Nurty teoretyczne w psychoterapii
Zasady porządkowania głównych nurtów w psychoterapii.
Milion - uporządkowanie teoretycznych nurtów w psychopatologii i psychoterapii z uwzględnieniem strefy funkcjonowania człowieka na której przeważnie koncentruje się terapia
Poziomy : biologiczny - przedstawiciele nauk medycznych
- źródłem zachowań są defekty anatomiczne, fizjologiczne i/lub
biochemiczne
- leczenie powinno mieć charakter biofizyczny (przede wszystkim farmakologiczny)
intrapsychiczny - psychoanalitycy
- źródło zaburzeń - nieświadome, wczesnodziecięce doświadczenia traumatyczne
-leczenie - doprowadzenie przeszłych doświadczeń do świadomości, przewartościowanie ich i przepracowanie
fenomenologiczny - źródło zaburzeń - treści dostępne świadomości
- leczenie - analiza zdarzeń życiowych (prowadząca do zmiany sposobu doświadczania zdarzeń życiowych)
behawioralny - zaburzenia - nieprawidłowe nawyki powstałe w rezultacie uczenia się
- terapia- przekształcenie nawyków dysfunkcyjnych dla przystosowania
Wolberg - wyodrębnienie podejść
- biologicznego
- psychologicznego
- filozoficznego
- socjologicznego (wyodrębnienie interpersonalnego poziomu funkcjonowania człowieka - procesy występujące w toku interakcji społecznych, przyczyną zaburzeń w przystosowaniu się - nieefektywne porozumiewanie się, terapia - identyfikacja i przekształcanie patologennych wzorów komunikacji)
Sęk - orientacje:
dynamiczna -celem terapii wzmocnienie funkcji ego, terapia - odkrycie nieświadomych przeżyć, odreagowanie, uzyskanie stopniowego wglądu
poznawczo-behawioralne - wszystkie zachowania człowieka nabywane są w toku uczenia się
fenomenologiczno - antropologiczne (humanistyczne) - terapia powinna stwarzać ludziom warunki sprzyjające swobodnemu rozwojowi, samorealizacji oraz pełnemu urzeczywistnianiu własnej, niepowtarzalnej egzystencji
systemowo - interakcyjna - patologia jednostki jest rezultatem jej zaburzonych stosunków interpersonalnych, terapia ma na celu usunięcie społecznych i indywidualnych barier w interpersonalnym funkcjonowaniu człowieka.
Zeig - klasyfikacja koncepcji psychoterapeutycznych na podstawi chronologii powstawania
Europa - kolebka psychoterapii, odkrywanie i wgląd, uzyskanie zrozumienia „ja” przez analizowanie przeszłości
amerykański pragmatyzm, zorientowany na przeprowadzanie interwencji terapeutycznych, eksploracja świadomości, Rogers, Gestalt
nurt behawioralny ukierunkowany na zmianę zachowania, poznawcze podejście do zaburzeń
idea systemów - koncentracja na grupach społecznych, psychoterapia grupowa
podejście komunikacyjne w psychoterapii, świadome wykorzystywanie własnych zachowań komunikacyjnych pacjenta dla maksymalizacji efektów, M.Erickson
Grash, Kirschenbaum - uwzględnienie okresu powstania, wyodrębnienie podejść terapeutycznych
psychoanalityczne(psychoanaliza, analiza transakcyjna)
humanistyczne (terapia skoncentrowana na kliencie, grupy spotkaniowe)
egzystencjonalne (terapia Gestalt, grupy typu „est”)
behawioralne (terapia behawioralna, nastawiona na modyfikację zachowań, poznawczo-behawioralna)
Goldenberg - podział na cztery grupy do których zaliczył:
TEORIE PSYCHOGENICZNE - Freud, Jung, psychologia ego, teoria „ja” Rogersa, Maslow, psychologia egzystencjonalna Maya, koncepcja rozczepionego ja, terapie fenomenologiczne
TEORIE SOCJOPSYCHOLOGICZNE - Adler, Horney, Fromm, Sullivan
PROCESY UCZENIA SIĘ - psychologia eksperymentalna - Eysenck, spolecznego uczenia się, behawioryzm
TEORIE GENETYCZNE - farmakoterapia, terapia wstrzasowa
Korchin - główne orientacje
psychoanalityczna
behawioralna
humanistyczno - egzystencjonalna
Zimbardo i Ruch - uporządkowanie koncepcji psychoterapeutycznych ze względu an dwa przeciwstawne poglądy dotyczące ludzkiej natury
naprawa źle funkcjonującego organizmu
możliwości rozwojowe człowieka
PSYCHOTERAPIA czy PSYCHOTERAPIE?
Intensywne poszukiwanie kryteriów definicji psychoterapii - uporządkowanie rozmaitych niejasności, potrzeba unifikacji zasad funkcjonowania zawodowego
Psychoterapia - rozumiana nie tylko jako leczenie, ale także różne działania kierowane na zdrowych
definicje psychoterapii
- wskazanie obszaru oddziaływania
- podkreślenie celowości rozmaitych niejasności
- określenie sposobów uzyskiwania zmian