ZAKAŻENIA GRZYBICZE SKÓRY
Grzybice
Grzybice skóry i błon śluzowych należą do grupy chorób zakaźnych wywołanych przez grzyby chorobotwórcze.
Grzyby to mikroorganizmy eukariotyczne tlenowe, szeroko rozpowszechnione w przyrodzie.
Komórki grzybów otoczone są ścianą komórkową, której głównym składnikiem jest ergosterol.
Spośród blisko 200 000 gatunków grzybów tylko około 150 może wywoływać choroby.
Niektóre grzyby stanowią część składową prawidłowej flory człowieka.
Zarodniki niektórych grzybów Aspergillus, Cladosporium, Arternaria są przyczyną chorób alergicznych górnych i dolnych dróg oddechowych
Czynniki predysponujące:
noszenia pożyczonego lub niewygodnego obuwia
korzystania ze wspólnych urządzeń sanitarnych, ręczników, grzebieni,
chorzy na nowotwory
zakażeni wirusem HIV
przewlekle stosujący antybiotyki, kortykosteroidy, leki immunosupresyjne
cierpiący na przewlekłe choroby metaboliczne (cukrzyca, niedoczynność tarczycy)
GRZYBICE SKÓRY
Grzybice właściwe (dermatofitozy)
Zakażenia drożdżakowe (kandydozy)
Grzybice właściwe - dermatofitozy
Skóry owłosionej
Skóry gładkiej
Stóp
Paznokci
Zakażenia drożdżakowe (kandydozy)
Kandydoza błon śluzowych
Kandydoza kątów ust
Kandydoza wałów i płytek paznokciowych
Wyprzenia drożdżakowe
Ziarniniak drożdżakowy
Łupież pstry
Grzybice skóry owłosionej:
Grzybica strzygąca powierzchowna skóry głowy
Ogniska złuszczające z nierówno przystrzyżonymi włosami i nieznacznym stanem zapalnym
Włosy całkowicie odrastają
Charakterystyczny układ wewnątrzwłosowy zarodników
Grzybica drobnozarodnikowa
Ogniska złuszczające z ułamanymi równo włosami i nieznacznym stanem zapalnym,
nie powodują trwałego wyłysienia ani bliznowacenia
Ogniska są najczęściej większe. Włosy są otoczone szarobiała pochewka dobrze widoczną po wyciągnięciu włosa.
Charakterystyczna jest zielonkawa fluorescencja w lampie Wooda.
. Grzybica woszczynowa
Ogniska charakteryzują się obecnością tarczek woszczynowych i bliznowaceniem z towarzyszącym wyłysieniem, aktywnym stanem zapalnym
Włosy są matowe, szorstkie i suche.
Bladożółta fluorescencja w lampie Wooda
Grzybica z odczynem zapalnym wywołana przez grzyby zoofilne
Głębokie zapalne nacieki guzowate, z ropnymi zmianami w ujściach mieszków włosowych, o ostrym przebiegu.
Włosy dają się łatwo usunąć.
Zmiany ustępują bez bliznowacenia i wyłysienia.
Grzybica skóry gładkiej
zmiany mają charakter rumieniowo – złuszczający z obecnością wykwitów pęcherzykowych i krostkowych, na obwodzie.
