„ Znajomość typów temperamentów a relacje z klientem”.
Każdy człowiek posiada temperament, z całą pewnością można stwierdzić, że każdy człowiek ma swój „własny temperament”. Własny - oznacza w tym miejscu bardzo indywidualną mieszankę cech osobowości. Ogólnie rzecz ujmując, temperament to podstawowe, względnie stałe czasowo cechy osobowości, które manifestują się w formalnej charakterystyce zachowania. Cechy te występują już we wczesnym dzieciństwie i są wspólne dla człowieka i zwierząt. Będąc pierwotnie zdeterminowany przez wrodzone mechanizmy fizjologiczne, temperament podlega zmianom zachodzącym pod wpływem dojrzewania (i starzenia się) oraz niektórych czynników środowiskowych. (Regulacyjna teoria temperamentu Strelau).
Znajomość podstawowych typów temperamentu pomaga w relacjach z klientem. Na pierwszy „rzut oka” trudno ocenić poszczególnego klienta, jednak jak tylko rozpoznamy dobrze cechy w jego zachowaniu, zdecydowanie łatwiej będzie nam wejść w relacje z klientem. Dobra relacje to taka, która rokuje na rozwój.
Należy tutaj wymienić cztery podstawowe typy w odniesieniu do osobowości jako zespołu cech, a mianowicie:
- melancholik
- choleryk
-sangwinik
- flegmatyk
Jeśli w relacji z klientem, a mówiąc zwyczajnie w kontakcie z klientem umiemy rozpoznać jakie cechy przypisujemy poszczególnym, wyżej wymienionym typom – wtedy potrafimy właściwie prowadzić rozmowę, odpowiednio znaleźć porozumienie z drugą osoba, możemy stworzyć dobry klimat podczas obsługi. Obie strony są wtedy z siebie zadowolone. Obsługiwany i obsługujący. Relacja powinna być obustronnie korzystna. Klient osiąga swój cel i będzie wtedy z radością korzystał ponownie z naszych usług.
Melancholik (gr. mélanos – czarny + chole – żółć; prawdopodobnie stąd m.in. "czarne myśli") to osoba o pesymistycznym, lękowym, negatywnym podejściu do przyszłości, życia, samego siebie, a także codziennych spraw.
Melancholik cechuje się temperamentem reprezentującym słaby układ nerwowy (wg teorii Pawłowa). Według Hipokratesa dominującym narządem w organizmie melancholika jest śledziona, a dominującym "humorem" - tzw. czarna żółć i jest to człowiek o powolnych, słabych, lecz długotrwałych reakcjach uczuciowych.
Osoba taka często popada w stany ruminacji, ma trudności z podejmowaniem decyzji, brakuje jej wiary w siebie. Melancholik jest wrażliwy na krytykę swojej osoby, obraźliwy, nerwowy i skłonny do zadumy, spokojny, wyciszony, powściągliwy i mało elastyczny w zachowaniu. Lubi marzyć, oddawać się zadumie.
Choleryk (gr. chole – żółć, stąd "żółć go zalewa") – przeciwieństwo flegmatyka, typ pobudliwy, przejawiający tendencje do ciągłego niezadowolenia i agresji. Charakteryzuje go silne przeżywanie emocji oraz duża energia życiowa i aktywność. Głównym pragnieniem choleryków jest dominacja, od innych z kolei oczekują podporządkowania się i uznania dla swojej ciężkiej pracy. Cholerycy bywają uparci, a ich reakcje na bodźce są szybkie i często nieprzemyślane, bywają też zakompleksieni. Często żałują wypowiedzianych słów. Są nastawieni na działania i kierowanie. Wzbudzają wśród ludzi zaufanie i respekt, często pracują dla potrzeb grupy. Są szybcy w działaniu, preferują pracę, którą mogą sami zorganizować. Lubią przewodzić i organizować pracę innym. Gdy ktoś się z nim nie zgodzi, denerwuje się, krzyczy, staje się agresywny. Choleryk to osobnik dominujący, władczy i wyraża to całą swoją postawą i sposobem gestykulowania (wysunięty w kierunku słuchaczy wskazujący palec, uderzanie pięścią w blat stołu). Jego twarz zazwyczaj wskazuje na to, że mocno się zastanawia, mało tam jest uśmiechu, raczej zaciśnięte usta i szczęki oraz zmarszczone czoło.
