1.Ochrona roślin – dział produkcji roślinnej którego celem jest zapobieganie obniżaniu plonów przez agrofagi oraz zabezpieczanie ziemiopłodów w magazynach. Wspomagana jest przez: fitopatologię, entomologię, herbologię oraz metody ochrony roślin. Konieczność ochrony upraw towarzyszy człowiekowi od początku jego rolniczej działalności. Wiek XIX – klęska urodzaju ziemniaków (zaraza ziemniaka) i śmierć głodowa setek tysięcy Irlandczyków oraz emigracja ok miliona ludzi do USA.

Starożytność- początki chemicznej ochrony roślin (kiedy próby stosowania substancji pochodzenia naturalnego i związków nieorganicznych nie przynosiły oczekiwanych rezultatów w walce z plagą szarańczy, gryzoni, szkodników magazynowych czy w przypadku epidemii różnych chorób). Ziarno chroniono mieszające je z ziemią lub słonym piaskiem. Stosowano już opaski chwytne, popiół, wyciągi z roślin w walce ze szkodnikami. 4000 lat temu w Asyrii istniał obowiązek niszczenia szkodników i chwastów oraz dostarczania przez rolników odpowiedniej ilości jaj i owadów szarańczy. W Chinach od roku 1075 obowiązywało prawo stosowania kary 100-200 kijów za nie zbieranie jaj i nie niszczenie owadów szarańczy. W starożytnych Chinach wykorzystano metodę biologiczną (drapieżne mrówki do niszczenia szkodników w sadach) Średniowiecze przyniosło nową (dziś śmieszną) formę walki ze szkodnikami i chorobami roślin. Klątwy wyroki sądowe nakładana na szarańczę: zabraniano szarańczy wyrządzania szkód ubogim, nakazywano sądownie przenosić się na inne pola, polecano szarańczy utopić się w moczu. .2.Rys historyczny PIORIN- 100 lat funkcjonują wydzielone instytucje odpowiedzialne za nadzór nad oceną zagrożenia w kraju ze strony organizmów szkodliwych oraz nad prawidłowością i bezpieczeństwem prowadzenia zabiegów ochron roślin. A terenie naszego kraju

28 września 1889 roku Krajowy Sejm Galicyjski z inicjatywy profesora Uniwersytetu Jagiellońskiego Maksymiliana Nowickiego uchwałę o utworzeniu urzędu do spraw ochrony roślin. Uchwała ta jakkolwiek nie weszła w życie, była pierwszą próbą organizacji służby ochrony roślin na terenie zaboru austriackiego. Maksymilian Nowicki- zoolog, profesor Uniwersytetu Jagiellońskiego, badacz faun i flory tatrzańskiej, pionier ochrony przyrody w Polsce, współtwórca Towarzystwa Tatrzańskiego.

Intensywny rozwój kwarantanny roślin nastąpił w XX wieku. W 1904 roku przy Warszawskim Towarzystwie Ogrodniczym powstała Naukowa Pracownia do Badań nad Ochroną Roślin, która zajmowała się rejestracją szkodników i udział laniem porad. W 1912 roku Pracownia otrzymała nazwę Stacji Ochrony roślin. Lata 20-te i 30-te ubiegłego wieku, w związku z nasileniem się występowania różnych chorób i szkodników na roślinach uprawnych, zapoczątkowały na terenie całego kraju powstawanie placówek kwarantanny roślin. Jedną z nich była obecna Inspekcja Ochrony Roślin i Nasiennictwa w Poznaniu, która powstała w roku 1925 pod nazwą Stacji Ochrony Roślin. Działalność powoływanych stacji ochrony roślin obejmowała: służbę ochrony roślin (diagnostykę chorób i szkodników, organizowanie akcji zwalczania organizmów szkodliwych objętych rozporządzeniem ministra rolnictwa), rejestrację pojawiania występowania i nasilania chorób i szkodników, działalność oświatową i propagandową doświadczalnictwo laboratoryjne i polowe. Do wybuchu II wojny światowej na obszarze należącym do Polski działało 13 Stacji Ochrony Roślin odpowiedników późniejszych Wojewódzkich Stacji ochrony Roślin. Lata po II wojnie światowej i zachodzące w ochronie roślin zmiany zwiększyły odpowiedzialność i znaczenie służby ochrony roślin. 1961r- Ustawa o ochronie rośli uprawnych przed chorobami, szkodnikami i chwastami (Dz. U. Nr 10, poz.55). Obowiązywała ona przez kolejne 35 lat. 1996r- nowa ustawa o ochronie roślin uprawnych, która wniosła kolejne zmiany organizacyjne. Na mocy ustawy z dnia 12 lipca 1995 roku z połączenia Inspektoratu Kwarantanny Roślin oraz Wojewódzkich Stacji Kwarantanny i Ochrony Roślin tworzono Państwową Inspekcję Ochrony Roślin (PIOR). 2002r- Inspekcja Ochrony Roślin połączyła się z Inspekcją Nasienia tworząc nowy organ państwowy Inspekcję Ochrony Roślin i Nasiennictwa.

1 maja 2004 roku ustawę o ochronie roślin z dnia 18 grudnia 2003 roku Inspekcja Ochrony Roślin i Nasiennictwa stała się Państwową Inspekcją Ochrony Roślin i Nasiennictwa (PIORiN).

Obecnie Państwowa Inspekcja Ochrony Roślin i Nasiennictwa jest odpowiedzialna za: kontrolę prawidłowości działań w zakresie ochrony roślin na terenie całego kraju, realizuje cele które mają bezpośredni wpływ na produkcję rolniczą i osiągane plony a także na jakość i bezpieczeństwo żywności, zapewnia bezpieczeństwo fitosanitarne roślin uprawnych, dba o wysoką jakość materiału siewnego, sprawuje nadzoru nad obrotem i stosowaniem środków ochrony roślin, prowadzi działalność laboratoryjną 3. Ustawa z dnia 18 grudnia 2003 r o ochronie roślin – ustawa reguluje sprawy: ochrony roślin przed organizmami szkodliwymi, dopuszczania środków ochrony roślin do obrotu oraz substancji aktywnej do stosowania w środkach ochrony roślin, zapobiega zagrożeniom dla zdrowia człowieka zwierząt oraz dla środowiska które mogą powstawać w wyniku obrotu i stosowania ochrony rośli, organizacji Państwowej Inspekcji Ochrony Roślin i nasiennictwa. Ochrona roślin przed organizmami szkodliwymi Dopuszczanie środków ochrony roślin d obrotu oraz substancji aktywnej do stosowania w środkach ochrony rośli. Obrót i stosowanie środków ochrony roślin.

