Stwardnienie zanikowe boczne – sla
Postepujace , wybiorcze uszk neuronow ruchowych – osrodkowego i obwodowegoo
Warianty kliniczne sla :
-postac klasyczna
-opuszkowa
-postepujacy zanik rdzeniowy (zajety tylko motoneuron obw)
-pierwotne stwardnienei boczne (zajety tylko motoneuon osrodkowy)
-postac rodzinna
Etiologia chorby nieznana
Czestosc wyst: 4-5 przypadkow na 100000
1500-2000 chorych w polsce
2x czesciej cmezczyzni
Postac klasyczna
Charakterystyczne jest wspolistnienie na tym samym poziomie (nasilonych w roznym stopniu) obj uszk neurnu ruchowego
-osr(wzm odr glebokich, obj patolog, spast)
-obw(zaniki mm....)
Sla – obraz kliniczny
-pierwsze obj gdy doszlo od utraty 50% neuronow
-objawy czesto niesymetryczne
-postac konczynowa :pierwsze obj to oslabienie sily, zaniki mm lub opadanie reki
-czasami pierwsze obj to kurcze mm konczyn
-post opuszkowa dyusfagia, dyzartria, fascykulacje i zanik mm jezyka, przymusowy smiech i placz
Rokowanie
-srednicz czas przezycia od momentuy rozpoznania 27-43 miesicy
-co 4 ma szanse 5letniego przezycia
-najbardfziej niekorzystne w postaci opuszkowej (ok 12msc)
Podst probl terapeut
-nie istnieje lczenie pozwalajcace rozwoj choroby lub w sposob istotny zmieniajace jej przebieg
-niedowlady – utrata zdolnosci samodzielnego wyk czynnosci zycia codziennego
-dysfagia – niedozywienie
-dyzartria – utrata mozl komunikowania sie
-NIEWYDOLNOSC ODDECHOWA
Dysfagia i niedozywienie
-dysf prowadzi do niedozywienie i pogorszenia stanu, towniez neurolog
-PEG(percurtaneous endoscopis gastroscopy) powinna by rownolegla lub alternatywna dla doustnej droga podwanai pokarmu
-peg powinna byc stosowana gdy inne met sa nieskuteczne i ujawniaja sie obj niedozywnienia
-peg powinna byc stos nim VC spadnie ponizej 50%
Niewyd odd
-nieinwazyjna wentylacja poprawia jakos zycaia pacjenta oraz wysluzza czas o klika msc
Uszk korzeni , splatow nerwowych i nn obw
Poziomy uszk w obw ukl nn:
-radukulopatia
-pleskopatia
-mononeuropatia-polineuropatia
-Mnoga mononeuropatia
Uszk wlokien nerwu obw : zwyrodneinie Wallera, askonopatia typu dying back, odcinkowa demienilizacja
Ucisk korzenia przez osteofity w odc C kregoslupa – radikulopatia c7
Korzenie rdz w odc LS – rwa KULSzowa
Ucisk korzeni L5/S1 przeez przepukliny krazka mkregowego L4-5 oraz L5-S1
Unerwienie skorne korzeniowe (dermatomy) i przez poszczzegolne nn obw
Splot ramienny: wlokna z kilku korzeniu nn wchoza w sklad poszczegolnych nn obw
N posrodkowy(zespol ciesni nadg – najczestsza mononeurpataia z ucisku) unerwia prezde wszystkim mm zginacze nadg i palcow oraz mm klebu kciuka. Unerwienie czuciowe obejmuje czesc reki.
Kliniczna sklaka stopnai nasilenia ZCN
1 – tylko noce n parestezje reki
2- nocne i dzienne parestezje reki
3 – zab czucia w obszarze unerw w obsz unerw przez n posrd
4-zaanik i /lub zab ruchoweg mm klebu
5-calk zanik i porazenie mm klebu
ZCN – leczenei peracyjne
N lokciowy unerwia m zginacz lok nadg, czesc m zginacza glebokego palcow, a przede wszystkim wszyskiem miesnie reki (w tym klebika). Czuciowo – czesc reki.
Do ucisniecia n lok najczesciej dochodzi na wys st lok.
Do uszk n prom naczesciej dochodzi na wys ramienia (porazenie sobotniej nocy). Uszk tego newu powoduje oslabienie ruchu................
N strzalk – na wys glowy kosci strzalkowej. Slabienie zgiecia grzbietowego stopy, w konsekwencji opadanie stopy.
Dystrybucja obj w polineuropatii
Polineuropatiie
-dziedzicnze i nabyte
-ostere, podostre, przewlekle
-czuciowe, ruchowe, autonomiczne
-zapalne, toksyczne, infekcyjne, paranowotworowe
-akosnalne(proces reinerwacji duzo dluzszy niz w demielinizacyjnej), demielinizacyjne, mieszane
Polineropatia cukrzycowwa