Temat: Utrwalenie prawidłowej artykulacji głosek szeregu szumiącego i
syczącego w wyrazach (nagłos, śródgłos, -wygłoś) i zdaniach. Cele ogólne:
• utrwalenie głosek szeregu szumiącego i syczącego w nagłosie, wygłosie, śródgłosie w wyrazach i zdaniach,
• usprawnianie artykulatorów celem podwyższenia wyrazistości mówienia,
• doskonalenie słuchu fonemowego,
• kształcenie analizy i syntezy słuchowo-wzrokowej,
• stworzenie możliwości do zaspakajania potrzeby społecznej
aprobaty i sukcesu Cele szczegółowe: Uczeń
• potrafi sprawnie wykonać odpowiednio zaproponowane ruchy języka, warg,
• potrafi różnicować słuchowo głoski cz-c, dż-dz, sz-s, ż-z,
• poprawnie powtórzyć zdania z jednoczesnym klaskaniem, ryt-mizowaniem,
• bogaci słownictwo o nazwy zawodów i narzędzi pracy,
• potrafi sprawnie wykonać ćwiczenia oddechowe,
• nawiązuje współpracę z rówieśnikami i prowadzącym zajęcia
oraz aktywnie w nich uczestniczy Metody: - oglądowa - pokaz ilustracji, pokaz czynności
- praktycznego działania - ćwiczenia, gry, zabawy
- słowna - instrukcje słowne czynności, rozmowa, układanie zdań Metody logopedyczne:
• ćwiczenia usprawniające narządy mowy (język i wargi),
• ćwiczenia oddechowe,
KONSPEKTY ZAJĘĆ LOGOPEDYCZNYCH
Temat: Utrwalenie prawidłowej artykulacji głosek szeregu szumiącego i
syczącego w wyrazach (nagłos, śródgłos, -wygłoś) i zdaniach. Cele ogólne:
• utrwalenie głosek szeregu szumiącego i syczącego w nagłosie, wygłosie, śródgłosie w wyrazach i zdaniach,
• usprawnianie artykulatorów celem podwyższenia wyrazistości mówienia,
• doskonalenie słuchu fonemowego,
• kształcenie analizy i syntezy słuchowo-wzrokowej,
• stworzenie możliwości do zaspakajania potrzeby społecznej
aprobaty i sukcesu Cele szczegółowe: Uczeń
• potrafi sprawnie wykonać odpowiednio zaproponowane ruchy języka, warg,
• potrafi różnicować słuchowo głoski cz-c, dż-dz, sz-s, ż-z,
• poprawnie powtórzyć zdania z jednoczesnym klaskaniem, ryt-mizowaniem,
• bogaci słownictwo o nazwy zawodów i narzędzi pracy,
• potrafi sprawnie wykonać ćwiczenia oddechowe,
• nawiązuje współpracę z rówieśnikami i prowadzącym zajęcia
oraz aktywnie w nich uczestniczy Metody: - oglądowa - pokaz ilustracji, pokaz czynności
- praktycznego działania - ćwiczenia, gry, zabawy
- słowna - instrukcje słowne czynności, rozmowa, układanie zdań Metody logopedyczne:
• ćwiczenia usprawniające narządy mowy (język i wargi),
• ćwiczenia oddechowe,
- ćwiczenia artykulacyjne,
- gry, zabawy logopedyczne,
Pomoce: dzwoneczki, kartki papieru, zestawy ilustracji, gry edukacyjne: „Poznaj zawody", plansze: „Popatrz, opowiedz, ułóż", gra Memo: „Zwierzaki-Cudaki", karty z zagadkami, plansze Smok-Obibok, kolorowe żetony.