Państwowa Inspekcja Ochrony Roślin i Nasiennictwa. Odpowiedzialność za naruszenie przepisów ustawy. Zmiany w przepisach obowiązujących przepisy przejściowe i końcowe. 4. Okres karencji- okres od dnia ostatniego zabiegu do dnia zbioru roślin przeznaczonych do konsumpcji: ziemniak, burak cukrowy, cebula, marchew, pietruszka, por (z siewu), pszenica ozima, żyto, pszenżyto ozime, pszenica jara, jęczmień jary, rzepak ozimy, czarna porzeczka, jabłoń NIE DOTYCZY. Okres prewencji środka ochrony roślin to czas po jego zastosowaniu, w którym człowiek i zwierzęta nie powinny stykać się ani przebywać w pobliżu miejsc, w których zastosowano preparat. T: środki ochrony roślin

4. definicja środków ochrony roślin wg Ustawy z dnia 18 grudnia 2003r o ochronie roślin (Dz U. z 2008r. Nr 133, poz 849 ze zmianami) środki ochrony roślin- substancje aktywne lub preparaty zawierające jedną lub więcej substancji aktywnych w postaci dostarczonej użytkownikowi przeznaczone do: ochrony ( roślin, produktów roślinnych i przedmiotów przed organizmami szkodliwymi), niszczenie niepożądanych roślin, regulowanie wzrostu i rozwoju roślin oraz innych procesów biologicznych w roślinach z wyjątkiem służących wyłącznie do nawożenia, poprawy właściwości lub skuteczności substancji lub mieszanin substancji 5. Podstawowy skład środków ochrony roślin- substancja biologicznie czynna, nośniki, synergetyki, substancje opóźniające znoszenie, substancje ułatwiające mieszalność, substancje powierzchniowo czynne, nawaniacze

a) substancja biologicznie czynna- aktyna cześć środka ochrony roślin, substancja biologicznie czynna jest aktywna cześć środka ochrony roślin, mająca działanie ochronne da rośliny (zwłaszcza szkodniki, choroby i chwasty, reguluje procesy życiowe, polepsza działanie innych środków) b) nośniki- woda- oleje mineralne- talk- skrobia- i inne c) nawaniacze- część środka ochrony roślin, dodawana zwłaszcza do preparatów o wyższej szkodliwości dla zdrowia, której zadaniem jest ostrzeżenie nieprzyjemnym zapachem o ich szkodliwości. D) zabarwiacze e) synergetyki- jest to ta część środka ochrony roślin dodawana do niektórych preparatów, która polepsza działanie substancji biologicznie czynnej

6. formy użytkowe i sposoby stosowania preparatów- preparaty w postaci stałej- proszki, granulaty. A)Preparaty w formie proszków są używane do: -opylania (DP) nanoszenie na powierzchnię rośliny preparatu w postaci proszku za pomocą strumienia powietrza wytwarzanego przez urządzenie opylające: zawartość s.b.c w preparacie 1-10% w tej formie produkuje się preparaty owadobójcze

- zaprawiania )DS.)- wymieszanie nasion z zaprawą pylistą: insektycydy, fungicydy, repelenty

- sporządzania zawiesin (WP)- dokładne zmieszanie substancji aktywnej z nośnikiem mineralnym: zawartość s.b.c w preparacie 25-80%; insektycydy, fungicydy, herbicydy;

-roztworów wodnych (SP)- są dobrze rozdrobnione i łatwo ulegają rozpuszczeniu w wodzie; ulegają rozpuszczeniu w wodzie; zawartość s.b.c w preparacie 50-90%; herbicydy

B) preparaty w formie granulatów (GR)- wprowadzane są najczęściej bezpośrednio do gleby za pomocą siewników; mogą być stosowane do sporządzania zawiesiny wodnej (WG) lub do rozpuszczania w wodzie (SG); zawartość s.b.c w preparacie 5-25%; w te formie produkuje się herbicydy, insektycydy c) preparaty w postaci płynnej- stosowane do: opryskiwania, podlewania, zaprawiania na mokro. Preparaty występują w formie: cieczy do stosowania w postaci rozcieńczonej (AL.), koncentratu dyspergującego (DC) po rozcieńczeniu wodą w postaci zawiesiny, koncentratu do sporządzania emulsji wodnej (EC), płynnego koncentratu do zaprawiania nasion (FS), roztworu do zaprawiania nasion (LS), koncentratu zawiesinowego rozcieńczonego olejem (OF), zawiesiny- emulsji (SE), koncentratu rozpuszczalnego w wodzie (SL) D) preparaty w formie gazowej (fumigacja)-środki chemiczne zwane generatorami dymu: produkty wytwarzające gaz w drodze reakcji chemicznej (GE), łatwopalne preparaty w postaci stałej uwalniające gaz po zapaleniu (SBC), pastylki emitujące dym (FW), świece dymne (FK) 7. Podział ze względu na cel stosowania wg OECD- organizacja międzynarodowa o profilu ekonomicznym skupiająca wysoko rozwinięte i demokratyczne państwa. Utworzona na mocy Konwencji o Organizacji Współpracy Gospodarczej i Rozwoju podpisanej przez 20 państw 14 grudnia 1960. Podział: grzybobójcze, chwastobójcze, pozostałe, regulatory wzrostu, owadobójcze nicieniobójcze przędziorkobójcze, mięczakobójcze

a) środki grzybobójcze= fungicydy środki ochrony roślin przeznaczone do zwalczania chorób grzybowych, w tym preparaty o działaniu grzybobójczym, przeznaczone do zaprawiania nasion

*podział fungicydów ze względu na sposób działania- zapobiegawcze ( środki niedopuszczające do rozwoju czynnika chorobotwórczego) interwencyjne- środki hamujące rozwój lub zabijające czynnik chorobotwórczy po jego wystąpieniu b) środki chwastobójcze= herbicydy środki ochrony roślin przeznaczone do zwalczania niepożądanych roślin (chwastów) w tym stosowane przy desykacji (tzw. desykanty) *podział herbicydów ze względu na termin stosowanie: stosowane przedsiewne, stosowane posiewne- przedwschodowo, stosowane pogłównie powschodowo), ZE względu na spektrum niszczonych chwastów: selektywne- zwalczają tylko określone gatunki chwastów,

totalne- zwalczają wszystkie gatunki roślin potraktowanych herbicydem, Ze względu na miejsce ich stosowania- stosowane nalistnie, stosowane doglebowo, stosowane nalistnie i doglebowo.

