Mikroekonomia – analizuje sposób podejmowania decyzji ekonomicznych przez pojedyncze podmioty gospodarcze. Sposób funkcjonowania pojedynczych rynków oraz bada wpływ decyzji rządowych na te decyzje i te rynki. Bada popyt na konkretne dobro i konkretny rynek
Makroekonomia – nauka o gospodarce jako całości, bada związki zachodzące w całej gospodarce. Bada popyt transakcyjny i inwestycyjny
Czynniki wpływające na działalność firm:
~ wzrost gospodarczy
~ ogólny poziom cen i inflacja
~ stopa procentowa
~ ogólny poziom inwestycji
~ plany co do wydatków rządowych
~ ogólne wydatki konsumpcyjne
~ ogólny poziom oszczędności
~ trendy w zatrudnieniu
~ kurs walutowy
Obszary badawcze makroekonomii
~ czynniki określające poziom i wzrost produkcji ogółem w gospodarce w krótkim i długim okresie
~ cykliczny rozwój gospodarczy, przyczyny cykli koniunkturalnych
~ przyczyny bezrobocia i sposób jego zmniejszenia
~ Ogólny poziom cen i tendencje inflacyjne ich przyczyny i polityka antyinflacyjna państwa
~ powiązania gospodarki z zagranicą, bilans płatniczy, kurs walutowy
~ rola polityki gospodarczej państwa w procesach gospodarczych –p. fiskalna i pieniężna
Inflacja – trwały wzrost cen w gospodarce w określonym czasie. Pomiar – stopa inflacyjna. Musi wzrosnąć ogólny poziom cen
Bezrobocie – osoby zdolne i chętne do pracy nie mogą jej znaleźć. Pomiar – stopa bezrobocia. Aktywne poszukują pracy
Wzrost gospodarczy – przyrost realnego PKB w danym okresie. Pomiar – tempo wzrostu, dynamika realnego PKB
PKB – całkowita wartość rynkowa dóbr i usług fiskalnych wytworzonych w danym rynku w pewnym czasie przez czynniki wytwórcze zlokalizowane w danym kraju niezależnie od tego kto jest ich właścicielem – właścicielem mogą być obcokrajowcy ale lokalizacja w Polsce
PNB – całkowita wartość rynkowa dóbr i usług finalnych wytworzonych w pewnych czasie przez czynniki wytwórcze – czynniki wytwórcze mogą być zlokalizowane gdziekolwiek na świecie, ale obywatelem musi być Polak
Pomiar wzrostu gospodarczego
~ Krótkookresowy – wzrost gospodarczy przyrost realnego PKB w danym roku w porównaniu z rokiem poprzednim
~ Długookresowy – wzrost gospodarczy – przyrost potencjalnego OKB czyli możliwości produkcyjnych – wzrost w ujęciu ekonomicznym – wzrost zasobów czynników wytwórczych oraz efektywność ich wykorzystania
Rodzaj podmiotów gospodarczych
~ Gospodarstwa domowe – właściciele czynników wytwórczych ale same nie produkują, nastawione na konsumpcje
~ Przedsiębiorstwa – firmy nastawione na zysk, ich rolą jest łączenie czynników wytwórczych aby otrzymać dobra finalne, usługi
~ Państwo – dokonuje alokacji zasobów – aby była bardziej efektywna, dystrybucja dochodów między różnymi grupami społecznymi. Funkcja stabilizacyjna – stara się doprowadzać do stabilizacji aby gospodarka nie podlegała dużym wahaniom
Wydatki:
~ G – wydatki rządu na dobra i usługi
~ B – płatności transferowe
Podatki
Y = C + I + G – Te – ceny rynkowe
Y = C + S + Td – B
I + G + B = S + Td + Te
Dopływy = odpływy
Wielkości rzeczywiste a nie planowane -> sektor prywatny = państwo -> S – I = G + B – Td – Te
G + B = Td + Te -> budżet w równowadze
G + B > Td – Te -> deficyt – zamiast inwestować ludzie pokrywają deficyt przez oszczędności
AD = C + I + G +NX / C = CA + KSK *Y
CA –Konsumpcja autonomiczna nie zależy od dochodu finansowane z wcześniej zgromadzonych oszczędności – może zależeć od stopy procentowej
KSK – informuje jaka część każdej jednostki dochodu przeznaczamy na konsumpcje. Jak zmieni się konsumpcja pod wpływem wzrostu dochodu o jednostkę
$KSK = \frac{C}{Y}$
$$KSK = \frac{S}{Y}$$
Produkcja potencjalna – optymalna przy optymalnym wykorzystaniu zasobów (szczególnie pracy)
~ Jeżeli produkcja jest zbyt niska pojawi się problem z zasobami pracy – występuje bezrobocie przymusowe
~ zaleca się interweniowanie państwa (polityka fiskalna i pieniężna) w celu zwiększenie Y do poziomu Yp
Funkcja oszczędności
Y = C + S - oszczędności nie trafiają do przedsiębiorstw zostają w ruchu okrężnym i częściowo mogą trafić do instytucji finansowych częściowo możemy nimi finansować konsumpcję KS0- krańcowa skłonność do oszczędzania - to odsetek przyrostu dochodu przeznaczany na oszczędności.