Według Hipokratesa dominującym narządem w organizmie choleryka jest wątroba, a dominującym "humorem" - żółć. Według Pawłowa, choleryk to osoba o silnym i niezrównoważonym układzie nerwowym.
Flegmatyk (gr. φλεγμη – śluz) cechuje się temperamentem reprezentującym silny, zrównoważony i bezwładny układ nerwowy (wg teorii Pawłowa). Według Hipokratesa dominującym narządem w organizmie flegmatyka jest mózg, a dominującym "humorem" - śluz.
Flegmatyk to osoba:
* pogodna
* o wysokim poziomie samokontroli
* zrównoważona emocjonalnie,
* zdystansowana
* obiektywna w ocenie i obserwacji
* łagodna
* solidna
* w relacjach interpersonalnych najczęściej nieufna i chłodna
* dyplomatyczna
* pojednawcza
* cierpliwa
* cicha
* dowcipna
* potrafiąca poświęcić dużo czasu sprawie czy człowiekowi
* lubiąca obserwować ludzi
* potrafiąca współczuć
* preferująca pracę nie wymagającą pośpiechu i tempa
* powolna w działaniu
* potrafiąca słuchać
* potrafiąca zachować spokój, nawet w trudnych sytuacjach
Sangwinik (łac. sanguis, czyt. sangwis – krew) – najbardziej ustabilizowany typ charakteru. Sangwinik to osoba o optymistycznym podejściu do życia, otwarta na relacje interpersonalne, towarzyska, beztroska. Lubi być w centrum zainteresowania, władcza i dominująca, czasem dumna i spoglądająca na innych "z góry". Jest emocjonalna i spontaniczna, ma duże poczucie humoru, potrafi przyciągać do siebie ludzi. Tryska energią i entuzjazmem, jest twórcza, lubi komplementy, szybko się odwzajemnia.
Sangwinik cechuje się temperamentem reprezentującym silny, zrównoważony i ruchliwy układ nerwowy (wg teorii Pawłowa). Zgodnie z koncepcją czterech temperamentów Hipokratesa-Galena dominującym narządem w organizmie sangwinika jest serce, a dominującym "humorem" - krew.
Jeśli wnikliwie przyjrzymy się wszystkim cechom przypisywanym naukowo do występujących wśród ludzi temperamentów i do tego będziemy mieć na względzie fakt, że występują rozliczne mieszanki temperamentów u ludzi – to zauważymy także , ze stworzenie dobrych relacji w oparciu o znajomość cech charakteru wcale nie jest takie proste . Z drugiej strony rzecz ujmując tworzenie relacji z klientem w oparciu o znajomość rozlicznych tak naprawdę typów temperamentu to niesamowite wyzwanie. Podejmując to wyzwanie dobrze też mieć wiedzę psychologiczną w tematach mówiących o zrównoważeniu emocjonalnym, neurotyczności, ekstrawersji i introwersji . Te czynniki nieodzownie wpływają na rodzaj temperamentu , a co za tym idzie zachowania społeczne. Także w każdej relacji z klientem.
Abyśmy mądrze kierowali naszą wiedzą o drugim człowieku trzeba też posiadać dobrze rozwiniętą empatię. Ona często podpowiada nam dobry kierunek w relacji, zawsze dotyczyć to może relacji z klientem.
Im więcej osób spotkamy w swoim życiu tym lepiej będziemy potrafili odróżniać poszczególne temperamenty. Tym lepiej pokierujemy obustronnym kontaktem z klientem. Da to efekty, wskaże kierunek rozwoju, pomoże poznać naszego klienta.
Bez wątpienia wiedza o temperamentach pozwala lepiej pracować z klientem, budować relacje trwałą i długofalową. Pozwala unikać błędów, daje solidny fundament.
To wszystko ubrane w takt i wyczucie sprawi satysfakcję, nie tylko klientowi w relacji z nami, ale nam w relacji z klientem również.
Bibliografia:
„Psychologia” – podręcznik akademicki 2 Jan Strelau redaktor naukowy
„Psychologia osobowości” – Lawrence A.Perwin
„ Psychologia temperamentu” – Jan Strelau
Wikipedia – wolna encyklopedia