CHIRURGICZNE CHOROBY NACZYŃ KRWIONOŚNYCH
Badanie przedmiotowe naczyń - wyczuwalność tętna:
t. szyjna
t. podobojczykowa
t. pachowa, ramienna, promieniowa
t. udowa wspólna
t. podkolanowa
t. piszczelowa tylna
t. grzbietowa stopy
DIAGNOSTYKA CHORÓB NACZYŃ
* badania ultradźwiękowe (USG, USG Dopplera)
* tomografia komputerowa, angio-TK, MRI
* arteriografia
* flebografia
OSTRE NIEDOKRWIENIE KOŃCZYN
Przyczyny:
* zator
* ostra zakrzepica kończyn
* obrażenia tętnic
* tętniak rozwarstwiający aorty
OSTRE NIEDOKRWIENIE KOŃCZYN
Objawy:
* brak tętna
* bladość kończyny
* ochłodzenie kończyny
* ból
* zaburzenia czucia
* zaburzenia ruchu
* stężenie mięśni, pęcherze
OSTRE NIEDOKRWIENIE KOŃCZYN
Stopnie niedokrwienia:
1. Nagły ból, brak tętna, bladość skóry, śladowa gra naczyniowa
2. Porażenie czucia i ruchów
3. Stężenie mięśni
4. Plamy opadowe, pęcherze, ogniska martwicy skóry
OSTRE NIEDOKRWIENIE KOŃCZYN
Leczenie:
1. Dożylne podanie heparyny
2. Leczenie fibrynolityczne
3. Usunięcie materiału zatorowego
cewnikiem Fogarty’ego
4. Operacje naczyniowe
PRZEWLEKŁE NIEDOKRWIENIE KOŃCZYN
Przyczyny:
* miażdżyca tętnic
* choroba Bürgera
* przebyte zatory tętnic
* choroby tkanki łącznej, zespoły uciskowe
PRZEWLEKŁE NIEDOKRWIENIE KOŃCZYN
Objawy:
* chromanie przestankowe
* ochłodzenie kończyny
* ból
* zaburzenia wzrostu przydatków skóry
* owrzodzenia troficzne
PRZEWLEKŁE NIEDOKRWIENIE KOŃCZYN
Stopnie niedokrwienia kończyn:
I. Drętwienie, mrowienie, wrażliwość na zimno
IIa. Chromanie przestankowe > 200 m
IIb. Chromanie przestankowe < 200 m
III. Bóle spoczynkowe
IV. Martwica, owrzodzenia, zgorzel
PRZEWLEKŁE NIEDOKRWIENIE KOŃCZYN
Leczenie:
1. Zaprzestanie palenia papierosów
2. Dieta beztłuszczowa
3. Aktywność fizyczna
4. Leczenie zachowawcze: leki rozszerzające naczynia, poprawiające mikrokrążenie
5. Operacje naczyniowe - przęsłowanie naczyń (by-pass)
6. Amputacja kończyny
PRZEWLEKŁE NIEDOKRWIENIE KOŃCZYN
Leczenie chirurgiczne:
angioplastyka „stentowanie” naczyń
TĘTNIAKI
Podział:
a. t. prawdziwy
b. t. rzekomy
c. t. rozwarstwiający
TĘTNIAKI
Przebieg kliniczny:
* tętniak bezobjawowy
* tętniak objawowy
* tętniak pęknięty
TĘTNIAKI STENTY
Leczenie:
* tętniak bezobjawowy do 4 cm
- leczenie zachowawcze
( kontrola nadciśnienia)
- obserwacja (USG)
LECZENIE OPERACYJNE
* tętniak objawowy
* tętniak pęknięty
TĘTNIAKI
Leczenie minimalnie inwazyjne
Protezowanie - „Stenty”
CHOROBY ŻYŁ
ŻYLAKI KOŃCZYN DOLNYCH - Przyczyny
Żylaki pierwotne:
* nieszczelność zastawek
* osłabienie tkanki sprężystej żył
* stojąca praca
* ciąża
Żylaki wtórne:
* upośledzenie drożności żył głębokich
po przebytej zakrzepicy
ŻYLAKI KOŃCZYN DOLNYCH - Diagnostyka
