Serce sportowca - serce systematycznie obciążone wysiłkiem fizycznym - to serce zaadoptowane do obciążeń związanych z praca mięsni. W zależności od wysiłku zachodzą inne zmiany:

• wysiłek dynamiczny:

• rozrost ekscentryczny serca - zwiększenie objętości jamy serca, komór i grubości. Przyczynami tych zmian jest zwiększenie objętości krwi przepływającej przez serce. Zmiany te dotyczą obu komór, lecz zawsze jest którejś przewaga (treningi ciężkie - lewa, umiarkowane o dłuższym czasie –prawa)

• wysiłek statyczny

• przerost koncentryczny - znaczne pogrubienie ścian serca przy zmniejszeniu objętości komór.

• ogólne

• zmiany z zapisie EKG

• dłuższa przerwa miedzy skurczami u sportowców

• większa kurczliwość mięśnia sercowego

• objętość zalegająca jest większa

• zmniejszona częstotliwość uderzeń serca

• zwiększona objętość serca

• większa różnica wysycenia tlenem

• zwiększenie możliwości czynnościowych serca

• 3 ton

• Metabolizm serca

• mniejsze zużycie tlenu w ciągu minuty

• mniejszy przepływ wieńcowy

• większe wychwytywanie mleczanu

Adaptacja układów do wysiłku (efekt treningowy) - Jest to zakres zdolności do wykonywania pracy mięśniowej bez zmęczenia i zaburzeń homeostazy. Oznacza odporność na zmęczenie oraz tolerancję na wysiłek fizyczny. Wydolność fizyczna zależy od sprawności, integracji, synchronizacji i koordynacji mechanizmów zapewniających podaż tlenu i składników energetycznych oraz odbiór metabolitów zmęczenio-twórczych oraz toksycznych.

Wydolność fizyczna jest mierzona za pomocą prób czynnościowych i charakteru zachowania się parametrów poszczególnych zespołów funkcji wewnątrzustrojowych. Wydolność fizyczną organizmu można określić przez ustalenie tolerancji wysiłkowej, po obciążeniu wysiłkowym osobnika badanego, po którym wystąpią zaburzenia homeostazy, np. zaburzenia gospodarki kwasowo-zasadowej. Ważnym parametrem jest określenie maksymalnego poboru tlenu VO2 max. Im wyższy jest ten wskaźnik, tym większa jest wydolność fizyczna, bez nadmiernego zaburzenia homeostazy.

1. Układ oddechowy:

• nasilenie wentylacji płuc przez zwiększenie częstości oddechów

• zwiększona pojemność życiowa płuc

• zwiększona ruchomości klatki piersiowej

• zwiększona max wentylacja płuc

• zmiany pułapu tlenowego

1. Układ wydalniczy

• zmniejszenie wydzielania moczu, w celu zatrzymania wody w ustroju

• wzrost stężenia kreatyniny, fosforanów i potasu w moczu

1. Układ krążenia

• wzrost objętości krwi przetłaczanej przez serce (wzrost pojemności minutowej serca)

• wzrost ciśnienia krwi

• wzrost ekstrakcji tlenu z krwi krążącej

• bradykardia-tym większa im większa wydolność osiągana w czasie treningu

1. Układ pokarmowy

• zahamowanie skurczów głodowych i wydzielania soków trawiennych

• nie ulega zahamowaniu resorpcja mleczka pokarmowego z jelit do krwi

1. Układ hormonalny

• wzmożone wydzielanie wazopresyny, somatotropiny, lipotropiny, glukagonu, testosteronu, 17-ketosteroidów, aldosteronu, trijodotyroniny, tyroksyny, adrenaliny, noradrenaliny i glikokortykosteroidów

1. Układ nerwowy

• początkowo dominacja układy współczulnego i pobudzenie kory mózgowej i układu siatkowatego

• uruchomienie mechanizmów oszczędzania ustroju: hamowanie czynności ruchowych przez korę mózgową, dominacja układu przywspółczulnego

Wydolność fizyczna ulega zwiększeniu przez wielokrotne powtarzanie danego wysiłku, czyli przez trening. Za każdym razem wysiłek fizyczny pozostawia śladowe zmiany i następstwa w strukturze i czynnościach tkanek.

Superkompensacja – odbudowa z nadwyżką zasobów, następuje po zakończeniu wysiłku, który jest powtarzany. Wzrost masy mięśniowej, zwiększenie ilości wody w osoczu.