S = - CA + KSO * Y
Funkcja inwestycji
Y = C + I Inwestycje są traktowane jako wielkość autonomiczna więc nie zależą od dochodu
Y = CA + KSK *Y + I
MODEL KEYNESOWSKI
~ Okres analizy krótkookresowy (płace, stałe ceny) – niewielkie zmiany
~ występuje bezrobocie przymusowe
planowane wydatki są większe niż faktyczna produkcja, (AD>Y) tam gdzie nie ma równowagi pojawiają się nieplanowane zmiany. Dlatego zaleca się interweniowanie państwa aby produkcja wzrosła i była większa od wydatków (AD<Y)
$Y = \ \frac{C_{A} + I}{1 - KSK}$ –
Planowane oszczędności = planowane inwestycje
Przyrost inwestycji
– czyli przyrost dochodu i produkcji w pkt równowagi, przyrost Y oraz produkcji będzie coraz mniejszy
$\ \ \ \ \ Y = \frac{1}{1 - KSK}*I$ ΔY = m * ΔI ΔY = m * AD
Mnożnik inwestycyjny – o ile zmieni się produkcja i dochód jeżeli poziom inwestycji zmieni się o 1 jednostkę
m = $\frac{1}{1 - \text{KSK}}$ $m = \frac{Y}{I}$
Paradoks zapobiegliwości (oszczędzania) – zwiększając oszczędności zmniejszy nam się dochód oraz konsumpcja, im dochód niższy tym przyrost oszczędności będzie coraz niższy. W okresie krótkim oszczędzanie przynosi negatywne skutki w gospodarce. Wyższe oszczędności ograniczają nam konsumpcje im niższa konsumpcja tym niższy dochód im niższy dochód tym niższe oszczędności. Mniej wydajemy w skutek czego przedsiębiorstwa zmniejszają produkcję -> powstaje bezrobocie
Maleje nam CA a rosną nam oszczędności.
