WŚCIEKLIZNA
- wirusowa
- śmiertelna choroba zakaźna zwierząt
- wirus Rabies virus
- atakuje ośrodkowy układ nerwowy (zapalenie mózgu, rdzenia kręgowego)
- „wodowstręt”
- zoonoza
- 2 postacie (agresywna, cicha)
- źródło zakażenia człowieka (pogryzienie, pokąsanie przez chore zwierzę, do rany dostanie się jego slina, ślina chorego zwierzęcia dostanie się do ciała człowieka przez otwory tj. nos, oczy) Źródłem zakażenia dla człowieka mogą być ssaki – lisy, nietoperze, psy, koty
- źródłem zakażenia zwierząt (kontakt z innym chorym zwierzęciem np. pogryzienie podczas walk, zadrapania)
- objawy choroby u zwierząt: u dzikich zwierząt – są agresywne, atakują człowieka lub są łagodne, i dają się złapać; ataki szału, nieposłuszeństwo, agresja, otępienie, biegunki, zaparcia, wymioty, ślinotok, brak apetytu, gorączka, niedowład żuchwy, miejsce ugryzienia staje się bardzo swędzące, zjada różne przedmioty np. kamienie, porażenie kończyn, język cały czas na wierzchu
- leczenie: brak
- diagnozowanie: wywiad, metoda PCR, 15 dniowa obserwacja zwierzęcia, badania pośmiertne mózgu
- zapobieganie: unikać dziwnie zachowujących się zwierząt, nie głaskać, nie dotykać obcych, nie karmić obcych zwierząt, szczepić osoby narażone na zakażenie
TĘŻEC KONI
- przebiega jako ostre lub podostre zakażenie przyranne
- zarazek Clostridium tetani (znajduje się w nawożonej glebie – zarodniki stwierdza się w paszy, która została pozyskana z zanieczyszczonych powierzchni)
- droga zakażenia (zanieczyszczenie ran, głębokie, pokryte strupem, zagwożdżenie, rany kłute)
- objawy kliniczne: strachliwość, wyciągnięcie głowy do przodu, skurcze mięśni karku i głowy, wypadnięcie trzeciej powieki, trudności w połykaniu, ogon podniesiony wysoko, poruszanie zburzone. Później nie mogą się poruszać, ból, nie mogą się cofać, brzuch napięty, oddychanie płytkie, temperatura powyżej 42 st.
- śmiertelność u źrebiąt do 100%, u koni dorosłych 40-90%
- rozpoznanie: kliniczny przebieg, badania bakteriologiczne
- leczenie: podanie surowicy przeciwtężcowej, leki uspokajające, penicylina
- szczepienia ochronne: szczepionki pojedyncze, kombinowane
RÓŻYCA ŚWIŃ
- czerwonka świń (inna nazwa)
- zaraźliwa
- natężenie (upalne lata)
- pojawia się zazwyczaj u świń, które nie są prawidłowo żywione, są zarobaczone, utrzymywane w nieodpowiednich warunkach zoohigienicznych i mikroklimatycznych.
- wywoływana przez włoskowca różycy (bakteria) – w migdałkach, węzłach chłonnych, jelitach, błonach śluzowych nosa i gardła
- najbardziej wrażliwe na zakażenie są świnie w wieku od 3 miesięcy do roku.
- bramą wejścia bakterii jest przewód pokarmowy, uszkodzona skóra, błona śluzowa górnych dróg oddechowych
- okres inkubacji: 3-5 dni
- postać ostra i przewlekła
- ostra: wysoka gorączka, utrata apetytu, niechęć do ruchu, apatia, wymioty – najczęściej występuje u prosiąt nieotrzymujących z siara i mlekiem matek przeciwciał biernych.
