Dr hab. Violetta Wejs-Milewska
Zakład Teorii i Antropologii Literatury
Instytut Filologii Polskiej
Uniwersytet w Białymstoku
Program ćwiczeń z teorii literatury dla III roku filologii polskiej. (Studia dzienne, 30 godz.). Rok akademicki 2014/2015.
I. Specyfika literatury. Fenomenologia dzieła literackiego, jego ontologia, epistemologia i aksjologia (6 godz.)
1. R. Nycz, Kulturowa natura, słaby profesjonalizm. Kilka uwag o przedmiocie poznania literackiego i statusie dyskursu literaturoznawczego, w: Kulturowa teoria literatury. Główne pojęcia i problemy, pod red. M.P. Markowskiego i R. Nycza, Kraków 2006.
2. R. Ingarden, Dwuwymiarowa budowa dzieła sztuki literackiej oraz Dzieło literackie i jego konkretyzacje w: tegoż, Szkice z filozofii literatury, Kraków 2000.
3. R. Ingarden, Wartości artystyczne i wartości estetyczne, w: tegoż, Wybór pism estetycznych, Kraków 2005 lub R. Ingarden, Wartości artystyczne i wartości estetyczne, w: tenże, Wybór pism estetycznych, Kraków 2005 lub Studia z estetyki, t. 3, Warszawa 1979.
W. Stróżewski, Wartości estetyczne i wartości nadestetyczne, w: O wartościowaniu w badaniach literackich, pod red. S. Sawickiego, Lublin 1986.
II. Dzieło literackie (znak, tekst, kontekst) (6 godz.)
4. J. Łotman, Struktura tekstu artystycznego, przeł. A. Tanalska, Warszawa 1984 (s. 74-84 i 298-310).
R. Barthes, Przyjemność tekstu, przeł. A. Lewańska, Warszawa 1997.
5. G. Genette, Palimpsesty. Literatura drugiego stopnia, w: Współczesna teoria badań literackich za granicą, pod red. H. Markiewicza, t.IV, cz. 2, Kraków 1992.
R. Nycz, Intertekstualność i jej zakresy: teksty, gatunki, światy, w: tegoż, Tekstowy świat. Poststrukturalizm a wiedza o literaturze, Kraków 2001.
III. Autor (obecny/nieobecny w procesie historycznoliterackim) (6 godz.)
6. R. Barthes, Śmierć autora, przeł. M.P. Markowski, w: Teorie literatury XX wieku. Antologia, pod red. A. Burzyńskiej i M.P. Markowskiego, Kraków 2006.
M. Faucault, Sobąpisanie, w: Powiedziane, napisane. Szaleństwo i literatura, oprac. T. Komendant, Warszawa 1999.
7. R. Nycz, Osoba w nowoczesnej literaturze: ślady obecności, w: tegoż, Literatura jako trop rzeczywistości, Kraków 2001.
8. M. Czermińska, Autor - podmiot - osoba. Fikcjonalność i niefikcjonalność, w: Polonistyka w przebudowie. Literaturoznawstwo - wiedza o języku - wiedza o kulturze - edukacja, pod red. M. Czermińskiej, S. Gajdy i in., t I, Kraków 2005.
IV. Odbiorca (od czytelnika implikowanego do współtworzącego) (4 godz.)
9. W. Iser, Apelacyjna struktura tekstów, przeł. W. Bialik, w: Teorie literatury XX wieku. Antologia, pod red, A. Burzyńskiej i M.P. Markowskiego, Kraków 2006.
H. Weinrich, O historię literatury z perspektywy czytelnika, w: Współczesna myśl literaturoznawcza w RFN, pod red. H. Orłowskiego, Warszawa 1986.
10. A. Burzyńska, Ciało w bibliotece, w: tejże, Anty-teoria literatury, Kraków 2006.
U. Eco, Poetyka dzieła otwartego, w: tegoż, Dzieło otwarte. Forma i nieokreśloność w poetykach współczesnych, przeł. J. Gałuszka, Warszawa 1973.
V. Problemy kulturowej teorii literatury (8 godz.)
11-12. M. Głowiński, Narratologia - dzisiaj i nieco dawniej, w: Sporne i bezsporne problemy współczesnej wiedzy o literaturze, pod red. W. Boleckiego i R. Nycza, Warszawa 2002.
A. Burzyńska, Kariera narracji. O zwrocie narratywistycznym w humanistyce, w: tejże, Anty-teoria literatury, Kraków 2006.
