OPISZ KOMPETENCJE ETYCZNE
Kompetencja etyczna – wiedza, umiejętności i prospołeczne postawy dot. moralnych problemów życia społeczno – gospodarczego
- znajomość i respektowanie norm i reguł moralnych, które obowiązują w sferze gospodarowania
- cechy wpółczesnego świata społecznego powodują, że jednostkowa wrażliwość moralne nie wystarcza dla właściwego funkcjonowania w sferze publicznej
- warunek niezbędny profesjonalizmu życia zawodowego
SPÓR POMIĘDZY NEOLIBERALIZMEM A KOMITARYZMEM
Z książki
Neoliberalizm
najważniejszym założeniem jest nadrzędność wartości jednostki, poszanowanie praw wolnościowych we wszystkich trzech obszarach życia społecznego, tj. politycznego, gospodarczego, światopoglądowego
negatywna koncepcja wolności – brak ingerencji innych ludzi w działania jednostki
wolność gospodarcza – wolność w sferze gospodarowania jest najważniejszym warunkiem umożliwiającym ogólnospołeczny rozwój gospodarczy
liberalna norma indywidualna – nie można uzyskać niczego pozytywnego dla społeczeństwa, jeśli dążenie do tego celu naruszałoby prawa jednostki
idea egalitaryzmu – wszyscy uczestniczą w życiu społecznym na równych zasadach
wolny rynek, własność prywatna, idea konkurencji, założenie powszechnego dążenia do zysku – spełnienie tego umożliwia uregulowanie ładu gospodarczego
wolny rynek jest spontanicznie się ustalającym, korygującym ładem
system gospodarki rynkowej jest optymalny (wydajny, efektywny, racjonalny)
wszelkie próby interwencji pogarszają stan gospodarki
wsparty na wartościach liberalnych system gospodarki rynkowej jest sprawiedliwy, ponieważ wyróżnia tych, którzy potrafią działać skutecznie
wolny rynek wykazuje się wysoką wydajnością ekonomiczną ima wbudowany system etyczny
zakaz podejmowania jakichkolwiek form interwencji w sferze gospodarczej dot. zatem nie tylko przeciwdziałania osłabienia skuteczności ekonomicznej, lecz także naruszenia swoiście podejmowanych norm etycznych
Komunitaryzm
uznaje pojęcie wspólnoty za pierwotne w stosunku do pojęcia jednostki
koncepcja ta wyrasta z filozofii liberalnej
jest opozycją dla nurtu liberalnego
Głównym przedmiotem sporu między neoliberałami a komunitarianami jest wyrażona przez komunikatarian negatywna ocena ważnego dla liberałów przekonania, które głosi, że punktem wyjścia wszelkich podejmowanych w obszarze etyki społecznej rozważań powinno być pojęcie jednostki. Komunitaryzm przyjmuje bowiem, że to pojęcie wspólnoty jest wartością nadrzędną, wokół której powinna się koncentrować dyskusja dot. wartościowań w sferze życia społecznego. Podstawą podjętej krytyki jest odmienny sposób rozumienia tego czym jest substytucja społeczna. Dla liberałów stanowi ją zbiór jednostek ludzkich domagających się zagwarantowania im praw. Komunitaryści natomiast zwracają uwagę na to, że niektórzy członkowie społeczności potrzebują wsparcia ze strony wspólnoty, ponieważ bez niego nie są w stanie korzystać z przysługujących im praw. U podstaw filozofii liberalnej leży błędna – w opinii komunitarian – koncepcja człowieka, która dot. sposobu rozumienia sytuacji jednostki w społeczeństwie. Neoliberalizm postrzega jednostkę w izolacji, komunitaryzm przyjmuje, że jednostkę należy traktować przede wszystkim jako członka grupy i wspólnoty; to wspólnota ma znaczenie fundamentalne, ponieważ wywiera na jednostkę wpływ, kształtuje ją, przekazuje określone treści światopoglądowe.
