Pojęcie prawa administracyjnego.
PRAWO ADMINISTRACYJNE- jest to zespół norm prawnych; jest to część systemu prawa tworząca zespół norm prawnych; z punktu widzenia systemu prawa jest to część najobszerniejsza- tzn. w ramach systemu prawa przeważająca część norm prawnych należy do prawa administracyjnego.
Metoda regulacji stosuków prawnych- metoda administracyjno-prawna –typowa dla prawa administracyjnego.
Stosunki PRAWNO-ADMINISTRACYJNE -
podmioty nie są wobec siebie równorzędne, jeden z tych podmiotów ma funkcje władcze, tym podmiotem jest państwo lub jednostka samorządu terytorialnego;
nawiązanie tych stosunków prawnych może nie być dobrowolne dla obywateli i może wynikać z decyzji organu władzy publicznej;
ich treść wyznaczona jest przeważnie przez normę o charakterze bezwzględnie wiążącym, a podstawowa sankcja za wyjście poza uprwnienie to sankcja egzekucyjna, czasem sankcja karna i nieważności;
STOSUNKI PRAWNE - jest to odmiana stosunku społecznego, mianowicie taki stosunek społeczny, którego powstanie, zmianę i ustanie określa prawo.
Elementy stosunku prawnego:
PODMIOTY - podmiotem stosunku prawnegojest adresat normy prawnej regulujący ten stosunek, ten adresat występuje jako uprawniony, zobowiązany do określonego zachowania.
W zależności od gałęzi prawa możemy wyróżnić różne typy podmiotów prawa:
w prawie konstytucyjnym- prawo reprezentowane przez organy( Sejm, Senat, Rada Ministrów, naród, obywatele)
w prawie administracyjnym - organy państwa i organy samorządowe, a także obywatele państwa występujący w różnych rolach (podatnik, cudzoziemiec)
w pawie karnym - państwo, reprezentowane przez organy ścigania (prokurator) oraz organy wymiaru sprawiedliwości; sprawy czynów zabronionych, pokrzywdzeni
w prawie cywilnym - osoby fizyczne, prawne jednostki organizacyjne nie posiadające odpowiedzialności prawnej, której ustawa przyznaje zdolność prawną;
2. PRZEDMIOT -przedmiotem stosunku prawnego może być rzecz lub działanie ( np. dom, utwór muzyczny, wynalazek, patent) podmiotów prawa wobec rzeczy są trzy rodzaje takich działań:
działania pozytywne (actio facere) podjęcie prawnej aktywności (wybudowanie muru);
działania negatywne ( non facere)- powstrzymywani się od pewnego działania, do którego podmiot jest zobowiązany;
znoszenia (pati) - polegają na przyjmowaniu pewnego stanu rzeczy;
3. TREŚĆ - inaczej modalność stosunku prawnego to uprawnienie i obowiazki podmiotów tego stosunku; treść stosunku prawnego wyznaczona jest przez dyspozycję norm prawnych;
Miejsce prawa administracyjnego w systemie prawa.
Podział systemu prawa- celem tego podziału będzie odnalezienie prawa administracyjnego w ramach tego typu podziału.
SYSTEM PRAWA- ogół norm prawnych, który można podzielić.
SYSTEM PRAWNY- jest to zbiór w pewien sposób powiązanych i uporządkowanych generalnych i abstrakcyjnych norm wysłowionych w tekstach prawnych.
System prawa realizują dwie normy:
Wywiedzione z tekstów prawnych (za pomocą wykładni prawa)
Wywiedzione z norm wysłowionych w tekstach prawnych (za pomocą wnioskowań jurydycznych)
System prawa podział ze względu na charakter stosunków prawnych:
Prawo publiczne- dotyczy interesów publicznych szerszego okręgu osób; zachodzi pomiędzy podmiotami nierównorzędnymi (prawo karne, administracyjne, międzynarodowe)
Prawo prywatne- dotyczy interesów prywatnych; zachodzą pomiędzy podmiotami równorzędnymi(prawo handlowe,cywilne)
CHARAKTER KOMPLEKSOWY POJĘĆ- wyodrębnia się pewne przepisy, by ktoś mógł się ich nauczyć np. przepisy administracyjne dotyczące żywności; cel poznawczy, naukowy, dydaktyczny.
Nauka prawa administracyjnego a prawo administracyjne:
NAUKA PRAWA ADMINISTRACYJNEGO- jest dziedziną nauki, której przedmiotem badań są normy prawa administracyjnego.
