krążenie płucne zaczyna się ujściem tętnicy płucnej a kończy się ujściem żył płucnych do lewego przedsionka.
Krążenie płucne jest krążeniem czynnościowym służy wymianie gazów pomiędzy krwią a powietrzem pęcherzykowym. Nie dostarcza substancji odżywczych.
Układ krążenia pełni funkcję transportową. Przenosi krew z serca do tkanek i z tkanek do serca. Tworzą go: serce, naczynia tętnicze i naczynia żylne. Zaliczamy do niego też naczynia lifmatyczne przenoszące limfe do tkanek.
Ściana wszyskich naczyń tętniczych oraz żył, z wyjątkiem naczyń włosowatych, składa się z 3 warstw:
- wewnętrznej
- środkowej
- zewnętrznej (przydanki) zbudowanej z tkanki łącznej
Unerwienie przez pozazwojowe włókna układu współczulnego.
Wywiera on toniczne stałe działanie zwężające naczynia. Mediatorem jest noradrenalina
Naczynia mięśni szkieletowych są unerwiane też przez układ współczulny, na którego zakończeniach mediatorem jest acetylocholina (cholinergiczny układ współczulny) - układ ten wywiera działanie rozszerzające naczynia
Układ przywspółczulny unerwia tylko naczynia przewodu pokarmowego, narządów płciowych zewnętrznych, płuc, ślinianek i mózgu - mediator to acetylocholina
acetylocholina w naczyniach krwionośnych działa pobudzająco, a w układzie przywspółczulnym działa hamująco
Tętnice duże i średnie pełnią funkcję transportową i jest w nich największa szybkość przepływu krwi.
Naczynia oporowe mają grubą i bogato unerwioną ścianę.
Naczynia włosowate tętnicze i żyle są jednym miejscem wymiany odżywczej pomiędzy krwią a komórkami.
Zespolenia tętniczo-żylne utrzymują ciepłotę okolic, w których występują. Nie pełnią funkcji odżywczych.
Ruch krwi w krążeniu żylnym odbywa się dzięki różnicy ciśnień pomiędzy lewą komorą a prawym przedsionkiem. W fazie wyrzutu krwi z lewej komory do aorty, ciśnienie jest najwyższe 120 mmHg (ciśnienie skurczowe). W fazie rozkurczu komory ciśnienie w tych naczyniach obniża się a jego najmniejszą wartość nazywamy ciśnieniem rozkurczowym. Różnice pomiędzy nimi nazywamy ciśnieniem tętna.
Płynąca krew natrafia na opór zwany oporem przepływu. Na jego pokonanie jest zużywane około 99 % pracy lewej komory, a zaledwie 1 % na nadanie krwi prędkości. Opór zwiększa lepkość krwi, która jest 3.5- krotnie większa od lepkości wody. Krwinki czerwone tworzą pakiety, co zmniejsza siły tarcia.
Mechanizmy ogólnoustrojowe zapewniają stałość ciśnienia tętniczego. Ich działanie ma charakter odruchu tętniczego, wywodzącego się z mechanoreceptorów (baroreceptorów) i chemoreceptorów.
Baroreceptory są zlokalizowane w zatoce szyjnej oraz łuku aorty. są pobudzane przez zwiększone ciśnienie skurczowe i amplitudę skurczowo- rozkurczową. ...
Powoduje to zmniejszenie częstości skurczów serca oraz siły skurczu mięśnia sercowego. W następstwie zmniejsza się pojemność minutowa serca jest to tzw. sercowa komponenta odruchu z baroreceptorów.
Komponenta naczyniowa to rozszerzenie naczyń przez zmniejszenie napięcia włókien współczulnych ...
Sytuacja odwrotna czylispadek ciśnienia krwi zmniejsza pobudzenie baroreceptorów (odbarczenie). Prowadzi to do zwiększenia pojemności minutowej oraz zwężenia naczyń a następnie wzrostu ciśnienia tętniczego.
Odbarczenie baroreceptorów ma miejsce zawsze przy przejściu z pozycji leżącej do stojącej. Zapobiega to zaleganiuu krwi w dolnych partiach ciała i zapobiega spadkowi ciśnienia tętniczego. Jest to tzw. reakcja ortostatyczna.
Spadek prężnośći tlenu we krwi (hipoksemia), wzrost prężności dwutlenku węgla (hiperkapnia) i spadek pH krwi docierającej do kłębków pobudza chemoreceptory znajduje się w kłębkach szyjnych i aortalnych. Powoduje to pobudzenie układu współczulnego, w wyniku czego rośnie częstość skurczów ...
Mechanizmy regulujące wielkość ciśnienia zapewniają dopływ krwi do wszystkich narządów.
Krążenie mózgowe:
Zużycie tlenu przez mózg jest bardzo duże - 15 % krwi z pojemności minutowej serca i zużywa niemal 20 % tlenu pobranego przez ustrój.
W układzie tętniczym mózgu nie ma krążenia obocznego co oznacza, że brak przepływu przez zamkniętą tętnicę nie może być zastąpione przez przepływ naczyń obocznych.
Zużycie tlenu w istocie szarej jest 6 krotnie większe niż w istocie białej. Miejscowy przepływ krwi w korze mózgowej wzrasta podczas zaangażowania jej w wykonywane czynności.
Najważniejszym mechanizmem krążenia mózgowego jest autoregulacja.
Krążenie wieńcowe:
mięsień sercowy jest zaopatrywany w krew przez dwie tętnice wieńcowe prawą i lewą.
Krążenie płucne jest krążeniem czynnościowym i służy wymianie gazowej pomiędzy krwią a powietrzem w pęcherzykach płucnych.
Wentylacja płuc odgrywa ważną rolę w regulacji przepływu płucnego.
Krążenie trzewne, zaopatrujące wątrobę, trzustkę, śledzionę i jelita trafia tam 30 % krwi z pojemności minutowej serca.
Krew żylna z przewodu pokarmowego, trzustki i śledziony wchodzi do żyły wrotnej, która dociera do wątroby, krew tętnicza dociera tętnicą wątrobową. Wymieszanie krwi z obu źródeł następuje w zatokach wątrobowych, pełnią one funkcje kapilar wątrobowych.
Krążenie krwi w skórze pozwala na:
- utrzymanie temp. ciałą
- odgrywa rolę odżywczą
W temp. komfortu cieplnego przepływ krwi
CZYNNIKI DETERMINUJĄCE WIELKOŚĆ CIŚNIENIA TĘTNICZEGO
- praca lewej komory - jest to główna siła sprawcza zapewniające ruch krwi w ustroju
- objętość krwi - ubytek większej objętości krwi powoduje zmniejszenie ciśnienia tętniczego krwi, wstrząsu i śmierci włącznie
- stan naczyń krwionośnych: naczynia zmienione miażdżycowo tracą sprężystość, co sprzyja wzrostowi ciśnienia, zwiększa opór przepływu
- ogólnoustrojowe i miejscowe mechanizmy regulacyjne
- przyciąganie ziemskie
CZYNNIKI DETERMINUJĄCE WIELKOŚĆ CIŚNIENIA ŻYLNEGO
- ssące działanie klatki piersiowej: ujemne ciśnienie w klatce piersiowej ułatwia dopływ krwi żylnej do prawego przedsionka
- pompa mięśniowa: kurczące się mięśnie szkieletowe wyciskają krew żylną, obecność zastawek żylnych uniemożliwia jej cofanie się i wymusza ruch dosercowy
- tłocznia brzuszna: wzrost ciśnienia w jamie brzusznej wymaga odpływu krwi żylnej z obszaru żylnego