Klasa II

Dział programu : Świat kręgowców.

Typ lekcji: Lekcja służąca opracowaniu nowego materiału

Temat lekcji: Ryby- kręgowce wodne

Cel ogólny: Wykazanie związku budowy ryb ze środowiskiem ich życia.

Cele szczegółowe:

Wiadomości:	Do zapamiętania
	- podaje nazwy płetw - wymienia przystosowania ryb do życia w wodzie -określa rodzaj zapłodnienia u ryb
	Do zrozumienia
	- rozpoznaje skrzela jako narządy wymiany gazowej -omawia wybrane czynności życiowe ryb -określa charakterystyczne cechy rozmnażania ryb - wyjaśnia przyczyny wędrówek ryb
Umiejętności:	Sytuacje typowe
	- charakteryzuje ryby - rozpoznaje przedstawicieli ryb i wskazuje ich specyficzne cechy -charakteryzuje wymianę gazową ryb -porównuje układ krwionośny ryb i dżdżownicy
	Sytuacje problemowe
	- wykazuje związek budowy ryb ze środowiskiem ich życia
Postawy i przekonania:	- współpraca z innymi członkami grupy

WYMAGANIA PROGRAMOWE
PODSTAWOWE
Uczeń poprawnie:
- charakteryzuje ryby -podaje nazwy płetw ryb - rozpoznaje skrzela jako narządy wymiany gazowej - wymienia przystosowania do życia w wodzie - określa rodzaj zapłodnienia u ryb

Struktura materiału:

RYBY

KOSTNOSZKIELETOWE CHRZĘSTNOSZKIELETOWE CECHY CHARAKTERYSTYCZNE WĘDRÓWKI RYB

Szkielet: kostny chrzęstny płetwy: brzuszne, piersiowe, ogonowa, odbytowa, grzbietowa Katadromiczne

Pęcherz pławny brak łuski Anadromiczne

Karpiowate, jesiotrowate płaszczki, rekiny śluz

Pokrywy skrzelowe brak Kształt ciała: wydłużony i opływowy, spłaszczone bocznie

Jajorodne jajożyworodne Skrzela

Rozmnażanie

Środki dydaktyczne : podręcznik „ Puls życia 1” Nowa Era, prezentacja multimedialna „Ryby- kręgowce wodne” , model szkieletu ryby, tekst źródłowy

Metody i techniki nauczania: Obserwacja, ćwiczenia, praca z tekstem, prezentacja multimedialna „Ryby- kręgowce wodne”, burza mózgów

Literatura dla ucznia:

Literatura dla nauczyciela:

Formy pracy: indywidualna i grupowa

Plan przebiegu zajęć edukacyjnych lekcji : (45 minut)

1. Sprawy organizacyjno-porządkowe: ( 5 minut)

1. Przywitanie z uczniami

2. Sprawdzenie obecności uczniów

3. Sprawdzenie pracy domowej (ćwiczenia z zeszytu ćwiczeń)

1. Powtórzenie, kontrola i ocena wiadomości z lekcji poprzednich ( 5 minut)

Nauczyciel prosi o podanie cech charakterystycznych kręgowców i bezkręgowców

1. Zapoznanie uczniów z tematem, celami i zadaniami lekcji; zmotywowanie uczniów (2 minuty)

1. Zapisanie tematu lekcji na tablicy: Ryby- kręgowce wodne.

2. Zapoznanie z celami : Dzisiaj na lekcji poznamy cechy charakterystyczne pierwszych przedstawicieli kręgowców – ryb. Scharakteryzujemy wskazane czynności życiowe tych organizmów oraz budowę anatomiczną. Wskażemy liczne przystosowania ryb do życia w wodzie. ( 2 minuty)

1. Nawiązanie do nowej lekcji ( 3 minut)

Na poprzednich lekcjach dokonaliśmy charakterystyki kręgowców i bezkręgowców. Poznaliśmy zasadnicze różnice jakimi różnią się te dwie grupy zwierząt. Na dzisiejszej lekcji zajmiemy się przedstawicielami kręgowców.

1. Opracowanie nowego materiału ( 20 minut)

1. Nauczyciel zadaje pytanie: Czym różnią się ryby od innych zwierząt?. Przeprowadza burzę mózgów. Uczniowie zapisują skojarzenia na tablicy.

2. Uczniowie korzystając z podręcznika sprawdzają poprawność zapisanych odpowiedzi. Nauczyciel kontroluje wypowiedzi skreśla błędne stwierdzenia.