Przebieg zajęcia
I Część wstępna
1. Ćwiczenia usprawniające motorykę narządów mowy: języka i warg:
• przyssanie języka do podniebienia przy szeroko otwartych ustach,
• przesuwanie końcem języka po zewnętrznej stronie zębów górnych i dolnych (mycie zębów),
• oprzeć czubek języka o dolne zęby, język wybrzuszyć tak, aby górne zęby skrobały grzbiet języka,
• dotykać czubkiem języka na zmianę dolnych i górnych zębów przy silnie opuszczonej dolnej szczęce,
• oblizywać wargi podczas szerszego ich otwierania,
• wysunąć wargi do przodu (jak przy samogłosce u), a następnie spłaszczyć (jak przy artykulacji samogłoski i)
2. Ćwiczenia oddechowe i relaksacyjne w pozycji stojącej:
• swobodne wdychanie i wydychanie powietrza z zaciśniętą na przemian jedną i drugą dziurką nosa (wdech - nos, wdech - usta)
• wdech z wyciąganiem rąk przed siebie, wydech z opuszczeniem rąk,
• wdech z podniesieniem rąk w górę, w bok, wydech ze skłonem w przód,
• wdech - ręce na biodrach, skłon w bok, wydech w pozycji wyprostowanej.
II Część główna l. Ćwiczenia słuchowe
• ćwiczenia słuchu fonemowego - słuchowe różnicowanie głosek sz, s. Nauczyciel wymawia wyrazy z głoską s i sz. Jeżeli dzieci usłyszą wyraz z głoską sz - dzwonią dzwoneczkami, jeżeli z głoską s - siedzą cicho:
szafa, sanki, szkoła, sowa, szyba, szelki, szalik, samochód, sklep, sznurek, szpital, suwak, samolot
• Nauczyciel recytuje wiersz, jeżeli dzieci usłyszą sz, szeleszczą kartkami papieru:
Jedna szczypawka drugiej szczypawce opowiadały bajki na trawce. Obok usiadły dwa małe świerszcze mówiły ładnie, prosiły jeszcze.
2. Ćwiczenia artykulacyjne
• powtarzanie zdań z głoską sz i s (rytmizowanie zdań wraz z jednoczesnym klaskaniem): Sławek kupił sobie szalik. Wszędzie leżą kasztany. Słoik stoi na szafie. Justyna nosi szerokie spodnie.
• Zabawa - „Poznaj zawody" - nazywanie ludzi różnych zawodów, szukanie narzędzi pracy - przedmiotów związanych z danym zawodem, układanie zdań i zapisywanie do zeszytu, głośne odczytywanie
• nauczyciel układa obrazki i prosi, aby dzieci wskazały, gdzie ukryła się głoska „cz", a gdzie „c"
- wskażcie obrazki, w nazwie których słyszycie „cz", nazwijcie je i policzcie
- wskażcie obrazki, w nazwie których słyszycie głoskę „c", nazwijcie je i policzcie (dla każdego dziecka inny zestaw) np. klucz, kaczka, taczka, tęcza, beczka, pajac, taca, owoce, cyrk, cylinder
• Dobieranie, nazywanie i układanie obrazków na wolnych polach kart tematycznych - utrwalenie głosek „dż", „dz".
Przeczytanie wyrazów pod obrazkami i wpisanie do zeszytu. Dla każdego ucznia inny zestaw obrazków z podpisami np. dżem, dżdżysty, dżdżownica, dżokejka, drożdżówka, dzwony, pieniądze, frędzle, pędzle, dzban
• Zagadka - zgadnij jaka to głoska (utrwalenie głosek „rz", „z". Przeczytanie wyrazów po zapisaniu w zeszycie. Jest na początku słowa żaglówka? ż Na początku słowa zegar? z Jest w środku słowa jeże? ż Jest w środku słowa wozy? Na początku słowa żołędzie? ż Jest na początku słowa zamek? z Zagadka - co to za nazwa?