Rośnie nam KSO a maleje KSK
CA maleją pod wpływem wzrostu oszczędności w skutek czego maleje nam także dochód i produkcja
Inwestycje = dochód
Funkcja konsumpcji
C = CA + KSK * Yd
RDO = Y + B – T = Y – (T-B) = Y – t*Y = Y(1-t)
Yd – zależne od dochodu
S = - CA + KSK * Yd
m = $\frac{1}{1 - \text{KSK}}$
$$m = \frac{1}{\text{KSO}}$$
$$m = \frac{Y}{Y - C} = \frac{1}{1 - \frac{C}{Y}}$$
Polityka fiskalna (budżetowa) – ogół decyzji dotyczących podatków i wydatków
Cele polityki fiskalnej :
~ Recesja gospodarcza – niskie dochody, niska produkcja, niskie zatrudnienie, niski popyt i wysokie bezrobocie. Polityka fiskalna musi pobudzić AD aby wzrosła produkcja jak i zatrudnienie
~ Ekspansja gospodarcza – przegrzanie koniunktury, wysokie dochody, wysoka produkcja, wysokie zatrudnienie i niskie bezrobocie. Polityka fiskalna musi ograniczyć AD aby zmniejszyć przyrost cen
Pasywna polityka fiskalna
~ automatyczne stabilizatory – mechanizmy które zmniejszają skutki występowania wahań cyklicznych. Dzięki nim ograniczone są negatywne wpływy zmian w AD na produkcje i zatrudnienie
Rodzaje Automatycznych stabilizatorów
~ podatki
~ dochody
~ import
~ zasiłki
~ dywidendy
Ograniczenie aktywnej polityki fiskalnej
~ opóźnienie rozpoznawcze – rozpoznanie stanu gospodarki wymaga czasu i postawienia odpowiedniej diagnozy która musi być oparta na rzetelnych danych statystycznych
~ opóźnienie reakcji – okres czasu pomiędzy wprowadzeniem zmian a reakcją podmiotu gospodarczego
~ opóźnienie operacyjne – czas upływający pomiędzy wdrożeniem korekcyjnych instrumentów fiskalnych a ich efektami
~ Niepewność odnośnie kształtowania się podstawowych wielkości makroekonomicznych – inwestycje, konsumpcja, AD, wielkość mnożników
~ Zjawisko uciekającego horyzontu – sytuacja może być inna pod wpływem innych czynników które pierwotnie zakładaliśmy
~ Inne czynniki – koniunktura gospodarcza w innych krajach i czynniki polityczne
Wpływ wydatków rządowych na AD = CA + I + G + KSK *Y
Przyrost produkcji jest większy niż wydatków rządowych
Wzrost podatków i G o ten sam procent
~ Zwiększa się poziom produkcji
~ G zwiększa AD o całą kwotę
~ t – zmniejsza AD tylko o część która została na konsumpcje
$mG = \frac{Y}{G}$ - informuje o ile jedn. Pieniężnych zmieni się dochód w pkt równowagi jeżeli wydatki rządowe zmienią się o 1 jedn
NT = t*Y
$$m = \frac{1}{1 - \text{KSK}(1 - t)}$$
NX = X – Imp (Z)
Imp = KSImp *Y
$KSImp = \frac{Imp}{Y}$
Krzywa Laffera – stawka podatkowa ma wpływ na wielkość wpływów do budżetu
~ wysoka stawka – większa skłonność ukrywania dochodu, przenoszenie działalności gospodarczej zagranicę, coraz mniej osób podejmuje działalność gospodarczą
Zwiększenie stopy podatkowej spowoduje zmniejszenie deficytu budżetowego
Wzrost wydatków budżetowych spowoduje wzrost deficytu budżetowego
Finansowanie długu publicznego
~ zaciągnięcie długu publicznego
~ emitowanie obligacji skarbowych
~ podwyższenie rentowności obligacji bo stopa % zmniejsza tę rentowność
~ emisja pieniądza
~ redukcja wydatków rządowych poprzez zwiększenie przychodów, wzrost podatków, prywatyzacja majątku Skarbu Państwa
Deficyt i dług mierzy się w wart. Względnych obliczając relacje wys. Deficytu do PKB
Funkcja pieniądza
~ środek wymiany
~ jednostka rozliczeniowa – ceny, regulujemy zobowiązania
~ środek tezauryzacji
Rodzaje pieniądza
~ towarowy – przyjmuje formę towaru o wartości samoistnej (nie jest pieniądzem np. złoto)
~ symboliczny-pieniądz pozbawiony wart. Samoistnej który pełni swoje funkcje na podstawie dekretu państwowego lub pewnej umowy społecznej
Mo – Rg + Gi
M1 = G + DA –
Rola banków – firmy instytucje nastawione na zysk
$$Suma\ udzielonych\ kredytow = \ \frac{\text{depozyt}}{stopa\ rezerw\ obowiazkowych} - \ depozyty$$
MO=R*C = CB*D = CP*D
R=CB*D
C=CP*D
M1 = C*D = CP*D+D = (CP+1)D