PRAWO ADMINISTRACYJNE- jest przedmiotem badań.
Np. Prawo cywilne- nauka prawa cywilnego.
Przedstawiciele nauk prawa administracyjnego to administratywiści.
Np. prawa cywilnego- cywiliści.
PRAWOZNAWSTWO- metoda badawcza nauk prawnych (jak działa nauka, w jaki sposób bada i jakimi sposobami się posługuje)
Systematyka prawa administracyjnego.
Podział prawa administracyjnego:
Część ogólna – obejmuje podstawowe instytucje i zasady prawa administracyjnego
Część szczegółowa- obejmuje szczegółowe regulacje prawa administracyjnego.
Podział prawa administracyjnego na 4 części:
Część ogólna prawa administracyjnego (ogólne prawo administracyjne)
Część ustrojowa (ustrojowe prawo administracyjne)
Część materialna (materialne prawo administracyjne)
Część procesowa (postępowanie administracyjne; procedura administracyjna; procesowe prawo administracyjne)
Część ogólna prawa administracyjnego.
Część ogólna prawa administracyjnego- obejmuje instytucje prawa administracyjnego, które dotyczą całego systemu prawa administracyjnego.
Cechy części ogólnej:
Nie jest skodyfikowana- nie jest objęta kompleksową regulacją w jednym jednolitym akcie prawnym; nie ma czegoś takiego jak kodeks prawa administracyjnego bo regulacja prawa administracyjnego jest zbyt rozległa;
Podstawowe zasady prawa administracyjnego części ogólnej są wskazane w konstytucji i ustawach zwykłych;
Materiał jest rozproszony w wielu aktach prawnych oraz jest przedmiotem orzeczeń sądów;
Elementy w treści prawa administracyjnego:
Prawne pojęcie administracji publicznej;
Źródła prawa administracyjnego;
Charakterystyka stosunku administracyjno-prawnego;
Pojęcie i rodzaje podmiotów administracyjnych;
Pojęcie organu administracji publicznej;
Struktura administracji publicznej;
Zasady prawa administracyjnego;
Prawne formy działania administracji publicznej;
ORGAN ADMINISTRACJI PUBLICZNEJ:
Znaczenie szerokie - każda jednostka administracji wykonująca zadania publiczne;
Znaczenie węższe - określona prawnie państwowa lub samorządowa jednostka organizacyjna, działająca w imieniu państwa lub samorządu w ramach przyznawanych jej kompretencji, w celu realizacji zadań publicznych jest upoważniona prawnie do stosowania określonych środków prawnych;
organy rządowe - organ administracji zajmujący się w strukturze podporządkowania Rady Ministrów;
organy samorządowe - organ administracji zajmujący się w strukturze podporządkowania jednostek samorządu terytorialnego;
Ustrojowe prawo administracyjne.
Ustrojowe prawo administracyjne – zawiera normy prawne regulujące ustrój administracji publicznej.
Część ustrojowa to ta część, która jest najbardziej związana z prawem konstytucyjnym, bo ustrój administracji publicznej jest częścią ustroju państwa.
Związki z zagadnieniami organizacji i zarządzania- zagadnienia org i zarz zajmują się podobnymi zjawiskami, ale z innych punktów widzenia.
W ramach ustrojowego prawa administracyjnego wyróżnia się przepisy prawa dotyczące pracowników administracji publicznej- prawo urzędnicze- stosunki służbowe są elementem prawa administracyjnego.
Problematyka prawa ustrojowego traktowana była jako domena zainteresowania prawa konstytucyjnego;
Problematyka prawa ustrojowego w nauce prawa administracyjnego nie była postrzegana jako szczególnie atrakcyjna dla badań naukowych;
Ustrój administracji publicznej w systemie prawa scentralizowanego poprzedniej epoki ustrojowej postrzegany był jako w miarę uporządkowany układ organizacyjny;
Normy prawa ustrojowego kształtując podstawowe instytucje ustrojoprawne, wywierają istotny wpływ na kształtowanie części ogólnej prawa administracyjnego, ale wywierają też wpływ na materialne i procesowe prawo administracyjne.
Materialne prawo administracyjne.