ODPOWIEDZIALNOŚĆ RESTRYKCYJNA I POZYTYWANA W CSR
Odpowiedzialność pozytywna (moralna) – „za to czego dobrego nie zrobiłeś”; idea trwałego i zrównoważonego rozwoju (Raport Światowej Komisji ds. Środowiska i Rozwoju), rozwój zrównoważony: taki rozwój społeczno – gospodarczy,który jest zgodny z wymaganiami ochrony środowiska przyrodniczego i pozwala zaspokajać potrzeby obecne, nie pozbywając przyszłych pokoleń możliwości zaspokojenia ich potrzeb
Odpowiedzialność restrykcyjna – odpowiedzialność narzucona przez prawo, władze, opinie publiczną; pomijanie wymagań klientów; nie włączanie się w programy społeczne
PRZESTĘPCZOŚĆ BIAŁYCH KOŁNIERZYKÓW
Jedną z groźniejszych odmian patologii społecznych, powodujących znaczne szkody spłeczne, są przestępstwa „białych kołnierzyków”. Początkowo tę nazwę odnoszono do urzędników bankowych, później zaś do wszelkich pracowników umysłowych zatrudnionych w urzędach, wreszcie zaczęto kojarzyć ją z przedstawicielami klasy średniej.
Osoby dokonujące tych przestępstw to ludzie o stosunkowo wysokim statusie społecznym, zajmujący średnie i wysokie stanowiska w organizacjach gospodarczych bądź też będący przestawicielami tzw. wolnych zawodów, a także właściciele firm, urzędnicy państwowi, politycy.
Szczególny charakter tych przestępstw polega na tym, że dokonywane są one w powiązaniu pełnionymi przez te osoby funkcjami publicznymi. Podmioty dokonujące takich przestępstw nie popełniają ich jako osoby prywatne, ale jako przedstawiciele określonych instytucji publicznych. Ponadto czyny kwalifikowane jako przestępstwa „białych kołnierzyków” dokonywane są przy okazji wypełniania obowiązków służbowych i polegają na wykorzystaniu możliwości, jakimi dysponuje osoba sprawcy z racji wykonywania określonego zawodu, zajmowania takiego, a nie innego stanowiska czy pełnienia funkcji publicznej. Ocenie etycznej podlegają nie tylko czyny przestępcze będące przekroczeniem obowiązujących norm prawnych, lecz także wszelkie nadużycia wobec norm i reguł moralnych popełniane przez reprezentantów kategorii „białych kołnierzyków”. Przykład: „kreatywna księgowość”
DYSKRYMINACJA KOBIET NA RYNKU PRACY
Coraz częściej w ostatnich latach w Polsce mówi się o dyskryminacji kobiet w miejscu pracy. Badania przeprowadzone przez CBOS pokazują, że co ważne, także wśród samych kobiet rośnie świadomość nierównego traktowania w stosunkach zatrudnienia. 32% mężczyzn i 50% kobiet dostrzega dyskryminację kobiet.. Opinie kobiet w tym zakresie uzależnione były od wieku i poziomu wykształcenia. Dyskryminację kobiet dostrzegały przede wszystkim kobiety o wyższym wykształceniu i przedziale wiekowym pomiędzy 35 a 44 lat. Aż 92% ankietowanych opowiedziało się za tym, aby rząd podejmował skuteczniejsze działania na rzecz eliminacji dyskryminacji ze względu na płeć i dążył do zapewnienia równego statusu obu płci.
