12.04.2016r.

Finanse przedsiębiorstw – wykład 6

Płynność a wypłacalność

Płynność:

• Płynność w aspekcie majątkowo-kapitałowym:

• wypłacalność długoterminowa- długookresowa nadwyżka aktywów przedsiębiorstwa ponad jego zobowiązania.

• wypłacalność krótkoterminowa- zdolność do spłacenia aktualnych zobowiązań.

• Zagadnienie wypłacalności różni się od zagadnienia płynności horyzontem czasowy- wypłacalność to zdolność do realizacji zobowiązań długoterminowych.

Rodzaje niewypłacalności:

• niewypłacalność techniczna- pojawia się w sytuacji, gdy przedsiębiorstwo nie jest w stanie regulować swoich zobowiązań w terminie; może oznaczać czasowy brak płynności finansowej, lecz w przyszłości taka firma może pozyskać dodatkowe finansowanie i uregulować zobowiązania.

• niewypłacalność ekonomiczna- gdy wpływy firmy nie pokrywają całości kosztów własnych , łącznie z kosztem kapitału.

• niewypłacalność w sensie upadłościowym- gdy wartość rynkowa aktywów firmy nie pokrywa jej całości zobowiązań (odbierana jako droga wyjścia podmiotu gospodarczego)

WSKAŹNIK PŁYNNOŚCI:

• płynność statyczna - jest wyznaczana na określony moment, a podstawą dla jej oceny są dane zawarte w bilansie

• płynność dynamiczna - zawiera dane dotyczące badanego okresu i wyznacza się ją na podstawie informacji ujętych w rachunku przepływów pieniężnych

OCENA STATYCZNA

1. WSKAŹNIK PŁYNNOŚCI FINANSOWEJ III STOPNIA (Current Ratio) - "wskaźnik płynności bieżącej”

$$\frac{aktywa\ obrotowe\ ogolem}{zobowiazania\ krotkoterminowe}$$

Interpretacja:

• pozwala określić w jakim stopniu przedsiębiorstwo jest w stanie pokryć swoje zobowiązania bieżące płynnymi aktywami czyli aktywami obrotowymi

• wartości tego wskaźnika powinny oscylować wokół 2 (spotyka się inne normy np. nie niższe niż 1,2)

• spadek poziomu tego wskaźnika ocenić należy jako pogorszenie się płynności przedsiębiorstwa

• wysokie jego wartości świadczą o nadpłynności, która również nie jest zjawiskiem korzystnym - obniża rentowność działalności, poprzez angażowanie kapitału długoterminowego w finansowanie krótkoterminowych aktywów

• Niektóre sektory gospodarki będą mieć inną wartość tego wskaźnika np. cukrownictwo ok. 3

• gdy (1,2-2,0) – zachowanie płynności

• poniżej 1,2 – zagrożenie płynności

• powyżej 2,0 – nadpłynność finansowa

K_obrotowy= AO - ZOBB

K_obrotowy=0, więc wskaźnik równy 1

K_obrotowy<0, więc wskaźnik mniejszy od 1

K_obrotowy>0, więc wskaźnik większy od 1

1. WSKAŹNIK PŁYNNOŚCI FINANSOWEJ II STOPNIA (Quick Ratio) - "wskaźnik szybkiej lub natychmiastowej płynności":

• Jest to uzupełnienie w statyce

• Należy wyjąć z majątku obrotowego najmniej płynny element i odnieść do zobowiązań bieżących

$$\frac{aktywa\ obrotowe\ \ - \ \ zapasy}{zobowiazania\ krotkoterminowe}$$

Interpretacja:

• wskaźnik określa w jakim stopniu przedsiębiorstwo jest w stanie pokryć zobowiązania bieżące tymi aktywami obrotowymi, które mogą być przekształcone na efektywny pieniądz po upływnie krótkiego czasu przeznaczonego na ich spieniężenie

• informuje zatem o zdolności przedsiębiorstwa do szybkiego regulowania zobowiązań krótkoterminowych

