Strona podmiotowa przestępstw (określa stosunek psychiczny sprawcy do czynu):
Umyślność
Zamiar bezpośredni ‘dolus directus’ – chce popełnić czyn zabroniony
Zamiar ewentualny ‘ dolus eventualis’ - przewiduje możliwość popełnienia i na to się godzi :
czy był pewny, że dojdzie do popełnienia czynu zabronionego, jeśli odpowiedź będzie przecząca to nie ma mowy o zamiarze ewentualnym
Zasada obojętności
Teoria prawdopodobieństwa: godzenie zachodzi wtedy, gdy sprawca ma świadomość wysokiego prawdopodobieństwa, że czyn zabroniony nastąpi i mając taką świadomość decyduje się na jego popełnienie.
Nieumyślność (9 par. 2 – brak zamiaru, nie zachowanie reguł ostrożności wymaganych w danych okolicznościach, przewidywalność popełnienia czynu zabronionego bądź możliwość przewidywalności)
Reguły ostrożności są konieczne przy obchodzeniu się z danym dobrem prawnym
Świadoma nieumyślność (sprawca przewidywał możliwość popełnienia czynu zabronionego)
Nieświadoma nieumyślność ( Sprawca nie przewidywał możliwości popełnienia czynu zabronionego, ale mógł przewidzieć)
Formy popełnienia czynu zabronionego:
Formy stadialne:
Zamiar
Przygotowanie (art.16 zasadą jest bezkarność)
Usiłowanie (13par.1): (ukończone, nieukończone) – karalne tak jak za dokonanie.
Sprawca ma zamiar popełnienia czynu zabronionego
Swoim zachowaniem zmierza do jego popełnienia
Brak dokonania
- usiłowanie udolne
- usiłowanie nieudolne (sprawca nie ma świadomości, że dokonanie jest niemożliwe; brak przedmiotu na którym można popełnić przestępstwo – przedmiot wykonawczy)
- usiłowanie kwalifikowane ( sprawca usiłuje dokonać czyn zabroniony i niejako po drodze popełnia jakiś inny)
dokonanie
Formy zjawiskowe