Bezwzględne statystyki alarmują o tym, że kobiety w Polsce, mimo iż są przeciętnie lepiej wykształcone od mężczyzn, częściej niż mężczyźni zasilają szeregi bezrobotnych, gorzej zarabiają na porównywalnych stanowiskach, rzadziej awansują i zajmują stanowiska kierownicze. Zdecydowanie łatwiej jest im natomiast utracić pracę. Nierówne traktowanie, które jest udziałem wielu kobiet w miejscu pracy, ma jednak także inne, nie dające się łatwo ująć w dane statystyczne, oblicza. Państwowa Inspekcja Pracy podaje, że co trzeci pracodawca dopuszcza się dyskryminowania kobiet. Mowa tutaj przede wszystkim o zwyczaju zadawania osobistych pytań o sytuację rodzinną i plany dotyczące macierzyństwa w momencie przyjmowania kobiety do pracy, a także o zjawisku molestowania seksualnego, które w zostało uznane expresis verbis przez Unię Europejską za formę dyskryminacji ze względu na płeć. Pracodawcy w dalszym ciągu nie widzą nie tylko niestosowności, ale również naruszania podstawowych praw człowieka wręczając kandydatce do objęcia wakatu oświadczenie, że w najbliższym czasie nie zajdzie w ciążę. Z prawnego punktu widzenia taka deklaracja nie ma oczywiście mocy wiążącej, lecz można wyobrazić sobie, że osoby ją podpisujące niekoniecznie muszą być o tym przeświadczone, a także mogą nie wiedzieć o bezprawności postępowania pracodawcy. Pracodawcy, którzy chcą ochronić się przed zarzutem dyskryminacji ze względu na płeć, znaleźli nowy sposób na łamanie praw człowieka w stosunku do kobiet. Coraz częściej słyszy się od młodych kobiet, że przy podpisywaniu umowy o pracę dawano im do podpisania rezygnację z pracy in blanco, co ma stanowić gwarancję dla pracodawcy, że pracownica na wypadek ciąży „sama się zwolni”. Jeden z portali internetowych poświęconych rynkowi pracy przedstawia nawet opis przedsiębiorstwa, w którym kierownictwo zarządziło „plan zajść w ciążę”.
Przestrzeganie zakazu dyskryminacji zostało sprawdzone przez Państwową Inspekcję Pracy w latach 1998 i 1999, a kolejne kontrole zapowiadane są na rok przyszły. PIP otrzymuje rocznie około 35 tysięcy skarg na naruszenie praw pracowniczych, jednak skargi o naruszenie równego traktowania ze względu na płeć należą do rzadkości. Przedstawiciele Głównego Inspektoratu Pracy zauważają, że w miarę prowadzenia dyżurów prawnych dla obywateli problematyka dyskryminacji ze względu na płeć, w tym molestowania seksualnego, zostaje coraz częściej poruszana.
Podczas kontroli PIP nie stwierdziła, aby jednoznacznie dochodziło do dyskryminacji ze względu na płeć, jeśli chodzi o wysokość uposażenia, jednak wskazywała na nierówny dostęp do szkoleń zawodowych, promocji, zajmowania wyższych stanowisk, pracy w godzinach nadliczbowych, jako najczęstsze sposoby dyskryminacji kobiet. Wnioski takie uzyskano na podstawie przeprowadzenia szczegółowych ankiet adresowanych do pracowników. W chwili obecnej dane są nadal zbierane i opracowywane.
PIP zwraca także uwagę na bardzo niski poziom świadomości i wiedzy, jeśli chodzi o dyskryminację ze względu na płeć i to zarówno wśród pracodawców jak i pracowników. Dlatego też kolejne działania Inspekcji skoncentrują się wokół kampanii informacyjnych o uprawnieniach pracowników, wynikających z prawa pracy. Stosowne opracowanie obecnie obowiązujących przepisów można znaleźć m.in. na stronie internetowej PIP. Znajduje się tam także wzór ulotki adresowanej do kobiet, w którym zwraca się ich uwagę na kwestię dyskryminacji i sposoby przeciwdziałania jej. Ulotka wyjaśnia, czym jest dyskryminacja pośrednia i bezpośrednia, powołuje akty prawne, które zabraniają dyskryminacji oraz mówi o tym, jakie środki prawne umożliwiają dochodzenie roszczeń związanych z naruszeniami równego traktowania. Szkoda tylko, że analogiczna ulotka nie została skierowana do pracodawców. To na nich, bowiem, a nie na potencjalnych ofiarach dyskryminacji, w tym molestowania seksualnego, ciąży ustawowy obowiązek zapewnienia godnych warunków pracy oraz stworzenia środowiska wolnego od dyskryminacji. Ponadto należy zwrócić uwagę na fakt, iż w przypadkach, gdy pracownik zarzuca pracodawcy praktyki dyskryminacyjne, to na stronie pozwanej, a więc pracodawcy ciąży obowiązek udowodnienia, że nie różnicował traktowania wobec pracowników ze względu na płeć. Pracownikowi wystarczy uprawdopodobnić fakt bycia ofiarą dyskryminacji, aby można było wszcząć postępowanie przed sądem pracy.