Powiem końcówkę słowa, a wy zgadnijcie co to za nazwa? (Dla każdego dziecka po 4 zagadki) np.... aglówka, ...ołędzie, ...egar, ...amek
• Gra -Memo: „Zwierzaki-Cudaki" (utrwalenie głosek szeregu szumiącego i syczącego, ćwiczenie pamięci i spostrzegawczości). Kartoniki rozkładamy na stole, obrazkami do dołu. Gracze kolejno odwracają po dwa obrazki i kompletują pary. Kto zbierze najwięcej wygrywa.
• Zagadki - „Smoka-Obiboka" (utrwalenie głosek szeregu szumiącego i syczącego, nazywanie kolorów).
Za prawidłową odpowiedź dzieci dostają kolorowe żetony. Układają na swoich planszach, na kółku w kolorze żetonu. III Część końcowa
Podziękowanie uczniom za aktywność w czasie zajęć i wręczenie drobnych upominków. Wyjaśnienie wykonania pracy domowej.
Temat: Utrwalenie prawidłowej artykulacji głoski „ c " i „ cz " w oparciu o
zabawy i loteryjki obrazkowe
Cel ogólny: utrwalenie prawidłowej artykulacji głoski „c" i „cz" Cele szczegółowe: Uczeń
• potrafi prawidłowo artykułować głoski „c" i „cz",
• potrafi różnicować głoski „c", „cz"
• potrafi przyporządkować wyrazy zawierające głoski „c" i „cz", układać zdania z wyrazami zawierającymi „c" i „cz" i łączyć je w logiczną całość. Metody: - terapia zabawą,
- drama,
- działań praktycznych,
- zadaniowa. Metody logopedyczne:
— ćwiczenia usprawniające narządy artykulacyjne,
— ćwiczenia oddechowe,
— ćwiczenia artykulacyjne,
Pomoce: miód, świeca, rurka, gra planszowa, plansza z punktami (kropkami) do połączenia, sznurek, obrazki, taśma z nagraniem muzyki relaksacyjnej.
Przebieg zajęcia
I Część wstępna
1. Powitanie dzieci.
2. Ćwiczenia usprawniające narządy artykulacyjne: „walka na miny' przed lustrem; oblizywanie warg posmarowanych miodem.
3. Ćwiczenia oddechowe: dmuchanie na świecę przez rurkę.
46
II Część główna
1. Zamalowywanie farbami kartki z bloku rysunkowego, na którym napisano świecą literki „c" i „cz" - „Jakie to literki?"
2. Gra planszowa - dopasowywanie nazw do obrazków i ich prawidłowe odczytywanie. Do zabawy potrzebna jest kostka do gry, pionki, gra planszowa, na której polach są ilustracje przedstawiające przedmioty, warzywa zawierające literki „c" i „cz" oraz pola ze znakiem zapytania (zagadki), karteczki z napisanymi wyrazami. Rzucamy kostką i poruszamy się pionkiem. Gdy stajemy na polu, mówimy co na nim się znajduje, jaką ten wyraz zawiera głoskę („c", „cz") oraz dopasowujemy do ilustracji kartonik z nazwą, gdy stajemy na polu ze znakiem zapytania musimy rozwiązać zagadkę i także dopasować kartonik z nazwą.
3. Rysowanie po kropkach - łączenie punktów - nazwanie i podpisanie powstałego rysunku.
4. Przedstawienie i odgadywanie przedmiotów lub czynności zaczynających się literką „c" lub „cz".
5. „Łowienie obrazków"
Na podłodze układamy kolorowy sznurek, kształtując za jego pomocą brzeg „jeziora", do którego wkładamy obrazki z przypiętymi metalowymi spinaczami. Uczniowie „wyławiają" za pomocą magnesu te obrazki, które potrafią nazwać, odczytać. Zapisują je w zeszycie i układają z nimi zdania.
III Część końcowa
1. Słuchanie muzyki relaksacyjnej. Uczniowie wybieraj ą po jednym wyrazie zawierającymi głoskę „c", „cz", który będzie „bohaterem głównym" historyjki opowiedzianej przez każdego z nich.