- postać podostra (pokrzywkowa): wysoka gorączka, wykwity pokrzywkowe na skórze grzbietu i bokach ciała -> kształt kwadratowy, prostokątny, romboidalny, ta postać ma lżejszy przebieg
- zapobieganie: szczepionki inaktywowane
- zagrożenie dla ludzi: może przenosić się na człowieka -> zmiany skórne, Do zakażenia dochodzi przez uszkodzoną skórę – skaleczenia, ukłucia, otarcia naskórka
PARWOWIROZA PSÓW
- zakaźna
- zaraźliwa choroba
- groźna głównie dla szczeniąt, młodych psów
- parwowirus psi typ 2 (odporny na działanie czynników fizycznych i chemicznych)
- objawy: wymioty, biegunka, odwodnienie, bolesność powłok brzusznych
- głównym źródłem zakażenia jest kał chorych zwierząt
- zapobieganie: szczepienia
PANLEUKOPENIA KOTÓW
- wirusowa
- występuje głównie u młodych kotów, nieszczepionych
- wirus FPV (oporny na wahania temp i pH)
- koty starsze (przebieg łagodny)
- młode koty nieszczepione (śmiertelność duża)
- u młodszych niż 14 tygodni (ciężkie objawy)
- źródło: kał, wymiociny
- okres inkubacji 4-6 dni
- postać nadostra, ostra, podostra
- postać nadostra: nagły zgon, brak biegunki i wymiotów, szok, tkliwość brzucha przy omacywaniu, spadek temperatury
- postać ostra: wzrost temp., posmutnienie, brak apetytu, wymioty pieniste, kolki, biegunka, odwodnienie, śmiertelność 25-75%
- postać podostra: osowiałość, biegunka kilka dni lub dłużej
- leczenie: dieta, antybiotyki, środki przeciwwymiotne, szczepienia
NOSÓWKA
- zakaźna
- wirusowa
- u psów w każdym wieku
- wysoka śmiertelność, ciężki przebieg
- wirus nosówki psów (CDV) – oporny na czynniki środowiskowe
- źródło zakażenia: chore zwierzęta
- zakażenie głównie przez kontakt bezpośredni drogą kropelkową lub pokarmową.
- okres inkubacji 3-7 dni
- objawy: początek: wzrost temp., po kilku dniach spadek, ale w kolejnych dniach postać gorączki odwrotnej, zapalenie migdalków, gardła, brak apetytu, apatia, kaszel, zapalenie spojówek i nosa, nieżyt krtani i oskrzeli, zapalenie płuc, wymioty, biegunki
- postać nieżytowa: przejściowa wysoka gorączka, wypływ z nosa i spojówek, biegunka, objawy łagodne
- postać płucna: wypływ z nosa, zapalenie płuc, przebieg ciężki
- postać żołądkowo-jelitowa: zapalenie żoładka i jelit, biegunki, wymioty, odwodnienie, wychodzenie
- postać oczna: zapalenie spojówek, owrzodzenie, perforacja rogówki
- postać skórna: pęcherzyki ropne po wew., stronie ud
- postać nerwowa: niedowłady, porażenia, niezborność, padaczka, uszkodzenia trwałe
- rozpoznawanie: badania laboratoryjne, metoda immunofluorescencji
NIEDOKRWISTOŚĆ ZAKŹNA KONI
- zwalczana z urzędu
- wirus
- zakaźna choroba koni, osłów, mułów
- wrażliwe zwierzęta w każdym wieku, rasy i płci
- zakażenie: owady krwiopijne (przenosiciele mechaniczni), zanieczyszczony sprzęt, woda, pasza zanieczyszczona wirusem, wirus w nasieniu
- wirus atakuje erytrocyty, śledzionę, wątrobę, nerki, szpik kostny
- okres inkubacji 6 do 38-90 dni
- postać ostra, podostra, przewlekła, utajona
- postać ostra: głównie źrebięta, osłabienie, osowienie, wysoka gorączka do 41, zachowany apetyt, szybkie męczenie się, błony śluzowe ciemnoczerwone, wybroczyny na trzeciej powiece
- postać podostra i przewlekła: konie w różnym wieku, napady gorączki, zaczerwienie, potem zażółcenie błon śluzowych, szybkie męczenie się, objawy stopniowo zanikają w okresie remisji, kolejne napady gorączki, utrata kondycji, objawy anemii, szybkie męczenie się, niewydolność krążenia, charłactwo
