Wpływ Czynników Politycznych I Technicznych Na Strukturę Administracji Publicznej

Polityczne – konsekwencje ustroju państwa na strukturę administracyjną, skutkami są (parlamentarnego) najwyższe organy administracji publicznej podporządkowane są władzy parlamentarnej.

Techniczne – są niezależne od ustroju państwa. Mają zapewnić efektywność, skuteczność i szybkość działania administracji. Tworzenie wyspecjalizowanych organów.

Podmioty administrujące – wszystkie podmioty wykonujące zadania administracji publicznej;

organy administracji; zakłady administracyjne; niektóre przedsiębiorstwa państwowe, te które wykonują zadania administracji publicznej; organizacje społeczne, które wykonują zadania administracji publicznej

Organy administracji publicznej :

Człowiek lub grupa ludzi, których charakterystyczne cechy to:

• Wyodrębnienie w ramach aparatu administracyjnego

• Działania w imieniu i na rachunek państwa w ramach nadanych przez prawo kompetencji

• Upoważnienie do posługiwania się środkami władczymi

**Organ musi realizować swoje kompetencje w ramach swojej właściwości.

Kompetencje- prawnie określone uprawnienia i obowiązki, uprawnienia do działania oraz wiążące się z nimi zadania i obowiązki.

Właściwość organu

• rzeczowa - rodzaj spraw, typ, jakimi zajmuje się organ

• miejscowa – obszar terytorialny działania organu

• instancyjna – szczebel instancji (nie zawsze występują)

• funkcjonalna – występuje w podzielonych na działy organach, który z działów lub pracowników jest odpowiedni do załatwienia sprawy

Przepisy ustaw opisują właściwości organu , regulują działalność danego organu.

Są określone przez prawo.

Organ kolegialny – wiele osób, przynajmniej 2 osoby, powołanych do wspólnego podejmowania rozstrzygnięć.

Zalety : wyważenie decyzji, bardziej przemyślane, mniej korupcji

Wady : wolny proces podejmowania decyzji; koszty utrzymania

Organ monokratyczny – jedna osoba, uprawniona do podejmowania rozstrzygnięć.

Zalety: szybkość działania, konsekwencje, koszty utrzymania.

Wady: radykalne kroki, problem korupcji

Organy naczelne

• usytuowane najwyżej w administracji rządowej

• powoływane przez prezydenta lub przez sejm

• terytorium obejmuje całe państwo

• Organy naczelne: rada ministrów, prezes rady ministrów, ministrowie kierującymi działami administracji publicznej

Organy centralne

• centralne konstytucyjne organy państwa

• mają kompetencje rozciągające się na obszar całego państwa

• posiadają określoną przez konstytucję nazwę własną, np. Prezydent RP

Organy terenowe

• obejmujące swoim działaniem oznaczoną część terytorium kraju, na przykład województwo

Organy o kompetencji szczególnej/ specjalnej –w jednej konkretnej dziedzinie, dziale, resorcie. Organ naczelny o kompetencji specjalnej: ministrowie

Organy o kompetencji ogólnej –wiele dziedzin administracji. Organ naczelny o kompetencji ogólnej:

Organy decydujące –Organy mające kompetencje do wydawania aktów władczych. To te organy, które podejmują decyzję w warunkach określonych w prawie w granicach przyznanych przez prawo kompetencji.

Podmioty doradcze –(pomocnicze) –Podmioty, które przyczyniają się do podjęcia decyzji przez organ decydujący. W sposób sformalizowany tzn. określonych przepisach prawa.

Działalność indywidualna: określone czynności podejmowane przez jedną osobę w warunkach niewymagających współdziałania innych ludzi;

Działalność zbiorowa: wykonywanie przez grupę ludzi w tym samym czasie i miejscu czynności zmierzających do osiągnięcia określonego celu, czynności samodzielnych, bez zarysowanego podziału pracy;

Działalność zespołowa( współdziałanie): wykonywanie przez grupę ludzi czynności, które łącznie prowadzą do osiągnięcia określonego celu. Czynności te cechują współzależności, występuje specjalizacja oraz podział funkcji i tworzy się zespół.

Wyodrębnienie nauki administracji(Triada)

• Dyscypliny, których wyłącznym przedmiotem zainteresowania jest administracja publiczna to nauki administracji.

• Tradycyjne do katalogu dyscyplin nauki o administracji zalicza się:

1.Naukę administracji

2.Naukę prawa administracyjnego – badanie i analiza przepisów prawa administracyjnego do których zaliczamy przepisy regulujące :

• tworzenie, strukturę administracyjną, zasady działania, zakres i formy działania podmiotów administrujących

• relacje pomiędzy podmiotami administrującymi

• prawa i obowiązki podmiotów administrowanych

3.Naukę polityki administracyjnej/o polityce administracyjnej – bada i wyjaśnia zagadnienia dotyczące osiągania przez administrację celów, stara się również podpowiadać, jak doskonalić politykę administracji.

**TIP** Polityka administracji – sztuka osiągania przez administrację celów

Cechy administracji publicznej

A CIASTO TY MAŁY PERFIDNY OBŁUDNIKU !

1. Administracja działa w imieniu i na rachunek państwa, bądź w imieniu i na rachunek innego podmiotu władzy publicznej, któremu państwo przekazało część swoich uprawnień

2. Możliwość użycia przymusu państwowego dla wykonania zadań administracji, możliwość działania w formach władczych administracja może jednostronnie w sposób autorytarny dokonywać konkretyzacji prawa i jej działanie jest zabezpieczone możliwością użycia przymusu państwowego

3. Działanie w interesie publicznym polityczny charakter administracji- oceniana w kategoriach politycznych

4. Działanie na podstawie ustaw i w ich granicach i w celu ich wykonania(!)

5. Jej aktywność nakierowana jest ku przyszłości, administracja działa z własnej inicjatywy – administracja musi w wielu przypadkach obligatoryjnie opracować strategie i programy działania. Ma też obowiązek podejmowania działań faktycznych z własnej inicjatywy.

6. Działa w sposób ciągły i stabilny

7. Opiera się z reguły na zawodowym aparacie urzędniczym (z wyjątkiem organów społecznych i organów pochodzących z wyborów- bezpośrednio lub pośrednio)

8. Szczególny sposób jej zorganizowania- ujednolicenie struktur organizacyjnych i wyodrębnienie organizacyjne (określone w ustawach, co zapewnia jednolitość i trwałość)

**TIP** Co nie jest dozwolone – w prawie jest zakazane **

1. Działa NIEODPŁATNIE – teoretycznie. Praktycznie ujmując:

• Wiąże się z odpłatnością pełną lub częściową

• Dodatkowo pojawiają się formy organizacyjne administracji publicznej w postaci agencji, które nastawione są na osiąganie zysków

• Są przejawy bezpłatności, ale czy jest to cecha inherentna administracji publicznej?

1. Ogranicza ją wymóg przejrzystości i jawności działania
   Art. 61 Konstytucji RP