Tynki strukturalne

Opracował:

Bownik Mateusz

IVd

Tynk - warstwa z zaprawy lub gipsu pokrywająca powierzchnie ścian, sufitów, kolumn, filarów itp. wewnątrz i na zewnątrz budynku. Zadaniem jej jest zabezpieczenie powierzchni przed działaniem czynników atmosferycznych (w przypadku tynków zewnętrznych), ochrona przed działaniem czynników wewnątrz pomieszczeń (np. para wodna), ogniem (elementy drewniane) oraz nadanie estetycznego wyglądu elementom budynku. Tynk stosuje się również jako warstwę podkładową pod elementy wymagające gładkiego podłoża (płyty styropianowe, płytki ceramiczne) - powszechnie stosuje się wówczas tynk cementowy, cementowo-wapienny lub gipsowy.

Tradycyjne tynki wykonuje się jako jednowarstwowe (surowe, tylko z grubsza wyrównane, pomieszczenia gospodarcze, piwnice itp.), dwu- lub trójwarstwowe. Ze względu na miejsce zastosowania tynki można podzielić na zewnętrzne i wewnętrzne; ze względu na jakość i technikę wykonania widocznej powierzchni: tynki zwykłe, szlachetne, tynki z zapraw plastycznych, tynki specjalne; sposób wykonania: tynki wykonywane ręcznie lub mechanicznie; rodzaj użytego materiału: tynki cementowe, cementowo - wapienne, wapienne, gipsowe.

Zewnętrzną warstwę tynku trójwarstwowego nazywa się gładzią tynkową.

Prace tynkarskie

• Przygotowanie podłoża

• Wyznaczenie powierzchni tynkowania

• Wykonanie obrzutki

• Wykonanie narzutu

• Wykonanie gładzi

• Wykonanie faktury

Tynki szlachetne:

• Sztablatura - tynk wapienno gipsowy naniesiony na podstawowy tynk trzywarstwowy o całkowicie gładkiej powierzchni,

• Stiuk - imitacja marmuru polerowanego,

• Sztukateria - gotowe odlewy dekoracyjne,

• Sgraffito - wielowarstwowy i wielobarwny; ułożenie kilku różnobarwnych warstw zaprawy i wyskrobanie różnych wzorów.

Tynki obrabiane po stwardnieniu zaprawy:

• Tynk zmywalny - na ścianę, na niestwardniały podkład nanosi się warstwę kolorowych kamyków, po czym następuje zmywanie pierwsze, drugie po 2-3 dniach, ścianę zmywamy 10% roztworem kwasu solnego.

Tynki ozdobne:

• Nakrapiane - wykonywane pędzlem, miotełką, pistoletem natryskowym, kielnią w zaprawach zwykłych,

• Obrabiane w świeżej zaprawie - tynk gwiazdkowy czyli narzucenie gładzi z prześwitami,

• Narzucany,

• Kraterowany - do świeżej zaprawy przyciskamy i odciągamy kielnie,

• Czesany - niestwardniały narzut czeszemy,

• Dziobane, np. kielnią.

Tynki specjalne:

• Wodoszczelny - zastosowanie domieszek i odpowiednie zagęszczenie tynku, są to tynki jedno- lub dwuwarstwowe,

• Ciepłochronne - na ścianach nie stanowiących dobrych izolacji termicznych; do zapraw stosuje się kruszywa lekkie np.: żwir paleniskowy; są to tynki dwuwarstwowe,

• Zabezpieczające przed promieniowaniem - stosowanie do zapraw kruszyw ciężkich (barytowe, emonitowe, opiłki żelaza, jak najmniejsza zawartość wody).