Prawo materialne- najobszerniejsza część prawa administracyjnego; to te normy prawa publicznego które określają z jednej strony prawa i obowiązki jednostki, z drugiej zaś obowiązki administracji publicznej;
Cechy:
Prawo materialne jest prawem kształtującym sytuację prawną jednostki;
Prawo materialne jest prawem otwartym(nie ma określonego zakresu rzeczowego)
Prawo materialne jest prawem z natury dynamicznym(ciągle ulega zmianie)
Prawo materialne jest prawem wewnętrznie zróżnicowanym(dotyczy każdego rodzaju aktywności ludzkiej)
Prawo materialne jest prawem wymagającym konkretyzacji
Normy prawa materialnego określają prawa i obowiązki obywateli i innych podmiotów, wynikające z funkcjonowania w państwie i zbiorowości; regulują ochronę dóbr zbiorowych.
Podział norm prawa materialnego:
Wolności i swobód obywatelskich (zakotwiczone w Konstytucji RP, precyzowane w ustawach;)
Korzystanie z dóbr publicznych (transport publiczny; szkoły; dostarczanie wód)
Publicznoprawnych ograniczeń prawa własności (jest konstytutywnie chronione; podlega ustawowym ograniczeniom)
Porządku i bezpieczeństwa publicznego(policja, ochrona środowiska)
Publicznoprawnej reglamentacji działalności gospodarczej(ochrona praw konsumenta)
Ochrona dóbr kultury (muzea, biblioteki)
Strefy specjalne (przepisy, które regulują sposób zarządzania na określonych częściach terytorium państwa, np.strefa nadgraniczna)
Kompetencja – połączenie uprawnienia i obowiązku jakiegoś działania.
Uprawnienia i obowiązku mają obywatele.
Kompetencje mają organy administrujące.
Procesowe prawo administracyjne.
Prawo porcesowe- reguluje tryb postępowania przed organami administracji publicznej.
Przepisy prawa administracyjnego mają charakter służebny wobec regulacji prawa materialnego.
Przepisy procesowe- charakter gwarancyjny, gwarantują równe standardy w postępowaniu przed organami administracji- chronią sytuację prawnę jednostki.
Podział prawa procesowego:
Ogólne postępowanie administracyjne(uregulowane przepisami kodeksu postępowania administracyjnego)
Szczególne tryby postępowania administracyjnego- poza kodeksem postępowania (tryb postępowania podatkowego)
Postępowanie przymusowe( związane z postępowanie egzekucyjnym w administracji)
Tryb postępowania przed sądami administracyjnymi.
Charakterystyka norm prawa administracyjnego.
Podział normy prawnej:
Hipoteza- określa okoliczności, w których norma obowiązuje;
Dyspozycja- wskazuje zachowanie nakazane lub dozwolone przez normę prawną;
Sankcja- pewna dolegliwość jaką prawodawca ustanowił dla adresata gdy ten nie zachował się w sposób zgodny z dyspozycją w warunkach określonych hipotezą.
Cel norm prawa administracyjnego- ochrona wartości nazywana interesem publicznym, dobrem wspólnym które byłyby zagrożone;
Skuteczność- adresat zachowuje się tak jak nakazuje dyspozycja.
Stosowanie norm prawa administracyjnego.
Norma jest stosowana gdy wpływa na postępowanie konkretnej osoby.
Normy prawne- sposób ich stosowania:
Udział organu państwowego, w szczególności organu administracji publicznej
Stosowanie norm prawa materialnego:
W drodze decyzji administracyjnej(pozwolenia, zgody);
W drodze czynności materialno-technicznych(z uprawnienia można korzystać gdy się zgłosiło organowi)
Stosowane z mocy samego prawa, od momentu ich ogłoszenia są źródłem praw i obowiązków.
Pojęcie administracji.
Administracja :
należy do władzy wykonawczej;
jest związana z prawe(może czynić tylko to, do czego wyraźnie upoważnia ją ustawa-wykonuje ustawy)
to równocześnie struktura i działania
podlega kontroli sądowej;
jest zawsze aktywna i zwrócona w przyszłość swoim działaniom;
Administracja jest pewną służbą związaną z osiągnięciem pewnego celu.
3 znaczenia słowa administracja:
Administracja w ujęciu podmiotowym- administracja i jej poszczególne elementy to podmioty (instytucje, organizacje), zespół pewnych podmiotów ( nie ma jednej administracji)
Administracja w ujęciu funkcjonalnym – administracja jako sposób działania, jako administrowanie, proces zachodzący w administracji; podobne pojęcie do zarządzania i organizowania, ukierunkowane na osiągnięcie określonego celu (inne cele ma administracja prywatna, inne publiczna)
Administracja w ujęciu osobowym – administracja jako grupa zawodowa, administracja jako grupa osób których administrowanie jest sposobem na utrzymanie.
