NADCIŚNIENIE TĘTNICZE

Katedra Patofizjologii

Agnieszka Żak-Gołąb

REGULACJA CIŚNIENIA TĘTNICZEGO

• Objętość wyrzutowa serca

• Opór obwodowy naczyń krwionośnych

• Autonomiczny układ nerwowy

• Objętość krwi krążącej

• Czynność nerek

• Czynniki nerwowe i humoralne (RAA)

KLASYFIKACJA HA wg JNC7

• Prawidłowe < 120 i < 80

• Stan przednadciśnieniowy 120-139 lub 80-89

• Nadcisnienie

• Stopień I 140-159 lub 90-99

• Stopień II ≥ 160 lub ≥ 100

CZĘSTOŚĆ WYSTĘPOWANIA
dane z 2002 r.

• NT ok. 29%

• Stan przednadciśnieniowy ok. 30%

• W tym

• Leczone skutecznie 12%

• Leczone nieskutecznie 45%

• Wykryte nieleczone 10%

• Niewykryte 33%

PODZIAŁ

• Nadciśnienie pierwotne

• Choroba nadciśnieniowa

• Gdy nie udaje się ustalić żadnej przyczyny

• Nadciśnienie wtórne

• Znana jest przyczyna

PRZYCZYNY NADCIŚNIENIA WTÓRNEGO

• Nerkopochodne

• Jednostronne choroby nerek

• Zapalenie odmiedniczkowe

• Mechaniczne zaburzenia przepływu krwi w nerce

• Dyspolazja nerki

• Nerka torbielowata

• Zastój moczu

• Gruźlica nerki

• Obustronne choroby nerek

• Ostre zapalenie kłębuszkowe

• Przewlekłe zapalenie kłębuszkowe

• Zapalenie odmiedniczkowe

• Kolagenozy

• Skrobiawica nerek

• Skaza moczanowa

• Nadciśnienie w chorobach gruczołów dokrewnych

• Guz chromochłonny nadnerczy

• Pierwotny hiperaldosteronizm (Z. Conna)

• Zespół i choroba Cushinga

• Akromegalia

• Nadciśnienie w chorobach układu krążenia

• Miażdzyca tetnic

• Koarktacja aorty

• Niedomykalność zastawki półksiężycowatej

• Przetoki tętniczo-żylne

• Krążenie hiperkinetyczne

• (nadczynność tarczycy, choroba ber-beri, niedokrwistość)

• Całkowity blok przedsionkowo-komorowy

• Nadciśnienie w chorobach układu nerwowego

• Guzy mózgu

• Urazy mózgu

• Zapalenia wielonerwowe

• Nadciśnienie jatrogenne

• Doustne środki antykoncepcyjne

• Aminy sympatykomimetyczne

• Cyklosporyna A

• Inne

SKUTKI NADCIŚNIENIA

• Układ krążenia

• Przerost lewej komory serca

• Choroba wieńcowa

• Zmiany naczyń obwodowych (miażdżyca)

• Kryterium zaawansowania zmian jest badanie dna oka

• 4 stopnie

• I - czynnościowe zmiany w naczyniach : tętnice zwężone, rozciągnięte na swoim przebiegu

• II - naczynia dodatkowo zmienione strukturalnie (objaw skrzyżowania Salus-Gunna - ucisk żył przez tętnice)

• III - dodatkowe uszkodzenie siatkówki : krwotoki, ogniska degeneracji

• IV - dodatkowo obrzęk tarczy n. wzrokowego

SKUTKI NADCIŚNIENIA

• OUN

• Niedokrwienie i zawał mózgu

• Na podłożu miażdżycy

• Masywny krwotok związany z nadciśnieniem

• Ostra encefalopatia nadciśnieniowa

• Obrzęk mózgu

• Silne bóle głowy, wymioty, zaburzenia widzenia, splątanie, uogólnione drgawki

• Nerki

• Marska nerka

• Mikroalbuminuria jest wczesnym objawem

FAZA ZŁOŚLIWA NADCIŚNIENIA

• Duży wzrost ciśnienia rozkurczowego > 120-130 mmHg

• Zmiany na dnie oka odpowiadające III lub IV okresowi

• Szybko postępujące zmiany narządowe (zwłaszcza OUN i nerek)

OBJAWY KLINICZNE

• Bóle głowy (okolica potyliczna; rano)

• Zawroty głowy

• Szum w uszach

• Nerwowość

• Bóle przedsercowe

• Kołatania serca

• Objawy naczynioruchowe

• Zaburzenia wzroku

PRZEŁOM NADCIŚNIENIOWY

• Znaczny wzrost ciśnienia zagrażający życiu chorego z powodu

• Encefalopatii nadciśnieniowej

• Obrzęk mózgu, tarczy n. wzrokowego, bóle głowy, zawroty, nudności, zaburzenia widzenia, ewentualnie ubytki neurologiczne i drgawki

• Przeciążenia lewej komory z zagrożeniem obrzękiem płuc

• Napadu dławicy piersiowej

---