$$M_{1} = \left( C_{P} - 1 \right)\frac{M_{O}}{C_{P} + C_{B}} = \ \frac{C_{P} + 1}{C_{P} + C_{B}}*D$$
$m = \frac{1}{C_{B}}*R_{N}$ - MNOŻNIK KREACJI PIENIĄDZA
M1 = MO + wkłady
$M_{1} = \ \frac{C_{P} + 1}{C_{P} + C_{B}}*M_{O}$ - Podaż pieniądza
Popyt transakcyjny – pieniądz jest nam potrzebny do zawierania codziennych transakcji, L(Y) = k*Y – wrażliwość transakcyjnego popytu na pieniądz na zmianę dochodu. Im dochód wyższy tym wyższy popyt transakcyjny na pieniądz
Popyt przezornościowy – mamy więcej gotówki niż nasze szacowane wydatki na codzienne transakcje - im większy dochód tym więcej gotówki trzymamy przy sobie
$$cena\ obligacji = \ \frac{dochod\ z\ obligacji}{r}$$
Popyt spekulacyjny - L(r) = h*r -> h- nakazuje wrażliwość spekulacyjnego popytu na zmiany r
LL = L(Y) + L(r) = k*Y +hr
a – popyt transakcyjny i przezorności owy
b – popyt spekulacyjny
c- pułapka płynności
Bank centralny
~ centralny bank państwa:
~ formułuje i realizuję politykę pieniężną
~ posiada monopol, emisja pieniądza
~ bank banków
~ kredytobiorca ostatniej instancji
Prezes NBP
~ 6-letnia kadencja
~ przełożony pracowników NBC
~ prezes Rady Polityki pieniężnej
RPP
~ ustala wys. Stopy % NBP
~ ustala wys. Stopy rezerw NBP
~ członkami są najlepsi ekonomiści
Polityka Pieniężna
~ podstawowym celem jest utrzymanie stabilnego poziomu cen. Stabilność cen jest niezbędna do zbudowania trwałych fundamentów długofalowego wzrostu gospodarczego
Operacje kredytowo – depozytowe
~ KREDYT LOMBARDOWY - NBP może udzielać kredytów lombardowych BK pod zastaw papierów wartościowych. Kredyt ten jest bardzo krótkoterminowy spłacany w następnym dniu
~ KREDYT DEPOZYTOWY - BK może złożyć depozyt krótkoterminowy w BC jeżeli ma nadwyżkę. Składane na koniec dnia. Oprocentowanie najniższe
Polityka ekspansywna M rośnie – przyczynia się do zwiększenia podaży pieniądza
~ operacje otwartego rynku – skup papierów wartościowych przez BC
~ stopa redyskontowa – kredyt w BC staje się tańszy i podaż pieniądza rośnie,
~ stopa rezerw obowiązkowych maleje to podaż pieniądza rośnie
~ Spadek rynkowej r w wyniku wzrostu podaży pieniądza
Polityka restrykcyjna – M maleje
~ operacje otwartego rynku – sprzedaż papierów wartościowych przez BC
~ stopa redyskontowa rośnie to pieniądz staje się droższy, podaż pieniądza maleje ;
~ stopa rezerw obowiązkowych rośnie – zaostrzenie polityki pieniężnej aby zmniejszyć podaż pieniądza
~ wzrost r w skutek zmniejszenia podaży pieniądza
~ przynosi szybciej skutki, jest bardzie efektywna
r maleje – kredyt staje się tańszy jest bardziej dostępny CA rośnie
r rośnie – kredyt staje się droższy czyli CA maleje
r rośnie – cena obligacji rośnie wartość naszego majątku wyrażona w obligacjach rośnie możemy sprzedać część obligacji i sfinansować sobie konsumpcje – EFEKT MAJĄTKOWY
Inwestycje – zapasy – motywy
~ transakcyjny – aby zapewnić ciągłość produkcji
~ przezornościowy – utrzymanie wyrobów gotowych w zapasie
~ spekulacyjny-surowce i wyroby – zapasy surowców przed wzrostem ceny
MODEL IS-LM
~ podsumowanie polityki makroekonomicznej w krótkim okresie
~ problem równowagi makroekonomicznej – w krótkim okresie ograniczony do 2 rynków – dóbr i usług, pieniądz)
~ kładzie nacisk na wzajemne oddziaływanie na siebie procesów zachodzących na rynku towarowym i finansowym
$$\mathbf{\ \ \ \ \ \ \ \ m = \ }\frac{\mathbf{1}}{\mathbf{KSK\ (1 - t)}}$$
Krzywa IS
~ zbiór punktów będących kombinacją stopy procentowej i dochodu przy których rynek towarowy jest w równowadze. Im niższa wartość I na zmian er oraz im niższa wartość mnożnika tym krzywa IS jest bardziej stroma
Położenie krzywej IS wpływa na zmianę wielkości autonomicznej – CA, IA, G
Spadek stopy powoduje że krzywa staje się bardziej płaska w wyniku zmiany wartości mnożnika – przesuwa krzywa w prawo.