Definicja administracji publicznej.
Administracja publiczna- jest to przejęte przez państwo oraz jego zawisłe organy i organy samorządu terytorialnego zaspokajanie zbiorowych i indywidualnych potrzeb wynikających ze współżycia ludzi w społeczności.
Definicja negatywna- Otton Mayer- Powiązanie administracji publicznej z władzą wykonawczą . Administracja publiczna nie jest władzą sądowniczą ani władzą ustawodawczą . Te podmioty, te działania, te organy, które nie są sądownictwem, ani ustawodawstwem
Definicja pozytywna- W ramach porządku prawnego ta definicjaadministracji publicznej nie jest definicją w żadnym akcie prawnym. Są przedmiotem doktryny naukowej i są definiowane przez poszczególnych przedstawicieli prawa administracyjnego. Rozróżniamy definicje administracji publicznej podmiotowe i przedmiotowe.
Defnicja podmiotowa- wykonują głównie podmioty wchodzące w skład administracji publicznej; człowiek, misja to punkty ciężkości;
Definicja przedmiotowa- większa uwaga zwracana jest na przedmiot działalności.
Źródła prawa administracyjnego.
Źródło prawa administracyjnego- to rodzaje aktów regulujących organizację i funkcjonowanie administracji oraz stosunki administracji z innymi podmiotami.
Rodzaje źródeł prawa:
Powszechnie obowiązujące- są to normy prawne, które nakładają obowiązki albo przyznają dozwolenia w stosunku do podmiotu prawa
Prawo o charakterze wewnętrznym- jest to prawo obowiązujące wewnątrz struktury organów władzy publicznej .
Cechy źródeł prawa administracyjnego.
Na system źródeł prawa składa się najliczniejsza grupa zróżnicowanych źródeł;
W porównaniu do innych dyscyplin prawa, rozbudowane są źródła prawa wewnętrznego;
Szczególną rolę odgrywają unormowania prawa miejscowego wydawane przez samorząd terytorialny;
Znaczenie praktyczne mają również akty, które zawierają techniczne normy;
Prawo administracyjne nie jest jednolite w sensie wyróżnienia go jako działu gałęzi prawa;
Źródła prawa są hierarchicze;
PODZIAŁ ŹRÓDEŁ PRAWA:
Na organ, który je stanowi:
Stanowione przez centralne organy państwa (sejm, senat)
Stanowione przez organy terenowe (samorząd terytorialny)
Stanowione przez organy władzy wykonawczej (prezydent RP);
Stanowione przez organy władzy ustawodawczej (sejm, senat);
Treść aktu normatywnego:
Źródła ustrojowe (konstytucja)
Źródła funkcjonalne (ustawy)
Źródła które dotyczą praw i obowiązków obywateli
Zakres:
Źródła prawa powszechnie obowiązującego
Źródła prawa powszechnie obowiązującego
Źródła prawa powszechnie obowiązującego.
Powszechnie obowiązujące – zawierają normy generalne skierowane do bliżej nieokreślonej liczby adresatów i nie przeznaczone tylko dla jednej konkretnej sytuacji.
Konstytucja – jest tylko jeden taki akt, posiada najwyższą moc; określa ustrój pańtstwa, pozycję prawną , strukturę, zakres kompetencji; przesądza o istnieniu samorządu terytorialnego; zmusza do podejmowania działań zgodnych z jej treścią.
Dla prawa administracyjnego ważną rolę pełnią następujące rozdziały :
1-RP;
2- WOLNOŚCI, PRAWA I OBOWIĄZKI CZŁOWIEKA I OBYWATELA
3- ŹRÓDŁA PRAWA
4-SEJM I SENAT
6- RADA MINISTRÓW I ADMINISTRACJA RZĄDOWA
7- SAMORZĄD TERYTORIALNY
9- ORGANY KONTROLI PAŃSTWOWEJ I OCHRONY PRAWA
Ustawa – regulują wszystkie sprawy związane z funkcjonowaniem administracji publicznej, a także określają prawa i obowiązki jednostek w stosunku do administracji. Administracja może legalnie działać gdy jej działania znajdują zastosowanie w obowiązujących ustawach.
Ratyfikowana umowa międzynarodowa- porozumienie między RP a innymi podmiotami prawa międzynarodowego regulowane przez prawo międzynarodowe;
RATYFIKACJA- oznacza, że państwo przyjmuje obowiązek przestrzegania umowy.
