83. Wysiłki krótkotrwałe. Beztlenowe
Trwają krótko i są bardzo intensywne. Jest to np. Bieg na 30-40m z maksymalną szybkością- uczucie zmęczenia, bóle mięśni. Po takich biegach ogromne zmęczenie jest związane z tzw. długiem tlenowym- w mięśniach zachodzą reakcje kwaśne(ból)- kwas mięśniowy zanika spala się po czasie. Organizm nie jest w stanie dotlenić tych mięśni w tak krótkim czasie. Bufory krwi bronią nas przed skutkami- krew czuwa nad tym- rezerwa energetyczna. Czas trwania 10 sekund- 90% z beztlenowych 10% z tlenowych. Podczas wysiłku trwającego do 10 sekund energia jest czerpana głównie z fosfagenów. W wysiłku trwającym do 2min energia pochodzi głównie z przemian beztlenowych mleczanowych.
84. Wysiłki siłowe.
To takie wysiłki podczas których następuje bardzo znaczne napięcie mięśni przy stosunkowo niewielkim ruchu tak- jak podczas dźwigania ciężarów. Taki wysiłek powoduje znaczny wzrost ciśnienia krwi i obciążenie układu krązenia. Wysiłki te opierają sie na skurczach izometrycznych, czyli takich w których nie następuje zmiana długości mięśnia, a jedynie wzrost jego napięcia. Ma to swoje następstwa w postaci zmian przepływu krwi przez naczynia krwionośne spowodowanych ich mechanicznym uciskiem. Można przyjąć że rozwinięcie siły większej od 15% siły maksymalnej(MVC) powoduje utrudnienie przepływu krwi przez naczynia żylne.
85. Efekt Valsalvy(próba).
Jenda z metod oceny stanu ucha środkowego polegająca na badaniu drożności trąbki słuchowej. Podczas testu badany wydmuchuje powietrze z pluc do nosa przy zamkniętych ustach i uciśniętych skrzydełkach nosa. Szmer powietrza przechodzącego przez trąbkę słuchową jest wysłuchiwany tzw. nasłuchiwaczem. W stomatologii jest używana, aby sprawdzić czy po ekstracji zęba szczęki nie nastąpiło otwarcie zatoki szczękowej. Objawia się to charakterystycznym świstem bądź pojawieniem się bąbelków krwi. Próba Valsalvy jest również wykorzystywana przez nurków i pasażerów samolotów w celu wyrównania ciśnienia w uchu środkowym, jak również przez osoby z zaburzeniami rytmu serca.
87. Wysiłkowa czynność serca.
W czasie wysiłku fizycznego częstość skurczów serca zwiększa się głównie przez skrócenie pauzy. Częstość skurczów serca w spoczynku dochodzi do 70/min, tak więc cały cykl jego pracy trwa około 850m(60000ms podzielone przez 70), w tym faza skurczu komór- 280ms, a faza rozkurczu, nazywana też pauzą- 570ms. W fazie pauzy krew napłyta do komór. Podczas wysiłku fizycznego czas skurczu i rozkurczu zmienia się. W czasie wysiłku maksymalnego, gdy częstość skurczów serca wynosi około 200/min, cały cykl pracy serca trwa 300ms(60000ms podzielone na 200), z czego 160ms przypada na fazę skurczu, a 140ms- na fazę rozkurczu.
86. Wysiłkowa czynność płuc.
W czasie wysiłku o wzrastającej intensywności zwiększa sie zarówno wentylacja płuc, jak i pobór tlenu oraz wydalanie dwutlenku węgla. W pewnym momencie jednak wentylacja i wydalanie dwutleku węgla wzrastają szybciej niz pobieranie tlenu, a obciążenie, przy którym zachodzi to zjawisko, uznaje się za wystąpienie wentylacyjnego progu przemian beztlenowych.
89. Wydolność fizyczna.
To zdolność organizmu do wykonywania wysiłku fizycznego przy określonej sprawności mechanizmów zapewniających efektywną i ekonomiczną adaptację ustroju podczas pracy oraz szybki powrót do stanu wyjściowego w czasie wypoczynku. Jest cechą biologiczną, każdy z nas ma inną. Od czego zależy: od czynników genetycznych 80%, 20% można wytrenować. Czynniki determinujące wydolność fizyczną: wysokość ciała, masa ciała(większa masa- niższa wydolność- BMI- stosunek między wysokością a masą, normy od 19-25), potencjał energetyczny: (aerobowe, anaerobowe, przerwy energetyczne), termoregulacja, koordynacja nerwowo- mięśniowa, czynniki psychologiczne i motywacja, czynniki genetyczne i środowiskowe(genetyczny 80%, środowiskowy 20%). Wyróżniamy wydolność fizyczną tlenową i beztlenową.
88. Zmiany czynności układu krążenia pod wpływem różnych wysiłków fizycznych.
Częstość skurczów serca, objętość wyrzutowa serca i ciśnienie skurczowe krwi wzrastają wraz z intensywnością wysiłku fizycznego. Do określenia przewidywanej maksymalnej częstości skurczów serca można wykorzystać równianie: HR= 220-wiek. Uzyskane w ten sposób dane są jednak tylko orientacyjne i mogą się dość znacznie różnić od wartości rzeczywistych; nawet o 15 skurczów/min. Wraz ze wzrostem intensywności wysiłku zwiększa się również objętość wyrzutowa serca(SV). W odróżnieniu od HR wzrost ten przebiega do pewnego poziomu obciążenia, by następnie się ustabilizować. W spoczynku SV wynosi około 70ml, a w czasie wysiłku maksymalnego może wzrosnąć do 120ml. Zwiększająca się pojemność minutowa serca pociąga za sobą wzrost skurczowego ciśnienia krwi: z około 120 do 200mm Hg, a czasem do 250mmHg. Po przekroczeniu tej wartości należy przerwać pracę.
Częstość skurczów serca wzrasta wprost proporcjonalnie do poboru tlenu. Ciśnienie rozkurczowe nie wzrasta podczas wysiłku fizycznego.
91. Wysiłkowa adaptacja metaboliczna.
Zmiany podczas wysiłku maksymalnego: zwiększone pobieranie tlenu jest wynikiem wzrostu pojemności minutowej serca i różnicy tętniczo- żylnej zawartości tlenu we krwi, trening fizyczny nie zmienia maksymalnej częstości skurczów serca, zwiększenie wentylacji mimutowej płuc. Współczynnik oddechowy(RER) podczas standardowego wysiłku submaksymalnego obniża się, a w czasie wysiłku maksymalnego wzrasta. Zmiany te są spowodowane dostosowaniem do rodzaju zużywanych substratów energetycznych. Najbardziej widoczne zmiany adaptacji metabolicznej do treningu występują w wielkości maksymalnego poboru tlenu. Czynnikami ograniczającymi ów wskaźnik są układ krążenia i dostosowanie na poziomie komórkowym.