ustępowanie bez blizn
Świąd skóry
Grzybica pachwin
zmiany rumieniowe w obrębie pachwin, wyraźnie odgraniczone i powodujące świąd
Droga zakażenia:
bezpośredni kontakt
ręczniki, bielizna, gąbka
współistniejąca grzybica stóp
Częściej chorują mężczyźni
Nawrotowy przebieg
Grzybica stóp
Definicja: to zmiany o charakterze ognisk rumieniowo – złuszczających z pęcherzykami i rozmaicie nasilonymi objawami wysiękowymi
Przyczyna: Trichophyton rubrum i T. mentagrophytes
Czynniki sprzyjające: skarpety, buty, wyściółki drewniane na basenach, ręczniki , u sportowców – „stopa atlety”, u osób pracujących w gorących i wilgotnych pomieszczeniach noszących gumowe buty
Grzybica stóp - odmiany
postać międzypalcowa charakteryzująca się początkowymi zmianami o charakterze zaczerwienienia i świądu, a następnie złuszczaniem, maceracją naskórka, tworzeniem pęcherzyków. Zmiany najczęściej zlokalizowane są w III i IV przestrzeni międzypalcowej stóp
postać złuszczająca- określana jest mianem grzybicy typu „ mokasynowego”. Zajmuje całą powierzchnię podeszwową i boczne części stopy. Obserwowane zmiany mają charakter złuszczania, nadmiernego rogowacenia, z pogłębieniem linii skórnych i licznymi pękaniami, rozpadlinami. Głównie osoby starsze
postać potnicowa- rozpoczyna się na stopach. W tej postaci dominują zmiany pęcherzowe i pęcherzykowe w obrębie stopy, występuje delikatne złuszczani
Zapobieganie grzybicy skóry:
-dbanie o higienę (noszenie czystych skarpet i butów, unikanie noszenia pończoch elastycznych oraz noszenia nie swoich butów)
-zabezpieczanie stóp na basenach, łaźniach i saunach,
-eliminowanie nadmiernej potliwości stóp,
- przesypywanie skarpet talkiem
Grzybica paznokci
Definicja: polega na zgrubieniu, przebarwieniu, łamliwości, nadmiernym rogowaceniu i pobruzdowaniu płytek paznokciowych
Usposabia: mechaniczny ucisk (obuwie)
zaburzenia odporności, zaburzenia hormonalne
Przebieg: wieloletni
pierwsze zmiany na wolnym brzegu płytki
Płytki przybierają kolor żółtobrunatny lub zielonkawy
Zniekształcenia płytek
Zakażenia drożdżakowe
Drożdżaki są florą saprofityczną błon śluzowych i skóry
Do zmian dochodzi pod wpływem czynników usposabiających
Czynniki usposabiające
Cukrzyca
Zaburz. żołąd.-jelit.
Ciąża
Otyłość
Awitaminozy
Leczenie a/biotykami
Mikrourazy
Maceracja naskórka
Nadmierna potliwość
Wilgotne warunki pracy
Kandydoza błon śluzowych
Są to białawe ogniska przypominające mleczne naloty. Po ich usunięciu uwidacznia się żywoczerwony rumień z nadżerkami.
Zmianom towarzyszy uczucie pieczenia, palenia i świądu.
Przebieg – nawrotowy
Lokalizacja: jama ustna, srom, pochwa
Kandydoza błon śluzowych
Kandydoza błon śluzowych
Różnicowanie:
afty
Liszaj płaski
Luekoplakia
Kandydoza kątów ust
Definicja: zmiany polegające na popękaniu z tworzeniem się nadżerek w kątach ust
Usposabia:
drażnienie przez protezy
niedobór witamin z grupy B
cukrzyca
Wyprzenia drożdżakowe
Definicja: to ogniska rumieniowo – wysiękowe i złuszczające, wykazujące znaczną macerację naskórka i popękania w głębi fałdów
Lokalizacja: okolice międzypalcowe rąk, niekiedy stóp, ok. podsutkowe, pachwinowe, międzypośladkowe
Kandydoza wałów i płytek paznokciowych
Początkowo zajęte są wały paznokciowe - zaczerwienione, obrzęknięte i bolesne przy ucisku
Z czasem proces chorobowy może przejść na płytkę paznokciową, która staje się matowa, szorstka i pobruzdowana.
Łupież pstry
Definicja: to powierzchowne zakażenie naskórka, cechujące się żołtobrunatnymi plamami, powierzchownym złuszczaniem ,umiejscowionymi głównie na klatce piersiowej
Choroba najczęściej dotyczy młodych kobiet i jest spowodowana zakażeniem grzybem Malassezia Furfur.
na skórze klatki piersiowej, szyi, kończyn górnych stwierdza się liczne jasnobrązowe plamki z delikatnym złuszczaniem. Zmiany mają tendencję do zlewania się. Świąd występuje sporadycznie
plamy uwidaczniają się po posmarowaniu nalewką jodową, w lampie Wooda wykazują żółtawą lub ceglastą fluorescencję;
zmiany mają tendencję do nawrotów;
pod wpływem promieni słonecznych miejsca zmienione nie ulegają opaleniu, jest to związane z produkcją przez patogen inhibitora melanogenezy, kwasu azelainowego; stad nazwa "pstry" odnosząca się do białych ognisk w obrębie niezmienionej, opalonej skóry.