Inne herbicydy- algicydy środki glonobójcze (alga- glony), silwicydy- herbicydy przeznaczone do zwalczania krzewów i drzew c) środki owadobójcze= insektycydy środki ochrony roślin przeznaczone do zwalczania szkodliwych owadów, w tym środki o takim działaniu przeznaczone do zaprawiania nasion *akarycydy- środki ochrony roślin przeznaczone do zwalczania szkodliwych przędziorków (roztoczy) *nematocydy- środki ochrony roślin przeznaczone do zwalczania nicieni

d)podział środków owadobójczych nicieniobójczych i przędziorkobójczych pod względem mechanizmu działania w szkodniku- kontaktowe (aby nastąpił efekt zwalczania szkodnika musi nastąpić jego fizyczny kontakt z substancją biologicznie czynną), żołądkowe- aby nastąpił efekt zwalczania szkodnik musi spożyć substancję biologicznie czynną (musi dostać się do żołądka szkodnika) podział pod względem zwalczania stadium rozwojowego szkodnika- owicyd zwalczające jaja, larwicydy- zwalczające jaja *moluskocydy- środki ochrony roślin przeznaczone do zwalczania ślimaków e) substancje wzrostowe- regulatory wzrostu rozwój- zmiany w roślinie prowadzące do określonego skutki (kwitnienie, owocowanie, ukorzenienie)- czyli zmiany jakościowe w roślinie. Wzrost- zmiany w roślinie prowadzące do zwiększenia rozmiarów rośliny (długości, masy, wysokości itp.) e) pozostałe- bakteriocydy, zwalczające wszystkie agrofagi, repelenty, synergetyki, rodentocydy, atraktranty *bakteriocydy-środki ochrony roślin przeznaczone do zwalczania bakterii chorobotwórczych substancje niszczące lub hamujące rozwój bakterii. Są to głównie antybiotyki, sulfamidy, preparaty rtęciowe. *synergetyki- grupa związków chemicznych powodujących zjawisko tzw. synergizmu; związki te same nie są czynne biologiczne (tzn same np.: nie trują szkodników), lecz stosowane łącznie z substancją biologicznie czynną środka ochrony roślin potęgują jej działanie. Synergizm- efekt działania jednego lub większej liczby środków ochron roślin zastosowanych łącznie przejawiający się wyższą skutecznością w zwalczaniu agrofaga, niż gdyby zastosować te środki oddzielnie Zasada działania synegetyków- przykładowy środek ochrony roślin A skuteczność 75%, przykładowy środek roślin B (synergetyk) skuteczność 5%, teoretycznie powinny wykazywać skuteczność 80% lecz dzięki zasadzie synergizmu są skuteczne 99%! *antagonizm- zjawisko przeciwne synergizmowi przykładowy środek ochrony roślin A skuteczność 75%, przykładowy środek ochrony roślin B (antagonista) skuteczność 50% teoretycznie powinny wykazywać skuteczność ponad 100% lecz przez antagonizm ich skuteczność spada do 25% *adiuwanty- substancje pomocnicze z grupy synergetyków znajdujące się w preparatach handlowych obok substancji biologicznie czynnej lub dodawane do cieczy użytkowej w opryskiwaczu, poprawiające skuteczność środka ochrony roślin poprzez modyfikację właściwości fizycznych cieczy użytkowej (np.: zwiększają przyczepność do liści, zmniejszają znoszenie przez wiatr, ułatwiają mieszanie) *atraktanty- substancje lub urządzenie służące do wabienia owadów lub innych szkodników do pułapek lub zatrutej przynęty

*repelenty- czynniki działające odpędzająco lub odstraszająco na szkodniki, mogą to być bodźce pochodzenia mechanicznego (np.: akustyczne, świetlne, barwne) lub chemicznego (substancje chemiczne) nie mające jednocześnie właściwości zabijających te szkodniki

*rodentycydy- środki ochrony roślin przeznaczone do zwalczania gryzoni (deratyzacja)

Podział ze względu na mechanizm działania (w roślinie)- kontaktowe, wgłębne, systemiczne (układowe), mezostemiczne a) kontaktowe- środki ochrony roślin zalegające na powierzchni rośliny, działające po zetknięciu (kontakcie) agrofaga (organizmu szkodliwego np.: szkodnika, grzyba chorobotwórczego, chwastu) z substancją biologicznie czynną b) systemiczne (układowe) środki ochrony roślin- środki ochrony roślin adsorbowane (pobierane) i przemieszczane wewnątrz roślin (w układzie rośliny) wraz ze sokami c) wgłębne- środki ochrony roślin, których mechanizm działania posiada cechy środków kontaktowych i układowych- pobierane są przez tkanki roślinne i zalegają pod skórką (wgłębnie), lecz aby nastąpiło zwalczanie agrofaga musi nastąpić jego kontakt z substancją biologicznie czynną d) mezostemiczne- silnie wiążąca się z powierzchnią rośliny, są absorbowane przez warstwę woskową, napowierzchni liście przemieszczają się w formie gazowej, penetrują tkanki roślinne, przemieszczają się w przestworach międzykomórkowych, ale nie przemieszczają się w komórkach naczyniowych rośliny PODSUMOWANIE- podział środków ochrony roślin ze względu na cel stosowania: grzybobójcze, chwastobójcze, owadobójcze przędziorkobójcze i nicieniobójcze, mięczakobójcze, regulatory wzrostu. Ze względu na mechanizm działania w roślinie: kontaktowe, systemiczne, wgłębne, mezostemiczne 7. Karencja i prewencja a) karencja- okres, który powinien upłynąć między ostatnim dopuszczalnym terminem stosowania środka ochrony roślin a zbiorem rośliny uprawnej b) prewencja- okres w ciągu którego ludzie i zwierzęta nie powinni stykać się z roślinami, na których stosowano środka ochrony roślin, oraz przebywać wśród roślin i w obiektach, w których stosowano te środki c) tolerancja- określa największą dopuszczalną pozostałość środka chemicznego na produktach roślinnych, określa w częściach na miliom (ppm). Tolerancja O oznacza, że w badanych produktach nie mogą znajdować się nawet śladowe ilości środka chemicznego

