Bioetyka wykłąd 4
PRAWO DO ...
Prawa, gdy nie ma rozsądnej granicy.
Mówi się:
Dziecko ma prawo do bycia chcianym – tak uzasadnia się aborcją na życzenie.
Nadużycie praw człowieka.
Argument z równi pochyłej:
Gdzie jest granica, gdzie te prawa są tworzone w sposób arbitralny, a nie zgodnie do sytuacji – ad hoc.
↓ Prawa zwierząt. Prawa nie muszą być takie same (+ prawa człowieka i te)
J. Bentham – zadawał pytanie
- Czy zwierzęta mogą czuć? Cierpieć?
A. Schopenhauer - prekursor w prawach zwierząt (uważał, że):
- przynajmniej należałoby się zastanowić nad traktowaniem zwierząt.
- Zastanowienie się nad odczuciem u zwierząt
1975 –ukazała się książeczka „Wyzwolenie zwierząt”, autor Zinger:
- Opisywała jak wyglądały doświadczenia na zwierzętach
- postulowała za dietą wegetariańską.
Poprzednio w omówionych etykach skupiano się na ludziach.
ROZUM
WOLNA WOLA maja ludzie a co ze zwierzętami?
Inteligentne zachowanie.
I tendencja : Jest różnica między człowiekiem, a resztą.
II tendencja – różnicy nie ma.
I :jest różnica jakościowa między naszym gatunkiem, a innymi, nawet blisko spokrewnionymi
II :jest różnica co najwyżej ilościowa, też nie zawsze.
Str 6
Rozum
PSYCHIKA – charakterystyczna dla zwierząt mających centralny ukł. nerwowy, aczkolwiek może być różna od tej u ludzi.
Reprezentacja mentalna – obiekt, który reprezentuje, lub zastępuje lub niesie informację o jakimś obiekcie (ciężko wytłumaczyć mi o co kolesiowi chodziło, ale chyba że jest możliwość wtedy interpretacji określonych obiektów, informacji itd, a nie jak proste ogranizmy, nie myślące;); jeżeli jest reprezentacja dla jakiegoś organizmu, to związana jest z umysłem.
Proste organizmy bez centralnego układu nerwowego reprezetują środowisko - naturalne detektory (euglena – detektor światła): to nie jest reprezentacja mentalna. Niesiona informacja nie byłaby powiązana z inną informacją związkiem asocjacji (skojarzenia)- potrzebna by była pamięć (chodzi mniej więcej chyba o to, że człowiek np. może kojarzyć informacje jedna z drugą, wyciągać wnioski z informacji o środowisku itd.).
Jeżeli mamy stany informujące o otoczeniu, sterują one zachowaniem – mówimy o psychice.
Człowiek wie, że jego stany mentalne w jakich się znajduje reprezentują stany środowiska, stany niosące informację.
Np. Ból – niesie info o złym funkcjonowaniu organizmu.
Reprezentacja mentalna wzrokowa-wiem, że coś reprezentuje dany obiekt.
WOLNA WOLA
Gdyby nie wolna wola- działanie ludzkie nie miałoby sensu-leniwy argument.
Kant – nie można obiektywnie opisać wolnej woli, trzeba ją przyjąć. Jest to postulat praktycznego rozumowania.
Zakład Pascala (sformułował prawa z fizyki):
sformułował argument - gdyby nie było Boga, a gdybyśmy żyli tak jakby był, nic się nie stanie.
Jeśli jest, czeka nas nagroda, więc i tak warto żyć tak jakby Bóg istniał.
(Str. 3)
Różnica jakościowa między homo sapiens, a innymi gatunkami.
Argumenty:
- różnica ilościowa –
Człowiek niedorozwinięty, a nadzwyczaj rozwinięta małpka?
Darwin głosił tę tezę. Jednak gdzie indziej pisał, że jednak jest zmysł moralny (człowiek ma zmysł moralny), sumienie – słowo „powinien”.
Teoretycznie każde zwierzę mogło by to osiągnąć, gdyby mózg był tak rozwinięty.
Czy ta różnica ma znaczenie etyczne?
Nakaz, zakaz, który zakazuje jakiejś procedury na ludziach czy zwierzętach.
Istotna jest zdolność odczuwania!(Bentham, Schopenhauer)
Nie musi być rozwinięta do tego psychika, jak u ludzi. Granicą nie byłby rozum, czy wolna wola, ale zdolność odczuwania bólu.
Argument z potencjalności (facet to wymawia jak spotencjalnośći;):
- ludzie we wczesnym etapie nie mają rozumu i wolnej woli, ale mają je w sposób potencjalny.
Niekonsekwencja u ludzi odwołujących się do darwinizmu. Nie ma różnicy jakościowej, ale można wyciągnąć przeciwne wnioski: jeżeli żyjemy w świcie brutalnej walki o byt, homo sapiens sobie poradził, to naturalne że on panuje i wykorzystuje inne gatunki – DARWINIZM WULGARNY (spłycony). Jeśli to miałaby być podstawa – brak różnic – jeśli chodzi o status moralny – równie dobrze moglibyśmy dojść do przeciwnych wniosków.
