Państwo – trwała wspólnota ludzi zamieszkujących określone terytorium, poddana władzy zwierzchniej.

Wyróżnia je:

- społeczny charakter

- władza państwowa

- terytorium

- suwerenność

- aparat państwowy

Władza- zdolność wydawania i egzekwowania decyzji. To niesymetryczna relacja społeczna, w której jedna strona za pomocą zasobów władczych ma możliwość wpływu na drugą stronę w taki sposób, że zachowa się ona tak jak oczekuje tego strona sprawująca władzę.

Władza publiczna – sformalizowana władza grup społecznych, posługująca się przymusem do realizowania swoich założeń

Administracja – działalność organizatorska realizowana przy pomocy aparatu urzędniczego, obejmująca zakres praw o charakterze publicznym, regulowana przez ogólne normy prawne

ogólnie ; wszelka zorganizowana działalność zmierzająca do osiągania różnych celów. Jest do działalność trwała, celowa i planowa.

etymologicznie oznacza służenie, czynność podporządkowaną rozkazom

administracja publiczna – jest sprawowana przez państwo ( organy państwowe, związki publiczno-prawne/samorządowe, i inne podmioty administracji)

jest to działalność państwowa nie będąca działalnością ustawodawczą i sądowniczą.

Zarządzanie – to ogół działań zmierzających do efektywnego wykorzystania zespołów ludzkich i środków materialnych, w celu osiągnięcia założeń.

5 podstawowych funkcji:

1. Planowanie

2. Organizowanie

3. Przekazywanie poleceń

4. Koordynacja

5. Kontrolowanie

Kierowanie – działanie decydująca o zachowaniu się innych ludzi

4 kierunki działalności kierowniczej

1. Dyrektywna ( inicjowanie działania) polega na określeniu celu działania osób kierowanych i wydaniu poleceń wykonania określonych zadań

2. Informacyjna- polega na przekazaniu danych i przesłanek, które potrzebne są do wykonania zadania

3. Motywacyjna – polega głównie na nagradzaniu lub karaniu

4. Oceniająca – polega na sprawdzaniu i ocenianiu wykonawców zadań, porównywaniu wyników, określaniu pozycji poszczególnych osób

Nadzór – kontrola i możliwość władczego oddziaływania, podmiot nadzorujący odpowiada nie tylko za kwestie proceduralne, ale i działania podmiotu nadzorowanego. Nadzór jest pojęciem szerszym od kontroli.

Kontrola – nadzór nad czymś i dopilnowywanie, aby to funkcjonowało zgodnie z ustalonymi zasadami

Konstytucjonalizm – ustrój państwowy oparty na konstytucji

Biurokratyzm – sposób zarządzania społecznością ludzką przez zorganizowany aparat administracyjny

Cechy:

1. Hierarchiczna budowa administracji

2. Ścisłe wykonywanie zadań administracyjnych wskazanych przez prawo

3. Kompetencyjność urzędnicza w miejsce sprzedawanych urzędów

Inna definicja : bezduszny system sprawowania władzy oparty o nadmierny formalizm w stosowaniu prawa

Zadanie publiczne – to każde działanie administracji, które realizuje ona na podstawie ustaw

3 podstawowe grupy zadań:

1. Świadczenie, lub zapewnienie wykonania usług na rzecz mieszkańców i innych podmiotów

2. Wydawanie decyzji administracyjnych

3. Tworzenie przepisów, norm i standardów w ramach ustawowo przewidzianych

Organ – to podmiot wyodrębniony w celu wykonania określonych zadań

Służba cywilna – zespół urzędników administracji rządowej, działa w celu zapewnienia zawodowego, rzetelnego i politycznie neutralnego wykonywania zadań państwa w urzędach administracji rządowej.

Samorząd – niezależne od nadrzędnej władzy decydowanie o własnych sprawach

Subsydiarność – zasada subsydiarności mówi, że władza powinna mieć znaczenie pomocnicze, wspierające w stosunku do działań jednostek, które ją ustanowiły. Tam, gdzie nie jest to konieczne, państwo powinno pozwolić działać społeczeństwu. W sytuacji wymagającej interwencji powinno rozwiązywać problem na szczeblu możliwie najbliższym obywatelom.

„ tyle władzy na ile to konieczne, tyle wolności, na ile to możliwe” albo „ tyle państwa na ile to konieczne , tyle społeczeństwa na ile to możliwe”

Subsydiarność jest jedną z podstawowych zasad ustrojowych UE.