8. toksyczność środków ochrony roślin- środki ochrony roślin stanowią zagrożenie dla organizmów żywych. Preparat wnika do organizmu człowieka przez: skórę, drogi oddechowe, usta, oczy

9. klasyfikacja środków ochrony roślin pod względem toksyczności dla ludzi, pszczół i organizmów wodnych- bardzo toksyczne, toksyczne, szkodliwe, pozostałe 10. Działanie toksyczne ś.o.r – zależy od jego toksyczności i ilości pobranej przez organizm w określonym czasie. Toksyczność ś.o.r

Określa się na podstawie testów na zwierzętach laboratoryjnych stosując różne dawki substancji biologicznie czynnych i wszystkie formy użytkowe preparatu. Ocena toksyczności pestycydów opiera się na laboratoryjnie ustalonym wskaźniku LD. A)LD50- mówi o wartości dawki danej substancji która podana danej populacji, wywołuje 50% śmiertelności b) LC- oznacza takie stężenie związku we wdychanym powietrzu, które powoduje śmierć określonego procentu określonego gatunku zwierzat po określonym czasie wdychanym c) LC50- oznacza stężenie, przy którym zdechło 50% testowanych myszy Klasy toksyczności dla ludzi: bardzo toksyczne, toksyczne, szkodliwe, pozostałe określenie toksyczności- toksyczne, szkodliwe, mało szkodliwe, praktycznie nieszkodliwe

10. dopuszczanie środków ochrony roślin do obrotu i stosowania- środki ochrony roślin do obrotu o stosowania dopuszcza Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi. Środek ochrony roślin musi spełniać następujące wymagania- nie wykazuje szkodliwego działania na ludzi zwierzęta i środowisko, substancja biologicznie czynna jest określonej jakości. Zezwolenie na dopuszczenie środka może być cofnięte w przypadku: nieprzestrzeganiu zawartych w nim warunków, stwierdzenia nieprzydatności środka ochrony roślin do zastosowania zgodnie z jego przeznaczeniem zawartych w nim warunków, ujawnienie nieznanych dotychczas okoliczności szkodliwego działania środka dla ludzi zwierząt oraz środowisk. Zezwolenie na dopuszczenie środka wydaje się na okres: 10 lat- jeżeli substancja biologicznie czynna zarejestrowana jest w innych środkach, 3 lata- jeżeli substancja biologicznie czynna nie jest jeszcze zarejestrowana w żadnym innym środku (nowy związek chemiczny)

11. łączne stosowanie agrochemikaliów- fungicydy, herbicydy, insektycydy, nawozy, inne

*podstawowe warunki skutecznego i bezpiecznego łącznego stosowania agrochemikaliów

Stosować zalecane kombinacje, terminy zwalczania chorób szkodników i chwastów oraz dolistne dokarmianie są ze sobą zbieżne, temperatura powietrza wynosi max 20 C, względna wilgotność powietrza wynosi pow 60%, dzień jest pochmurny rośliny są suche, przed i po zabiegu nie występują przymrozki, zabieg wykonywać po zakończeniu oblotu roślin przez pszczoły. Nie przestrzeganie któregokolwiek z powyższych warunków może spowodować obniżenie lub brak skuteczności działania mieszaniny a także uszkodzenie lub nawet zniszczenie roślin uprawnych

*zasady postępowanie przy sporządzaniu cieczy użytkowej z dwu lub kilku agrochemikaliów-

Ciecz użytkową sporządzać bezpośrednio przed zabiegiem, środki w formie proszków koncentratów czy past wstępnie rozcieńczać *zasady postępowanie przy sporządzaniu cieczy użytkowej z dwu lub kilku agrochemikaliów- sporządzać ciecz przy włączonym mieszadle, czysta woda o temperaturze otoczenia, unikać mieszania koncentratów proszków z płynami do sporządzania emulsji

*zasady postępowania przy sporządzaniu cieczy użytkowej z dwu lub kilku agrochemikaliów- kolejność mieszania nawozy (mocznik, siarczan magnezu, odżywki), środki ochrony roślin- zawiesiny WP, WG, SC., środki ochrony roślin- emulsje- EC, EW, OF, SE, środki ochrony roślin- roztwory SL, SP, SG *ograniczenie najczęściej popełniane błędy w łącznym stosowaniu agrochemikaliów- niewłaściwy termin, opryskiwanie przy wysokich temperaturach, zbyt zimna ciecz opryskowa, obniżenie temperatury przez mocznik, niewłaściwa kolejność mieszania, niskie ciśnienie mieszadła, przetrzymywanie cieczy w opryskiwaczu przez długi czas, stosowanie brudnej wody, nie dostosowanie terminu z fazą rozwojowa rośliny

STOSOWANIE ŚRODKÓW OCHRONY ROŚLIN PRZY UŻYCIU OPRYSKIWACZY wybrane zagadnienia z zakresu obowiązujących przepisów prawnych: ustawa z 18grudnia 2003r o ochronie roślin tekst jednolity (DZ.U.Nr133z 25 czerwca 2008r. poz.849

Ustawa reguluje sprawy: ochrony roślin przed organizmami szkodliwymi. 2 dopuszczanie środków ochrony roślin do obrotu oraz substancji aktywnej do stosowania w środkach ochrony roślin . 3 zapobieganie zagrożeniom dla zdrowia człowieka zwierząt oraz dla środowiska które mogą powstać w wyniku obrotu i stosowania środków ochrony roślin. 4 organizacji Państwowej Inspekcji Ochrony roślin i Nasiennictwa

Ochrona roślin przed organizmami szkodliwymi Art. 3.1 Państwowa Inspekcja Ochrony Roślin i Nasiennictwa zwana dalej Inspekcją przeprowadza obserwację i kontrolę roślin produktów roślinnych lub przedmiotów w celu ustalenia występowania: 1 i organizmów szkodliwych szczególnie groźnych dotychczas niewystępujących na terytorium Rzeczpospolitej Polskiej lub których występowanie nie jest szeroko rozpowszechnione zwanych dalej organizmami kwarantannowymi lub, 2 organizmów szkodliwych szeroko rozpowszechnionych zwanych dalej organizmami niekwarantannowymi.

