KATEGORIE PEDAGOGICZNE :

Pierwszą z nich jest odpowiedzialność. Jest to ważna cecha postępowania człowieka, będąca rezultatem sterowania tym postępowaniem w stosunku do innych i samosterowania własnym rozwojem. U dzieci nie ma jeszcze poczucia odpowiedzialności za siebie i za innych, kierują się one nakazami i zakazami ze strony dorosłych, których darzą zaufaniem. Stopniowo jednak zaczynają pojmować zasady sprawiedliwości i obowiązku wzrasta ich udział własnych decyzji w kierowaniu swoim postępowaniem. Pełne uczucie odpowiedzialności pojawia się w wieku młodzieńczym, stając się stopniowo podstawą do rot rzygania tak ważnych spraw życiowych, jak wybór zawodu, partnera życiowego czy pełne ponoszenie odpowiedzialności za własne czyny i ich skutki. Kolejną jest samorealizacja człowieka. Według K. Obuchowskiego to proces zmian rozwojowych polegających na doskonaleniu osobowości w przeciwstawieniu do procesu zmian degeneratywnych. Przejawy samorealizacji człowieka obejmują realizowanie własnych niewykorzystanych dotąd możliwości, tworzenie się nowych właściwości wzbogacających osobowość, stabilność kierunku działań, polegająca na aktywnym przetwarzaniu otoczenia w imię interesów ponadjednostkowych. Trzecią kategorią którą chcę przedstawić jest tolerancja. Jest to wyrozumiałość, przyznawanie innym prawa do wyznawania własnych poglądów i do określonego postępowania mimo odmienności własnych poglądów i własnego postępowania. Tolerancja umysłowa oznacza respektowanie cudzych poglądów, zaś tolerancja moralna dotyczy zachowania i stylu życia. Następną kategorią będzie twórczość. Jest to proces działania ludzkiego dający nowe i oryginalne wytwory, ocenianie w danym czasie jako społecznie wartościowe. Twórczość może przejawiać się w każdej dziedzinie działalności ludzkiej, zarówno artystycznej jak i naukowej, organizacyjnej, technicznej produkcyjnej i wychowawczej. Ostatnią kategorię którą przedstawię będzie wyobraźnia inaczej zwana fantazją. Jest to proces psychiczny polegający na tworzeniu nowych wyobrażeń i myśli na podstawie posiadanej wiedzy i doświadczenia. Procesy tego rodzaju powstają przez dysocjację wcześniej wytworzonych związków i ukształtowanie z ich elementów nowych układów. Wyobraźnia gra dużą rolę we wszelkiej działalności twórczej w pracy naukowej, w sztuce, literaturze, technice ale także w pracy robotnika nowatora czy rolnika a nawet ucznia. Stąd rozwijanie wyobraźni oj najwcześniejszych lat jest ważnym zadaniem szkoły i systemu oświaty.

Agata Sabak
grupa ll
Wych-fiz.