Łąkarstwo wykład 3 10.III.2010R

Dobra ekonomiczne i ekologiczne użytków zielonych jeszcze do wykładu 2

Dopłaty bezpośrednie do TUZ

-JPO

-UPO-m.in. płatność zwierzęca (wsparcie z tytułu utrzymywania bydła, owiec kóz i konie przyczynia się do polepszenia jakości użytków zielonych polepsza bioróżnorodność środowiska oraz ma pozytywny wpływ na ekosystem i krajobraz obszarów wiejskich)

Płatności w programie rolno środowiskowy dotyczące użytków zielonych:

*Ekstensywne TUZ

-Ekstensywna gospodarka na łąkach i pastwiskach (do 10ha) 500zł/ha

*Ochrona zagrożonycg gat ptaków i siedlisk przyrodniczych poza obszarami NATURA 200

-łąki trzęś licowe i selernicowe 1200zł/ha

-półnaturalne łąki wilgotne 800zl/ha

-pólnaturalne łąki świeże 800zł/ha

*Pakiety rolno środowiskowe-wymogi

-koszrenie od 15.06-30.09 nie więcej niż 2 pokosu

-5-10% łąki nieskoszonej co roku inny fragment

-wysokość koszenie 5-15cm

-zakaz koszenia okrążonego do wewnątrz łąki

-usunięcie ściętej biomasy do 2 tyg od skoszenia

-wypas od 20.07 do 15.10 przy obsadzie 1DJP/ha i obciążeniu pastwiska do 10DJP/ha

-dopuszczenie nawożeni N do 60kg/ha rocznie

Wykład 3

Typy i rodzaje użytków zielonych w Polsce.

Klasyfikacja łąk i pastwisk

Głowne nasilenie użyt zielonych województwa: podlaskie warminsko-mazurskie,mazowieckie;pogórze,doliny dużych rzek, wszystkich użytków zielonych ok. 20%.

Użytki rolne

1990 2000 2009

Grunty orne 14388 13940 12114

Łąkik 2475 2503 2463ok. 2,5mln hektarów nie zmienia się to od 20lat

Pastwisko 1585 1369 717

Pogłowie zwierząt trawożernych(tys.szt.)

1991-95 2000 2009

Bydło 7942 6083 5590

W tym krowy 4052 3098 2678

Owce 1585 345 223

Produkcja zwierzęca

1991-95 2008

Udój mleka (l/krowy) 3083 4300

Wełna owcza(t) 5386 928

Produkcja zwierzęca(bydło)

1990 2002 2008

Mleko krowie (mld l) 15,4 11,5 12,1

Mięsow wołowe (tys.t) 652 231 358

Podział użytków zielonych w zależności od okresu użytkowania

-trwałe->wykorzysta do celów paszowych dłużej niż 5 lat

-krótkotrwałe(przemienne)->zakładane na grunatach ornych w okresie 2-5lat(okres darniowy)

-czasowe->zasiewy traw na gruntach ornych do 1 roku

Podział użytków zielonych w zależności od kompleksu przydatności rolniczej gleb

*1z-łąki i pastwiska bardzo dobre i dobre

*2z-łąki pastwiska średnie

*3z-łąki i pastwiska słabe

Podział użytków zielonych w zależności od lokalizacji w terenie

*łaki i pastwiska przydomowe

*łąki nadrzeczne

*łąki smużne

*łąki śródleśne

*łąki nadmorskie

*łąki podgórskie i górskie

Podział użytków zielonych w zależności od produkcyjności i intensywności użytkowania

*nieużytki łąkowe

*łąki małowartościowe

*łąki niskoprodukcyjne

*łaki intensywne

Podział trwałych użytków zielonych w zależności od sposobu użytkowania

*łąki(użytki kośne)

*pastwiska(użytki pastwiskowe)

*użytki kośno-pastwiskowe(użytkowanie przemienne)

Uzytki przemienne(dot gr ornych) a użytkowanie przemienne(sposoby użytkowanie które stosujemy naprzemiennie na użytkach trwałych)

Typologiczny podział użytków zielonych

*niżowe dolinowe(o-300m n.p.m.)(zajmują 90% w Polsce)

*niżowe pozadolinowe (150-300m n.p.m.)

-stokowe

-wierzchowinowe

*łąki terenów górzystych

(pogórza 300-5000m n.p.m.;górskie 500-1000m n.p.m.;wysokogórskie>1000m n.p.m.)

-dolinowo kotlinowe

-stokowe

-wierzchowinowe

Grupy i rodzaje łąk polskich

*łąki lęgowe-łegi(zastoiskowe,rozlewiskowe,właściwe,zgrądowiałe)

*łąki grądowe-grądy(popławne,właściwe,zubożałe,podmokłe)

*łąki murszowiskowe-pobagienne,mursze(grądowiejące,zdegradowane,właściwe,łęgowiejące)

*łąki bagienne-bielawy(podtopione,wododziałowe,właściwe,zalewne)

Udział poszczególnych gr rodzajowych w ogólnym obszarze łąk polskich

*łągi20% trend malejący

*grądy40% trend rosnący

*mursze32% trend rosnący

*bielawy8% trend malejący

Trójkąt typologiczny (wg Prończuka)!!!!!!! Trzeba znać pozostałe trójkąty tyczą się do tego!!!!!