Jak na razie jednak, nawet najbardziej rażące przypadki dyskryminacji ze względu na płeć nie tylko nie podlegają zwalczaniu, ale także tłumaczone są dramatyczną sytuacją rynku pracy i wysoką stopą bezrobocia. W warunkach, gdy wiele kobiet staje przed nieodzownością wyboru, czy zgadzać się na bezprawne postępowanie pracodawców i zachować pracę, czy też ryzykować przegranie sporu i znalezienie się bez źródła utrzymania, kobiety w milczeniu przyjmują nierówność ich traktowania w imię zatrzymania posady. Wydaje się jednak ważne, aby to państwo umiejętnie zaczęło wprowadzać środki zapobiegające dyskryminacji kobiet, jeśli nawet nie w imię poszanowania podstawowych praw i wolności obywatelskich oraz praw człowieka, to także przy odwołaniu się do pierwotnej argumentacji unijnej przemawiającej za równouprawnieniem kobiet. Mowa tu o zainteresowaniu Wspólnot już w latach pięćdziesiątych koniecznością wzmocnienia konkurencyjności rynku pracy i odwołaniu się do danych ekonomicznych wskazujących na niekorzystność nierównego traktowaniu obu płci. Być może ci, do których nie przemawia wiara w poszanowanie praw człowieka, posłużą się argumentacją czysto rynkową, świadczącą przeciwko jakiejkolwiek dyskryminacji ze względu na płeć. Być może także stanie się tak, że korzystanie z kobiety z istniejących od niedawna w prawie polskim przepisów, które nakładają na pracodawcę sankcję w postaci odszkodowania za przypadki dyskryminacji, w tym molestowania seksualnego, wpłynie na zredukowanie zjawiska.
1. Bezrobocie
1.1 Bezrobocie kobiet i mężczyzn w Polsce
Wśród przyczyn bezrobocia kobiet wymienia się specyfikę branży zawodowych, w których dominują kobiety. Te działy gospodarki są szczególnie wrażliwe na ruchy koniunktury, w związku z tym częste restrukturyzacje zakładów pracy powodują utratę miejsc pracy dla kobiet. Także pracodawcy podczas zwolnień grupowych rezygnują w pierwszej kolejności z pracowników- kobiet, co wyraża się w dwukrotnie częstszych zwolnieniach kobiet niż mężczyzn z przyczyn leżących po stronie zakładu pracy. Ponadto kobiety obarczone wychowywaniem dzieci i zajmowaniem się innymi zależnymi członkami rodziny pozostają na wielomiesięcznych czy wieloletnich urlopach, przez co tracą kwalifikacje zawodowe i nie mają ciągłości w wykonywaniu pracy, przez co stają się mniej konkurencyjne dla potencjalnych pracodawców. Ważne jest tutaj zwrócenie uwagi na brak odpowiedniej infrastruktury, w tym placówek opiekuńczych i wychowawczych umożliwiających kobietom godzenie roli pracownicy i matki. W tym miejscu wypada wspomnieć także rodziny niepełne, które w największym stopniu stanowią kobiety z dziećmi. Kobiety samotnie wychowujące dzieci mają jeszcze mniejsze szanse na pracę i tym samym skazane są na ubóstwo.
2. Wynagrodzenie kobiet i mężczyzn
Porównywanie wysokości zarobków kobiet i mężczyzn w Polsce, krajach Unii, a także państwach aplikujących do Wspólnot, wskazuje na znaczne dysproporcje. Wprawdzie w niektórych krajach unijnych (np. w Szwecji, czy Belgii) można zauważyć wyrównywanie się wynagrodzeń, to jednak tendencja ta w większości analizowanych państw nie jest wiodąca. Okazuje się jednak, że średnie wynagrodzenie kobiet jako procent wynagrodzenia mężczyzn w Polsce w porównaniu z innymi krajami europejskimi nie przedstawia się tak niekorzystnie dla kobiet, jak jest to na przykład w przypadku analizy bezrobocia.