Rozporządzenia- akty wykonawcze w stosunku do ustaw, wydawane przez organy wskazane w konstytucji (prawo do wydawania rozporządzeń mają: prezydent, Rada Ministrów, Prezes Rady Ministrów, KRRiT)
Akty prawa miejscowego - na obszarze działania organów które je ustanowiły.
Rozporządzenia prezydenta RP z mocą ustaw – tego typu akty właściwie nie istnieją(wydanie rozporządzenia z mocą ustawy w wyjątkowych sytuacjach podlegają zatwierdzeniu przez sejm w najszybszym terminie), dotyczą sytuacji wyjątkowych, obecnie nie istnieją z wyjątkiem wydanych przed wojną.
KONSTYTUCJA
Źródła prawa wewnętrznie obowiązującego.
Dotyczą organizacji i funkcjonowania administracji publicznej;
Podstawową cechą jest ograniczony zasięg ich występowania, wydawane są przez organy konstytucyjne.
Uchwały – akty normatywne kolegialnych organów administracji publicznej.
Zarządzenia- mają charakter wewnętrzny i obowiązują jedynie jednostki organizacyjne podległe organowi, który wydał zarządzenie.
AKTY PRAWA WEWNĘTRZNIE OBOWIĄZUJĄCEGO NIE MOGĄ ZASTĘPOWAĆ AKTÓW PRAWA POWSZECHNIE OBOWIĄZUJĄCEGO!
Prawo miejscowe.
Prawo miejscowe- ma zdolność prawną przy czym terytorialnie może ono ograniczać się do pewnego obszaru.
Stosunek administracyjno-prawny.
Stosunek administracyjno-prawny unormowana prawem relacja między co najmniej 2 podmiotami, gdzie zachowanie jednego podmiotu oznacza i określa zachowanie drugiego.
Stosunki PRAWNO-ADMINISTRACYJNE -
jeden z podmiotów ma funkcje władcze, tym podmiotem jest państwo lub jednostka samorządu terytorialnego;
nawiązanie tych stosunków prawnych może nie być dobrowolne dla obywateli i może wynikać z decyzji organu władzy publicznej;
ich treść wyznaczona jest przeważnie przez normę o charakterze bezwzględnie wiążącym, a podstawowa sankcja za wyjście poza uprwnienie to sankcja egzekucyjna, czasem sankcja karna i nieważności;
Elementy stosunku administracyjno-prawnego.
Przedmiot – przedmiotem jest prawo z zakresu administracji publicznej(sprawa, która mieści się w sferze działań adm publ)
Podmiot- muszą być co najmniej 2; jeden podmiot- administrujący, drugi- administrowany
Treść stosunku administracyjno-prawnego – to wzajemne uprawnienia i obowiązki podmiotów stosunków administracyjno-prawnych; po stronie podmiotu administrującego są to kompetencje; treść-nakaz zakaz dozwolenie;
Kiedy powstaje stosunek administracyjny:
Z mocy prawa
Z mocy aktu administracyjnego
Rodzaje stosunków administracyjno prawnych:
Materialne
Procesowe
Ustrojowe
Ustrojowy stosunek administracyjno-prawny.
Związany ze sferą wewnętrzną administracji. Określają stosunki wewnętrzne administracji publicznej.
Cecha konieczna stosunków ustrojowych- nie wymagają szczegółowej, precyzyjnej podstawy prawnej/
Materialny stosunek administracyjno-prawny.
Ma charakter podstawowy
Bez nich nie byłoby prawa administracyjnego
Wynika z przepisów materialnego prawa administracyjnego;
Przepisy prawa materialnego są zawarte w regulacjach ustawowych;
Procesowy stosunek administracyjno-prawny.
Powstaje nie sam z siebie ale na tle określonego stosunku materialnego.
Stosunek powstaje z momentem wszczęcia postępowania, a kończy gdy wydana jest decyzja.
Ma charakter instrumentalny.
Podtypy:
Stosunek sporno-administracyjny : gdy podmiot administrowany (obywatel) zaskarżył do sądu administracyjnego akt wydany przez podmiot administrujący.
Stosunek egzekucyjny- organy egzekucyjne wydają rozstrzygnięcie w celu wykonania prawa.
Stosunek zakładowy.
Stosunek zakładowy- stosunek zachodzący między organami zakładu a jego użytkownikami, oparty o tzw władztwo zakładowe. W ramach tego stosunku studenci są podporządkowani władzom uczelni.
