Motywacja – zespół sił (popędy, instynkty, potrzeby i stany napięć) i czynników pobudzających i podtrzymujących człowieka w pracy.
Zespół sił to czynniki wewnętrzne.
Potrzeba – poczucie (uczucie) braku, pojawia się chęć zaspokojenia tej potrzeby (tego braku). Pojawia się jeżeli jest uświadomiona, gdy istnieje jej przymus. Najważniejsza z sił motywujących do pracy.
Czynniki zewnętrzne pracowników – sytuacja człowieka (pracownika):
warunki pracy
stres w pracy
czynniki ekonomiczne – np. wynagrodzenia
zainteresowanie pracą
stosunki międzyludzkie
Zachowania organizacyjne są determinowane sytuacją. Firma powinna stworzyć odpowiednią sytuację dla pracownika.
Motywacja – pewny stan psychiczny, atrybutem umysłu człowieka.
Motywacja = Chęć
Czynniki motywacyjne – wpływają na motywację, są to bodźce. Bodziec to czynnik zewnętrzny atrybutu naszej świadomości, wpływa na naszą chęć.
Czynniki psychologiczne (wewnętrzne) – traktujemy je jako czynniki zewnętrzne w stosunku do naszej motywacji. Czynniki wewnętrzne i zewnętrzne (bodźce) wpływają na poziom motywacji.
Motywacja – jest splotem motywów. Motyw to jest jeden czynnik. Za każdym motywem stoi bodziec.
Niezaspokojenie potrzeby prowadzi do stresu. Uświadomiona potrzeba staje się bodźcem. Bodziec pobudza motywację. Motywacja prowadzi do działania, które ma na celu zaspokojenie potrzeby. Każde działanie poprzedza motywację.
Teoria Maslowa – podział bodźców
Im wyższy poziom zaspokojenia potrzeb tym wyższa motywacja, to tym wyższa wydajność pracy.
Kolejność zaspokajania potrzeb powinna przebiegać od potrzeb niższego rzędu do wyższego rzędu.
Wykonując pracę potrzeby te mogą być zaspokajane w trakcie pracy (praca interesująca, ciekawa, trudna) albo poprzez pracę (praca jako czynnik instrumentalny, np. zarabianie pieniędzy).
Teoria Fryderyka Herzberg’a:
Zadowolenie to przyjemny stan organizmu.
Czynniki zadowolenia:
motywatory – to takie czynniki, które gdy występują powodują zadowolenie człowieka (premia, nagroda, awans, interesująca praca). Jak ich nie ma to nie powodują niezadowolenia.
czynniki higieny – to takie, które gdy występują to nie powodują niezadowolenia, a gdy nie występują to powodują niezadowolenie. (warunki BHP, czas pracy, stosunki międzyludzkie)
Im wyższy poziom zadowolenia tym wyższa motywacja to tym wyższa wydajność pracy. Jedne czynniki wpływają na zadowolenie, a inne wpływają na niezadowolenie.