2.1 Wynagrodzenie kobiet i mężczyzn w Polsce
Przytoczone dane dla Polski pokazują, że kobiety zarabiają średnio o 409 zł mniej niż mężczyźni, a przeciętne ich uposażenie wynosi 83,13% tego, co otrzymują mężczyźni. Ani w jednej grupie zawodowej zarobki kobiet nie są większe lub równe wynagrodzeniu przypadającemu mężczyznom. Natomiast najbardziej do siebie zbliżone są dochody obu płci zatrudnionych jako pracownicy biurowi (pensja kobiet wynosi tu 98,86% pensji mężczyzn), ale także pracujących jako rolnicy, ogrodnicy, leśnicy i rybacy (91,47%). Takie zbieżności dochodów kobiet i mężczyzn zatrudnionych jako pracownicy biurowi może być konsekwencją faktu, że jest to branża wybitnie sfeminizowana. Z kolei najistotniejsze różnice widać przy porównaniu zarobków kobiet i mężczyzn zatrudnionych jako robotnicy przemysłowi i rzemieślnicy (63,30%).
Takie ukształtowanie się sytuacji w dziedzinie wynagrodzeń może prowadzić do wniosku, że bez względu na to, jakie wykształcenie, czy kwalifikacje są potrzebne do wykonywania danej profesji, kobiety zarabiają statystycznie gorzej niż mężczyźni. Dobrze ilustruje to przykład najlepiej zarabiającej grupy zawodowej, jaką są parlamentarzyści i wyżsi urzędnicy. Średnia płaca kobiet stanowi tu 71,85% pensji mężczyzn. Nierówność traktowania kobiet jest o tyle dobrze widoczna, że patrząc na statystykę obrazującą poziom wykształcenia kobiet i mężczyzn jednoznacznie można stwierdzić, że kobiety w Polsce są znacznie lepiej wykształcone. Wykształcenie na pewno jest jednym z warunków sine qua non potrzebnych do zajmowania wyższych stanowisk i otrzymywania odpowiedniego wynagrodzenia.
Rozbieżności w zarobkach obu płci tłumaczone są m.in. tym, że kobiety i mężczyźni wykonują różne prace, a więc nawet przy porównywaniu wysokości wynagrodzeń w danych sektorach nie są to wartości kompatybilne. Ponadto wskazuje się na wiek jako czynnik determinujący wysokość wynagrodzeń. Według danych Eurostatu kobiety odchodzą z pracy w młodszym wieku niż mężczyźni, (co może być znajdywać uzasadnienie w konieczności sprawowania opieki nad dziećmi, zajmowania się domem, etc.) i przez to nie mają one szans na zajmowanie kierowniczych, a przez to lepiej płatnych stanowisk.
Oczywiście należałoby się w tym miejscu zastanowić, dlaczego jest tak, że kobiety wykonują inne prace niż mężczyźni i dlaczego są to prace gorzej płatne? Ponadto odpowiedzieć sobie należy na pytanie, czy obowiązek sprawowania opieki nad dziećmi i zajmowania się gospodarstwem domowym musi spoczywać na kobietach i czy istnieją skuteczne środki polityki społecznej skłaniające mężczyzn do współodpowiedzialności za te obowiązki? Na pewno dużą rolę w eliminowaniu różnic w zatrudnieniu może odgrywać dzielenie się przez oboje rodziców urlopem rodzicielskim. Wciąż jednak, w przypadku Polski i innych krajów aplikujących brak jest odpowiedniej jakości i dostępności do usług opiekuńczych., pozwalających matkom, także tym samotnym, wykonywać pracę.
Także porównanie czterech państw kandydujących wskazuje na znaczne dysproporcje w osiąganych dochodach.
