Sofiści- wiedza ma być praktyczna, podglądy

na naturę poznania: relatywizm, wiedza jest

względna, w szczególności wiedza etyczna.

Relatywizm wynika z sensualizmu. Rzeczywistość

jest złożona, jest wiele prawd, nawet sprzecznych.

Konwencjonalizm- o tym co w danym społ

jest uzn za praw decyduje konwencja.

Dziś sofistyka to wymyślny i pokrętny

sposób rozumowania. Ktoś kto ją uprawia,

jest gotów, nie zwarzając na obiektywne

akty i prawdę ‘udowodnic’ kazda teze,

jeśli będzie to dla niego korzystne.

Sokrates:

-twórca etyki jako nauki

-wyodrębnienie cnót moralnych z ogółu

cnót człowieka

-obrona absolutnego charakteru wiedzy

etycznej wbrew sofistom

-dobra moralne są najwyższym dobrem

-intelektualizm etyczny: wiedza etyczna

jest warunkiem wystarczającym cnoty

-cnota jest warunkiem koniecznym i wys cnoty

-głos wew ‘DAIMONION’ uzupełniał

intelektualizm etyczny w osobistych decyzjach

Osiągnięcia w logice:

Metoda badań: 1) część krytyczna-

usuwanie fałszywych opinii, 2)część

konstruktywna- metoda położnicza : ustalenie

zakresu pojęć etycznych- metoda analogii,

ustalenie treści pojęć etycznych- metoda indukcji

Wiedza etyczna zawarta jest w pojęciach

ogólnych. Są one definicjami np. odwagi.

Pojęcia tworzą system etyczny, który jest

absolutny i pewny.

PLATON

Filozofia poznania: metafora jaskini,

metafora drugiego żeglowania: konieczność

przekroczenia spostrzeżeń zmysłowych

na drodze do prawdy

Racjonalizm skrajny: wyłącznie rozum

a nie zmysły prowadzą nas do prawdy.

3 rodzaje wiedzy: empiryczna, mat,

dialektyka(bada zawartość idei i relacje

między nimi)

Nauka o bycie(metafizyka): istnieje wyższa

część rzeczywistości nazwana przez

Platona ideami. Idee są wieczne i niezmienne,

a świat zmysłowy jest zmienny, podlega

czasowi, jest tylko kopią świata idei.

3 źródła nauki o ideach:

Sokrates: istnieją ogólne pojęcia,w

których zawiera się wiedza etyczna

Platon: muszą istnieć również

ogólne przedmioty, do których

te pojęcia się odnoszą. Idee.

Dualizm metafizyczny: obok

rzeczywistości dostępnej zmysłom

istnieje rzeczywistości ponadzmysłowa.

Świat idei ma porządek hierarchiczny

Nauka o duszy: jest mater i nieśmiertelna,

jest ważniejsza od ciała, jest więz duszy.

‘fajdros’: dusza ma 3 części: biologiczną,

psychiczną i rozumną.

Etyka: ost cel człowieka leży nie w świecie

natury, lecz poza nią w świecie idei; jest nim

idea Dobra-Piękna, nauka o cnotach

(opanowanie męstwo, mądrość, sprawiedl).

Platońska teoria miłości:od fascynacji

przez piękno psychiki i charakteru,

piękno praw, do samej idei piekna.

Filozofia polityczna: teoria idealnego

państwa- arystokracji intelektualnej,

władza w rękach najmądrzejszych.

3 klasy społeczne: 1) rolnicy,

rzemieślnicy, 2)wojsko, 3)rządzący.

Znaczenie Platona: nowe horyzonty

w filozofii Zachodu- nauka o ponadzmys

rzecz. Idee Prawdy, Dobra, Piękna jako

uniwersalny wyraz dążeń jednst i społ.

zmarginalizowanie świata naturalnego,

rozdzielenie natury i idei: niemożliwość

syntezy.