PKT poza krzywą – brak równowagi na rynku dóbr i usług
PKT na prawo – nadwyżka podaży na rynku dóbr i usług
PKT na lewo – nadwyżka popytu na rynku dóbr i usług
KRZYWA LM
~ zbiór punktów będących kombinacją stopy procentowej i dochodu przy których rynek pieniężny znajduje się w równowadze. Rynek finansowy jest w równowadze gdy realny popyt na pieniądz jest równy realnej podaży na pieniądz. Spadek r powoduje wzrost spekulacyjnego popytu na pieniądz
Nachylenie LM zależy od:
-tym bardziej stroma im niższa jest wrażliwość spekulacyjnego popytu na pieniądz na zmianę r oraz im wyższa jest wrażliwość popytu transakcyjnego i przezornościowego na zmianę dochodu
Położenie LM zależy: ~ przesuwa się w prawo pod wpływem wzrostu realnej podaży pieniądza $\frac{M}{P} - \ Realna\ podaz\ pieniadza$
Punkty poza krzywą:
PKT na prawo – oznaczają nadwyżkę popytu na pieniądz
PKT na lewo – nadwyżka podaży pieniądza
Równowaga ma rynku dóbr i usług oraz na rynku finansowym G rosną i t maleje – przesuwamy w prawo – polityka fiskalna restrykcyjna
EKSPANSYWNA POLITYKA PIENIĘŻNA
Krzywa wg Keynesistów:
IS - stroma ponieważ I są mało wrażliwe na zmianę stopy procentowej
LM – jest płaska ponieważ spekulacyjny popyt na pieniądz jest bardzo wrażliwy na zmianę r
Pieniężna Fiskalna
Ujęcie monetarystyczne :
-IS- płaska bo I mocno reagują na zmiany r
-LM- stroma bo popyt na pieniądz jest mało wrażliwy na zmiany r
Pieniężna Fiskalna
większy przyrost pieniężny bardzo efekt wypierania bardzo silny dużo mniej skuteczny niż p.keynesistów
skuteczny
MODEL AS-MDS / AS-AD
~ mds – makroekonomiczna krzywa popytu:
Krzywa MDS
~ zbiór pkt będących kombinacją poziomu cen i realnego dochodu przy których rynek dóbr i usług oraz rynek finansowy są w równowadze
Deflator – pokazuje ogólny poziom cen w gospodarce
Efekt realnych zasobów:
~ zmiana CA pod wpływem zmiany realnych zasobów majątkowych pod wpływem zmiany ceny
MDS – w prawo – pod wpływem ekspansywnej polityki fiskalnej, pieniężnej optymistycznych oczekiwać przeds. Co do przyszłych zysków – I rosną i CA też rosną
Krzywa AS
-długookresowa krzywa podaży – ściśle związane z równowagą rynku pracy – w długim okresie jest pionowa
Rynek pracy
Aktywność zawodowa $a_{z} = \frac{S_{r}}{L_{p}}$ – Sr- zasoby siły roboczej
Stopa bezrobocia $b = \frac{B}{\text{Sr}}*100$ - B – zasób osób bezrobotnych
Typy bezrobocia
~ frykcyjne – nie mamy pewnej wiedzy o wolnych miejscach pracy a przeds nie maja wiedzy że są osoby które mogą zatrudnić
~ strukturalne – gospodarka się rozwija i zmienia się struktura produkcji kwalifikacje pracowników są za niskie niedostosowane terytorialnie do potrzeb przeds.