3. Wykształcenie kobiet i mężczyzn w Polsce
Ze statystyki wynika, iż kobiety w Polsce częściej niż mężczyźni kończą studia wyższe, a także szkoły średnie i policealne (różnica wynosi aż 8,7%). Mężczyźni natomiast przeważają wśród absolwentów szkół zasadniczych zawodowych. Niewielkie różnice dotyczą grupy osób posiadających najniższy poziom wykształcenia, a więc absolwentów szkół podstawowych oraz tych, którzy nie ukończyli szkoły podstawowej albo nie mają w ogóle wykształcenia szkolnego. Takie ukształtowanie się poziomu wykształcenia tym dobitniej wskazuje na dyskryminację kobiet w pracy. Poziom ich wykształcenia nie ma nic wspólnego z otrzymywanymi zarobkami.
4. Kobiety jako mniejszość
Nawet pobieżna analiza danych statystycznych dotyczących podstawowych wskaźników rynku pracy, a więc stopy bezrobocia, wykształcenia i wynagrodzenia kobiet i mężczyzn pozwala przyjąć, że pozycja zawodowa kobiet tak w Polsce, jak i w Unii Europejskiej oraz państwach do niej aspirujących jest zdecydowanie mniej korzystna.
Wyższy poziom bezrobocia wśród kobiet, gorsze warunki płacowe, brak wystarczających środków polityki państwa zmierzających do zapewnienia opieki nad dziećmi, w czasie, gdy kobiety pracują, to tylko niektóre z najpoważniejszych problemów, z jakimi borykają się kobiety na rynku pracy. Także niekorzystne przepisy emerytalne powodują, że także po zakończeniu życia zawodowego kobiety nie mogą liczyć na emeryturę w wysokości, jaka przyznawana jest mężczyznom. Wysokość uposażenia emerytalnego zależna jest od długości stażu pracy i zarobków, które, jak wynika z przytaczanych danych, są niższe w przypadku statystycznej Polki. Obliczając emeryturę bierze się także pod uwagę ciągłość pracy, pozostawanie na bezrobociu czy urlopie wychowawczym.
Powoływane dane z przeprowadzonych badań ukazują obraz rynku pracy jako daleki od ideału zakładanego w aktach unijnych i przepisach wewnętrznych krajów członkowskich. Okazuje się, że w dalszym ciągu kobiety stanowią mniejszość w swoich zakładach pracy, są narażone na molestowanie seksualne oraz inne formy dyskryminacji, a istniejące w tym zakresie zasady prawne nie pokrywają się z sytuacją faktyczną. Można jednak przypuszczać, że ilość unijnych mechanizmów prawnych i politycznych nastawionych na realizację zasady równości płci i równego traktowania w zatrudnieniu wpłynie korzystnie na poprawę sytuacji kobiet. Wprowadzanie do krajowych ustawodawstw regulacji wzorowanych na dyrektywach europejskich spełni również inną istotną funkcję prawa, a mianowicie funkcję kulturotwórczą. Prawo wkraczając w pewne obszary życia społecznego kształtuje świadomość obywateli i oddziałuje na tworzenie się postaw i wzorów zachowań. Miejmy nadzieję, że stanie się tak również w stosunku do kwestii równouprawnienia.
SZARA STREFA
Szara strefa – obszar praktyki gospodarczej, w którym firmy działające na granicy prawa, pozorując działania legalne, wykorzystują nadarzające się okazje do niewywiązywania się finansowych zobowiązań wobec państwa. Najbardziej rozpowszechnionymi przykładami są oszustwa podatkowe, przestępstwa celne, szara strefa rynku pracy, nadużycia wobec zakładów ubezpieczeń. Wspólną cechą wymienionych tu praktyk jest zachowanie przez osoby inicjujące tego typu wykroczenia pozorów legalności.