H. White, Teoria literatury i pisarstwo historyczne, przeł. T. Dobrogoszcz w: tegoż, Proza
historyczna, pod red. E. Domańskiej, Kraków 2009.
13. N.K. Miller, Arachnologie: kobieta, tekst i krytyka, w: Teorie literatury XX wieku. Antologia, pod red, A. Burzyńskiej i M.P. Markowskiego, Kraków 2006.
H. Cixous, Śmiech Meduzy, w: „Teksty Drugie” 1993, nr 4/5/6.
14. E. Rybicka, Geopoetyka (o mieście, przestrzeni i miejscu we współczesnych teoriach i praktykach kulturowych), w: Kulturowa teoria literatury. Główne pojęcia i problemy, j. w.
15. Zaliczenie.
Literatura uzupełniająca do egzaminu:
Podręczniki
1. A. Burzyńska, M.P. Markowski, Teorie literatury XX wieku. Podręcznik, Kraków2006.
2. Kulturowa teoria literatury. Główne pojęcia i problemy, pod red. M.P. Markowskiego i R. Nycza, Kraków 2006.
3. Kulturowa teoria literatury 2. Poetyki, problematyki, interpretacje, pod red. T. Walas i R. Nycza, Kraków 2012.
Specyfika literatury
4 R. Nycz, O przedmiocie studiów literaturoznawczych - dziś, w: Polonistyka w przebudowie. Literaturoznawstwo - wiedza o języku - wiedza o kulturze - edukacja, pod red. M. Czermińskiej, S. Gajdy i in., t I, Kraków 2005.
5. J. Culler, Co to jest literatura i czy pytanie to ma jakiekolwiek znaczenie? oraz Literatura a wiedza o kulturze, w: tegoż, Teoria literatury, przeł. M. Bassaj, Warszawa 2002.
6. W. Bolecki, Pytania o przedmiot literaturoznawstwa, w: Polonistyka w przebudowie. Literaturoznawstwo - wiedza o języku - wiedza o kulturze - edukacja, pod red. M. Czermińskiej, S. Gajdy i in., t. I, Kraków 2005.
Tekst
7. R. Nycz, O kolażu tekstowym. Zarys dziejów pojęcia, w: Tekstowy świat. Poststrukturalizm a wiedza o literaturze, Warszawa 1993
8. R. Barthes, Od dzieła do tekstu, przeł. M.P. Markowski, „Teksty Drugie” 1998, nr 6.
9. R. Barthes, Teoria tekstu, przeł. A. Milecki, w: Współczesna teoria badań literackich za granicą, red. H. Markiewicz, t. IV, cz. 2, Kraków 1992.
10. S. Balbus, Od tekstu do „Tekstu” (i z powrotem), w: Sporne i bezsporne problemy współczesnej wiedzy o literaturze, pod red. W. Boleckiego i R. Nycza, Warszawa 2002.
Autor i odbiorca
11. Z. Łapiński, Biografia pisarza w dziełach i poza dziełami, w: Sporne i bezsporne problemy współczesnej wiedzy o literaturze, pod red. W. Boleckiego i R. Nycza, Warszawa 2002.
12. M. Czermińska, Autobiograficzny trójkąt: świadectwo, wyzwanie i wyznanie, w: tejże, Autobiograficzny trójkąt: świadectwo, wyzwanie i wyznanie, Kraków 2000.
13. Z. Freud, Pisarz a fantazjowanie, w: Teoria badań literackich za granicą, t III, cz.1, pod red. S. Skwarczyńskiej, Kraków 1974.
14. P. Lejeune, Pakt autobiograficzny, przeł. A. Labuda, w: tegoż, Wariacje na temat pewnego paktu. O autobiografii, pod red. R. Lubas-Bartoszyńskiej, Kraków 2001.
15. M. Głowiński, O konkretyzacji, w: tegoż, Style odbioru, Kraków 1977.
16. U. Eco, Czytelnik modelowy, w: Lector i fabula, przeł. P. Salwa, Warszawa 1994.
17. D. Ulicka, Ja czytam moje czytanie, w: tejże, Literaturoznawcze dyskursy możliwe, Kraków 2007.
Teoria kulturowa
18. E. Prokop-Janiec, Etniczność, w: Kulturowa teoria literatury. Główne pojęcia i problemy, pod red. M.P. Markowskiego i R. Nycza, Kraków 2006.
19. E. Rybicka, Zwrot topograficzny w badaniach literackich. Od poetyki przestrzeni do poetyki miejsca, w: Kulturowa teoria literatury 2. Poetyki, problematyki, interpretacje, pod red. T. Walas i R. Nycza, Kraków 2012.
1