ARYSTOTELES

Arystoteles, a Platon: zachowuje

naukę o ponadzmysłowej rzecz lecz

ją modyfikuje, dowar sferę natury i

sfere badań empirycznych.

Podział nauk: logika, naiku teor

(fiz mat), praktyczne(etyka)

Filoz pozn: Empiryzm umiark- rozum

sam bezpośrednio nie może dojść

do prawdy, lecz musi zaczac od dośw

Naukao rzecz. A. zakłada że struktura

świata jest zgidna ze strukturą kategorii

w umyśle , krytyka Platona (idee jako

byty oderwane od rzeczywistości nie

istnieją. Lecz idee jako formy, istnieją

w świecie jako idealne czynniki

kształtujące materialne tworzywo(substancje).

Nauka o sub.: rzeczywistość składa się z sub

powiązanych ze sobą oddziaływaniami

przyczynowymi. W sub wyróżnia się

materię i formę. Formy mają wyraźne

cechy platońskich idei, lecz występują

tu w zwiaz z materią.

Rodzaje przyczyn:- materialna, formalna,

sprawcza, celowa.

Nauka o I poruszycielu: całość Kosmosu

jest kierowana przez niematerialny umysł,

I Porusz., który jest substancją niezaw materii

, czystą formą. Jest on pierwszą przyczyną

wszelkich zmian w przyrodzie i ostatecznym

celem tych zmian. Nauka Platona o ponadzmys

rzecz jest tu zachowana lecz wyraźnie zmieniona.

Dualizm Arystotelesa również o tym,

że część duszy jest nieśmiertelna.

Etyka: celem czł jest szczęście. Polega na

pełnym rozwoju aktywności wszystkich

sił duszy, na życiu zgodnym z naturą czł.

Natura jest rozumna, chodzi zatem o

działania w których rozum się wyraża

albo takie wymag rozumu. Pierwsze to

życie teoretyczne- poznanie i rozwój cnót

Intel., drugie życie praktyczne, działanie

zgodne z roztop . Natura ludzka jest

również społ. Szczęście polega zatem

na rozumnym życiu w polis w przyjaźni.

Cnoty moralnei intelek. Teoria złotego

środka, punktu równowagi. Cnoty głoqne:

opanowanie,odwaga , roztop.

ETYKA INŻYNIERSKA

Wykształcona zdolność osadu zawodowego,

obok wiedzy technicznej i znajomości norm

prawnych i etycznych odgrywa duza role w

praktyce inżynierskiej.

Metoda analizy kazusow:1) okoliczności

i przebieg zdarzenia(katastrofy), 2) Przyczyny

zdarzenia(katas) pośrednie, bezposr, 3)

sprawcy(bezp, pos.), 4) osad sprawcy,

5) odpowiedzialność moralna,

6) ocena wg standardów etycznych.

ETYKA CHARAKTERU(cnoty)- najstarsza tradycja.

Czlowiek z właściwie ukształtow dyspozycjami

do określonego postepowania dostrzeże właściwe

racje praktyczne w poszczególnych sytuacjach

zyciowych.Najpierw wychowanie a pozniej

człowiek sam powinien odpowiednio

ukształtować swój charakter i swoje dyspozycje.

Wymaga to pracy i praktyki za które każdy

z nas jest odpowiedzialny. W etyce zawodowej

mowimy o potrzebie podnoszenia kwalifikacji

(nowych sprawności zawodowych), rozwijania

umiejętności osadu zawodowego, zdobywania

doświadczenia

ETYKA OBOWIAZKOW

Poszczegolne racje dzialania podmiotu maja

być zgodne z ogolnymi zasadami- obowiązkami

Sa one katsgoria pierwotna i ich istnienia ani

natury dalej się już nie uzasadnia. Np.kodeksy

etyczne

ETYKA SKUTKOW- tutaj podstawa normowania

jest zasada odnoszaca się wyłącznie do skutkow

dzialania. Znana teoria tego rodzaju jest teoria

utylitaryzmu.