Dotyczy określonych podmiotów określonych zakładami administracyjnymi oraz zakładami publicznymi .
Zakłady administracyjne – jednostka organizacyjna, której podstawowym celem jest bezpośrednie świadczenie usług, które mogą mieć charakter socjalny, kulturowy na rzecz osób, które są użytkownikami zakładu .
Zakłady publiczne – realizują zadania publiczne. Najczęściej powoływany przez organy administracji publicznej lub za ich zgodą . Występuje w nich rodzaj władztwa tzw, zakładowe – pracownik musi podporządkować się aktom organów; Takie zakłady to np. : szkoły, więzienia, szpitale. Biblioteki, muzea oraz uczelnie wyższe.
Pojęcie zakładu publicznego.
Zakłady publiczne – realizują zadania publiczne. Najczęściej powoływany przez organy administracji publicznej lub za ich zgodą . Występuje w nich rodzaj władztwa tzw, zakładowe – pracownik musi podporządkować się aktom organów; Takie zakłady to np. : szkoły, więzienia, szpitale. Biblioteki, muzea oraz uczelnie wyższe.
Takie zakłady muszą być wyposażone w odpowiednie środki np. muzeum-eksponaty.
Pojęcie podmiotu administrującego.
Ogólne wskazanie jednego z podmiotów stosunku administracyjnego .
Pojęcie to jest bardzo obszerne – dlatego jest ogólne . Prawo administracyjne przewiduje bardzo wielką liczbę podmiotów z realiów państwa demokratycznego .
Państwo dzieli się zadaniami. Umożliwia tworzenie podmiotów administrujących obywatelom . Do grupy tych podmiotów zaliczamy :
organy administracji publicznej.
Zakłady publiczne lub administracyjne
fundacje
stowarzyszenia
spółki poza rządowe
organy samorządów .
Liczba podmiotów administrujących wpływa na trudność zdefiniowania .
Pojęcie organu administracji publicznej.
To człowiek lub grupa ludzi umieszczona w strukturze administracyjnej państwa, w którym normy prawa administracyjnego przyznają określone kompetencje.
Podstawowy podział organów administracji publicznej :
monokratyczne ( jednoosobowe)
kolegialne ( wieloosobowe)
Realizacja danej kompetencji związana jest z konkretnym podmiotem, ponieważ wydanie aktu musi być związane z konkretnym podmiotem
Pojęcie urzędu administracji publicznej.
Urząd administracyjny – w znaczeniu ścisłym – oznacza zorganizowany zespół osób i środków
materialnych powierzonych organowi do pomocy w wykonywaniu jego zadań i kompetencji.
Urząd administracyjny jest aparatem pracy organu administracyjnego:
-nie posiadającym własnych kompetencji
-działa w zakresie zadań i kompetencji organu, któremu jest podporządkowany.
Np. urząd wojewódzki, urząd gminy, a także jednostki organizacyjne występujące pod innymi
nazwami, np. biuro (np. biuro pełnomocnika Rządu), kancelaria (np. Kancelaria Sejmu, Prezydenta).
Różnica pomiędzy organem administracyjnym a urzędem polega na tym, że organ posiada własne
kompetencje, a urząd ich nie posiada a jedynie służy do realizacji tych kompetencji.
Prawne formy działania administracji.
Prawne formy działania administracji- podejmowane na podstawie konkretnych norm upoważniających. Z reguły normy te są normami prawa publicznego.
Prawne formy działania mogą mieć charakter:
Publicznoprawny
Prywatnoprawny
Jednostronne(jednostronne, władcze kształtowanie sytuacji adresatów i obowiązku podporządkowania się tym działaniom pod sankcją przymusu)
Dwustronne (organy dokonują ustaleń co do zachowań określonych podmiotów z tymi podmiotami)
Władcze formy działania administracji.
Władcze formy działania administracji:
wymagają wyraźnego wyposażenia organu administracji w prawo do korzystania z władztwa ;
do podejmowania działań władczy musi być wyraźna norma kompetencyjna np. starosta uprawniony do cofnięcia prawa jazdy;
działania władcze są działaniami jednostronnymi;
działania władcze muszą być we właściwej formie zakomunikowane adresatowi (wymóg właściwej
komunikacji, zgodnej z prawem);
działania władcze administracji publicznej podlegają kontroli sądowej
Niewładcze formy działania administracji.