Tynki zwykłe:

• Tynk kategorii 0 (pomieszczenia gospodarcze, tynki jednowarstwowe, tylko obrzutka bez zacierania "rapowany"),

• Tynk kategorii 1 (obrzutka i wyrównanie, tynki jedno- lub dwuwarstwowe),

• Tynk kategorii 2 (tynk dwuwarstwowy z powierzchnią zatartą na ostro),

• Tynk kategorii 3 (tynk trójwarstwowy, jak w kategorii 2 + gładź szpachlowa, zatarty na ostro,

• Tynk kategorii 4 (tynk trójwarstwowy, zatarty na gładko),

• Tynk kategorii 4F (tynk trójwarstwowy, zatarty packą z filcem),

• Tynk kategorii 4W (tynk trójwarstwowy, zatarty packą stalową, co powoduje jego wypalenie, bardzo gładki).

Tynki z zapraw plastycznych - sztablatury, tynki cienkowarstwowe ze specjalnych, fabrycznie przygotowanych wypraw nanoszone na gładkich podłożach betonowych, warstwie ocieplenia (wełna mineralna, styropian).

Tynki specjalne - wodoszczelne, ciepłochronne, zabezpieczające przed promieniowaniem itp., wykonane z ściśle dobranych receptur.

Ponadto można wyróżnić:

• suche tynki - wykonywane z płyt gipsowo - kartonowych przyklejanych masą gipsową do ściany, lub przykręcanych do stelaża z kształtek aluminiowych (zależy od odchyleń na licu ściany);

• gładzie gipsowe - cienkie wyprawy (grubości ok. 1 - 3 mm) z gipsu nakładane na powierzchni tynku.

Tynki Strukturalne – charakterystyka

 Tynki strukturalne, dzięki wyraźnym fakturom i przenikającym się barwom, tworzą mocne akcenty dekoracyjne we wnętrzu. Po ten ceniony nie od dziś sposób wykończania ścian sięgają zarówno tradycjonaliści i osoby poszukujące nowości. Przestrzenne wzory na ścianach są bowiem doskonałym tłem zarówno dla stylowych jak i nowoczesnych mebli.

Tynk dekoracyjny jest wyrazistą alternatywą dla tapet i ornamentów na ścianach. Jego faktura doskonale zamaskuje nierówności i uszkodzenia powierzchni. W starszym budownictwie można go również nakładać na ściany pomalowane farbą olejną. Jeśli farba nie łuszczy się i nie odchodzi to powierzchnię wystarczy mocno zmatowić i przemyć, a następnie przystąpić do nakładania tynku. Surowe ściany przed nałożeniem tynku należy zagruntowac preparatem np. Grundiermittel Knaufa.

Nakładając tynk, jako narzędzi dekoratorskich można używać nie tylko profesjonalnych akcesoriów: wałków, pac i gąbek, ale również wszystkich innych wygodnych sprzętów dostępnych w domu. W tym również tkwi część przyjemności kreowania wyglądu ściany, który zależy tylko od naszej wyobraźni. Przy użyciu np. zwykłej ryżowej szczotki otrzymamy fakturę sztruksu, a “grządki” uzyskamy wykorzystując końcówkę ogrodowych grabek.

Nie tylko faktura tynku decyduje o ostatecznym wyglądzie ściany. Jest jeszcze kolor. Farbę można nakładać wałkiem lub pędzlem, a efekt miejscowych przebarwień łatwo uzyskamy korzystając z wilgotnej, zwykłej gąbki, którą wystarczy słabiej i mocniej dociskać do ściany, płucząc ją co pewien czas w wiadrze z wodą.

Tynk strukturalny potrzebuje dużej przestrzeni, aby jego unikalna faktura była widoczna. W jego stosowaniu liczy się umiar, pamiętajmy że powierzchnia pokryta masą tynkarską stanowi wyrazisty element dekoracyjny. Jedna ściana z fakturą we wnętrzu w zupełności wystarczy. Jeśli pokryjemy nim wszystkie ściany, klimat pomieszczenia może okazać się przytłaczający.