2. Podziękowanie uczniom za aktywność w czasie zajęć i wręczenie drobnych nagród. Zadanie pracy domowej i wyjaśnienie sposobu wykonania.
Temat: Utrwalenie prawidłowej artykulacji głosek szeregu szumiącego i
syczącego w wyrazach i zdaniach. Cele ogólne:
• utrwalenie prawidłowej artykulacji głosek szeregu szumiącego i syczącego,
• usprawnianie narządów biorących udział w prawidłowej artykulacji,
• bogacenie słownictwa,
• doskonalenie wielozadaniowej wypowiedzi w oparciu o historyjkę obrazkową,
• rozbudzanie aktywnej postawy wobec stawianych zadań i wiary we własne możliwości Cele szczegółowe: Uczeń
• opowie o tym, co dzieje się na obrazkach,
• poprawnie wyartykułuje i zróżnicuje głoski szeregu szumiącego i syczącego,
• dokona analizy i syntezy wzrokowo-słuchowej,
• poprawnie wykona (zilustruje) ćwiczenia usprawniające narządy artykulacyjne,
• wzbogaci słownictwo,
• poprawnie zapisze i odczyta wyrazy, zdania z nowo wywołanymi głoskami,
• uczestniczy aktywnie w zabawie, Metody: - oglądowa - pokaz ilustracji, pokaz czynności,
- praktycznego działania - ćwiczenia, gry, zabawy,
- słowna - instrukcje słowne czynności, rozmowa, opowiadanie,
układanie zdań, rozwiązywanie zagadek Metody logopedyczne:
• ćwiczenia usprawniające narządy artykulacyjne,
- ćwiczenia słuchowe.
- ćwiczenia oddechowe,
- ćwiczenia artykulacyjne,
Pomoce: historyjka obrazkowa „Przygoda Zosi", zestaw ilustracji-foto, ilustracje plansz „Popatrz, opowiedz, ułóż", koszyczek, słoik, zestaw grzybków, kolorowe żetony.
Przebieg zajęcia
I Część wstępna
1. Ćwiczenia usprawniające narządy artykulacyjne.
-język
• „spacer" języka (język raz na górze raz na dole),
• liczenie językiem zębów górnych, dolnych,
• tworzenie „rynienki"
• pokazanie i chowanie języka (kukułka)
• wysuwanie i chowanie szerokiego języka („zmęczony pies", wolno, szybko)
— wargi
• uśmiech - rozchylanie warg (e)
• dzióbek - wargi zaokrąglone (u)
• cmokanie
• naśladowanie wargami rybki pijącej wodę
2. Ćwiczenia oddechowe
• głębokie wdechy powietrza nosem, długie wydechy ustami („syczenie węża", szum wiatru)
II Część główna
1. Słuchowe różnicowanie głosek „sz", „s". Gdy usłyszycie głoskę „sz" włóżcie grzybka do koszyczka: musztarda, gruszka, pietruszka, groszek, truskawki, mięso, ser, fasola, sałata, ananas, arbuz.
49
Gdy usłyszycie głoskę „s" włóżcie grzybka do słoika.
2. Porządkowanie obrazków do znaczków z literami „sz" i „s". Rozdzielcie obrazki, które mają w nazwie głoskę „sz" i „s" w dwóch rzędach, nazwijcie je, wpiszcie do zeszytu i odczytajcie. Za prawidłową odpowiedź punkt. (Dla każdego ucznia inny zestaw obrazków) np. musztarda
gruszka truskawki fasola arbuz
pietruszka mięsa sałata
groszek ser ananas
3. Układanie zdań z wylosowanymi przez dzieci nazwami obrazków g.w.) zapisywanie do zeszytu i odczytywanie. Ułóżcie z wyrazem (dowolny wyraz z zestawu) zdanie.