Niewładcze formy działania administracji:
ugoda administracyjna : jest związana z regulacjami postępowania administracyjnego i dotyczy sytuacji, w której w przypadku występowania stron postępowania administracyjnego o sprzecznych interesach istnieje możliwość zawarcia porozumienia ( ugody), której strony wspólnie kształtują swoją sytuację prawną na podstawie prawa materialnego .
Przyrzeczenie administracyjne : ma miejsce kiedy organ administracji publicznej przyrzeka stronie postępowania pozytywnie rozpatrzyć sprawę jeżeli ta postąpi w określony sposób albo gdy ustaną przeszkody, które uniemożliwiają załatwienie tejże sprawy .
Porozumienie administracyjne : zawierane pomiędzy podmiotami administracji publicznej; Są od siebie niezależne; Treścią takiego porozumienia jest realizacja zadania publicznego;
czynności cywilno-prawne (umowy cywilno-prawne): Podmioty administrujące obok form władczych dysponują majątkiem; Działania podejmowane w celu osiągnięcia środków, które są niezbędne do utrzymania i funkcjonowania aparatu administracyjnego .
Czynności prawne z zakresu administracji.
Akty normatywne
Akty administracyjne;
Ugody administracyjne (pisemne porozumienie między stronami o sprzecznych interesach w toczącym się postępowaniu administracyjnymi zastępuje akt administracyjny kończący takie postępowanie)
Przyrzeczenia administracyjne;( Jest szczególnym rodzajem oświadczenia organu administracji, przez które zobowiązuje się on do podjęcia określonego działania albo do dopuszczenia do pewnego działania)
Porozumienia administracyjne (jest dwustronną lub wielostronną czynnością prawną z zakresu prawa administracyjnego dokonywaną przez podmioty wykonujące, a dochodzące do skutku na podstawie zgodnych oświadczeń woli tych stron)
Czynności cywilno-prawne (świadome zachowanie człowieka, podjęte bezpośrednio w celu wywołania skutku cywilnoprawnego, może polegać on na powstaniu, zmianie lub wygaśnięciu stosunku cywilnoprawnego)
Czynności faktyczne z zakresu administracji.
Mają charakter nie władczy ale nie są czynnościami prawnymi.
Rodzaje:
Czynności materialno-techniczne: mają co do zadasy charakter niewładczy - najczęściej nie rozstrzygają o prawach i obowiązkach, ale są działaniami organów państwowych, ich adresaci muszą się nim podporządkować . np. doręczenie pisma urzędowego;
Działania społeczno – organizatorskie : polegają na działalności, która ma zmobilizować określoną grupę społeczną do określonych działań;
Działania informacyjne- polegają na działalności, która ma zmobilizować określoną grupę społeczną do określonych działań;
Akt normatywny
Akt normatywny- jest to akt normatywny o charakterze abstrakcyjnym bądź generalnym. Jest to władcze wyrażenie woli organu państwowego zawierające normy postępowania, które są kierowane do generalnie określonego adresata w abstrakcyjnie określonej sytuacji (np. rozporządzenie właściwego ministra)
Akt administracyjny
Akt administracyjny- jest to władcze oświadczenie woli podmiotu administrującego zawierające rozstrzygnięcie o prawach i obowiązkach indywidualnie określonego podmiotu w konkretnej sytuacji.
Podziały aktów administracyjnych.
Akty administracyjne:
Jednostronne- wydawane niezależnie od woli adresata(np. nakaz rozbiórki budynku wzniesionego bez pozwolenia na budowę
Dwustronne – wydawane za zgodą adresata (mianowanie na stanowisko nauczyciela)
Akty administracyjne dzielą się na:
Deklaratoryjne – stwierdza powstanie skutków prawnych wynikających z ustawy lub innego aktu prawnego; same nic nie tworzą w porządku prawnym;
Konstytutywne- ma charakter twórczy; tworzy zmienia lub uchyla stosunek prawny powstaje nie z mocy ustawy ale z mocy aktu administracyjnego;
Akty administracyjne dzielą się również na:
Związane- występuje gdy organ adm będzie zobowiązany do wydania rozstrzygnięcia przy zaistnieniu ustawowo określonych przesłanek;
Względnie swobodne- podejmowane w oparciu o uznanie administracyjne;
I podział na:
Wewnętrzne- dotyczy sfery wewnętrznej administracji publicznej np. polecenie służbowe
Zewnętrzne- kierowane do podmiotów nie należących do struktury administracji publicznej; np. do obywatela
Uznanie administracyjne.
