejność: zyski zatrzymane, nadwyżki środków z dział oper, dłużne papiery wart Jeżeli zyski zatrzymane są większe od potrzeb to firma: spłaci zobowiązania, zainwestuje w łatwo zbywalne pap wart, w „ostateczności” wypłaci dywidendę DŹWIGNIA Efekt dźwigni w przedsiębiorstwie polega na tym, że zmiana jednego czynnika powoduje bardziej niż proporcjonalną zmianę innego elementu. Dźwignia operacyjna DOL- Efekt dźwigni operacyjnej polega na tym, że zmiana przychodów ze sprzedaży powoduje bardziej niż proporcjonalną zmianę zysku operacyjnego. Jest to związane z faktem, że część kosztów w przedsiębiorstwie nie jest zależna od wielkości sprzedaży Dźwignia finansowa DFL- Efekt dźwigni finansowej polega na tym, że zmiana zysku operacyjnego powoduje bardziej niż proporcjonalną zmianę zysku brutto/ zysku netto/ zysku na 1 akcję oraz rentowności kapitału własnego. Jest to związane z faktem, że część kosztów finansowych w pstwie jest stała.

Dźwignia łączna DTL- Efekt dźwigni łącznej polega na tym, że zmiana przychodów ze sprzedaży powoduje bardziej niż proporcjonalną zmianę zysku brutto/ zysku netto/ zysku na 1 akcję oraz rentowności kapitału własnego. Jest to związane z faktem, że część kosztów operacyjnych i finansowych w przedsiębiorstwie jest stała. Kapitał obrotowy to ta część pasywów, która finansuje majątek obrotowy a więc zapasy, należności i inwestycje KT Kapitał obrotowy netto- różnica między majątkiem obrotowym a zobowiązaniami bieżącymi Cykle w p-stwie: zakup materiałów, zapłata za mat, sprzedaż wyrobu, zapłata za wyrób Cykl konwersji zobowiązań- od zakupu do zapłaty za mat Cykl konwersji zapasów- od zakupu do sprzedaży wyrobu Cykl konwersji należności- od sprzedaży wyrobu do zapłaty Cykl konwersji gotówki- od zapłaty za mat do zapłaty za wyrób Cykl operacyjny p-stwa- od zakupu mat do zapłaty za wyrób Cykl operacyjny- cykl konwersji zapasów+cykl konwersji należności, cykl konwersji zobowiązań+cykl konwersji gotówki Polityka zarządzania majątkiem Obr- elastyczna (dużo majątku, bezpieczeństwo, zamrożenie kapitału), restrykcyjna (mało majątku, ryzyko, większa efektywność) Model ekonomicznej wielkości zamówienia (EOQ)- większe zamówienie oznacza mniejsze koszty transakcyjne, zwiększenie kosztu utrzymania zapasów, problem- znalezienie optimum w którym suma tych kosztów jest najmniejsza. Całkowity koszt utrzymania zapasów= przeciętny stan zapasów (średnia)*koszt jednostkowy Całkowity koszt odnowienia zapasów=stały koszt zamówienia*liczba zamówień w roku EOQ=pierw2*roczne zapotrzebowanie*stały koszt zamówienia/jednostkowy koszt utrzymania zapasu Metoda ABC- dzielimy zapasy na 3 grupy:A zapasy o dużej wartości i małym udziale ilościowym, B średnim/średnim, C niskiej/wysokim Metoda just-in-time: japońska koncepcja dostarczania zapasów na produkcję i nie utrzymywania rezerw, funkcjonuje tylko w przypadku ścisłej kooperacji dostawców i odbiorców System planowania potrzeb materiałowych- oparty o prognozy sprzedaży. Elementy polityki kredytowej: analiza rynku kredytowego, warunki płatności, polityka windykacyjna. Analiza ryzyka kredytowego: metody scoringowe (przyznawanie punktów), metoda 5c (charakter, capa city, capital, collateral, conditions