W przypadku stwierdzenia występowania organizmów szkodliwych lub podejrzenia ich występowania wojewódzki inspektor ochrony roślin i nasiennictwa zwany dalej wojewódzkim inspektorem 1 identyfikuje organizm szkodliwy i źródło jego pochodzenia, 2 ocenia możliwość dalszego rozprzestrzeniania się organizmu szkodliwego o możliwości jego zwalczania.

Art. 4.1. W przypadku występowania organizmu niekwarantannowego wojewódzki inspektor ocenia stopień zagrożenia roślin produktów roślinnych lub przedmiotów. 2 w przypadku stwierdzenia zagrożenia rozprzestrzeniania się organizmu niekwarantannowego lub możliwości wywołania przez niego strat gospodarczych wojewódzki inspektor informuje zainteresowane przedmioty za pośrednictwem dostępnych środków przekazu o sposobach i terminach zwalczania tego organizmu

Organizmy niekwarantannowe można zwalczać lub ograniczać ich występowanie przez: zabiegi agrotechniczne, stosowanie roślin odmian tolerancyjnych lub odpornych, zwalczanie biologiczne, zabiegi środkami ochrony roślin, zastosowanie co najmniej dwóch metod zwalczania wymienionych w pkt l-4 zwanych dalej integrowaną ochroną roślin mających na celu ograniczenie stosowania środka ochrony roślin do niezbędnego minimum do utrzymania populacji organizmów szkodliwych na poziomie ograniczającym szkody lub straty gospodarcze

Dopuszczanie środków ochrony roślin do obrotu oraz substancji aktywnej do stosowania w środkach ochrony roślin zezwolenia na dopuszczenie do obrotu i stosowania środka ochrony roślin wydaje minister właściwego do spraw rolnictwa art. 37 ust 1. Do obrotu mogą być dopuszczone tylko te środki ochrony roślin które przy prawidłowym stosowaniu zgodnie z ich przeznaczeniem nie stanowią zagrożenia dla zdrowia człowieka zwierząt lub środowiska a w szczególności środki ochrony roślin które nie zawierają substancji aktywnych stwarzających takie zagrożenie lub dla których Komisja Europejska wydała decyzję w sprawie niedopuszczenia ich do stosowania w środkach ochrony roślin.

Ustawa z dnia 18 grudnia 2003r o ochronie roślin materiał siewny zawierający środki ochrony roślin dopuszcza się do obrotu tylko wtedy jeżeli zostało wydane zezwolenie na dopuszczenie tych środków do obrotu i zostały zastosowane zgodnie z ich przeznaczeniem

Minister właściwy do spraw rolnictwa w porozumieniu z ministerstwem właściwym do spraw środowiska i ministrem właściwym do spraw zdrowia określi w drodze rozporządzenia wykaz substancji aktywnych które stosowanie w środkach ochrony roślin jest zabronione lub podlega ograniczeniom mając na uwadze stwarzane przez nie zagrożenie dla zdrowia człowieka zwierząt oraz dla środowiska

Zezwolenie na dopuszczenie środka ochrony roślin do obrotu wydaje się jeżeli: zawiera s.a dopuszczoną do stosowania w ś.o.r przez Komisję Europejską i spełniającą warunki związane z jej użyciem w środku ochrony roślin. Jest skuteczny w zwalczaniu organizmu szkodliwego. Nie wykazuje niepożądanego działania na rośliny lub produkty roślinne. Nie powoduje zbędnych cierpień u zwalczanych kręgowców, stosowany zgodnie z przeznaczeniem: nie wykazuje zagrożenia dla zdrowia człowieka zwierząt lub dla środowiska a w szczególności wód powierzchniowych i podziemnych w tym wody przeznaczonej do spożycia przy uwzględnieniu zespołu procesów jakim podlega substancja aktywna i preparat w glebie wodzie i powietrzu oraz przemian biotycznych i abiotycznych a także kinetyki tych procesów zwanych dalej losem i zachowaniem, nie wykazuje niepożądanego oddziaływania na organizmy niebędące celem jego zastosowania. 2 zostały określone właściwości fizyczne i chemiczne ś Or i są one odpowiednie do zakresu stosowania przechowywania i transportu tego środka. 3 metodą wskazaną przez podmiot występujący z wnioskiem o wydanie zezwolenia na dopuszczenie środka ochrony roślin do obrotu można określić: a rodzaj i zawartość substancji aktywnej oraz innych substancji śor w tym zanieczyszczeń o znaczeniu toksykologicznym i ekotoksologicznym. B pozostałości środka ochrony roślin wynikające ze stosownia tego środka zgodnie z przeznaczeniem 4 został ustalony NDP pozostałości w środkach spożywczych których dotyczy zastosowanie tego środka na podstawie przepisów rozporządzenia WE nr 396/2005 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 23 lutego 2005r w sprawie najważniejszych dopuszczalnych poziomów pozostałości pestycydów w żywności i paszy pochodzenia roślinnego i zwierzęcego oraz na ich powierzchni zmieniającego dyrektywę Rady 91/414/EWG (Dz. Urz UEL 70 z 16.03.2005 str 1`) lub przepisów o 5. Zostały określone oznakowania i opakowania środka ochrony roślin zgodnie z przepisami o substancjach i preparatach chemicznych

Zezwolenie na dopuszczenie środka ochrony roślin do obrotu jest wydawane na okres nie dłuższy niż 10lat , 3lata w przypadku gdy środek ochrony roślin zawiera substancję aktywną będącą w trakcie oceny związanej z dopuszczeniem przez Komisję Europejską tej substancji do stosowania w środkach ochrony roślin o której mowa w art. 38 ust 2 po upływie terminu ważności zezwolenia na dopuszczenie środka ochrony roślin do obrotu środek ten może znajdować się w obrocie do czasu upływu terminu jego ważności jednak nie dłużej niż przez okres 18 miesięcy art. 46 ustawa 3

Badania skuteczności działania śr ochrony roślin są przprowadzane przez jednostki organizacyjne upoważnione w drodze decyzji przez głownego inspektora. Minister właściwy do s[praw rolnictwa może pozwolić na użycie ś o r niedopuszczonego do obrotu przeznaczonego do celów nakowo badawczych lub do badań związanych z rejestracją tego środka w ilości niezbędnej do przeprowadzenia tych badań na wniosek jednostki organizacyjnej prowadzącej badania lub wnioskodawcy.