Uznanie administracyjne - przy wystąpieniu określonych przesłanek organ administracji publicznej może, ale nie musi podjąć określone działanie lub może wybrać określony sposób działania .
Uznanie administracyjne może być regulowane w 4 formach :
1. norma prawa administracyjnego określa formę działania organu administracji publicznej, ale nie określa stanu faktycznego, który przesądza o zastosowaniu danej formy działania .
2. Normy prawa administracyjnego posługują się tzw. pojęciami niedookreśłonymi, nieostrymi w ramach opisu stanu faktycznego, który przesądza o zastosowaniu danego działania przez organ administracji publicznej .
Organ stosując prawo ustala w przypadku danego stanu faktycznego treść pojęcia nieostrego danej kategorii spraw .
3. Zachodzi, gdy stan faktyczny wskazany jest precyzyjnie, ale podjęcie działania z nim związanego zostaje pozostawione uznaniu organu ( organ może podjąć działanie ale nie musi ).
4. W przypadku określonego stanu faktycznego organ może wybrać jedno z dopuszczonych przez prawo działań .
Akty administracyjne zakładowe.
Akty administracyjne zakładowe- akty, które wydają organu zakładów publicznych (administracyjnych), kierowane do osób, które w danym momencie pozostają w tzw. stosunku zakładowym ( korzystają w danym momencie z zakładu publicznego).
Decyzja administracyjna.
Decyzja administracyjna- – akt administracyjny zewnętrzny wydany w trybie określonym w przepisach Kodeksu postępowania administracyjnego lub innych ustaw regulujących sferę indywidualnych praw i obowiązków obywateli .
DODATKOWE ZAGADNIENIA
Administracja świadcząca- celem jest zapewnienie obywatelowi odpowiednich warunków życiowych oraz ich poprawa (budowa dróg, pomoc społeczna)
Publiczne prawo podmiotowe- polega na skutecznym roszczeniu adresatów działań administracji wobec organów administracji publicznej i możliwość sądowego wyegzekwowania od władzy publicznej samych rządań.
Kompetencje- odnosi się do podmiotowych i przedmiotowych granic ingerencji podmiotów administrujących w stosunki społeczne i jako taka z natury rzeczy nie ma waloru samoistnego.
Uprawnienie- określenie wyróżnionego w jakiś sposób elementu prawa podmiotowego
Obowiązek- – polega na tym, że norma prawna ustanawia dla danego rodzaju adresatów i w danych warunkach nakaz lub zakaz określonego postępowania, ograniczając adresatowi swobodę wyboru zachowania.
SAMORZĄD TERYTORIALNY
Samorząd terytorialny- normowany jest w aktach prawnych najwyższego rzędu. Jest korporacją lokalnego społeczeństwa, wykonującą zadania państwowe. Podmiotem samorządu terytorialnego jest społeczność zamieszkała na określonym obszarze.
Zadania samorządu terytorialnego z zakresu:
Organizacji wewnętrznej
Zarządu majątkiem
Szkolnictwa
Ochrony zdrowia
Bezpieczeństwa
Komunikacji publicznej
Prezydent Lublina- Krzystof Żuk
Wojewoda lubelski: Wojciech Wilk
Marszałek województwa lubelskiego- Krzysztof Hetman
Marszałek Sejmu Rp- Ewa Kopacz
Marszałek Senatu- Bogdan Borusewicz
Prezes Rady Ministrów- Donald Tusk
Prezes Trybunału Konstytucyjnego- Andrzej Rzepliński
Prezes NIK- Krzysztof Kwiatkowski
,
Pododawałam kilka osób komu chcecie przekażcie dalej ;) Dzisiaj rozmawiałam z naszą starościną i zapytałam czy przypadkiem nie wiem jak tam z egzaminami u prof. Wrzoska no i się dowiedziałam ;) Podobno w tym roku na egzaminie ma być 26 pytań, test nie wielo a JEDNOKROTNEGO wyboru i podobno profesor Wrzosek ma nadzieję że wszyscy na zerówkę przyjdą i ją zdadzą ;) Także moim zdaniem zerówka może być łatwiejsza bo pewnie nie chce mu się przyjść 23 (tak zrozumiałam z tego co Magda mówiła). Prosiłam Magdę aby wstawiła to na stronę grupy ale do tej pory ani widu ani słychu dlatego miałam to sama zrobić ale wolę przed szereg nie wychodzić ;)