Kultura kofiguratywna, tzw. kultura "odnalezionych rówieśników" - według antropolog Margaret Mead to typ kultury, w którym współwystępują wzorce kulturowe młodszych i starszych pokoleń. W tym modelu współistnieją generacje młodsza i starsza, nie są w stanie sami wprowadzić dzieci do zmiennych warunków rzeczywistości. Osobami znaczącymi są rówieśnicy.
Tego typu kultury są przejściowe między kulturą postfiguratywną a kulturą prefiguratywną i charakterystyczne dla stadiów rozwojowych społeczeństwa nowoczesnego, przemysłowego.
W ujęciu memetyki w kulturach tego typu dominuje poziomy transfer memów.
wykształcenie to nie potrzeba ekonomiczna, ale społeczna
W przypadku „wyższego wykształcenia” następuje tzw. efekt windy. Młodzi ludzie stoją i czekają na windę z napisem "wykształcenie", która ma ich wwieść na wyższy poziom społeczny. Kiedyś rzeczywiście było to gwarantowane – wykształcenie podnosiło prestiż społeczny (oczywiście za komuny Polska była krajem, w którym nie było tego związku odnośnie do zarobków, czyli wyższe wykształcenie nie gwarantowało wyższej pensji – skąd więc bierze się oczekiwanie rodziców w tym względzie?). Jednak obecnie do windy wsiada 56% młodzieży w wieku 19-24 lata. Co oznacza, że prawie wszyscy studiują. Co z kolei jest widoczne, gdy ta młodzież wysiądzie z windy na wyższym poziomie społecznym i z wyższym wykształceniem. Zobaczy te same osoby wokół, które czekały na windę z nimi na niższym poziomie (oczywiście część dojdzie na ten poziom schodami – studenci zaoczni, którzy płacą za naukę). Czyli doprowadziliśmy do sytuacji, w której poziom z średnim wykształceniem (kiedyś stali tam wszyscy) niczym nie różni się od poziomu z wyższym wykształceniem (teraz stoją tam wszyscy). Oznacza to, ze wykształcenie wyższe nie jest już potrzeba ekonomiczną (coraz mniejsze znaczenie ma co studiujemy i jak, a praca jest poza naszym wykształceniem kierunkowym z małymi wyjątkami), a stało się potrzebą społeczna – je po prostu trzeba mieć i to jedyna jego wartość (że jest).
KAPITAŁ KULTUROWY (francuski socjolog Pierre Bourdieu: 1930-2002) – nawyki, umiejętności, odruchy nabyte przez socjalizację w grupach elitarnych, o wyższej pozycji społecznej i wykształceniu, które ułatwiają utrzymanie (reprodukcję) takich elitarnych pozycji, a także są symbolem przynależności do grup elitarnych
NIERÓWNOŚCI SPOŁECZNE – dotyczą sytuacji, gdy ludzie są nierówni sobie nie z racji jakichkolwiek cech cielesnych czy psychicznych, lecz z powodu ich przynależności do różnych grup albo zajmowania różnych pozycji społecznych – nierówność dostępu (lub szans dostępu) do społecznie cenionych dóbr
WYKSZTAŁCENIE – jego wartość wynika
z satysfakcji autotelicznych, jakie daje wiedza zaspokajająca typowy dla ludzi impuls ciekawości
z jego funkcji instrumentalnej (pomocniczej w stosunku do wszystkich trzech wartości podstawowych) – wykształcenie jest w nowoczesnym społeczeństwie jednym z najważniejszych i uznanych społecznie mechanizmów awansu majątkowego: uzyskania lepszej pracy, lepszych zarobków, wyższego standardu życiowego
IDEOLOGIA MERYTOKRATYCZNA (ang. ,,merit’’ – zasługa) – głosi, że nierówności są o tyle usprawiedliwione:
o ile są efektem własnych zasług (wysiłek, nakład pracy, poniesione koszty i wyrzeczenia, umiejętności lub predyspozycje)
oraz korzyści, jakie działalność jednostki przynosi społeczeństwu
Nierówność społeczna jest swoistym wynagrodzeniem za własny wysiłek i społeczną przydatność
Teoria linearna – uznaje jeden, stały kierunek w rozwoju ludzkich dziejów, polegający na realizowaniu coraz większej wolności jednostki.
Teoria cykliczna – ludzkość przechodzi cyklicznie ze stanu do stanu.
Teoria nominalistyczna (teoria umowy społecznej) – dobro powszechne jest sumą dóbr największej liczby jednostek, nie ma natomiast dobra wspólnego, odrębnego od dóbr poszczególnych jednostek. Społeczeństwo jest całkowicie podporządkowane jednostce. Społeczeństwo jest zbiorem jednostek. Dobro jednostki jest najważniejsze.
Teoria organicystyczna – dobro społeczeństwa jest ważniejsze od dobra jednostki. Jednostka realizuje cele społeczeństwa.
Teoria funkcjonalna (realistyczna) – społeczności ludzkie istnieją realnie, są całościami odrębnymi od osób, które je tworzą. Jednostka działa na rzecz wspólnego dobra, a społeczeństwo ma zagwarantować jednostce rozwój.
Socjalizacja – proces uspołecznienia, społeczne rozwijanie swojej osobowości.
Socjalizacja pierwotna – obejmuje okres dzieciństwa. Dziecko na drodze naśladowania, identyfikacji, później zaś na drodze przejmowania ról innych ludzi ze swego otoczenia, a przede wszystkim tzw. „znaczących innych” uczy się wzorów zachowań oraz wartościowania i oceniania.
Socjalizacja wtórna – dokonuje się w wieku dorosłym przez samą jednostkę i jej własne akty, ale pod wpływem tzw. „uogólnionego innego”. Musi bowiem dokonać się ona na drodze interakcji, oddziaływania ze strony innych podmiotów życia społeczeństwa.
Jaźń – samoświadomość.
Jaźń subiektywna – to co ja myślę o sobie.
Jaźń obiektywna – to co inni myślą o mnie.
Jaźń odzwierciedlona – to co ja myślę, że inni o mnie myślą.
Teoria funkcjonalno-strukturalna – jej autorzy w wyjaśnianiu problematyki grupy społecznej odwoływali się do analogii z organizmami biologicznymi. Strukturalna grupa społeczna jest nazywana systemem. Życie społeczne jest strukturalizowanym systemem.
Przedstawiciele teorii funkcjonalno-strukturalnej – Claude Levi-Strauss, Alfred R. Radcliffe-Brown, Bronisław Malinowski, Talcott Parsons.
Indoktrynacja (interioryzacja)- takie oddziaływanie na członków grupy, aby przyjęli dane wartości (np.
Nierówności społeczne
Czym się różnią nierówności od nierówności społecznych?
Nierówności są spowodowane np. czynnikami biologicznymi (np. wysoki-niski). Nierówności społeczne wynikają z pełnionej roli i pozycji społecznej (szef-robol)
Kapitał kulturowy- nawyki nabyte przez socjalizację np. chodzenie do teatru, czytanie książek
Kapitał społeczny- znajomości, kontakty, koneksje
Merytokratyczna- nierówności mogą występować, ale powinny być wynikiem własnego wysiłku i zysku społeczeństwa, jakie działalność tej jednostki przynosi społeczeństwu
Przemoc symboliczna- realizowanie potrzeb grup wyższych kosztem niższych (np. wyzysk krajów 3 świata)