• wartość wskaźnika płynności szybkiej zawsze będą niższe od wartości wskaźnika płynności bieżącej a różnica ta będzie zależna od udziału zapasów w aktywach obrotowych - jeżeli ich stany nie są wysokie to wartość obu wskaźników mogą być zbliżone

• przyjmuje się ze wartość wskaźnika płynności szybkiej powinna oscylować wokół 1

• utrzymujący się trend spadkowy wartości tego wskaźnika znacznie poniżej wartości wzorcowej niewątpliwie świadczy o pogorszeniu płynności przedsiębiorstwa

1. WSKAŹNIK PŁYNNOŚCI FINANSOWEJ I STOPNIA – „wskaźnik wydajności inwestycyjnej lub gotówkowej, wystarczalności”

$$\frac{inwestycje\ krotkoterminowe}{zobowiazania\ krotkoterminowe} \times 100$$

Interpretacja:

• najbardziej kontrowersyjna miara płynności

• informuje jaki procent zobowiązań bieżących przedsiębiorstwo jest w stanie pokryć najbardziej płynnymi spośród aktywów obrotowych

• wzrost tego wskaźnika w czasie ocenić należy jako wzmocnienie płynności przedsiębiorstwa a trend takli może być wywołany zmianą polityki zarządzania gotówką i krótkoterminowymi inwestycjami finansowymi

• przedsiębiorstwo powinno go utrzymywać na poziomie od 10 do 20%

Wskaźniki płynności a rotacyjność mogą się od siebie różnić – są to tylko miary!!!

RYZYKO PŁYNNOŚCI FINANSOWEJ - WYPŁACALNOŚCI

DZIAŁALNOŚĆ OPERACYJNA

• zmienność wpływów ze sprzedaży i wydatków związanych z kosztami operacyjnymi przekłada się na poziom gotówki w przedsiębiorstwie

• oddziaływanie czynników koniunkturalnych może być w tych obszarach wzmocnione błędami decyzyjnymi przedsiębiorstwa, związanymi z zarządzaniem poszczególnymi składnikami majątku obrotowego

ZARZĄDZANIE GOTÓWKĄ

• przewidywanie wpływów i wypływów środków finansowych związanych z podstawowa działalnością przedsiębiorstwa

• problem braku gotówki, który wymaga od przedsiębiorstwa podjęcia nadzwyczajnych działań związanych z np. upłynnianiem różnych składników aktywów

• generowanie dodatkowych kosztów, które nazywa się kosztami braku gotówki a przejawiające się głównie, jako koszty utraty spodziewanych dochodów z upłynnianych aktywów

• wymiar zarówno finansowy jak i operacyjny - upłynnianie aktywów w postaci np. lokat środków pieniężnych oznacza utratę dochodów odsetkowych, zaś upłynnianie aktywów np. trwałych - utratę dochodów z zaangażowania tych aktywów w działalności operacyjnej.

POLITYKA KREDYTU KUPIECKIEHO - NALEZNOŚCI PRZEDSIEBIORSTWA

• ryzyko powstania należności przeterminowanych i nieściągalnych przekłada się na opóźnienie wpływów ze sprzedaży bądź wręcz ich utratę

• błędy w tej sferze mogą być dodatkowo spotęgowane niekorzystną koniunkturą gospodarczą, która może wywoływać zatory płatnicze w gospodarce intensyfikujące ryzyko utraty płynności finansowej

• powstanie należności przeterminowanych i nieściągalnych wnikać może z błędów w ocenie wiarygodności kontrahenta, zawieranie nieodpowiednich umów z kontrahentami, nie stosowanie zabezpieczeń kredytu kupieckiego, nie monitorowanie powstałych należności i ich nieodpowiednia windykacja

ZARZĄDZANIE ZAPASEM

POLITYKA ZARZADZANIA ZAPASEM

• zapasy są najmniej płynnymi składnikiem aktywów obrotowych

• utrzymywanie na stałym poziomie wielkości zapasów, przy spadku produkcji i sprzedaży - generowanie ryzyka

