Iloczyn skalarny dwóch wektorów jest iloczynem bezwzględnym jednego wektora przez wartość bezwzględną składowej drugiego wektora w kierunku pierwszego tzn.
ϕ - kąt pomiędzy
Iloczynem wektorowym dwóch wektorów a i b czyli a x b jest trzeci wektor c
kierunek wektora c jest prostopadły do płaszczyzny wyznaczonej przez a i b, jego zwrot wyznacza reguła śruby prawoskrętnej
Moment siły - Jeżeli siła F działa na cząstkę w punkcie P odległym o r względem pewnego punktu odniesienia 0, to moment siły M względem początku układu definiujemy jako
r – wektor wodzący punktu przyłożenia działającej siły,
określa położenie cząstki wzgl. wybranego
inercjalnego układu odniesienia (lub ramię siły)
M – moment siły względem pkt. 0.,
θ – kąt między r i F,
Zasada zachowania pędu:
Suma zewnętrznych momentów sił działających na układ cząstek jest równa zeru
Twierdzenie Steinera - Moment bezwładności (I) względem dowolnej osi równa się momentowi bezwładności I0 względem osi przechodzącej przez środek masy ciała (i równoległej do danej osi), zwiększonemu o iloczyn masy całkowitej (m) ciała przez kwadrat odległości (d) środka mas ciała od danej osi
Prawa Keplera
1.Wszystkie planety poruszają się po orbitach eliptycznych, w których w jednym z ognisk znajduje się Słońce – prawo orbit
2. Odcinek łączący jakąkolwiek planetę ze Słońcem zakreśla w równych odstępach czasu równe pola
– prawo pól.
3.Kwadrat okresu obiegu dowolnej planety jest proporcjonalny do sześcianu średniej odległości planety od Słońca – prawo okresów.
Prawo powszechnego ciążenia
Dwa punkty materialne o masach M i m oddziałują na siebie (przyciągają się) wzajemnie siłą F:
Natężenie pola grawitacyjnego w danym punkcie jest określone ilorazem siły F, jaka działa na dowolny punkt materialny o masie m, przez jego masę.
Dla r > R pole (na zewnątrz kuli) jest równe:
tj. tak jakby cała masa była skupiona w środku kuli.
Dla r < R pole (wewnątrz kuli) w punkcie P pole pochodzące od zewnętrznej warstwy jest zerem.
Pole E’ pochodzi więc tylko od kuli o promieniu r (i masie m) czyli
Potencjał pola grawitacyjnego w danym punkcie opisuje pole pod względem energetycznym (jedn. (J/kg) i zdefiniowany jest jako
tj. potencjał pola grawitacyjnego V w punkcie r - stosunek grawitacyjnej energii potencjalnej masy m do wartości tej masy, znajdującej się w punkcie r.
Równanie ruchu oscylatora harmonicznego prostego
Znajdujemy rozwiązanie równania ruchu dla oscylatora:
Rozwiązanie równania oscylatora
harmonicznego prostego
Prawo Coulomba
ε0 = 8,854·10-12 C2/(Nm2) - przenikalność elektryczna próżni (stała dielektryczna próżni).
Dipol elektryczny składa się z dwóch ładunków Q oddalonych od siebie o l.
p = Ql - moment dipolowy.
Natężenie pola elektrycznego definiujemy jako siłę działającą na ładunek próbny q (umieszczony w danym punkcie przestrzeni) podzieloną przez ten ładunek.
Prawo Gaussa - Strumień pola wychodzący z naładowanego ciała jest równy wypadkowemu ładunkowi podzielonemu przez ε0.
Trzy wektory elektryczne
D - INDUKCJI
E - NATĘŻENIA POLA
P - POLARYZACJI
D = ε0E + P
D - ładunek swobodny
ε0E - wszystkie ładunki
P - ładunek polaryzacyjny
Zasady dynamiki Newtona
Ciało pozostaje w stanie spoczynku lub porusza się ze stałą prędkością (v = const, a = 0), gdy działa na nie siła wypadkowa równa zeru.
Ciało, na które działają stałe siły, porusza się ruchem jednostajnie przyspieszonym z przyspieszeniem a, którego wartość i kierunek są określone stosunkiem siły wypadkowej F do masy ciała m.
3. Siły są zawsze wynikiem oddziaływania dwóch ciał. Dwa ciała działają na siebie siłami równymi co do wartości i przeciwnymi co do zwrotu.
Siła- Miarą oddziaływania między ciałami jest wielkość wektorowa zwana siłą :
jedn. (N = kgm/s2)
Zasada zachowania pędu
Prawo zachowania pędu - jeżeli wypadkowa sił zewnętrznych działających na układ wynosi zero (Fzew = 0), wtedy całkowity pęd układu pozostaje stały
całkowity pęd układu odosobnionego jest wielkością stałą w każdym czasie.
Prawo Faradaya
Zjawisko indukcji elektromagnetycznej - powstawanie prądów elektrycznych w zamkniętym obwodzie, podczas przemieszczania się względem siebie źródła pola magnetycznego i zamkniętego obwodu
Reguła Lenza -Prąd indukowany ma taki kierunek, że przeciwstawia się zmianie, która go wywołała.
Oscylator harmoniczny
RÓWNANIA MAXWELL’A
Wektor Poyntinga - Jedną z ważnych właściwości fali elektromagnetycznej jest zdolność do przenoszenia energii od punktu do punktu.
Szybkość przepływu energii przez jednostkową powierzchnię płaskiej fali elektromagnetycznej można opisać wektorem S zwanym wektorem Poyntinga.
prawo odbicia i załamania:
promień odbity i załamany leżą w jednej płaszczyźnie utworzonej przez promień padający i prostopadłą do powierzchni odbijającej w punkcie padania (normalna padania) tzn. w płaszczyźnie rysunku.
Zasada Fermata - Promień świetlny biegnący z jednego punktu do drugiego przebywa drogę, na której przebycie trzeba zużyć w porównaniu z innymi, sąsiednimi drogami, minimum (albo maksimum) czasu.
Zjawiska tłumaczące falową naturę światła
-rozszczepianie światła białego w pryzmacie(powstawanie widma światła)
-dyfrakcja (ugięcie kierunku rozchodzenia się światła) na krawędziach i otworach
Jednostka przenikalności magnetycznej próżni
Moment pędu to iloczyn wektorowy dwóch wektorów. Wektora położenia i wektora pędu. Oznacza to tyle, że wartość momentu pędu jest to iloczyn wartosci wspomnianych wektorów i sinusa kąta między nimi. Wektor momentu pędu jest prostopadły do płaszczyzny, na której leżą wektor położenia i pędu (czyli predkości). Zwrot określamy reguła sruby prawoskręnej chyba. Dla bryły szatywnej moment pędu to iloczyn prękośći kątowej i momentu bezwładności bryły.
Moment siły (moment obrotowy) siły F względem punktu O jest to iloczyn wektorowy promienia wodzącego r, o początku w punkcie O i końcu w punkcie przyłożenia siły, oraz siły F:
Wektor momentu siły jest wektorem osiowym (pseudowektorem), zaczepiony jest w punkcie O, a jego kierunek jest prostopadły do kierunku płaszczyzny wyznaczonej przez wektor F i promień wodzący r.
Moment bezwładności ciała zależy od wyboru osi obrotu, od kształtu ciała i od rozmieszczenia masy w ciele. Moment bezwładności ma wymiar . Zwykle mierzy się go w kg*m². Moment bezwładności punktu materialnego jest iloczynem jego masy i kwadratu odległości od osi obrotu:
gdzie: – masa punktu;
– odległość punktu od osi obrotu.