11.2 Zróżnicowanie zachowań seksualnych
Ewolucyjne interpretacje związane z doborem partnerów:
Zainteresowanie wieloma partnerami:
Mężczyźni są bardziej zainteresowani krótkotrwałymi związkami seksualnymi z wieloma partnerkami.
Kobiety, w potocznym rozumieniu, nie zyskują niczego na posiadaniu wielu partnerów, gdyż mogą zajść w ciążę tylko określoną liczbę razy. W rzeczywistości czerpią jednak korzyści z niebycia monogamistkami.
Jeżeli partner jest bezpłodny, współżycie z innym mężczyzną często jest jedynym sposobem na zajście w ciążę
Inny mężczyzna może zapewnić kobiecie lepszy byt materialny, szczególnie w przypadku istnienia prawdopodobieństwa, że to on, a nie pierwszy partner jest ojcem dziecka
Kobieta ma również możliwość „wymiany mężczyzny na lepszy model” – może porzucić aktualnego partnera na rzecz innego, atrakcyjniejszego ;)
Czego mężczyźni i kobiety szukają u swych partnerów:
Zarówno kobiety jak i mężczyźni preferują partnerów zdrowych, inteligentnych, i atrakcyjnych fizycznie.
Kobiety jednak częściej zwracają uwagę na cechy nieistotne dla mężczyzn, np. zapach partnera.
Kobiety również preferują mężczyzn o wysokim statusie majątkowym (w celu zapewnienia im i dziecku bezpiecznej przyszłości, a nie, dlatego, że są materialistkami ;p)
Mężczyźni z kolei preferują partnerki młodsze, gdyż wiąże się to z większym prawdopodobieństwem na zajście w ciążę.
Różnice w zazdrości:
Mężczyźni są bardziej zazdrośni o swoje partnerki, niż kobiety o partnerów. Mężczyzna musi być pewien, że dzieci, które utrzymuje i wychowuje są jego, a niewierna partnerka takiej pewności nie daje.
Stosunek do wierności jest jednak w dużej mierze ukształtowany przez kulturę danej społeczności.
Kobiety trudniej znoszą zdradę emocjonalną, natomiast gorszym przeżyciem dla mężczyzny jest zdrada fizyczna partnerki.
Różnice kulturowe niekoniecznie są uwarunkowane genetycznie.
Determinanty tożsamości płciowej
Człowiek nie może zmieniać płci, nie tracąc przy tym płodności.
Tożsamość płciowa oznacza, z jaką płcią się identyfikujemy i jak określamy samych siebie.
Płeć biologiczna: obejmuje oparte na podstawach biologicznych cechy różniące osobniki męskie i żeńskie
Płeć psychiczna: różnice wynikające z postrzegania siebie, jako mężczyzny lub kobiety (tożsamość płciowa to cecha specyficznie ludzka)
Interseksualizm:
Niektórzy ludzie nie są ani kobietami ani mężczyznami – mają płeć pośrednią.
Niektórzy mężczyźni XY, z mutacją w genie SRY, mają niedorozwinięte narządy płciowe
Niektórzy rodzą się z chromosomem XX i jednocześnie z genem SRY, który przemieścił się z ojcowskiego chromosomu i w efekcie, czego mają np. jedno jądro i jeden jajnik.
Testosteron maskulinizuje narządy płciowe oraz podwzgórze na wczesnym etapie rozwoju prenatalnego (kobieta poddana zbyt dużej dawce testosteronu przyjmuje „męski” wygląd, mężczyzna z niedoborem może wyglądać jak kobieta.)
Nadmiar testosteronu powoduje wykształcenie niejednoznacznej budowy zewnętrznej narządów płciowych (narządy mają strukturę pośrednią między łechtaczką a prąciem) – osoby z tak rozwiniętymi narządami określa się mianem obojnaka lub hermafrodyty.