1. Próby czynnościowe (Trendelenburga, Perthesa) - historia
2. Ultrasonografia Dopplera
ŻYLAKI KOŃCZYN DOLNYCH - Leczenie
1. Zachowawcze
* unoszenie kończyn
* leczenie uciskowe (pończochy)
* leki uszczelniające naczynia i poprawiające
przepływ żylny np. detralex, phlebodia
2. Operacyjne - usunięcie zmienionej żyły odpiszczelowej
i odstrzałkowej (tzw. „stripping”), podwiązanie perforatorów
3. Skleroterapia - w żylakach tzw. „resztkowych”
Zabieg polega na miejscowym wstrzyknięciu do zmienionej chorobowo żyły specjalnego preparatu w celu wywołania odczynu zapalnego ściany naczynia. W miejscu zapalenia powstaje skrzeplina, która z czasem ulega zwłóknieniu, czego następstwem jest zamknięcie światła naczynia. Żylak tworzony przez to naczynie zanika z powodu braku ciśnienia krwi w tym naczyniu.
Leczenie operacyjne żylaków - „stripping”
ZAKRZEPICA ŻYŁ
1. Zakrzepica żył powierzchownych
Leczenie: zachowawcze (okład, leki p-zapalne, maści heparynowe, heparyna)
2. Zakrzepica żył głębokich
Przyczyny:
* unieruchomienie, zabieg operacyjny
* choroba nowotworowa
* zaawansowany wiek, otyłość
* ciąża
Zakrzepica żył głębokich
Objawy:
* bolesność, zwiększona spoistość kończyny
* obrzęk, wzrost ucieplenia
* objaw Homansa (ból łydki przy grzbietowym zgięciu stopy)
* objawy zatorowości płucnej
Leczenie:
* wysokie ułożenie kończyny
* preparaty heparyny
* doustne antykoagulanty
* leczenie operacyjne (trombektomia) - rzadko
* bardzo ważna profilaktyka!!!
ZESPÓŁ POZAKRZEPOWY
Przyczyny: zniszczenie zastawek żylnych przez proces zakrzepowy
ZESPÓŁ POZAKRZEPOWY
Objawy:
* zmiany troficzne skóry, przebarwienia
* owrzodzenia
Leczenie:
* zniesienie zastoju żylnego (uniesienie kończyny, opaski)
* leki flebotropowe (detralex)
* leczenie operacyjne: operacja Lintona (podpowięziowe
podwiązanie żył przeszywających)
OWRZODZENIA ŻYLNE GOLENI
- najpoważniejsze powikłanie przewlekłej
niewydolności żylnej
- zwykle występują pojedynczo, może być kilka
- brzegi zaokrąglone, dno wypełnione
tk.martwiczą, włóknistą lub ziarniną
- występowanie obrzęków tkanek otaczających
- owrzodzeniom goleni często towarzyszą
jatrogenne miejscowe uczulenia skóry
LECZENIE ŻYLNYCH OWRZODZEŃ GOLENI
1. Leczenie zachowawcze:
- aktywność fizyczna
- wysokie ułożenie kończyny
- unikanie długotrwałego stania
- kompresjoterapia (opaski, pończochy, rajstopy)
- leki flebotropowe, naczyniorozszerzające
2. Leczenie rany:
- mechaniczne lub enzymatyczne oczyszczenie rany
(opatrunki hydrokoloidowe, hydrożelowe, alginianowe)
- niestosowanie alkoholu lub alkoholowych roztworów jodu
na brzegi i dno owrzodzenia
- siatkowe przeszczepy skóry własnej
Zespół pozakrzepowy: zakażone owrzodzenie