Temat 2 : Zasady prawa administracyjnego.

Zasada w znaczeniu opisowym oznacza pewien wzorzec ukształtowania jakiejś instytucji prawnej w szczególnie doniosłych dla tej instytucji aspektach.

Zasada prawa w znaczeniu dyrektywalnym są to wiążące prawnie normy należące do danego systemu prawnego, jednakże w jakimś sensie nadrzędne w stosunku do innych norm tego systemu, a przy tym takie którym wyznacza się w tym systemie role szczególnie odmienne od ról wyznaczonych pozostałym systemie norm.

Znaczenie zasad

- ukierunkowują procesy prawotwórcze

*procesy interpretacji prawa

* procesy stosowania prawa

*procesy korzystania ze swojego prawa

Formułowanie zasad

1. Zasady mogą być sformułowane expressis verbis w tekstach prawnych.

2. Mogą być rekonstruowane w efekcie analizy wielu przepisów.

3. Mogą być wprowadzone z powszechnie przyjmowanych podstaw porządku prawnego i kultury prawnej.

Typologie zasad

1.Zasady w wersji opisowej oceniajÄ…cej i normatywnej

-zasady konkretne i abstrakcyjne

Konkretne- zapisane wprost, funkcjonujÄ…ce w przepisach

Abstrakcyjne- mogą stanowić wzorzec ale niekoniecznie, jest to istniejący przepis prawny

- zasady ogólne oraz szczegółowe

-zasady systemu prawa i części systemu prawa

- zasady naczelne i pomocnicze

-zasady ustrojowe, proceduralne i materialne

- zasady ustanowione przez doktryne

-zasady ustanowione przez prawodawcÄ™, zasady tworzone przez praktykÄ™.

2. Zasady praworządności, efektywności, jawności, zaufania, odpowiedzialności.

3. Zasada resortowości, zespolenia, specjalizacji, hierarchicznej zależności, koncentracji i dekoncentracji, centralizacji i decentralizacji (zasady prakseologiczne organów administracji).

-zasada dostępu do usług publicznych,

- prawo do wysłuchania

- prawo do wsparcia i reprezentacji w postępowaniu

-prawo do rozpatrzenia w rozsÄ…dnym terminie

-prawo do powiadomienia o rozstrzygnięciu

- zapewnienie wykonania w rozsÄ…dnym terminie

4. Zasada prawa materialnego i procesowego

- zasada demokratycznego państwa prawnego

-zasada legalności, praworządności, równości wobec prawa

-zasada ochrony godności człowieka

- zasada proporcjonalności

-zasada jawności administracyjnej

-zasada prawa do sÄ…du

-zasada dwuinstancyjności

-zasada sprawiedliwości proceduralnej

5. Zasady prawa ustrojowego

- zasada subsydiarności ( pomocniczości)

- zasada kompetencyjności

- zasada centralizacji i decentralizacji, zasada koncentracji i dekoncentracji

-zasada sprawności

-zasada dualizmu i monizmu

-zasada zespolenia

-zasada prawa do dobrej administracji

Zasada demokratycznego państwa prawnego. Zasada ta jest sformułowana w art. 2 Konstytucji.

-funkcjonowanie tzw. trójpodziału władz

-zwierzchnictwo narodu

-roli Konstytucji i ustaw jako podstaw działania władzy publicznej

-niezawisłość sądów i niezawisłość sądownictwa konstytucyjnego

- gwarancje wolności i praw jednostki

Zasada legalności expressis verbis art. 7 Konstytucji.

Dopełnienie zasady demokratycznego państwa prawa.

-działanie organu administracji na podstawie i w granicach prawa.

W procesie stanowienia prawa normy naszego rzędu muszą być z normami wyższego rzędu.

Konstytucja

Akty wykonawcze mogą być tworzone wyłącznie na podstawie wyraźnie sformułowanych przepisów ustawy

- wymóg istnienia hierarchii prawa

- wymóg podstawy prawnej

-wymóg należytego publikowania aktu prawnego

- wymóg przestrzegania kompetencji na podstawie aktów

- spory rozstrzygane przez niezawisły sąd

-wymóg istnienia środków kontroli i weryfikacji aktów normatywnych

Zasada równości art. 32, 33 Konstytucji

W sytuacjach podobnych dla podobnych podmiotów regulacje powinny być podobne.

Zasada godności człowieka

Godność człowieka czyli godność osobowa, przyrodzona, niezbywalna, nienaruszalna godność wynikająca z samego faktu bycia człowiekiem. Godność osobista jest to kategoria dóbr osobistych takich jak honor, dobre imie, cześć

Zasada proporcjonalności

- zasada współmierności proporcjonalności

Słusznego i racjonalnego wywierania dobra ogółu i dobra jednostki,

-zasada najmniejszego bólu

- nakaz przydatności określonego działania

- nakaz konieczności

-nakaz proporcjonalności ( dolegliwość ma być proporcjonalna do zakładanych celów)

Zasada jawności administracyjnej

- zasada dostępu do informacji – polega na dostępie do dokumentów, możliwości wstępu na posiedzenia

-obowiÄ…zkowym udzielaniu informacji faktycznej i prawnej

- obowiÄ…zku informowania stron o faktycznych i prawnych