Decentralizacja – ustawowe, trwałe, chronione prawem przekazywanie zadań, kompetencji i środków, w które wyposażone były organy władzy centralnej, organom decentralizowanej władzy publicznej ( gminy, powiaty, województwa)

Decentralizacja władzy publicznej – przeniesienie części uprawnień i odpowiedzialności władzy publicznej z organów władzy państwowej na organy władzy samorządowej możliwie najniższego szczebla.

Centralizacja – sposób dystrybucji władzy prowadzący do koncentracji uprawnień decyzyjnych w rękach organów centralnych i równoczesne obniżenie kompetencji niższych szczebli struktury organizacyjnej np. samorządu terytorialnego

Dewolucja – to przejęcie sprawy do załatwienia lub do wykonania określonego zadania przez organ wyższego szczebla od organu szczebla niższego

Delegacja – przeniesienie części lub całości kompetencji

Delegacja ustawowa – przeniesienie przez pewien organ władzy państwowej prawa do wykonywania części jego kompetencji na inny organ

Art. 92 Konstytucji RP

Delegację ustawową może uzyskać wyłącznie

1. Prezydent

2. Rada ministrów

3. Premier

4. Minister, który kieruje działem administracji rządowej

5. Przewodniczący komitetu wchodzącego w skład rządu

6. KRRiT

Koncentracja – formalne lub nieformalne skupienie kompetencji władczych na danym szczeblu organizacji politycznej bądź państwowej przez jeden organ ( skupienie procesu decyzyjnego w ręku organów centralnych)

Dekoncentracja – formalny lub nieformalny podział kompetencji władczych pomiędzy kilka instytucji ośrodków decyzyjnych, które funkcjonują na różnych szczeblach organizacji ( centralnym, regionalnym, lokalnym(

- rozproszenie kompetencji na większą ilość organów

Autonomia ( samostanowienie, niezależność)

To rodzaj samostanowienia, prawa do samodzielnego rozstrzygania spraw wewnętrznych zbiorowości

Federacja – państwo składające się z mniejszych, autonomicznych państw związkowych, ale posiadających wspólny ( federalny) rząd

DECENTRALIZACJA

1. Delegacja

2. Dekoncentracja

3. Dewolucja

Osobowość prawna – pojęcie określające zdolność osób prawnych do bycia podmiotem praw i obowiązków oraz do dokonywania we własnym imieniu czynności prawnych

Wspólnota – typ zbiorowości oparty na silnych, emocjonalnych więziach, nieformalnej strukturze

Cechy charakterystyczne

- trwałość

- duchowość

- ekskluzywność

- tradycja

- bezwarunkowość przynależności

Pouvoir municipal

- nauka o czwartej władzy przysługującej gminom, równorzędnej z trzema władzami ; ustawodawczą, sądowniczą i wykonawczą. Na mocy tej władzy gmina posiada samoistne prawo bytu. Idea ta ma swoje źródło w transformacji myślowej prawa naturalnego, uznającego indywidualne prawa jednostek w stosunku do praw państwa.

„ państwo nie istnieje dla gmin, gminy istnieją dla państwa:

Gneist- selfgovernment

Państwo i społeczeństwo jako trwałe, ścierające się ze sobą sprzeczności. Urządzenia państwowe o przymusowym charakterze stanowią przeciwieństwo dla najbliższych interesów społeczeństwa ( będącego odrębnym organizmem)

Selfgovernment – organizm państwowy podporządkowujący sobie interesy społeczeństwa, łączący i zmuszający ludzi do spełnienia obowiązków państwowych

Administracja jako oligarchia obowiązków państwowych

Urzędnik honorowy – jednostka niezależna od organu centralnego decyzyjnego

Sędziowie pokoju – urzędnicy mianowani przez monarchę, posiadacze wielkich majątków ziemskich, stanowili rządy oligarchiczne jednej klasy społecznej

• Urzędnicy samorządowi powinni spełniać swoje obowiązki bezpłatnie, na podstawie wyboru przez miejscową ludność

• Istota samorządu leży w prawnej niezawisłości instytucji samorządu, niepodległej hierarchicznie innym organom

• Pod samorządem rozumie się usprawnienie osoby prawnej do sprawowania części publicznej administracji

• Samorząd nie oznacza, że korporacja samorządowa sama się rządz, lecz zarządza ona pewnymi sprawami

• Samorząd jest regulowany przez państwowy porządek prawny

Samorząd – instytucja prawna powołana do załatwiania części spraw administracji państwowej w charakterze organu państwa