Minister rolnictwa i rozoju wsi prowadzi rejestr śr ochrony roślin dopuszczonych do obrotu zwany dalej rejestrem art. 47

Rejestr jest jawny i zwiera m.in. nazwę i rodzaj śr och roślin oraz nazwę siedzibę i adres wnioskodawcy i lub producenta śr ochr roślin. Nazwy substancji aktywnych w tym nazwy chemiczne i zwyczajowe oraz ich zawartości w śr ochr roślin. Informacje dotyczące klasyfikacji śr ochrony roślin pod względem stwarzania przez niego zagrożeń zdrowia człowieka pszczół i organizmów wodnych. Datę ważności i nr zezwolenia na dopuszczenie śr ochr roślin do obrotu oraz datę upływu ważności zezwolenia.

Art. 47a. 1 środek ochorony roślin dopuszczony do obrotu w innym państwie członkowskim lub państwie członkowskim Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu EFTA stronie umowy o Europejskim obszarze Gospodarczym może zostać dopuszczony do obrotu na terytorium RP na podstawie zezwolenia ministra właściwego do spraw rolnictwa na wprowadzenie tego środka na terytorium RP zwanego dalej zezwoleniem na import równoległy

Środek ochr roślin uważa się za identyczny ze śr ochr roślin dopuszczonym do obrotu na podstawie zezwolenia ministra wł do spraw rolnictwa jeżeli: 1 zawiera te same i w takiej samej ilości substancje aktywne a w stosunku do pozostałych składników mogą występować niewielkie rozniecę pod warunkiem że nie mają one wpływu na zdrowie człowieka zwierząt lub środowisko oraz na skuteczność działania tego środka. 2 ma taką samą formę użytkową. 3 wymagania jakościowe dotyczące tego środka są identyczne z wymaganiami jakościowymi dotyczącymi środka ochrony roślin dopuszczonego do obrotu na podstawie zezwolenia ministra właściwego do spraw rolnictwa. 4 wł fizyczne i chemiczne tego środka w zakresie jego składu oraz minimalnej czystości substancji aktywnej wchodzącej w jego skład są takie same z uwzględnieniem tolerancji określonych w przepisach wydanych na podstawie art. 60

Z wnioskiem o wydanie zezwolenia na import równoległy może wystąpić podmiot zajmujący się obrotem środkami ochr roslin mający miejsce zamieszkania albo siedzibę na terytorium RP albo w innym państwie członkowskim lub państwie członkowskim Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu EFTA stronie umowy o Europejskim obszarze Gospodarczym

Art. 47e zezwolenie na import równoległy wydaje się na okres wskazany we wniosku o którym mowa w art. 47b ust 1 nie dłuższy jednak niż okres wskazany w zezwoleniu ministra właściwego do spraw rolnictwa . przepis art. 46 ust 3 stosuje się odpowiednio

Obrót i stosowanie śr ochrony roślin na terytorium RP mogą być wprowadzane śr och roślin: 1 dopuszczone do obrotu zaopatrzone w etykiety instrukcje stosowania w języku polskim. 2 niuespełniające warunki o którym mowa w pkt 1 jeżeli są dopuszczone do obrotu w innych państwach członkowskich i przeznaczone do stosowania w tych państwach.

Okres ważności śr ochr roślin powinien w dniu ich wprowadzenia wynosić co najmniej 18 miesięcy

Podmioty prowadzące międzynarodowy obrót śr ochrony roślin mają obowiązek informowania każdorazowo wojewódzkiego inspektora ochr roślin i nasiennictwa o zamiarze wprowadzenia niezarejestrowanych śr na terytorium RP. Inf o zamiarze wprowadzenia niezarejestrowanych w kraju śr ochr rośl podmiot przekazuje na piśmie wojewódzkiemu inspektorowi właściwemu ze względu na przejście graniczne przez które śr te będą wprowadzane w terminie nie krótszym niż 7dni przed planowanym terminem wprowadzeniem

Informacja dot wprowadzenia niedopuszczonego śr ochr roślin na terytorium RP zawiera: nazwę wprowadzonych śr ochr roślin i ich ilość. Wskazanie przejścia granicznego przez które te będą wprowadzone na terytorium RP. Wskazanie miejsca przechowywania śr ochr roślin na terytorium RP. Określenie planowanego terminu wywozu śr ochr rośli z terytorium RP

Przedsiębiorca dołącza oświadczenia informację tę wojewódzki inspektor przekazuje oranom celnym

Na opakowaniu wprowadzanego do obrotu materiału siewnego zawierającego śr ochr roślin zamieszcza się : nazwę śr ochrony roślin, nazwę jego substancji aktywnej, klasyfikację śr ochr roślin pod względem stwarzania zagrożeń dla zdrowia człowieka i organizmów wodnych. Datę zaprawiania nasion.

Środki ochr roślin o ograniczonym zakresie decyzja Komisji

Śr ochr rośl mogą być używane do zaprawiania materiału siewnego jeżeli zostały dopuszczone do obrotu i są stosowane zgodnie z ich przeznaczeniem. Materiał siewny zaprawiony śr ochrony roślin może być stosowanych tylko do siewu lub sadzenia

Rejestracja przedsiębiorców 1 wojewódzki inspektor właściwy ze względu na siedzibę lub miejsce zamieszkania przedsiębiorcy albo 2 WI właściwy ze względu na planowane miesjece prowadzenia działalności w zakresie konfekcjonowania lub obrotu śr ochr r do którego został złożony wniosek o wpis do rejestru w przypadku przedsiębiorcy z państwa członkowskiego państwa członkowskiego Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu EFTA stronie umowy o Europejskim obszarze Gospodarczym albo państwa które zawarło ze wspólnotą Europejską i jej państwami członkowskimi umowę regulującą swobodę świadczenia usług czasowo świadczącego usługi na terytorium RP

Przedsiębiorca ma zapewnić że osoby bezpośrednio wykonujące czynności wymagające kontaktu ze śr ochr roślin ukończył szkolenie.