Argument „SKORO ROBIMY…”:
- odwołuje się do konsekwencji. Musimy przyjąć konsekwencje z tego co robimy.
- Jeśli przyjmujemy , to czemu nie możemy przyjąć też tej.
Sytuacje A i B – podobieństwo tak duże że przyjmujemy obie.
(str. 4)
Np., badania nad kom. macierzystymi
Jeżeli zabijemy zwierze to dlaczego na 4-8 komórkowym organizmie ludzkiego gatunku nie możemy tego robić.
Jeżeli A to czemu nie B? brak różnic?
Pytanie: argumentacja trafna?
Moralność - prawo faktów, każdy ma moralność.
Etyka – nie prawo faktów ( )tylko jak jest naprawdę, obiektywnie.
Można jej zarzucić : Czy to konieczne co robimy?
Musimy być konsekwentni?
Argument zakłada, że to co robimy jest trafne, a tak być nie musi z punktu widzenia etyki.
Czy to co robimy jest właściwe czy też nie.
Argument:
„ co naturalne”
Jeżeli w przyrodzie są jakieś procesy, a my będziemy je nadużywać czy robimy coś innego niż w naturze?
Krwawe walki o przeżycie – w ten sposób można uzasadnić najgorsze rzeczy.
Samoistne poronienie - argument, że jest to
Skoro w naturze ponad 50% zarodków obumiera w pierwszych tyg. ciąży – czy dokonując zapłodnienia In vitro, gdzie giną zarodki – nie robimy nic innego niż natura?
Gdyby iść dalej
Ten argument tłumaczyłby zbyt wiele
Jeżeli wymordowalibyśmy afrykańskie dzieci, które i tak giną na epidemie czy nie robimy nic innego jak natura? – pułapki argumentacyjne.
Ben Mepham (literatura):
„Zasada, reguła podwójnego skutku”
Czyn jest dopuszczalny
Nie jest tak do końca , nie tyle chodzi o zamiary i intencje lecz to co wynika z pewnych czynności o ile nie mamy żadnych .
(str.5)
Jest lekarstwo – może pomoże ale ma skutki uboczne , w tym śmierć (np. leki nowotworowe)lekarz chce pomóc, nie ma innego leku. Jest ryzyko. Jeżeli w grę nie wchodzi wyższa wartość to
, gdy może doprowadzić do owego skutku.
Jeżeli jest pewne prawdopodobieństwo śmierci, należy wziąć pod uwagę okoliczności.
Odchodzi się od tego działania, lekarz musi podjąć decyzje.
Jeżeli w grę wchodzi jakaś wyższa wartość to lepiej powstrzymać się od działania o .
MALTUZJANIZM I ANTYMALTUZJANIZM
Poglądy mające związek z eugeniką.
Eu geneus
coś dobrego urodzenie
wartościowego osobnika i biologiczne.
Maltuzjanizm:
Od nazwiska Thomasa Malthus: był ekonomistą brytyjskim i przewidział katastrofę demograficzną.
Populacja gdy nie jest ograniczona. Więcej ludzi niż żywności
Ludzi.
Nie sprawdziło się ale maltuzjanie uważają że to nastąpi.
Stymulacje komputerowe:
2100 rok – kolaps spadek produkcji żywności, zasobów, obniżenie długości życia, liczebność spadnie.
Pesymiści – skrajni maltuzjanie , nie ma czasu podjąć bądź by temu zapobiec.
Upowszechnienie zdrowia reprodukcyjności- np. sterylizacje, z krajów ubogich.
Kontrola ,urodzeń.
(str. 6)
Nawiązanie do opinii liberałów – Adama Smitha
Przyrost populacji to miara dobrobytu. – nie zawsze zgodne.
Antymaltuzjanizm – optymistyczne.
Nie musi dojść do biotechnologicznych ( a nie kontrole
I urodzeń).
Zagadnienie upraw hodowli? Utworzenie wydajnych lub nowych gatunków. Jak ,użyteczność?
Związek z eugeniką jeśli chodzi o maltuzjanizm:
Maltuzjanie - grozi nam przepaść demograficzna, trzeba wybierać kto miałby żyć. Wybór przed człowieka.
Eugenika wprowadził Francis Galton
In vitro – gdy tego się to czemu nie możemy podjąć się selekcji lub jeżeli występuje to w naturze?
Zwolennicy eugeniki - ma to jakieś uzasadnienie np. gdy okaże się, że jest letalna mutacja, to czemu nie skorzystać z tej możliwości
Etyka wartości można przewidzieć że nie ,jaka jest wartość danego obiektu, drzewo decyzji. Jeśli mamy dylemat.
CZY TO JEST CZŁOWIEK
Drzewo ma pomóc nam uświadomić sobie konsekwencje z decyzji. Co zachodzi, dlaczego.
Priorytetem jest wolność. Nie powinno się ograniczać wolności. Powinno się dopuszczać eugenikę pozytywną.