4. Umiejętność zastosowania głosek „sz", „s" w mowie potocznej. Za poprawnie ułożone zdanie punkt. Zdania układane na zmianę
5. Wyszukiwanie obrazków, w nazwach których jest głoska „cz", „c" i wpisanie do zeszytu w dwu kolumnach.
Wskażcie obrazki, w nazwach których słyszycie głoskę „cz", nazwijcie je np. czosnek, czekolada, czereśnie.
Wskażcie obrazki, w nazwach których słyszycie głoskę „c" np. cytryna, cebula, centymetr.
6. Zagadki - ćwiczenia analizy i syntezy słuchowej.
Zagubione głoski: jaki to wyraz: - osnek, - elula, - ereśnie, - ytryna. Za prawidłowe odpowiedzi punkty. Układanie zdań z wybranymi nazwami obrazków. Ułóżcie zdania z wyrazami: zestawy obrazków przedstawiających przedmioty, owoce, warzywa, zwierzęta, w nazwach których są głoski „cz", „c".
Powtarzanie za logopedą, a następnie odczytywanie wierszyka: Entliczek - pentliczek,
czerwony stoliczek. A na tym stoliczku, pleciony koszyczek. W koszyczku jabłuszko, w jabłuszku robaczek, a na tym robaczku zielony kubraczek.
Wyklaskiwanie sylab poszczególnych wyrazów przez dzieci na zmianę. Ćwiczenia analizy i syntezy wyrazowej. Utrwalenie głosek „cz", „c". Malowanie ilustracji obrazka.
7. Historyjka obrazkowa.
Układanie historyjki obrazkowej z 4 obrazków, l. Zosia idzie do szkoły
* Chmurka zasłoniła słoneczko.
* Pada deszczyk.
* Zosia idzie pod parasolem. Opisywanie brakującego obrazka przez dzieci.
8. Ćwiczenia relaksacyjne przy muzyce:
* swobodny marsz z luźnymi wymachami rąk,
* skłon: przenoszenie łukiem wyciągniętej w bok ręki,
* skłon: ręce wyciągnięte przenieść w dół, dotknąć przed sobą podłogi,
* luźne wymachy rąk w bok ze skrętem tułowia i głowy,
* krążenie tułowia.
9. Gdzie to pasuje? Uzupełnianki obrazkowe.
Ułóżcie osobno rzeczy, które pasują do łazienki. Nazwijcie je. nożyczki, szampon, grzebień, szczotka, ręczniki, szczoteczka, grzyby, żołędzie, jarzębina, jeż, zamek, zbroja, zegar Które rzeczy nie pasują? Nazwijcie je.
10.Rozsypanka obrazkowa - łączenie obrazków w pary. Utrwalenie głosek dz, dż, dź.
Łączenie obrazków w pary.
Ćwiczenia koordynacji wzrokowo-słuchowej.
Spróbujcie połączyć te obrazki w pary.
dzik - żołędzie, parasol - deszcz, dziewczynka - łabędzie,
dżem - owoce
Ułóżcie zdania na podstawie tych par obrazków. 11.Przeczytaj cię głośno zagadki i odgadnijcie co to jest, pokażcie obrazki
i nazwijcie je. Utrwalenie głosek szeregu szumiącego, ciszącego, syczącego.
Ma on nóżkę, nie ma buta, ma kapelusz, nie ma głowy.
Czasem gorzki i trujący, czasem smaczny jest i zdrowy.
Ma długi ogonek, oczy jak paciorki, gdy zobaczy kota, ucieka do norki.
Gdy ulewa, gdy pada, to go tata rozkłada.
Nie je, nie pije, chodzi i bije.
Przysiadły na topoli, stare gniazdo poznały, dzieciom na powitanie o
wiośnie klekotały.
Mały czy duży dzyń, dzyń, dzyń ci powtórzy.
Wybierzcie zagadki (na pociętych paskach papieru) i przeczytajcie.
Wybierzcie obrazki i sami ułóżcie zagadki. III Część końcowa.
Podliczanie zdobytych punktów, podziękowanie za aktywny udział w zajęciu. Nagrodzenie drobnymi upominkami (naklejki).