3. Nauczyciel zadaje pytanie: Jakie ryby znacie? Jak możemy je pogrupować?

4. Uczniowie wymieniają różne gatunki ryb , wspólnie z nauczycielem dokonują podziału na chrzęstno i kostno szkieletowe.

5. Nauczyciel dokonuje klasy podziału na 4 grupy i przydziela zadania. Określa czas na wykonanie zadań.

6. Uczniowie wykonują zadania, tworząc notatkę w zeszycie.

7. Nauczyciel nadzoruje pracę poszczególnych grup i pomaga w miarę potrzeb.

8. Przedstawiciele grup prezentują pozostałej części klasy usystematyzowane informacje. Uczniowie tworzą notatkę.

1. Utrwalenie wiadomości i umiejętności (6 minut)

Wskazanie uczniowie : wymieniają przystosowania ryb do życia w wodzie, opisują wymianą gazową u ryb, omawiają rolę pęcherza pławnego, wymieniają różnice między rybami chrzęstnoszkieletowymi a kostnoszkieletowymi

1. Praca domowa ( 2 minuty)

Ćwiczenia :

POLECENIA DLA POSZCZEGÓLNYCH GRUP:

Gr. A. Wymień i scharakteryzuj krótko przystosowania ryb do życia w wodzie (ze szczególnym uwzględnieniem rodzajów płetw).

Gr. B. Scharakteryzuj budowę wewnętrzną ryb chrzęstnoszkieletowych ( zwróć uwagę na wymianę gazową).

Gr. C. Scharakteryzuj budowę wewnętrzną ryb kostnoszkieletowych ( zwróć uwagę na wymianę gazową).

Gr. D. Scharakteryzuj rozmnażanie ryb oraz wymień kilka przykładów znaczenia ryb w przyrodzie.

STRUKTURA LEKCJI

Ogniwa lekcji	Czynności	Środki metodyczne	Metody	Kompetencje kształtowane
	Ucznia	Nauczyciela
	Docelowe	Pośrednie
Sprawy organizacyjno -porządkowe	-wskazani uczniowie odpowiadają na pytania i wykonują polecenia	-przygotowują zeszyty do kontroli	- Przywitanie z uczniami - sprawdzenie obecności - sprawdzenie pracy domowej -kontroluje wiadomości i umiejętności z poprzednich zajęć Podaj cechy charakterystyczne dla kręgowców. Dokonaj porównania kręgowców i bezkręgowców	Dziennik
Uświadomienie uczniom celów i zadań kształcenia		- zapisuje temat lekcji w zeszycie : Ryby- kręgowce wodne	- zapisuje temat lekcji na tablicy : Ryby- kręgowce wodne Uświadamia uczniów że na dzisiejszej lekcji dokonamy charakterystyki pierwszej grupy kręgowców.	Prezentacja multimedialna
Opracowanie nowego materiału	Wskazuje budowę szkieletu jako podział systematyczny	Odpowiada na pytanie, podając cechy charakterystyczne tylko dla ryb Czyta fragment tekstu i weryfikuje odpowiedzi zapisane na tablicy Wymienia gatunki znanych ryb: karp, leszcz, szczupak, neonki, gupiki, śledź, makrela, rekin, płaszczka Dopasowują wymienione gatunki do danej grupy Wykonują w grupach polecenia korzystając z informacji zawartych w podręczniku, tworzą notatkę w zeszycie Przedstawiciel grupy przekazuje zgromadzone informacje na dany temat	Zadaje pytanie: czym różnią się ryby od innych zwierząt – burza mózgów, zapisuje na tablicy Podaje strony w podręczniku w celu weryfikacji podanych odpowiedzi Zadaje pytanie: jakie ryby znacie? I w jaki sposób możemy je usystematyzować? Zapisuje przykłady na tablicy Dokonuje podziału na chrzęstno- i kostnoszkieletowe, wskazuje zdjęcia gatunków ryb na prezentacji Dzieli uczniów na grupy i rozdaje polecenia do wykonania Nadzoruje prace uczniów i sprawdza poprawność merytoryczną przekazywanych informacji Przekazywane informacji nauczyciel obrazuje zdjęciami i schematami , korzystając z prezentacji multimedialnej	Prezentacja multimedialna Podręcznik „Puls życia 1” s. 160-164 Kartki z dodatkowymi informacjami, szkielet ryby
Nabywanie pojęć	Odpowiada na pytania : jajorodność, jajożyworodność	Zapisuje pojęcia w zeszycie	Wyjaśnia pojęcia: tarło, ikra, jajożyworodność, jajorodność, Ryby katadromiczne, anadromiczne, narybek	Prezentacja multimedialna Podręcznik „ Puls życia 1” s. 160-164
Utrwalenie wiadomości i umiejętności		Odpowiada na pytania: Skrzela, płetwy, łuski, kształt ciała, śluz Opisuje funkcję skrzeli Kostnoszkieletowe, regulacja ciężaru właściwego ryby Porównuje szkielet, rozmnażanie, przedstawicieli, obecność pęcherza pławnego, pokrywy skrzelowej	Zadaje pytania: wymień przystosowania ryb do życia w wodzie, opisz wymianą gazową u ryb, omów rolę pęcherza pławnego, wymień różnice między rybami chrzęstno- a kostnoszkieletowymi
Integracja zdobytych wiadomości		Rozwiązuje ćwiczenia:	Zadaje ćwiczenia :
Praca domowa		Zapisuje pracę domową w zeszycie	Zadaje pracę domową ćw.	Zeszyt ćwiczeń „ Puls Życia 1” Nowa Era s.