1. Filozofia – pojęcie. Słowo „filozofia” zostało utworzone z dwóch greckich słów:

   • Philia (przyjaźń, miłość)

   • Sophia (mądrość)

W rozumieniu etymologicznym „filozofia” oznacza więc miłość mądrości.

1. Grecja na przełomie VII i VI wieku przed Chrystusem – filozofami zaczęto określać ludzi, którzy dociekali przede wszystkim przyczyny wszechrzeczy,

2. Filozofia zrodziła się w starożytnej Grecji jako przełamanie myślenia mitycznego. Człowiek zaczął stawiać pytania pod adresem otaczającej go rzeczywistości, samego siebie i formułować rozumowe odpowiedzi na te pytania.

1. Narzędzia filozofii

Filozofowie posługują się narzędziami pospolitego rozumu ludzkiego:

• Adekwatnymi pojęciami

• Niesprzecznymi i konkluzywnymi racjami

• Argumentacją

• Doświadczeniem

• Pytania: co jest słuszne?

• Co istnieje?

• Dlaczego

Pytania filozoficzne:

• Dlaczego jest coś, a nie raczej nic? Co to jest poznanie? Co to jest prawda?

• Czy istnieje samookreślenie płynące z wolności?

• Co to jest człowiek? Co to jest życie? Na czym polega sens ludzkiego istnienia?

• Co to jest dobro moralne? Co to jest sztuka?

• Czy dzieje mają sens?

• Co to jest język?

• Czy istnieje Bóg?

2. Krótka historia początków

Pierwsi filozofowie zaczęli się pytać o to, co jest „podstawą” (arche), źródłem wszystkiego, co istnieje i tę podstawę zaczęli pojmować nieosobowo. Tales (624-546 p.n.e.) uważał, że podstawą całej rzeczywistości jest woda

Anaksymenes 525 p.n.e. powietrze

Heraklit ur. 540 p.n.e. wiecznie żywy ogień – energia

Przez długie wieki nazwa „filozofia” oznaczała wszelką wiedzę, mądrość

Główne pojęcia wczesnych filozofów:

• Physis – natura, przyroda

• Arche – zasada, źródło, początek (czasu lub wartości)

• Logos – pojęcie, argumenty, porządek, rozum, język

• Kosmos – uporządkowany i dający się w tym porządku poznać świat

1. Rozumienie mądrości

• Już w okresie starożytnym występowały jednak różnice w pojmowaniu mądrości. Jaka wiedza zasługuje na miano mądrości? Można by wskazać, w pewnym uproszczeniu, dwie odrębne tradycje. W pierwszej z nich, wiązanej przede wszystkim z postaciami Platona i Arystotelesa, mianem mądrości określano wiedzę racjonalną i empiryczną na temat rzeczywistości, kosmosu. Arystoteles był dobrym obserwatorem i autorem pierwszych koncepcji kosmologicznych, biologicznych.

• Druga tradycja związana jest raczej z osobą Sokratesa. Dla niego mądrością była raczej wiedza praktyczna, dotycząca postępowania ludzkiego.

• Filozofia jest to więc dogłębne, sięgające tego, co istotne i dokonujące refleksji nad sobą samym myślenie o świecie, o ludzkim postępowaniu, o tym, co absolutne.

• Filozofia