Pośrednictwo ubezpieczeniowe
Wykład 3
Pośrednictwo ubezpieczeniowe, zgodnie z art. 2 ustawy o pośrednictwie ubezpieczeniowym, polega na wykonywaniu przez pośrednika (agenta ubezpieczeniowego lub brokera ubezpieczeniowego) za wynagrodzeniem czynności faktycznych lub czynności prawnych związanych z zawieraniem lub wykonywaniem umów ubezpieczenia.
Art. 2.
1. Pośrednictwo ubezpieczeniowe polega na wykonywaniu przez pośrednika za wynagrodzeniem czynności faktycznych lub czynności prawnych związanych z zawieraniem lub wykonywaniem umów ubezpieczenia.
2. Pośrednictwo ubezpieczeniowe jest wykonywane wyłącznie przez agentów ubezpieczeniowych lub brokerów ubezpieczeniowych, z zastrzeżeniem art. 3.
3. Pośrednictwo ubezpieczeniowe w zakresie reasekuracji jest wykonywane wyłącznie przez brokerów ubezpieczeniowych posiadających zezwolenie na wykonywanie działalności brokerskiej w zakresie reasekuracji (brokerów reasekuracyjnych).
AGENT UBEZPIECZENIOWY
Agentem ubezpieczeniowym, zgodnie z art. 7 ustawy o pośrednictwie ubezpieczeniowym, jest przedsiębiorca (zgodnie z art. 4 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. -o swobodzie działalności gospodarczej -Dz. U. z 2004 r., Nr 173, poz. 1807 z późn. zm.), wykonujący działalność agencyjną na podstawie umowy agencyjnej zawartej z zakładem ubezpieczeń i wpisany do rejestru agentów ubezpieczeniowych.
Czynności agencyjne
Agent ubezpieczeniowy wykonuje czynności w imieniu lub na rzecz zakładu ubezpieczeń, zwane "czynnościami agencyjnymi" wyłącznie przy pomocy osób fizycznych spełniających łącznie warunki określone w art. 9 ust. 1 ww. ustawy.
Te same warunki, które zostały nałożone na osoby wykonujące czynności agencyjne muszą być spełnione również przez:
1.agentów ubezpieczeniowych będących osobami fizycznymi,
2.w przypadku agentów ubezpieczeniowych będących spółkami nieposiadającymi osobowości prawnej:
wspólników tych spółek, o ile są osobami fizycznymi,
w przypadku gdy wspólnikami tych spółek są osoby prawne -co najmniej połowę ich członków zarządu;
3. w przypadku agentów ubezpieczeniowych będących osobami prawnymi -co najmniej połowę ich członków zarządu.
ODPOWIEDZIALNOŚD CYWILNA AGENTA UBEZPIECZENIOWEGO
Zgodnie z art. 11 ust. 1 ustawy za szkodę wyrządzoną przez agenta ubezpieczeniowego w związku z wykonywaniem czynności agencyjnych odpowiada zakład ubezpieczeń, na rzecz którego agent ubezpieczeniowy prowadzi działalność pośrednictwa ubezpieczeniowego.
Jeżeli jednak agent wykonuje czynności agencyjne na rzecz więcej niż jednego zakładu ubezpieczeń (multiagent) w zakresie tego samego działu ubezpieczeń, zgodnie z załącznikiem do ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o działalności ubezpieczeniowej (Dz. U. z 2003 r., Nr 124, poz. 1151), to bezpośrednio agent, a nie zakład ubezpieczeń odpowiada za szkody powstałe z tytułu wykonywania czynności agencyjnych (art. 11 ust. 2 ustawy o pośrednictwie ubezpieczeniowym).
SZKOLENIE DLA OSÓB WYKONUJĄCYCH CZYNNOŚCI AGENCYJNE
Jednym z warunków, które musi spełnić osoba fizyczna, aby wykonywać czynności agencyjne jest ukończenie szkolenia prowadzonego przez zakład ubezpieczeń zakończonego zdanym egzaminem.
Kwestie szkoleń i egzaminów szczegółowo reguluje rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 7 lipca 2005 r. w sprawie minimalnego zakresu szkolenia osób ubiegających się o wykonywanie czynności agencyjnych oraz zakresu obowiązujących tematów egzaminu i trybu jego przeprowadzania (Dz. U. z 2005 r., Nr 125, poz. 1053).
PEŁNOMOCNICTWO
Zgodnie z przepisem art. 12 ust. 1 ww. ustawy zakład ubezpieczeń udziela agentowi ubezpieczeniowemu upoważnionemu do zawierania w jego imieniu umów ubezpieczenia w formie pisemnej, pod rygorem nieważności, pełnomocnictwa do dokonywania czynności agencyjnych w imieniu tego zakładu.