MENAGER GLOBALNY
wzorzec życia wędrownego (wykorzenienie)
wzorzec zastępowalnych więzi społecznych
wzorzec kompatybilności społecznej
wzorzec wspólnoty
brak zaangażowania w sprawy lokalnej społeczności, społeczeństwa, problemy globalne
CZARNY KAPITAŁ SPOŁECZNY
poza kręgiem rodzinnym i najbliższym układem towarzyskim
ZASADY GLOBAL COMPACT
Popieranie i przestrzeganie praw człowieka przyjętych przez społeczność międzynarodową
Eliminacja wszelkich przypadków łamania praw człowieka przez firmę
Poszanowanie wolności stowarzyszania się
Eliminacja wszelkich form pracy przymusowej
Zniesienie pracy dzieci
Efektywne przeciwdziałanie dyskryminacji w sferze zatrudnienia
Prewencyjne podejście do środowiska naturalnego
Podejmowanie inicjatyw mających na celu promowanie postaw odpowiedzialności ekologicznej
Stosowanie i rozpowszechnianie przyjaznych środowisku technologii
Przeciwdziałanie korupcji we wszystkich formach, w tym wymuszeniom i łapówkarstwu
TRZY RODZAJE ODPOWIEDZIALNOŚCI CRS
odpowiedzialność restrykcyjna – pociąganie do odpowiedzialności za czyny niezgodne z obowiązującymi na wolnym rynku zasadami gry; jest to odpowiedzialność wyłącznie o charakterze finansowym i prawnym, która może wynikać z popełnionej winy
odpowiedzialność narzucona
odpowiedzialność pozytywna
KULTURA ZASOBÓW
Charakterystyczny dla profitowej orientacji biznesu oraz tayloryzmu w zarządzaniu, układ norm i reguł kulturowych. Wyznacza ona zgodny z nią wzór moralny człowieka biznesu.
KULTURA ZESPOŁÓW
wyznacza określony sposób organizacji i zarządzania firmą, a sposób ten oparty jest na układzie norm i reguł
wiąże się ściśle z dostrzeżeniem obecności w firmie praktyk o charakterze moralnym
w miejsce kultury zasobów pojawia się kultura zespołów
członkowie firmy dysponują podzielaną wspólnie wiedzą na temat jej celu działania, identyfikują się z nim
FUNDAMENTALNE WARTOŚCI WG ORDOLIBERALIZMU
wartości: wolność, sprawiedliwość społeczna, odpowiedzialność osobista, solidarność
ingeruje wszystkie dziedzina życia społecznego
łamie zasadę autonomii gospodarki
potrzeba ochraniania mechanizmów rynkowych przed autodestrukcyjnymi działaniami
nieograniczona wolna konkurencja prowadzi do zdominowania rynku przez monopole i oligopole, które nie są w stanie kontrolować poziomu cen i ograniczają dostęp do rynku innym podmiotom czyli brak odpowiedniej polityki antymonopolowej prowadzi do samolikwidacji mechanizmu rynkowego
uznaje efektywność ekonomiczną gospodarki rynkowej oraz respektuje założenia określające warunki funkcjonowania tego systemu, podważa jednak jego zdolność do samoregulacji
preferuje system organizacji gospodarki, który pozwala uniknąć niepożądanych skutków społecznych kapitalizmu oraz umożliwia podporządkowanie sfery gospodarczej określonym celom społecznym
SOCJALDEMOKRATYZM
dobro społeczne – nadrzędna wartość społeczna; jest pojmowane indywidualnie
sprawiedliwość społeczna – zapewnienie wszystkim jednostkom możliwości realizacji ich życiowych szans
rozwiązanie kwestii równego dostępu do dóbr społecznych w sposób instytucjonalny
opowiedzenie się za dopuszczeniem interwencji państwa w gospodarkę
DOBRO WSPÓLNE A DOBRO JEDNOSTKI W LITERATURZE KOŚCIOŁA
w katolickiej doktrynie społecznej przyjmuje się, że między dobrem jednostki a dobrem wspólnym nie występuje konflikt wartości. Zakłada się więc, że człowiek – będący istotą społeczną – może realizować swoje dobro tylko w obrębie społeczności, a zatem nie może być ono dobrem osiąganym wbrew czy poza dobrem społecznym. Z kolei społeczność nie może zmierzać do tak pojmowanego dobra kosztem jednostek. W konsekwencji warunkiem dobra społecznego jest ochrona i rozwój osoby ludzkiej.