• zapasy zwiększają wydatki gotówkowe przedsiębiorstwa, ponieważ generują koszty związane głównie z utrzymywaniem ich stanu i realizacją dostaw

DZIAŁALNOŚĆ INWESTYCYJNA

• Głównymi źródłami wpływów jest upłynnianie środków trwałych bądź aktywów finansowych, natomiast głównym źródłem wydatków - dokonywanie takich inwestycji

• Oddziaływanie kryzysu finansowego prowadzi zazwyczaj do zahamowania wydatków inwestycyjnych

• W przypadku trudności z zachowaniem płynności finansowej może prowadzić do wpływów gotówki ze sprzedaży aktywów

• W przypadku trudności z zachowaniem płynności finansowej ,może prowadzić do wpływów gotówki ze sprzedaży aktywów.

• W tym obszarze wypłacalność i płynność przedsiębiorstwa może więc zostać zachwiana błędnymi decyzjami przedsiębiorstwa, prowadzącymi do kontynuowania kapitałochłonnych inwestycji w warunkach pogarszającej się sytuacji finansowej przedsiębiorstwa

• Odzyskiwanie gotówki poprzez upłynnianie majątku może być w warunkach oddziaływania kryzysu utrudnione - wynika to głównie ze spadku wartości aktywów rzeczowych i finansowych na skutek oddziaływania kryzysu - przykładem może być tutaj spadek wartości nieruchomości czy spadek wartości inwestycji finansowych.

DZIAŁALNOŚĆ FINANSOWA

• Głównymi źródłami wpływów w tym obszarze są wpływy środków finansowych z podwyższenia kapitałów własnych (od właścicieli). jak również wpływy z tytuły zaciągniętych kredytów i pożyczek

• Główne źródła wydatków gotówkowych koncentrują się natomiast na zwrocie kapitału obcego oraz opłaty odsetek z tytułu jego wykorzystania

Działalność finansowa - konsekwencje zagrożeń:

• W obliczu trudności z zachowaniem płynności finansowej , przedsiębiorstwa chętnie sięgają po finansowanie obce - jest to możliwe do pewnego momentu, jednak bez możliwości generowania gotówki z działalności operacyjnej, szybko może to prowadzić do dalszego narastania problemów z płynnością finansową

• okres dekoniunktury gospodarczej - wzrost kosztu kapitału pożyczkowego - nawet jeżeli nadmierne zadłużenie jest indukowane czynnikami wzrostu, czyli dążeniem do generowania pozytywnych efektów dźwigni finansowej, może potencjalnie stać się źródłem ryzyka wypłacalności i płynności

• nadmierne zadłużenie może zaburzyć równowagę finansową i wywołać problemy z zachowaniem wypłacalności i płynności finansowej.

Czynniki ryzyka wypłacalności i płynności Czynniki ryzyka wypłacalności płynności finansowej, intensyfikowane przez intensyfikowane przez wewnątrz systemowe
międzysystemowe oddziaływanie kryzysu finansowego oddziaływanie kryzysu finansowego

Związane z generowaniem gotówki z działalności Błędy w zarządzaniu aktywami obrotowymi:
operacyjnej : - gotówką

- spadek wpływów ze sprzedaży (głównie z powodu - należnościami
spadku popytu) - zapasami

- wzrost wydatków związanych z kosztami
operacyjnymi

Związane z generowaniem gotówki z działalności Złe decyzje Inwestycyjne
inwestycyjnej:

- problemy z upłynnieniem aktywów rzeczowych
i finansowych

- utrata wartości aktywów rzeczowych i finansowych Stosowanie agresywnej strategii finansowania

działalności

Związane z generowaniem gotówki z działalności - działanie na granicy równowagi finansowej finansowej: (wynikającej ze złotej zasady finansowej)
- utrudniony dostęp do kapitału własnego
- utrudniony dostęp do kapitału obcego
- wzrost oprocentowania (odsetek)