konw. ONZ: Transnarodowa grupa przestępcza to porozumienie co najmniej trzech osób, utrzymujące się przez określony czas przed podjęciem i po podjęciu uporządkowanych działań zmierzających do popełnienia „poważnego przestępstwa”, mającego na celu korzyści majątkowe lub inne.

2 typy organizacji przestępczych:

mafia – związana z ofertą prywatnej ochrony i przyjmowaniem wobec społeczeństwa pewnych ról rządu; utrzymuje czasem bliskie związki z urzędnikami lub agencjami państwowymi – jest częścią swoistej umowy społecznej, dlatego trudno ją zwalczać

struktury bliższe charakterem korporacjom międzyn., prowadzące na skalę transnarodową jeden lub więcej rodzajów procederów przestępczych dla uzyskania nielegalnych dochodów; rzadko są powiązane z pańśtwem, chyba, że poprzez łapówy (np. albańscy przemytnicy ludzi)

istniały już w średniowieczu

rozwinęły się dzięki postępowi technologicznemu – mogą się komunikować błyskawicznie i dyskretnie + przemianom politycznym (rozpad ZSRR, utworzenie Schengen, łatwość przemieszczania się)

5-20% PKB pochodzi z działalności przestępczej

3 najważniejsze sektory nielegalnej gospodarki:

handel narkotykami

45-280 mld $ obrotów światowych, 200 mln ćpunów rocznie wg ONZ

4 rynki:

maryhuanina – wytwarzana w 176 państwach, 162 mln ćpunów, głównie Europa, USA, Pakistan, Afganistan

dragi syntetyczne – 480 ton rocznie; głównie Azja Wschodnia, Europa, USA

koks – obrót raczej na skalę regionalną niż globalną; spożycie: Europa i USA, produkcja: Kolumbia, Peru; meksykańscy hurtownicy

opiaty i heroina – 16 mln ćpunów; towar głównie z Afganistanu i Birmy

handel ludźmi

pozyskanie i przemyt ludzi, którzy mają być sprzedani w niewolę bądź wykonywać prace przymusowe lub odpracowywać długi

prostytucja, niewolnicza praca fizyczna, służba domowa, nerki, sprzedaż dzieci

handel bronią

obroty: ok. miliard $ rocznie

istnieje obok legalnego obrotu bronią - ciężki do wykrycia

np. ominięcie embarga

czasem wymiana np. na dragi

inne branże: samochody, egzotyczne rośliny i zwierzęta (do wyrobu esencji męskości xD), alko, fajki, dzieła sztuki, bogactwa naturalne (krwawe diamenty), piracenie filmów i płyt, torebek lui witą, wyłudzanie danych do kont bankowych

też na małą skalę – haracze od przedsiębiorców, hakierzy

środki działania: pranie brudnych pieniędzy i korupcja

ciemna strona globalizacji – międzynarodowa ekonomia polityczna – 2 ciekawe ujęcia:

Mittelman:

procesy biegnące z góry na dół

odwołanie do koncepcji „procesów zdwojonych”

rozpowszechnienie się transnar. grup przestępczych wiąże się bezpośr. z najnowszym etapem globalizacji

„procesem pierwotnym” jest liberalizacja gospodarki i mechanizmy rynkowe, formą „oporu” jest wzrost i rozprzestrzenianie się transn. grup przestępczych przestępczość transn. jako formuła unikania przez członków społeczeństwa reguł i norm „oficjalnej” globalizacji poprzez zwrot w stronę działań pozaprawnych

Passas:

procesy biegnące „od dołu do góry”, wpływ globalizacji na jednostki, kierujący je w stronę przestępczości transn.

globalizacja pobudza postawę konsumpcyjną, koncentrując kapitał w węższym niż dotąd kręgu anomia i frustracja, że nie możesz mieć tego, czego chcesz :(

żeby mieć kaskę na iphona ludzie zostają mafiozami

3 poziomy wpływu transn. przestępczości zorganizowanej na bezp.

międzynarodowy

przestępczość transnarodowa, więc i problem międzynarodowy, logiczne

podważa normy i instytucje decydujące dla funkcjonowania systemu międzyn. – łamią zasady ochrony środowiska, zmuszają państwa do ograniczania przepływów kapitału, zapatrują terrorystów w broń

krajowy

zagrożenie dla spójności wewn. państwa

podważenie społ., gosp., polit. i wojsk. przesłanek potęgi państwa

jednostki

po prostu niebezpieczeństwo dla ludzi

koncepcja „bezpieczeństwa jednostki”

narkomania, handel ludźmi, przypadkowe ofiary przy wojnach gangów,

konieczna analiza wielopoziomowa

przeciwdziałanie na wszystkich poziomach

współpraca międzyn. na poziomie globalnym i regionalnym – Biuro ONZ ds. Narkotyków i Przestępczości (UNODC), Interpol, Grupa Specjalna ds. Przeciwdziałania Praniu Pieniędzy (FATF), Międzyn. Org. ds. Migracji (IOM), Europol

reżimy prohibicji

wzajemna pomoc prawna między państwami w celu harmonizacji mechanizmó prawnych, reguł ekstradycji itd., wzajemne szkolenia policji

partnerstwa publiczno-prywatne – państwa wiedzą, że same nie dadzą rady

instytucje społęczeństwa obywatelskiego