Teoria wychowania 27.10.2013

Dziecko potrzebuje kontaktu werbalnego i sensorycznego…

Wiek to integracja człowieka odzwierciedlająca właściwości nabyte w ciągu trwałego istnienia człowieka odzwierciedlająca właściwości nabyte w ciągu trwałego istnienia człowieka w odpowiednim s®odowisku naturalnym i społecznym.

REALIZACJA PROGRAMU GENETYCZNEGO

Aspekty dotyczące wieku

• Typologiczny – wyjaśnienie treści nowotworów odpowiedniego etapu rozwoju

• Merytoryczności każdego etapu wieku

• Subiektywnie indywidualny – wyjaśnienie współzależności zmian zewnętrznych i ich wewnętrznego odzwierciedlenia, jako przeżycia własnego wieku przez osobę

Periodyzacja dotycząca wieku Arystotelesa

W podstawie – trzy główne kryzysy

Trwałość 7 lat.

• Pierwszy okres – 0-7 lat

• Drugi okres – 7-14 lat

• Trzeci okres 14-21 rok

Periodyzacja dotycząca wieku Komeńskiego

W podstawie 4 poziomy dojrzałości

Trwałość każdego 6 lat

• Pierwszy okres – 0-6 lat

• Drugi okres – 6-12 lat

• Trzeci okres - 12-18 lat

• Czwarty okres - 18-24 lata

Periodyzacja dotycząca wieku Rousseau

W podstawie – etapy rozwoju dotyczące wieku wg łączności mechanizmów regulacyjnych zachowania.. Trwałość każdego różna

• Pierwszy okres – 0-2 lata

• Drugi okres –2-12 lat

• Trzeci okres - 12-15 lat

Periodyzacja wg ogólnie przyjętych charakterystyk fizjologicznych

W podstawie – intensywność rozwoju procesów fizjologicznych

• Faza nowonarodzonych – do 10 dni

• Faza piersiowa – 10 dni – 1 rok

• Dzieciństwo:

• Wczesne 1-3 lata

• Pierwsze 4-7 lat

• Drugie 8-12 lat

• Faza nastolatka 12-16 lat

• Faza młodzieńcza 12-21 lat

• Faza dojrzałości

• 1 okres 22-35 lat

• 2 okres – kobiety(35-55), mężczyźni(36-60)

• Faza wieku podeszłego – kobiety (56-74), mężczyźni (61-74)

• Faza starców 75-90 lat

• Faza długowieczności ponad 90 lat

Periodyzacja wg Freuda

W podstawie – przeniesienie sfer erogennych.

• Stadium oralne – do 1,5 roku. Strefą erogenną są usta dokonujące aktu ssania.

• Stadium analne – 1,5 – 3 lat –strefą erogenną jest odbyt, przez który dokonuje się aktu defekacji i oddawanie moczu

• Stadium falliczne – 3-5 lat , któremu towarzyszą zjawiska masturbacji

• Stadium narcyza – 7-12 lat. Samoupajanie się bez pragnienia płciowego.

• Stadium genitalne – po 12 roku życia. Pragnienie płciowe, satysfakcja ze stosunków seksualnych.

Najczęściej spotykany podział

W podstawie – efektywność oddziaływań wychowawczych

• I okres – wczesne dzieciństwo

• Faza niemowlęca – pierwszy rok życia

• Faza po niemowlęca - 2-3 rok życia

• II okres – przedszkolny – 4-6 rok życia

• III okres szkolny – 7-14 rok życia

• IV okres dorastania – 14-17 r.ż.

• V okres młodzieńczości – 18-25 r.ż.

Faza niemowlęca charakteryzuje się :

• Szybkim dojrzewaniu organizmu, polegającym na dużym przyroście wagi, wzrostu, intensywnym rozwoju systemu nerwowego oraz narządów zmysłów

• Najszybszym w życiu człowieka rozwojem motorycznym, umiejętnością chodzenia i manipulowania przedmiotami

• Zdobywaniem doświadczenia życiowego i kształtowanie się pierwszych postaw społecznych, wynikających z kontaktów z dorosłymi

• Wykształceniem się początków rozumienia mowy i posługiwanie się nią w ograniczonym zakresie (kilka słów)

• Pojawieniem się i rozwojem uczuć od bardzo prostych, związanych z zaspajaniem potrzeb fizjologicznych, do pierwszych uczuć społecznych

Faza po niemowlęca charakteryzuje się:

