PSYCHOLOGIA ROZWOJU CZŁOWIEKA

Wykład 14

Problematyka starzenia się i starości - zagadnienia

1. Obszary rozwoju (Newman&Newman)

• Radzenie sobie z fizycznymi zmianami organizmu

• Ukierunkowanie energii na nowe role

• Akceptacja samego siebie

• Kształtowanie się poglądu dotyczącego śmierci

2. Teorie adaptacji do starości

• Teoria aktywności (Maddox)

• Teoria wycofywania się (Cumming, Henry)

• Teoria stresu starości (Neugarten, Havighurst, Tobin)

3. Starzenie się

• Ciało

• Rodzina

• Instytucja

• Emerytura

• Odejście

• Wymiary - biologiczny, psychospołeczny i psychologiczny

4. Teorie starzenia się biologicznego

• Starzenie się fizjologiczne

• Starzenie się chorobowe

• Rola witauktu

• Teoria zegarowa

• Teoria błędów Orgella

• Teoria immunologiczna

• Teoria wolnych rodników

• Teoria wiązań krzyżowych

5. Biologiczny wymiar starzenia się

• Poziom komórkowy

• Degeneracja komórek

• Pogorszenie się sprawności fizycznej

• Mnoga patologia

• Zewnętrzne i wewnętrzne przejawy starzenia się

• Pogorszenie funkcjonowania zmysłów

6. Biologiczny wymiar starzenia się

• Choroby przewlekłe

• Choroby psychiczne

• Choroba Parkinsona

• Choroba Alzheimera

7. Psychospołeczny wymiar starzenia się

• Poziom strat

• Zdrowie, atrakcyjność

• Bliscy

• Status społeczny i ekonomiczny

• Poczucia przydatności i prestiżu

• Perspektywa śmierci

• Podwójne standardy starzenia się

• Rodzaje aktywności według Hallickich

• Rekreacyjno - hobbystyczna

• Receptywna

• Zorientowana publicznie

• Integracyjna

9. Psychologiczno - podmiotowy wymiar starzenia się

• Widmo regresu

• Sfera percepcyjno - motoryczna

• Sfera intelektualna

• Osobowość

• Bilans życia

10.Mądrość

• Myślenie postformalne według Pascala - Leone

• Zdrowy rozsądek

• Doświadczenie

• Mądrość pragmatyczna - poznawcza, społeczna

• Mądrość transcendentalna

11. Osobowość

• Typy osobowości:

• Typ osobowości biernie - zależnej

• Typ osobowości zintegrowanej

• Rekapitulacja samego siebie - Erikson

• Mądrość a pogarda

11.Rodzina

• Nowe role

• Brak partnera vs nowy partner

• Przystosowanie się do wdowieństwa

• Zależność od dzieci

• Pomoc udzielana dzieciom

• Rola seniora rodu

12. Emerytura

• Faza przedemerytalna

• Faza miodowego miesiąca

• Faza rozczarowania

• Faza reorientacji

• Faza stabilności

• Faza końcowa

13.Schyłek życia

• Śmierć - problem vs proces

• Śmierć naturalna vs gwałtowna

• Śmierć fizjologiczna vs ekologiczna

• Śmierć funkcjonalna

• Śmierć komórkowa

• Śmierć mózgowa

• Eutanazja pozytywna i negatywna

• Godne umieranie (Kropińska)

• Aktywność podmiotu wobec siebie

• Aktywność podmiotu wobec innych

• Aktywność innych wobec podmiotu

• Warunki

• Wymiar społeczny

• Wymiar fizyczny

• Wymiar psychiczny

• Wymiar duchowy

• Fazy umierania osób nieuleczalnie chorych - Kübler - Ross

• Odrzucenie i zaprzeczenie

• Gniew

• Targowanie się

• Depresja

• Akceptacja

• Fazy umierania według Pattisona

• Faza ostra

• Przewlekła faza życia - umierania

• Faza terminalna

• Fazy umierania wg Kastenbauma

• Faza preterminalna

• Śmierć

14. Żałoba

• Kult zmarłych

• Poziom fizyczny

• Poziom poznawczy

• Poziom emocjonalny

• Poziom zachowania

• Fazy

• Szok

• Załamanie i dezorganizacja

• Odbudowa, dopełnienie rozpaczy

• Przebaczenie

• Fazy przechodzenia według Bowlby'ego:

• Myślenie o tym, który odszedł

• Złość

• Pragnienie wsparcia

• Rozpacz i wycofanie się

• Reorganizacja życia

---