I Łęgi-łaki gdzie tworzą się w siedliskach gdzie Duzy ruch wody i duże uwilgotnienie

II Grądy-mniejsze uwilgotnienie

IV Bielawy ruch wody mały ale przy dyżym uwilgotnieniu

IIIMursze pomiedzy II i IV

Schemat siedlisk łąkowych w typologicznych podziale UZ

Łąki bagienne są w całości na gleba organicznych

Bielawy w całości na glebach mineralnych

Mursze i łęgi częściow na glebach organicznych i mineralnych

ŁĘGI (łąki łęgowe)

Łęgi rozlewiskowe

1.Gleby-mułowo glejowe,mułowo organiczne.torfowo-mułowe

2.Troficzność gleb:bardzo duża lub duża

3.Warunki wodne:długotrwałe zatopienie z okresem zalewem i depresją letnią 60-70cm

4.Gatunki dominujące:manna wodna i jadalna, mozga trzcinowata,turzyca zaostrzona

5.Zbiorowiska roślinne w podziale fitosocjologicznym:związek Phragmition, Magnocaricion

6.Naturalny potencjał produkcyjny (s.m. t/ha): 3,5-10

7.Jakość paszowa: średnia

Łęgi właściwe

1.Gleby-mady rzeczne brunatne i próchniczne!!!!!!!!!!!!!

2.Troficzność gleb:bardzo duża lub duża

3.Warunki wodne:dość systematyczny zalew użyźniający,umiarkowane wilgotne

4.Gatunki dominujące:wyczyniec łąkowy,wiechlina błotna

5.Zbiorowiska roślinne w podziale fitosocjologicznym:rząd Arrhenatheretalia

6.Naturalny potencjał produkcyjny (s.m. t/ha): 4-5

7.Jakość paszowa: bardzo dobra

Łęgi zgrądowiałe

1.Gleby: mady rzeczne brunatne i próchniczne głębokie i średnio głebokie

2.Troficzność gleb:bardzo duża lub duża

3.Warunki wodne:rzadko lub bardzo rzadko zalewane,wysoka amplituda wahań wód gruntowych

4.Gatunki dominujące:wyczyniec łąkowy,rajgras wyniosły

5.Zbiorowiska roślinne w podziale fitosocjologicznym:związek Arrhenatherion, Cynosurion

6.Naturalny potencjał produkcyjny (s.m. t/ha): 3-4

7.Jakość paszowa: bardzo dobra,wyśmienita

Grądy(łąki grądowe)

Grądy popławne

1.Gleby-czarne ziemie właściwe,deluwialne właściwe,brunatne średnio zwięzł

2.Troficzność gleb:bardzo duża lub duża

3.Warunki wodne:”popławiane”wiosną i po opadach burzowych,przy umiarkowanym uwilgotnieniu w okresie wegetacyjnym

4.Gatunki dominujące:manna wiechlina łąkowa,wyczyniec łakowy, koniczyna biała

5.Zbiorowiska roślinne w podziale fitosocjologicznym: rząd Arrhenatheretalia

6.Naturalny potencjał produkcyjny (s.m. t/ha): 3-5

7.Jakość paszowa: bardzo dobra lub wyśmienita

Grądy właściwe

1.Gleby-murszowate,mady rzeczne lekkie

2.Troficzność gleb:mała lub średnia

3.Warunki wodne:”bardzo wysoka amplituda wahań zasilenie gruntowe tylko wiosną,w lecie posuszne

4.Gatunki dominujące:wiechlina łąkowa,Goszczewa czerwona

5.Zbiorowiska roślinne w podziale fitosocjologicznym: klasa Molinio-Arrhenatheretea, rzad Molinietalia

6.Naturalny potencjał produkcyjny (s.m. t/ha): 1,5-2,5

7.Jakość paszowa: średnia

MURSZE(łąki murszowiskowe-pobagienne)

Mursze właściwe

1.Gleby-torfowo-murszowe

2.Troficzność gleb:mała lub średnia(niedoborowa)

3.Warunki wodne:”umiarkowanie wilgotne

4.Gatunki dominujące:kostrzewa czerwona,,wiechlina łąkowa

5.Zbiorowiska roślinne w podziale fitosocjologicznym: klasa Molinio-Arrhenatheretea

6.Naturalny potencjał produkcyjny (s.m. t/ha): 1,5-2,5

7.Jakość paszowa: średnia

BIELAWY (łaki bagienne)

o znaczeniu przyrodniczym,ekologicznym

Bielawy właściwe

1.Gleby:bagienne-torfowe z torfu turzycowiskowego,olejowego i szuwarowego

2.Troficzność gleb:mała

3.Warunki wodne:bardzo mokra z długotrwałym zatopieniem

4.Gatunki dominujące:turzyce (pospolita,dziubkowata

5.Zbiorowiska roślinne w podziale fitosocjologicznym: klasa Scheuchzerio-Caricetea fuscae

6.Naturalny potencjał produkcyjny (s.m. t/ha): 1,5-2,5

7.Jakość paszowa: zła lub ściółka