Neurologia, wykład VI 02.04.08
Pierwotne nowotwory mózgu:
nie dają przerzutów do innych narządów - komórki partyzanckie
dostają się do innych narządów - przyczyna rozrostu masy nowotworów złośliwych
uszkodzenie 2 ramienia chromosomu
leczenie chirurgiczne (cytoredukcja) złośliwych glejaków (GMB):
nie jest jedynym sposobem leczenia glejaków naciekających półkulowych
leczenie chirurgiczne jest podstawowym działaniem w łagodnych glejakach:
torbielowate gwiaździaki móżdżku w wieku młodzieńczym
nadnamiotowe gwiaździaki włoskowate
duże guzy lub torbiele guzowe zagrażające wgłobieniem mózgu
guzy upośledzające krążenie płynu mózgowo-rdzeniowego
leczenie może zmniejszyć lub umożliwić kontrolę napadów padaczkowych
wskazania do leczenia operacyjnego:
ustalone kryteria:
stan kliniczny > 60 ... skali Kornowskiego
umiejscowienie guza - w 90% poza obszarem strefy elokwentnej mózgowia
brak innych obciążeń medycznych, które mogłyby wykluczyć zastosowanie ogólnego znieczulenia
biopsja stereotaktyczna:
wskazania:
w podejrzeniu złośliwych gwiaździaków
w guzach umiejscowionych w obszarach elokwentnych i głębokich strukturach mózgu
w małych guzach z minimalnym deficytem neurologicznym
u pacjentów w złym stanie medycznym wykluczającym ogólna narkozę
w celu ustalenia ostatecznego rozpoznania przy niepewnych wskazaniach do leczenia operacyjnego (różnicowanie chłoniaków z GMB)
przeżycie w GBM i AA
umiejscowienie głębokie i półkulowe < 11 tyg
umiejscowienie głębokie GBM - 19,4 tyg
umiejscowienie głębokie AA - 27 tyg
umiejscowienie półkulowe GBM - 46,9 tyg
umiejscowienie półkulowe AA - 129 tyg
w leczeniu chirurgicznym i XRT - AA - 1 rok 60%, GBM - 1 rok 36%
leczenie łagodnych glejaków (LGA) (niska złośliwość - low):
łagodne guzy glejowe mogą ulegać transformacji w kierunku złośliwej degeneracji
guzy łagodne - glejowe:
leczenie chirurgiczne ( usuwa się guzek ścienny ):
torbielowate gwiaździaki móżdżku u dzieci
nadnamiotowe gwiaździaki włoskowate
duże guzy torbielowate zagrażające wgłobieniem
guzy powodujące niedrożność przestrzeni płynowych
radioterapia:
brak danych co do celowości
przeciwwskazanie po pełnej resekcji do momentu wznowy guza
złośliwa degeneracja guza - bezwzględne wskazanie
leczenie HGA (wysoka złośliwość - high)
3 czynniki decydujące o wyborze leczenia
wiek
cechy histologiczne
sprawność wg Karnofskiego
leczenie:
operacyjne - cytoredukcja + radioterapia
chemioterapia:
pozytywna odpowiedź w 30-40%
bardziej skuteczna resekcja
korzystna może być radioterapia przed chemioterapią
poleca się: resekcja guza + radioterapia + BCNU p 6 tyg
reoperacja we wznowach
mniej niż 10% nowotworów w pierwotnej lokalizacji guza
przedłuża życie w GBM - 36 tyg, w AA - 88tyg
leczenie eksperymentalne
wprowadzenie BCNU
terapia genowa (powikłania)
stereotaktyczna radioterapia
leczenie immunosupresyjne
ogigodendroglioma (OPG)
cechy charakterystyczne:
przebieg z napadami padaczkowymi
częste zwapnienia
występuje najczęściej w płatach czołowych
cecha mikroskopowa - obraz „sadzonych jajek”
epidemiologia - 4% pierwotnych guzów mózgu
objawy:
napady padaczkowe
bóle głowy
zaburzenia psychiczne
zawroty głowy, wymioty
patologia:
postać torbielowata
postać mieszana
leczenie:
chirurgiczne
chemioterapia
radioterapia
rokowanie
oponiaki (łagodne)
cechy:
powolny wzrost
obecność zwapnień
obecność ciałek piaszczakowatych
hyperostosis w miejscu połączenia z kością
pełne wyleczenie, lecz nie zawsze możliwe
epidemiologia
14,3 - 19% pierwotnych nowotworów wewnątrzczaszkowych
szczyt występowania 45 rok życia
M:K = 1:1,8
1,5 % u dzieci i młodzieży
1,7% złośliwe
umiejscowienie:
oczodół, kanał kręgowy czasem - rzadko
przystrzałkowo - 20,8 %
wypukłość mózgu - 15 %
leczenie:
chirurgiczne - leczenie z wyboru
radioterapia - nieskuteczna
wyniki: 5-letnie przeżycie - 91,3 %
nawroty: w dużych całkowitych resekcjach (11-15%), ogólna nawrotność w ciągu 20 lat (19-50 %)