• Opanowaniem mowy i rozwojem myślenia oraz czynności spostrzeżeniowo-ruchowych

• Rozwojem różnorodnych form działania, wymagających sprawności rąk, uświadamiania sobie wspólnych właściwości przedmiotów i zjawisk, kojarzenie faktów i umiejętność podporządkowania się procesom

• Wykształcają się pierwsze nawyki postępowania

Okres przedszkolny

• Dalszy rozwój spostrzeżeń, które przekształcają się w umiejętności obserwowania, co warunkuje późniejsze powodzenie procesu edu.-wychowawczego w szkole

• Następuje intensywny rozwój uczuć społecznych, estetycznych, moralnych i intelektualnych

• Przejście do systematycznego nauczania i wychowania dziecka

• Rozwija się wola

• Pojawiają się reakcje powstrzymywania się i ograniczania wykonywania rzeczy zabronionych

• Rozwój zainteresowań, inteligencji i charakteru

Okres szkolny

• Jest najintensywniejszym okresem rozwoju psychicznego człowieka

• Zabawa zostaje zastąpiona przez proces dydaktyczno-wychowawczy szkoły

• Socjalizacja rówieśnicza

• Najważniejszymi cechami są:

• Zmiana trybu życia, związana z uczęszczaniem do szkoły, działaniem planowanym i systematycznym

• Wypełnianie obowiązków społecznych związanych z życiem społecznym oraz pracami domowymi

• Odpowiedzialność za swoje postępowanie

Okres dorastania

• Proces stopniowego wrastania w życie dorosłego społeczeństwa

• Występuje zjawisko podkreślania przez dzieci własnej indywidualności

• Następuje intensywny rozwój osobowości

• Rozwija się krytycyzm i przekorność

Okres młodzieńczości

• Okres pełnego i samodzielnego uczestnictwa w życiu społecznym

• Charakteryzuje się dużą niestałością, nadmierną wrażliwością, zmiennością nastrojów, niepewnością, zarozumiałością

• Stanowi czas przejścia od dzieciństwa do dorosłości

• Młodzieńczy zaczyn aktywności społecznej decyduje o dalszej roli poszczególnych ludzi w życiu politycznym, gospodarczym czy też intelektualnym

Dobre wychowanie – to skutek wychowania, jako osiągniętego poziomu osobowościowego rozwoju dziedziny motywacyjno-wartościowej

Wskaźniki dobrego wychowania

• Zewnętrzne - związane z czynami, refleksjami osobowości

• Wewnętrzne – związane z motywami, przekonaniami, ideałami, orientacjami wartościowymi

Metody badań dobrego wychowania uczniów

1) Obserwacja

• Osobliwy sposób postrzegania, gromadzenia i interpretowania poznawanych danych

• Dotyczy przeważnie faktów , zdarzeń i zjawisk w ich naturalnym rozwoju

Występują trzy techniki obserwacyjne

1. Tech. Obserwacji dorywczej: - umożliwia bowiem konfrontowanie własnych spostrzeżeń z opiniami innych osób na podobny temat

2. Technika dzienniczków obserwacyjnych: - polega na systematycznym opisywaniu zachowań

3. Technika obserwacji kategoryzowanej: - Uwzględnia różne kryteria ( kategorie ) w ocenie zachowania się obserwowanych osób

2) Metoda tworzenia sytuacji wychowawczych

• Naturalnie lub specjalnie stworzone warunki, pod wpływem jakich wychowanek działa wg własnych przekonań i jakości

• Sytuacje naturalne powstają na zajęciach, na korytarzu szkolnym, w transporcie

• Sytuacje specjalne - specjalnie stworzone sytuacje

• Realizuje dwa zadania:

• Diagnoza poziomu rozwoju cech niezbędnych

• Wychowanie tych cech

3) Utwory na wyznaczony temat

4) Rangowanie

5) Metoda charakterystyk niezależnych

6) Badania ankietowe i wywiad

• Sposoby zbierania informacji na ściśle określony temat w formie

• Pisemnej

• Ustnej

• Przedmiotem badań ankietowych i wywiadu jest wysondowanie opinii w sprawie usprawnienia i uatrakcyjnienia prowadzonych zajęć

Błędy ankietowe

• Błędne formułowanie pytań

• Zbytnia pewność co do wiarygodności wypowiedzi badanych bez wątpliwość, czy badani powiedzieli co chcieli powiedzieć lub mieli do powiedzenia

• Niewłaściwy sposób przeprowadzania badań

• Niekorzystne warunki zewnętrzne badań

• Brak kompetencji respondentów związanych z problemami badawczymi