- postać utajona: jeden lub dwa krótkotrwałe napady gorączki, brak objawów choroby i zmian we krwi, może trwać kilkanaście lat, konie pozostają nosicielami wirusa, każdy spadek odporności = aktywacji istniejącego zakażenia i wystąpienie ostrej postaci choroby
- rozpoznawanie: objawy kliniczne (napady gorączki, postępujące wychudzenie, niedokrwistość), badania histologiczne, testy serologiczne ELISA, OWD, IF
- postępowanie: brak leczenia, brak swoistej profilaktyki, środki owadobójcze, używanie jałowych igieł, likwidacja zwierząt chorych
BARTONELOZA (CHOROBA KOCIEGO PAZURA)
- choroba odzwierzęca (zapada na nią człowiek)
- ostra choroba zakaźna o łagodnym przebiegu
- bakteria
- bakteria nie wywołuje u dorosłych i kociąt objawów chorobowych
- pchły jako roznosiciele bakterii
- najbardziej narażone na infekcje są koty poniżej 1 roku życia
- sezonowość (okres jesienny, wczesno zimowy)
- drogi zakażenie: gryzonie, króliki, wiewiórki, jeże, pasożyty zwierząt i człowieka
- najczęściej przez podrapanie, pogryzienie przez kota
- objawy: wysypka, drobne zmiany na skórze, zaczerwienie, obrzęk, grudka -> krosta -> ropień lub owrzodzenie. Inne (złe samopoczucie, uczucie rozbicia, nudności, temp., dreszcze)
- choroba może trwać 2-3 tyg
- leczenie: antybiotyki
- rozpoznanie: wywiad, badanie kliniczne
- zapobieganie: higiena, dezynfekcja zadrapań, zabezpieczyć koty przed ukąszeniami pcheł, kleszczy, odrobaczanie, szczepienia
CHLAMYDIOZA
- długotrwały, nawrotny stan zapalenia spojówek (koty)
- bakteria
- źródło zakażenia: zwierzęta chore, bezobjawowi nosiciele
- zakażenie: głównie przez kontakt z wydzieliną worka spojówkowego lub z nosa
- okres inkubacji 2 dni – 2 tyg.
- objawy kliniczne: obfity, surowiczy wypływ z worka spojówkowego, kurcz powiek, obrzęk i przekrwienie spojówek, apetyt, dość dobre samopoczucie, kichanie, nieznaczna gorączka, w płucach niewielkie zmiany zapalne
- rozpoznawanie: test ELISA
- zwalczanie: tetracyklina, szczepionki
BRUCELOZA
- zakaźna
- bakteria
- wrota: podczas krycia, podczas sztucznej inseminacji, przy przetaczaniu krwi lub na igłach zanieczyszczonych krwią
- okres inkubacji 4-21 dni
- objawy kliniczne: suki (ronienia około 50 dnia ciąży, obniżenie płodności), samce (bezpłodność, zapalenie jąder i najądrzy, powiekszenie moszny, powiekszenie węzłów chłonnych, gorączka, posmutnienie, spadek masy ciała)
- zwalczanie: tetracyklina, okresowe badanie serologiczne, usuwanie zwierząt chorych, kastracja
- brak skutecznych szczepionek
BIAŁACZKA KOTÓW
- przewlekła
- retrowirus FeLV
- zakaźna
- najczęściej chorują osobniki młode (do 2 lat)
- wrota: jama ustna, wirus w krwi, środmacicznie
- chore zwierzę lub bezobjawowy nosiciel wydala wirus ze sliną, kałem, moczem, mlekiem
- najważniejszym źródłem zakażenia jest ślina
- objawy kliniczne: niedokrwistość, wychudzenie, apatia, brak apetytu, odwodnienie, zapalenia układu oddechowego, przewodu pokarmowego, dziąseł, stany zapalne skóry, zapalenie układu moczowego
- skutkiem działania FeLV jest obniżenie odporności
- rozpoznawanie: test ELISA, IF
- leczenie: choroba nieuleczalna (nawadnianie, zapobieganie i likwidowani wtórnych infekcji)
- profilaktyka: szczepienia