Neurologia, wykład IV 12.03.08
Urazu kręgosłupa i rdzenia kręgowego
trwałe kalectwo 45% poszkodowanych, konieczność nowego przystosowania: fizycznego, psychicznego i społecznego
częstość występowania - 3-5 / 100 osób
zmiany anatomiczne (?):
ognisko krwotoczne i zmiany niedokrwienne w substancji szarej
zmiany postępujące w kierunku odśrodkowym w górę i w dół
zachowany rdzeniowy przepływ krwi i autoregulacja krążenia w substancji bielej (do 2h po urazie)
centralna krwotoczna martwica rdzenia kręgowego (2-4h po urazie)
postępowanie na miejscu wypadku:
unieruchomienie kręgosłupa (kołnierze, położenie na twardym podłożu, desce)
ocena:
stanu układu oddechowego - zapewnienie drożności dróg oddechowych i prawidłowej wentylacji
czynności układu krążenia
rozróżnienie wstrząsu neurogennego
założenie cewnika do pęcherza
uzupełnienie wywiadu
odtworzenie mechanizmu urazu
podawanie leków, aby martwica nie postępowała (glukokortykosteroidy)
podział obrażeń:
pierwotne:
krwiak podtwardówkowy
krwiak nadpajęczynowy
stłuczenie rdzenia
obrzęk rdzenia
krwiak śródrdzeniowy
rozerwanie opony
wtórne:
krwiak nadtwardókowy
przemieszczenie odłamków - odłamanych fragmentów kostnych
pęknięcia
całkowite poprzeczne uszkodzenie rdzenia kręgowego:
utrata kontroli - układu autonomicznego współczulnego, nadczynność serca (bradykardia), krążeniem obwodowym (zwężenie oskrzeli, wzmożone wydzielanie śluzu, wzmożony przeciek płucny), przewodem pokarmowym (atonia jelit, krwawienie z przewodu pokarmowego), pęcherzem moczowym (zatrzymanie moczu)
utrata czynności dowolnej, brak odruchów i wszystkich ruchów i czucia poniżej poziomu uszkodzenia
zaburzenia metaboliczne
„szok rdzeniowy” - ustają wszystkie funkcje
Urazy połączenia czaszkowo-kręgosłupowego
Krąg atlas, przemieszczenia szczytowo-potyliczne
złamania atlasu (złamanie Yeffersona) - leczenie zachowawcze, unieruchomienie 2-3 miesiące, najczęściej złamanie w wielu miejscach
złamanie zęba kręgu obrotowego (typ I, II, III)
złamanie „wisielcze” - złamanie, rozerwanie więzadeł międzykręgowych, złamanie łuku kręgu II i trzonu, przemieszczenie w kierunku rdzenia (utrata świadomości, od razu zaciśnięcie tętnic szyjnych)
najczęstsze mechanizmy urazu odcinka szyjnego:
odgięcie do tyłu - uszkodzenie więzadła podłużnego
zgięciowy mechanizm - najczęściej (np.: stłuczka samochodowa), zerwanie więzadła podłużnego, zwichnięcie w stawach międzywyrostkowych
mechanizm wybuchowy - złamanie trzonu, siły wzdłuż kręgu, np.: skok do wody, martwica do góry i w dół, „rozkruszenie”, martwica krwotoczna
możliwe leczenie operacyjne:
wstawienie blaszki stabilizującej - aby przeszczepić z talerza biodrowego i strzałki - kostne przeszczepy