Parcie hydrostatyczne – jest to siła, z jaką ciesz będąca w spoczynku oddziałuje na ścianki i dno naczynia, na ciało zanurzone w cieczy, na inną ciecz lb na wyodrębnione w niej powierzchnie.
Parcie jest wywołane przez siły masowe ( ciężar, bezwładność oraz siły powierzchniowe) przyłożone do jednej z powierzchni ograniczającej wydzieloną objętość cieczy. Wartość parcia można określić z równania definiującego ciśnienie:
P = ∫FpdF = ∫F(pa+γh)dF
Parcie jest prostopadłe do powierzchni działania i wyraża się w jednostkach siły czyli [N]
Gdy ciecz wywiera parcie na powierzchnie zakrzywione, to wektory parą działających na elementarne poletka tej powierzchni nie są do siebie równoległ. Każdy z elementarnych wektorów parcia można rozłożyć w przestrzennym układzie współrzędnych na trzy składowe Px, Py, Pz. Wielkość parcia wypadkowego wylicza się według wzoru:
$$P = \sqrt{P_{x} + P_{y} + P_{z}}$$
W praktyce najczęściej występującymi powierzchniami zakrzywionymi są powierzchnie cylindryczne np. zamknięcia klapowe, sektorowe i segmentowe budowli wodnych, głowice filarów, niektóre progi, przelewy.
Parcie wypadkowe na powierzchnię cylindryczną rozłożymy tylko na dwie składowe prostopadłe do rzutów powierzchni cylindrycznej na prostopadłe do siebie płaszczyzny xz i yz
Dla każdej składowej można sporządzić odpowiedni wykres parcia, pamiętając o niezależności ciśnienia hydrostatycznego od orientacji elementarnej powierzchni płaskiej. Wykresy te otrzymujemy wystawiając z każdego punktu powierzchni zakrzywionej wartość ciśnienia panującego w odpowiadających im punktach powierzchni. Ponieważ wysokość ciśnienia jest wysokością słupa cieczy, wystarczy więc odkładać odcinki równe głębokości punktów pod zwierciadłem cieczy
Przykładowy wykres parcia cieczy na ścianki zakrzywione pokazano na rysunku:
Ścianka dla której będzie przedstawiany wykres
Wykresy parcia
Literatura wykorzystana do projektu nr 1:
Kubrak J.,1998, Hydraulika techniczna, Wyd. SGGW, Warszawa,
Kubrak E., Kubrak J., 2004, Hydraulika techniczna, przykłady obliczen, Wyd. SGGW, Warszawa,
Podniesinski A., 1958, Zbiór zadan z hydrauliki, PWN, Łódz.
Lubczyńska U.,2004, Hydraulika stosowana w Inżynierii środowiska, Wydawnictwo Politechniki Świętokrzyskiej, Kielce