~ klasyczne – zaliczane do bezrobocia dobrowolnego
~ wynikające z niedostatecznego popytu
Bezrobocie dobrowolne i przymusowe
Dobrowolne tworzone przez osoby które nie podejmują zatrudnienia przy danych stawkach płac mimo istnienia wolnych miejsc pracy – frykcyjne, strukturalne, klasyczne
Wynikające z niedostatecznego popytu globalnego – gdyby AD się zwiększył to krzywa popytu przesunie się w prawo i bezrobocie zmaleje
Przymusowe – osoby które akceptują ukształtowanie na rynku płac i są gotowe do podjęcia pracy, ale nie mogą jej znaleźć
Przeciwdziałanie bezrobociu
~ aktywna polityka państwa – polityka makroekonomiczna – fiskalna i monetarna przeciwdziała bezrobociu keynesowskiemu ponieważ pobudza popyt globalny
~ polityka mikroekonomiczna – zespół instrumentów ma na celu poprawę funkcjonowania rynku pracy oraz redukcji bezrobocia w określonych grupach siły roboczej
Instrumenty – roboty publiczne, subsydiowanie zatrudnienia – refundowanie kosztów zatrudnienia nowych pracowników, pożyczki dla przeds. Tworzących nowe miejsca pracy, szkolenia zawodowe, zasiłki dla bezrobotnych
Skutki bezrobocia
~ straty ponoszone przez gospodarkę z tytułu tego że część ludzi zdolnych do pracy i gotowych je podjąć pozostają poza zasobami pracy
~ koszty finansowe związane z bezrobociem
~ funkcjonowanie urzędów pracy
Krzywa SAS – zmiana cen w krótkim okresie - zmienia położenie pod wpływem zmian kosztów które przyjęliśmy za stałe. Jeżeli koszty rosną krzywa przesuwa się w lewo, jeżeli maleją to w prawo
Ruch okrężny – wymiana między agregatami – Wielkości gospodarcze występują w postaci zasobów i strumieni
~ Zasoby – określony nagromadzony stan wielkości w określonym momencie – zatrudnienie, bezrobocie, majątek produkcyjny
~ Strumienie – wartość pewnych wielkości ekonomicznych w pewnym przedziale czasu (produkcja, dochód, wydatki)
Wartość dodana - Przyrost wartości dóbr w wyniku określonego procesu produkcji.
Dług publiczny – wynika z finansowania deficytu poprzez zaciągnięcie długu publicznego. Nie może być szybko spłacony
Operacje otwartego rynku
~ 7-dniowe bony pieniężne NBP
~ BC-dokonuje skupu. Do BC Ida bony a na rynek gotówka. Zwiększa się podaż pieniądza, reguluje obieg gotówki na rynku
Operacje otwartego rynku występują wtedy, kiedy bank centralny zmienia wielkość bazy monetarnej, kupując lub sprzedając papiery wartościowe na otwartym rynku.
~ Gdy bank centralny kupi na otwartym rynku papiery wartościowe, wówczas zwiększy się baza monetarna, a co za tym idzie — podaż pieniądza.
~ Gdy bank centralny sprzeda na otwartym rynku papiery wartościowe, wówczas zmniejszy się baza monetarna, a co za tym idzie — podaż pieniądza.
Krańcowa skłonność do importu ( m ) - obrazuje, jaką część każdej dodatkowej jednostki dochodu narodowego podmioty krajowe chcą wydać na dodatkowy import.
Równowaga makroekonomiczna (przy stałych cenach i płacach) występuje wówczas, gdy globalny popyt równa się globalnej podaży, tzn. gdy suma planowanych globalnych wydatków jest równa dokładnie wartości wytworzonej produkcji.
Metoda dochodowa (wartości dodanej) obliczania PKB
~ polega na sumowaniu dochodów powstających przy wytwarzaniu dóbr i usług finalnych (polega na sumowaniu wartości dodanej wszystkich przedsiębiorstw).
Wartość dodana
~ jest to różnica wartości (ceny) produktu i wartości (ceny) zużytych do jego produkcji dóbr pośrednich, które przedsiębiorstwo kupiło od innych przedsiębiorstw.