Kiedy rodzi się dziecko o wyglądzie interseksualisty (= obojnaka) zaleca się przypisać mu płeć żeńską i przeprowadzić operację nadającą mu wygląd dziewczynki. Łatwiej, bowiem utworzyć sztuczną pochwę niż sztucznego penisa (sztuczna pochwa jest niewrażliwa, a „kobiety” nie odczuwają przyjemności ze stosunków seksualnych)
Zespół feminizujących jąder:
Niektóre osoby z typowym męskim zestawem chromosomów XY mają żeńskie narządy płciowe. Zaburzenie to nosi nazwę zespołu niewrażliwości na androgeny lub zespołu feminizujących jąder. Osoby dotknięte tym zaburzeniem wytwarzają normalne ilości androgenów, ale brak im receptorów, które umożliwiają androgenom aktywację genów w jądrach komórkowych. W efekcie komórki są niewrażliwe na androgeny i zewnętrzne narządy płciowe rozwijają się tak jak u normalnych kobiet.
Osoba z zespołem feminizujących jajników wykształca wyraźnie żeńską tożsamość płciową.
Niezgodność w wyglądzie zewnętrznych cech płciowych
Wykształcenie penisa dopiero w okresie dojrzewania:
Niektórzy żyjący na Dominikanie mężczyźni rodzą się z niedoborem enzymu 5α – reduktaza typu 2. Enzym ten przekształca testosteron do dihydrotestosteronu – androgenu skutecznie maskulinizującego genitalia. U takiego noworodka penis jest tak mały, że przypomina opuchniętą łechtaczkę, więc dziecku przypisuje się płeć żeńską i wychowuje jak dziewczynkę. Mimo tego wytwarzanie testosteronu jest takie samo jak u normalnych mężczyzn i w efekcie w okresie dojrzewania prowadzi ono do wzrostu penisa do normalnych rozmiarów.
Przypadkowe usunięcie penisa:
Chłopca z przypadkowo usuniętym penisem wychowywano jak dziewczynkę. Do 14 roku życia „dziewczynka” wykazywała tożsamość zgodną ze sposobem wychowania. PO tym czasie uznała ona jednak, że źle czuje się w swoim ciele i tak naprawdę powinna być chłopcem. Biologiczna predyspozycja bierze górę w takich sytuacjach, mimo prób wychowania człowieka z płcią inna niż biologiczna.
Możliwe podłoże biologiczne orientacji seksualnej
Prawdopodobieństwo homoseksualizmu jest największe u monozygotycznych bliźniąt osób homoseksualnych, mniejsze u bliźniąt dizygotycznych, a najmniejsze u adoptowanych braci lub sióstr.
Istnieje hipoteza, że orientacja seksualna zależy od poziomu testosteronu w okresie krytycznym dla rozwoju mózgu, który u ludzi przypada na pierwszą połowę ciąży.
Wśród samców szczurów, które poddane zostały podwyższonemu poziomu testosteronu w okresie prenatalnym, wykazano po urodzeniu zainteresowanie osobnikami tej samej płci.
Stres prenatalny
Na rozwój seksualny mogą mieć wpływ stresujące przeżycia matki w czasie ciąży.
Stres prenatalny i alkohol mogą wpłynąć na rozwój mózgu kilkoma sposobami. Pod wpływem stresu następuje wydzielanie endorfin. Endorfiny przenikają przez łożysko do płodu i działają w sposób odwrotny do testosteronu.
Stres powoduje również wydzielanie kortykosteronu, który zmniejsza wydzielanie testosteronu.
Budowa mózgu
Spoidło przednie u heteroseksualnych kobiet jest większe niż heteroseksualnych mężczyzn. U homoseksualistów jest odwrotnie.
Jądro nadskrzyżowaniowe (SCN) jest większe u homoseksualnych mężczyzn niż homoseksualnych kobiet.
Trzecie jądro śródmiąższowe przedniej okolicy podwzgórza (INAH-3) u heteroseksualnych mężczyzn jest dwukrotnie większe niż u kobiet. U homoseksualnych mężczyzn jądro to jest mniejsze niż u heteroseksualistów.