Przedsiębiorca ma posiadać tytuł prawny do obiektów budowlanych w których będzie wykonywać działalność. Zapewnić że obiekty budowlane i urzadzenia techniczne przeznaczone do wykonywania działalności gospodarczej objętej wnioskiem spełniają wymagania określone w przepisach o ochronie przeciwpożarowej sanitarnych i o ochronie środowiska

Konfekcjonowanie można prowadzić za zgodą przedsiębiorcy który uzyskał zezwolenie ministra właściwego do spraw rolnictwa na dopuszczenie danego środka ochrony roślin do obrotu i po uzgodnieniu z nim rodzaju opakowań

Art. 66 śr ochr roślin zaliczane do bardzo toksycznych lub toksycznych dla człowieka mogą nabywać wyłącznie osoby które ukończyły szkolenie w zakresie stosowania śr ochr roślin i posiadają aktualne zaświadczenie o ukończeniu tego szkolenia. Przedsiębiorca obowiązany jest prowadzić ewidencje nabywców ś ochr rośl zaliczanych do b toksycznych i toksycznych dla człowieka i przechowywać ją przez okres 3 lat

Art. 67 zabrania się 1. Sprzedaży śr ochr rośl osobom nietrzeźwym lub niepełnoletnim, po pływie terminu ich ważności, w opakowaniach zastępczych, przy zast automatów lub samoobsługi w handlu okrężnym. W pomieszczeniach w których jest prowadzona sprzedaż żywności lub pasz. W opakowaniach na których nie został zamieszczona aktualna etykieta instrukcja stosowania. Osobom nie posiadającym aktualnego zaświadczenia o ukończeniu szkolenia w przypadku śr ochr rośl zaliczanych do b toksycznych i toksycznych. 2 podawania informacji niezgodnych z etykietą instrukcją stosowania

W przypadku podejrzenia zastosowania śr ochr roślin niedopuszczonego do obrotu lub zastosowania śr w sposób stwarzający zagrożenie zdrowia człowieka lub zwierząt organy inspekcji stosują procedurę powiadamiania zgodnie z systemem wczesnego ostrzegania o niebezpiecznej żywności i paszach w rozumieniu przepisów bezpieczeństwie żywności i żywienia.

Art. 72 wojewódzki Inspektor w drodze decyzji 1 nakazuje wycofanie śr ochr rośl z obrotu na koszt posiadacza. 2 zakazuje stosowania śr jeżeli zostało stwierdzone że śr ten nie jest dopuszczony do obrotu jest podrobiony przeterminowany nie odpowiada wymaganiom jakościowym lub jest sprzedawany w uszkodzonych lub nieoryginalnych opakowaniach

W obrocie mogą znajdować się śr ochr roślin wyłącznie w oryginalnych szczelnie zamkniętych opakowaniach. Na opakowaniu śr ochr rośl umieszcza się w sposób trwały etykietę instrukcję stosowania zawierającą inf wykonane w sposób czytelny i trwały

Na opakowaniu wprowadzonego do obrotu materiału siewnego zawierającego śr ochr roślin zamieszcza się nazwę śr ochr roślin, nazwę jego substancji aktywnej , klasyfikację śr ochr rośli pod względem stwarzania zagrożeń dla zdrowia człowieka i organizmów wodnych, datę zaprawiania nasion

Można stos wyłącznie śr ochr rośl dopuszczone do obrotu oraz zgodnie z etykieta instrukcją stosowania ściśle z podanymi w niej zaleceniami oraz w taki sposób aby nie dopuścić do zagrożenia zdrowia człowieka zwierząt lub środowiska.

Zabiegami śr ochr roślin wykonuje się z uwzględnieniem stos w pierwszej kolejności metod biologicznych agrotechnicznych hodowlanych lub integrowanej ochrony roślin

Na roślinach uprawianych w sferach ochronnych ujęć wody oraz na terenie uzdrowisk otulin parków narodowych oraz rezerwatów przyrody można stosować wyłącznie śr ochr rośl których stos w tych strefach i na tych terenach nie jest zabronione

Posiadacze gruntów lub obiektów magazynowych gdzie prowadzone są zabiegi ochrony roślin prowadzą ewidencję tych zabiegów.

Ewidencja o której mowa zawiera: nazwę rośliny produktu roślinnego lub przedmiotu. Powierzchnie uprawy roślin lub obiektów magazynowych. Powierzchnię na których są wykonywane zabiegi ochr rośl oraz terminy ich wykonywania. Nazwy zastosowanych śr ochr rośl i ich dawki. Przyczyny zastosowania śr ochrony rośl

Ewidencja powinna być przechowywana co najmniej przez okres 3lat od dnia wykonania zabiegu ochr rośl

Zabiegi przy użyciu śr ochr roślin w produkcji rolnej i leśnictwie mogą być wykonywane przez osoby które ukończyły szkolenie z zakresu stosowania śr ochr rośl i posiadają aktualne zaświadczenie o ukończeniu tego szkolenia

Jednostki organizacyjne upoważnione do prowadzenia szkoleń wydają zaświadczenie o ukończeniu szkolenia po uzyskaniu pozytywnego wyniku egzaminu przeprowadzonego w formie testu. Egzamin przeprowadzany przez komisję egzaminacyjną polega na sprawdzeniu widomości objętych programem szkolenia.

Zaświadczenie o ukończeniu szkolenia zachowuje ważność przez okres 5 lat od dnia ukończenia szkolenia.

Śr ochr rośl stosuje się sprzętem sprawnym technicznie który użyty zgodnie z przeznaczeniem zapewnia skuteczne zwalczanie organizmów szkodliwych i nie spowoduje zagrożenia zdrowia człowieka zwierząt lub środowiska

Opryskiwacze ciągnikowe i samobieżne polowe lub sadownicze zwane dalej opryskiwaczami mogą być wprowadzane fo obrotu jeżeli ich sprawność techniczna została potwierdzona badaniami przeprowadzonymi przez jednostki organizacyjne upoważnione przez wojewódzkiego Inspektora

Badania sprawności technicznej opryskiwaczy powinny być przeprowadzane w odstępach czasu nie dłuższych niż 3lata

WI właściwy ze względu na siedzibę jednostki organizacyjnej upoważnia w drodze decyzji tę jednostkę ba wniosek do przeprowadzania badań sprawności technicznej opryskiwaczy, jeżeli dana jednostka organizacyjna posiada odpowiednie warunki lokalowe wł wyposażenie techniczne i wykwalifikowaną kadrę do prowadzenia takich badań

Śr ochr rośl na terenie otwartym stosuje się przy użyciu opryskiwaczy jeżeli: a prędkość wiatru nie przekracza 3m/s . b miejsce stosowania Śr ochr rośl jest oddalone o co najmniej 5 m od krawedzi jezdni dróg publicznych z wyłaczeniem dróg publicznych zaliczanych do kategorii dróg gminnych oraz powiatowych i co najmniej 20m od pasiek plantacji roślin zielarskich rezerwatów przyrody parkó narodowych stanowisk roślin objętych ochroną gatunkową wód powierzchniowych oraz od granicy wewnętrznego terenu ochrony stref pośredniej ujęć wody.