REJESTR AGENTÓW UBEZPIECZENIOWYCH ON-LINE
Status agenta ubezpieczeniowego przedsiębiorca uzyskuje po zawarciu umowy agencyjnej z zakładem ubezpieczeń a następnie wpisaniu go do rejestru agentów ubezpieczeniowych.
Broker ubezpieczeniowy
Brokerem ubezpieczeniowym, zgodnie z art. 20 ustawy o pośrednictwie ubezpieczeniowym, jest osoba fizyczna albo prawna posiadająca wydane przez organ nadzoru zezwolenie na wykonywanie działalności brokerskiej i wpisana do rejestru brokerów ubezpieczeniowych.
Broker ubezpieczeniowy, zgodnie z art. 23 ust. 1, może wykonywać czynności brokerskie wyłącznie przez osoby fizyczne, które spełniają wymogi określone w art. 28 ust. 3 pkt1 lit. a-e ustawy.
Czynności brokerskie
Zgodnie z art. 4 pkt2 czynności brokerskie są wykonywane w imieniu lub na rzecz podmiotu poszukującego ochrony ubezpieczeniowej i polegają na: zawieraniu lub doprowadzaniu do zawarcia umów ubezpieczenia, wykonywaniu czynności przygotowawczych do zawarcia umów ubezpieczenia oraz uczestniczeniu w zarządzaniu i wykonywaniu umów ubezpieczenia, także w sprawach o odszkodowanie jak również na organizowaniu i nadzorowaniu czynności brokerskich.
Broker ubezpieczeniowy, zgodnie z art. 24 ust. 1, nie może:
wykonywać działalności agencyjnej ani wykonywać czynności agencyjnych;
pozostawać w żadnym stałym stosunku umownym z zakładem ubezpieczeń (powyższe ograniczenie nie dotyczy umowy ubezpieczenia na podstawie której broker ubezpieczeniowy jest ubezpieczonym lub ubezpieczającym, ani umowy zawartej przez brokera ubezpieczeniowego z zakładem ubezpieczeń, dotyczącej sposobu wzajemnego rozliczania się z tytułu wykonywania czynności brokerskich);
być członkiem organów nadzorczych lub zarządzających zakładu ubezpieczeń;
posiadać akcji zakładu ubezpieczeń, z wyjątkiem akcji dopuszczonych do publicznego obrotu (w przypadku posiadania powyższych akcji broker ubezpieczeniowy obowiązany jest powiadomić organ nadzoru).
ODPOWIEDZIALNOŚD CYWILNA BROKERA
UBEZPIECZENIOWEGO
Zgodnie z art. 22 ust. 1 ustawy broker ubezpieczeniowy z tytułu wykonywania działalności brokerskiej podlega obowiązkowemu ubezpieczeniu odpowiedzialności cywilnej obejmującemu szkody wyrządzone osobie poszukującej ochrony ubezpieczeniowej, ubezpieczającemu, ubezpieczonemu lub osobie uprawnionej z umowy ubezpieczenia, w tym także szkody wyrządzone przez osoby fizyczne, przez które broker ubezpieczeniowy wykonuje czynności brokerskie oraz podmioty, o których mowa w art. 25.
Minimalna suma gwarancyjna ubezpieczenia OC, zgodnie z art. 4 ust. 1 ww. rozporządzenia, w odniesieniu do jednego zdarzenia, którego skutki są objęte umową ubezpieczenia OC wynosi równowartość w złotych 1.000.000 euro oraz 1.500.000 euro w odniesieniu do wszystkich takich zdarzeń.
REJESTR BROKERÓW UBEZPIECZENIOWYCH
W ramach rejestru pośredników ubezpieczeniowych rejestr brokerów stanowi dział drugi i dzieli się na 2 rozdziały: brokerów ubezpieczeniowych i reasekuracyjnych.
KONTROLADZIAŁALNOŚCI BROKERSKIEJ
Obszar kontroli:
wypełnianie obowiązku dokonywania analizy ofert i przedstawiania rekomendacji osobom ubezpieczającym/ubezpieczonym.
kwestie formalne (zgodność stanu faktycznego z danymi rejestrowymi) -ubezpieczenie OC z tytułu wykonywania działalności brokerskiej -weryfikacja osób wykonujących czynności brokerskie na rzecz brokera ubezpieczeniowego -odbywanie szkoleń zawodowych przez osoby wykonujące czynności brokerskie -niezależność brokera pod kątem powiązań z zakładami ubezpieczeń