Efekt dekoracyjny zależy przede wszystkim od rodzaju tynku. W sprzedaży są tynki:

• ciągnione – mają ziarnisty wypełniacz. Podczas zacierania pacą żłobi on w tynku rozmaite wzory. Tak między innymi powstaje dekoracyjny efekt – kornik;

• strukturalne – dekoracyjny wzór powstaje wtedy, gdy w świeżo ułożonym tynku odciska się lub żłobi wzory. Można się w tym celu posłużyć nie tylko packą, ale także pędzlem, wałkiem, kawałkiem folii, szpachelką lub szczotką;

• zacierane – wygładza się je packą, tworząc delikatnie fakturowaną powierzchnię;

• mozaikowe – zawierają wypełniacze mineralne w postaci drobnych kamyków, często o różnym kolorze. Po nałożeniu uzyskuje się więc gładką, wielobarwną powierzchnię;

• stiuki – po ułożeniu imitują marmur lub inny kamień. Wykonuje się je z zaprawy gipsowej, wapiennej lub wapienno-gipsowej z dodatkiem naturalnego pyłu marmurowego bądź bardzo drobnego piasku. Sprzedawane są też w postaci gotowych suchych mieszanek. Powierzchnia stiuków jest gładka niczym porcelana. Aby je poprawnie ułożyć, trzeba nanieść aż pięć cienkich warstw masy. Jest to zadanie niezwykle trudne i dlatego powinni się go podejmować tylko wysoko wykwalifikowani tynkarze

Wykonanie Tynku Strukturalnego

Nakładając gotowy tynk, jako narzędzi dekoratorskich można używać nie tylko profesjonalnych akcesoriów: wałków, pac i gąbek, ale również wszystkich innych wygodnych sprzętów dostępnych w domu. W tym również tkwi część przyjemności kreowania wyglądu ściany, który zależy tylko od naszej wyobraźni.
Przy użyciu np. zwykłej ryżowej szczotki otrzymamy fakturę sztruksu, a „grządki” uzyskamy wykorzystując końcówkę ogrodowych grabek.

Tynki strukturalne sprzedawane są w plastikowych wiaderkach o wadze zazwyczaj 25 kg. Tynki podkładowe też są sprzedawane w plastikowych wiaderkach, tyle że o wadze od 5 do 15 kg.

1. Podłoże, na które ma być naniesiony tynk, trzeba dokładnie oczyścić. Miejsca zatłuszczone myjemy wodą z detergentem (np. płynem do zmywania naczyń). Stare tynki, farbę, tapety usuwamy. Ewentualne ubytki pokrywamy zaprawą wyrównującą.

2. Pędzlem nanosimy podkład z tzw. tynku podkładowego. Średnio zużywa się 0,3 kg masy tynku na metr kwadratowy.

3. Otwieramy wiaderko z tynkiem. Mieszamy go np. wiertarką z mieszadłem.

UWAGA! Tynków strukturalnych nie wolno rozcieńczać ani zagęszczać!

Tynk nakładamy gładką pacą ze stali nierdzewnej na grubość ziarna (od 2 do 5 mm). Nadmiar materiału trzeba ściągnąć z powrotem do wiadra i przemieszać.

4. Zanim tynk wyschnie, wałkiem strukturalnym, szczotką, pędzlem, miotełką, grabkami (wedle uznania) nadajemy mu odpowiednią fakturę.

Materiał należy nakładać metodą "mokre na mokre". Jeśli pokryjemy tynkiem kawałek ściany i zrobimy na nim fakturę, to następny kawałek zaczynamy kłaść nim pierwszy wyschnie, bo inaczej połączenia będą widoczne.

Tynk jest suchy po sześciu godzinach. Pełną twardość uzyskuje jednak dopiero po kilku dniach.

Tynk strukturalny potrzebuje dużej przestrzeni, aby jego unikalna faktura była widoczna. W jego stosowaniu liczy się umiar, pamiętajmy że powierzchnia pokryta masą tynkarską stanowi wyrazisty element dekoracyjny.

Jedna ściana z fakturą we wnętrzu w zupełności wystarczy. Jeśli pokryjemy nim wszystkie ściany, klimat pomieszczenia może okazać się przytłaczający.