Śr ochr rośl na terenie otwartym stosuje się sprzętem agrolotniczym jeżeli : jest on wyposażony w specjalne urzadzenia do stosowania śr ochr roślin oraz gdy do Śr ochr rośl zostanie dodana substancja obciązająca. Wilgotność wzgledna powietrza jest nie mniejsza niż 60 % i prędkość wiatru nie przekracza 3m/s. powierzchnia upraw na której stosuje się Śr ochr rośl

Wynosi co najmniej 5ha i jest oddalona o co najmniej 500m od obiektów o których mowa w pkt 1 lit b przy kierunku wiatru wiejącego w stronę tych obiektów

Zakaz stos materiału siewnego odmian GMO

Główny Inspektor informuje że 28stycznia 2013r weszły w życie akty prawne regulujące sprawy zakazu upraw odmian roślin zmodyfikowanych genetycznie

2012 r Dz. U. z 2012, poz 1512 oraz wydane na podst art. 104 ust 9 tej ustawy 2 rozporządzenia Rady Ministrów. W sprawie zakazu stosowania materiału siewnego odmian kukurydzy MON810. W sprawie zakazu stosowania materiału siewnego ziemniaka Amflora

Te akty prawne nakładają na PIORiN nowe zadania polegające na sprawowaniu nadzoru nad stosowaniem materiału siewnego oraz sprawowanie kontroli przestrzegania zasad i obowiązujących wymagań w zakresie stosowania materiału siewnego

Producenci rolni którzy nie zastosują się do powyższych przepisów będą podlegali określonym sankcjom. W celu uniknięcia wszelkich nieporozumień podczas działań kontrolnych apeluje do wszystkich uprawiających kukurydzę aby zadbali o przechowywanie dokumentów zakupu materiału siewnego kukurydzy oraz etykiet urzędowych którymi o znakowane są wszystkie opakowania tego materiału. Dokumenty te będą podlegały sprawdzeniu podczas przeprowadzanych przez PIORiN kontroli przestrzegania zakazu stosowania materiału siewnego w tym odmian zmodyfikowanych genetycznie. Jednocześnie przypominam że brak etykiety na opakowaniu świadczy o nielegalnym pochodzeniu materiału siewnego

Stosowanie Śr ochr rośl łączne i w dawkach obniżonych od dnia 14 czerwca 2011 r w związku z wejściem w życie przepisów rozporządzenia Parlametu Europejskiego i Rady 1107/2009 WE z dnia 21 października 2009 dotyczącego wprowadzania do obrotu Śr ochr rośl i uchylającego dyrektywy Rady 79/117/EWGi 91/414/EWG które reguluje m In zasady stos Śr ochr rośl stosowanie przez rolników dawek Śr ochr rośl niższych niż wskazane w etykietach tych śr lub łączenie ich z innymi agrochemikaliami nie jest sprzeczne z prawem. Należy jednak uwzględnić poniższe ograniczenia. Zgodnie z art. 55 rozporządzenia nr 1107/2009 Śr ochr rośl muszą być stos właściwie . Właściwe stos obejmuje stos zasad dobrej praktyki ochr rośl i spełniania warunków ustalonych zgodnie z art. 31 i podanym w etykietach. Tym samym obowiązek przestrzegania zapisów etykiety został ograniczony jedynie do tych określonych w niej wymagań które mają istotne znaczenie dla zdrowia człowieka oraz dla bezp środ naturalnego tj m In maksymalnej dawki Śr ochr rośl a zbiorem czy też maksymalnej liczby zastosowań Śr ochr rośl w ciągu roku

Zgodnie z przepisami rozporządzenia nr 1107/2009 nie ma natomiast obowiązku przestrzegania zapisów etykiety Śr ochr rośl dotyczących jego minimalnej dawki lub możliwości łączenia go z innymi agrochemikaliami chyba że etykieta zawierałaby wyraźny zakaz łączenia Śr ochr rośl z określonymi chemikaliami, ze względu na niebezpieczeństwo z tym związane.

Jednocześnie zgodnie z definicją dobrej praktyki ochrony roślin określoną w art. 2pkt 18 rozporządzenia nr 1107/2009 zabiegi z użyciem Śr ochr rośl stosowanych do danych roślin l;ub produktów roślinnych zgodnie z warunkami dozwolonego stosowania są wybierane dawkowane i planowane tak aby zapewnić akceptowalną skuteczność przy minimalnej niezbędnej ilości z wł uwzględnieniem miejscowych warunków oraz możliwości zwalczania metodami mechanicznymi i biologicznymi.

Pamiętaj sposób stos Śr ochr rośl opisany w etykiecie tego śr jest wynikiem wielu badań laboratoryjnych i polowych. Producent śr ponosi odpowiedzialność za jego niewłaściwe działanie tylko wtedy kiedy zastosowany był on zgodnie z etykietą. W przypadku zastosowania dawek agrochemikaliów które nie są ujęte w etykiecie odpowiedzialność spoczywa na stosującym. 2 stos dawek obniżonych może prowadzić do wykształcenia odporności na Śr ochr rośl u organizmów zwalczanych. W związku z tym decyzje o zast Śr ochr rośl w dawce niższej od zalecanej w etykiecie muszą być podejmowane z dużą ostrożnością w oparciu o wiedzę doświadczenie i obserwację lub profesjonalne doradztwo.

Stosując dawki dzielone Śr ochr rośl nie można naruszać wymagań dotyczących : odstępów czasu między poszczególnymi zabiegami, maksymalnej liczby zastosowań danego środka w trakcie sezonu, maksymalnej liczby zastosowań danego śr w trakcie sezonu, maksymalnej dawki Śr ochr rośl na ha jaka może być zast w trakcie sezonu wegetacyjnego, jeżeli zostały one określone w etykiecie tego środka