Efekt wypierania
~ wzrost wydatków państwa zwiększa produkcję i poziom stopy procentowej w wyniku wzrostu popytu na pieniądz. Spada popyt inwestycyjny i konsumpcyjny; wydatki prywatne są wypierane przez wydatki rządowe
Motywy trzymania pieniędzy
~ motyw transakcyjny – do zawierania codziennych transakcji
~ motyw przezornościowy – na wszelki wypadek
~ motyw spekulacyjny – niechęć do ryzyka chęć zarobienia największej kwoty
Stopa procentowa a papiery wartościowe
~ gdy stopy procentowe rosną, ceny papierów wartościowych spadają;
~ gdy stopy procentowe spadają, ceny papierów wartościowych rosną.
Inflacja
~ to inaczej proces ogólnego wzrostu cen w gospodarce.
Luka recesyjna
~ Luka recesyjna pojawia się wtedy, gdy równowaga miedzy zagregowanym popytem i podażą występuje na poziomie niższym niż wynikającym z wielkości produktu narodowego przy pełnym zatrudnieniu.
~ Miarą luki recesyjnej jest wielkość o jaką zagregowany popyt jest mniejszy od wielkości popytu równoważącego wielkość produktu narodowego przy pełnym zatrudnieniu.
Efekt realnych zasobów
~ polega na zwiększeniu popytu konsumpcyjnego, który jest wynikiem wzrostu realnej wartości pieniężnych konsumentów
Bezrobocie dobrowolne
~ tworzone przez osoby które nie podejmują zatrudnienia mimo że istnieją miejsca pracy przy danych stawkach płac
oczekiwania wysokich dochodów w krótkim i długim okresie
Założenia modelu Keynowskiego
~ płace i ceny są stałe
~ krótkookresowy
Wykres stopy procentowej od dochodu -jak na stopę procentową wpłynie wzrost dochodu w pkt równowagi
~ krzywa ekspansywna polityka pieniężna
Efekt majątkowy
~ jest to efekt oddziaływania zmian w poziomie cen lub stóp procentowych na poziom konsumpcji.
Bezrobocie przymusowe
~ osoby które akceptują ukształtowanie na rynku płac i są gotowe do podjęcia pracy, ale nie mogą jej znaleźć
Luka inflacyjna
~ nadwyżka zagregowanego popytu nad zagregowaną podażą przy pełnym wykorzystaniu czynników produkcji
Produkcja potencjalna
~ to produkcja, którą można by wytworzyć w gospodarce, gdyby racjonalnie były wykorzystane wszystkie czynniki produkcji
Przyczyny inflacji
~ nadmierną emisję pieniędzy
~ ingerencję państwa w politykę emisyjną Banku Centralnego
~ wzrost kosztów produkcyjnych
~ nadmierny wzrost popytu
~ niezrównoważony budżet państwa (wydatki przewyższają wpływy)
~ utrzymującą się przez długi czas nadwyżkę eksportu nad importem
~ zadłużenie przedsiębiorstw
rząd podwyższa podatki
~ restrykcyjna polityka
stopa redyskontowa rośnie
~ kredyt w banku komercyjnym staje się droższy i konsumpcja autonomiczna maleje
Luką deflacyjną (recesyjną)
~ nazywamy nadwyżkę wchodzących w skład zagregowanych wydatków planowanych wydatków autonomicznych, zapewniających osiągnięcie przez gospodarkę produkcji potencjalnej Yp nad rzeczywistą tych wydatków
Efekt tłumienia
~ wzrost podaży pieniądza obniża stopę procentową i zwiększa produkcję. Wzrost produkcji i towarzyszący mu wzrost popytu na pieniądz powodują podwyższenie stopy procentowej i spadek produkcji
Cykl koniunkturalny
~ okresowe zmiany aktywności gospodarczej.
Operacje otwartego rynku
~ to operacje banku centralnego dokonywane na rynku pieniężnym polegająca na zakupie lub sprzedaży papierów wartościowych. Oczywiste są tego konsekwencje: skup zwiększa podaż pieniądza, zakup powoduje zmniejszenie ich podaży.