Nakładamy Tynk na uprzednio przygotowane ściany

Rozciągamy warstwę tynku w sposób dowolny wg uznania ( po wyschnięciu można nakładać

Kolejne warstwy lub zacierać papierem sciernym)

Malujemy wyschnięty nierówny tynk nadając mu odpowiedni wygląd

Maluj stosując kontrastowe kolory.

Wyraźne kontrasty między ścianami a pozostałym wyposażeniem wnętrza to wspaniały sposób, aby pomieszczenie uzyskało indywidualny charakter, np. jasne meble pasują do większości kolorów, ciemne z kolei lepiej harmonizują z delikatnymi kolorami ścian.

Pamiętaj, kolory mogą optycznie zwiększać lub zmniejszać pomieszczenie.

Jeżeli chcemy optycznie powiększyć wnętrze, powinny dominować w nim kolory, które dadzą wrażenie przestrzeni:

odcienie błękitów, zielono-niebieskie, fioletowo-niebieskie, a także czerń.

Ciepłe odcienie żółcieni, czerwieni i pomarańczy pomniejszą wnętrze – tym bardziej, jeżeli będą bardziej nasycone.

Podziel powierzchnię ściany.

Listwa lub panel optycznie dzieli powierzchnię ściany na pola górne i dolne. Podział powinien zostać zastosowany poniżej lub powyżej wzroku mieszkańca. Pomalowanie ich wzmacnia dodatkowo całościowy efekt oraz daje poczucie ciepła i przytulności.

Wybierz odpowiednią tonację.

Jeśli masz problem z wyborem stopnia nasycenia koloru, wybierz raczej kolor jaśniejszy niż ciemniejszy. Próbki kolorów dostępne w sklepach są na ogół niewielkich rozmiarów, po naniesieniu na dużą powierzchnię Ściany kolor wydaje się być intensywniejszy niż na próbce.

Stosuj silne akcenty.

Malowanie przy użyciu zdecydowanych akcentów jest modne i inspirujące. Taki sposób malowania pasuje idealnie do pomieszczeń o niewielkich powierzchniach ścian. Zdecydowany kolor przynajmniej jednej ze ścian odwróci również uwagę od tego, co chcielibyśmy ukryć (np. nieprawidłowe proporcje wnętrza, uskoki, filary).

Kolor potęguje doznania.

Jeśli powierzchnię ściany podzielimy malując ją różnymi kolorami pokój nabierze swoistego charakteru. Zabieg ten stwarza ciekawe efekty przede wszystkim w małych pomieszczeniach.

Znaczenie światła.

Odbiór kolorów w pomieszczeniach zależy od rodzaju źródła światła. Dlatego też dobór oświetlenia w Twoim świeżo pomalowanym pokoju jest tak ważny. Oświetlenie punktowe, lampy wiszące i światło słoneczne - różnicują odbiór kolorów.

Połysk.

Stopień połysku ma również znaczenie. Farby w tym samym kolorze, ale o różnym stopniu połysku są przez nas odbierane w odmienny sposób. Matowe powierzchnie absorbują światło, pomieszczenia wydają się mniejsze, ale też przytulniejsze. Błyszczące odbijają światło i powiększają wnętrze.

Pasy pionowe.

Sprawią, że wnętrze wyda się wyższe. Pionowe pasy zwężą również optycznie pomieszczenie.

Pasy poziome.

Odmienią każde pomieszczenie. Stworzą poczucie harmonii oraz spokoju. Idealne np. w sypialni. Pomalowanie sufitu i stykającego się z nim fragmentu ściany tym samym kolorem spowoduje optyczne obniżenie i poszerzenie pomieszczenia.

Zdjęcia przykładowych narzędzi do wykonania tynku strukturalnego

Przykładowe produkty gotowych tynków strukturalnych

Tynk strukturalny "KWARTSVERF"

Tynk strukturalny "KWARTSCOAT"

Tynk strukturalny "ROLL - PUTZ"

Tynk strukturalny "BORENPLEISTER"

Tynk strukturalny "FIESTAPLEISTER"