Szanse rozwoju w okresie dorastania
Aby mówić o szansach rozwoju w okresie dorastania należy przybliżyć przeobrażenia w sferze biologicznej, funkcjonowania psychicznego psychicznego społecznego. Wiek dorastania jest tym okresem w życiu człowieka, w którym dokonują się przeobrażenia dziecka w osobę dorosłą. Jest to okres niezwykle skomplikowany, obejmujący wiele dziedzin osobowości. Poza dojrzewaniem fizjologicznym następuje dorastanie społeczne. Aby rozwój poszczególnych sfer szedł w dobrym kierunku należy stworzyć optymalne szanse ku temu. W stymulowaniu rozwoju psychofizycznego młodego człowieka znaczącą rolę odgrywa środowisko, dom rodzinny i postawy rodziców, szkoła i wychowawcy oraz grupa rówieśnicza.
Rodzina w znacznej mierze kształtuje osobowość dorastających, ich zainteresowania, upodobania, nawyki, przyzwyczajenia, postawy społeczne, moralne oraz przekonania i światopogląd. Młodzież nie traci w tym okresie potrzeby rodzicielskiej. Przeciwnie, zawsze potrzebuje tej miłości i musi czuć, że jest akceptowane i zawsze może liczyć na ich zrozumienie i pomoc. Wzmaga to poczucie bezpieczeństwa i rozładowuje napięcia emocjonalne. Dlatego tak ważna jest zdrowa rodzina. Rodzina, która troszczy się o niego, przekazuje wartościowe normy i wzory postępowania i potrafi rozmawiać ze swoim dzieckiem.
Innym środowiskiem, które w znaczny sposób wpływa na osobę w okresie dorastania jest szkoła. To ona, oprócz przekazywania wiedzy promuje określony styl życia, odgrywa bardziej świadomą rolę w procesie wspomagania osobowego ucznia. To szkoła i nauczyciele stwarzają szanse na lepszy rozwój młodzieży. Jest miejscem, gdzie uczniowie rozwijają swoje zainteresowania, pobudza do działania, zwiększa samodzielność życiową. Pokazuje młodzieży sposoby pokonywania napotkanych problemów, stosuje różnorodne formy wsparcia i profilaktykę. Stwarza warunki do uczestnictwa opartego na kontaktach partnerskich bezpośrednio z rówieśnikami.
Nieoceniona jest też rola nauczyciela. Postawę nauczyciela powinny charakteryzować zarówno umiar, ostrożność, rozwaga i powściągliwość powściągliwość wydawaniu sądów oraz tolerancja. Najważniejszy z punktu widzenia pedagogicznego jest autorytet moralny. Nauczyciel o takim autorytecie staje się dla uczniów wzorem postępowania, niebywała jest jego siła wywierania wpływu na sposób myślenia i działania. Wychowawcy i nauczyciele cieszący się autorytetem osobistym są dla młodych ludzi niezastąpionym czynnikiem w ich prawidłowym rozwoju.
Kolejną szansą dla rozwoju w okresie dorastania jest przynależność do grupy rówieśniczej. Tutaj, poprzez odgrywanie odpowiednich ról młodzież wyrabia z sobie aktywność, samodzielność, odpowiedzialność, współdziałanie co w przyszłości zaowocuje. Młodzież nabędzie umiejętność znalezienia swojego miejsca w społeczeństwie, będzie mogła realizować się w konkretnej działalności np. aktywny udział w życiu społecznym i politycznym. Z grupa rówieśniczą młodzież chętnie rozwija swoje zainteresowania, uczestnicząc o Kolach przedmiotowych, zajęciach pozalekcyjnych pozalekcyjnych warsztatowych.
Innym elementem mającym wpływ na rozwój młodzieży są masmedia, które poprzez bogate formy przekazu stają się źródłem nieznanych dla młodzieży wiadomości z różnych obszarów tematycznych. Na podstawie przekazów medialnych, młody człowiek buduje obraz świata o określonej orientacji humanistycznej, poznaje treści moralne, wartości ogólnoludzkie (miłość, pokój, tolerancja), społeczne- problemy międzyludzkie, pragmatyczne- aktywność człowieka, praca i nauka. Pozostaje jeszcze problem umiejętnego korzystania ze środków masowego przekazu. I tutaj znaczącą role odgrywają rodzice. To oni powinni być przewodnikiem po świecie telewizji. Na nich spoczywa obowiązek nauczenia swoich pociech mądrego i krytycznego korzystania z telewizji i psychicznego przygotowania do odbioru, a to w konsekwencji sprawi, że młodzież będzie podejmowała coraz bardziej samodzielne decyzje, w jakich elementach kultury chce uczestniczyć, dokona selekcji i oceny.