TEMAT: PROCES PRODUKCJI

1. Istota procesu produkcyjnego

W warunkach gospodarki zorientowanej na rynek proces produkcji staje się odpowiedzialny za:

• Marketing

• Prognozowanie i planowanie

• Zaopatrzenie

• Sterowanie procesami przekształcania surowców w produkt gotowy

• Dystrybucję

• Serwis

2. Definicja procesu produkcyjnego

Proces produkcyjny – uporządkowany zespół działań (operacji, czynności),

• którego celem jest wykonanie określonych wyrobów

w wyniku którego konsument (użytkownik) otrzymuje produkty (wyroby lub usługi).

Proces produkcyjny (proces produkcji, produkcja) – całokształt działań związanych z przekształceniem surowców i materiałów w produkty gotowe (z przeznaczeniem dla zewnętrznego odbiorcy). Efektem ekonomicznym procesu produkcyjnego jest wartość dodana.

PROCES PRODUKCYJNY jest to uporządkowany zestaw celowych działań wykonywanych w toku produkcji począwszy od pobrania materiału wejściowego z magazynu poprzez wszystkie operacje technologiczne, transportowe, kontrolne, magazynowe (a także procesy naturalne) aż do zdania gotowego wyrobu włącznie. W działaniach tych wykorzystywane są określone zasoby do przekształcania danych wejściowych w dane wyjściowe.

Cechy procesu produkcyjnego:

• Celowość

• Dynamika

• Ekonomiczność

Warunkiem koniecznym istnienia procesu produkcyjnego jest przepływ ludzi, materiałów, informacji i czynników energetycznych.

3. powszechny podział procesu produkcyjnego

Proces produkcyjny można podzielić na:

- proces technologiczny – zespół czynności w wyniku których materiały, surowce zmieniają swoje normy, wymiary, wygląd zewnętrzny, właściwości fizykochemiczne lub wzajemne położenie lub wzajemne położenie. Z punktu widzenia normy czasu omawiamy to co się dzieje w czasie głównym

- procesy pomocnicze – to wszystkie te procesy, które ułatwiają przebieg procesu technologicznego. Są to:

a) procesy przygotowawcze:

- technologiczne przygotowanie produkcji

- segregowanie

- kompletacja

- przygotowanie pomocy warsztatowych

- ? dokumentacji

b) procesy transportu

- transport wewnętrzny jako system, który stanowi pewną część

- transport z zewnątrz

c) procesy kontrolno – pomiarowe – dokonanie pomiarów i prób w różnych miejscach i na różnych etapach produkcji, których celem jest ustalenie zgodności wyrobów ze specyfikacją lub ustalonym wzorcem

d) proces magazynowania

Elementy składowe procesu produkcyjnego

• Fazy technologiczne:

  • Faza przygotowawcza

  • Faza wytwórcza

  • Faza końcowa

• Operacje:

  • Operacja produkcyjna

  • Operacja technologiczna

  • Operacja kontroli

  • Operacja transportu

  • Operacja magazynowania i składowania

4. Fazy procesu produkcyjnego

Klasyfikacje procesu produkcyjnego

• Kryterium podstawowych form procesu:

  • Procesy wydobywcze

  • Procesy przetwórcze

  • Procesy wytwórcze lub obróbczo-integracyjne

• Kryterium cech technologicznych

  • Procesy technologiczne proste

  • Procesy technologiczne złożone

• Kryterium stosowanych środków pracy

  • Procesy ręczne

  • Procesy maszynowe

  • Procesy aparaturowe

• Kryterium czasów przebiegu procesów produkcyjnych

  • Procesy przerywane

  • Procesy nieprzerywane

  • Procesy ciągłe

  • Procesy nieciągłe

• Kryterium podziału pracy

  • Procesy podstawowe

  • Procesy pomocnicze

  • Procesy uboczne

5. Zdolność produkcyjna - rodzaje

Zdolność produkcyjna maszyn określa wielkość produkcji jaką można uzyskać w danym okresie przy optymalnym wykorzystaniu pozostałych czynników produkcji.

Normy pracy dzielą się na :

a) normy wyrobu (ilościowe) które określają liczbę jednostek wyrobów lub operacji jaką pracownik powinien wykonać w jednostce czasu np. 3 sztuki na godzinę.

b) normy czasu pracy (pracochłonności) które określają ilość czasu pracy w ciągu którego pracownik powinien wykonać jednostkę wyrobu lub operację technologiczną np. 20 minut na sztukę

Przy obliczaniu zdolności produkcyjnej maszyn i urządzeń bierze pod uwagę zasadnicze czynniki :

a) efektywny czas pracy maszyn i urządzeń

kalendarzowy czas pracy :

- niedziele i święta

- dodatkowe dni wolne od pracy

= nominalny czas pracy w dniach

 

Nominalny czas pracy w godzinach

- czas nieprzepracowany np. remonty

= efektywny czas pracy w godzinach

 

b) pracochłonność produkcji określa się za pomocą norm :

- wydajności maszyn określa liczbę wyrobów lub operacji jaką może wykonać maszyna w jednostce czasu np. 3 sztuk na godzinę

- czasu pracy maszyny – to czas niezbędny na wykonanie wyrobu lub operacji np. 20 min na sztukę

Zdolność produkcyjna maszyny oblicza się dla maszyn o specjalizacji :

a) technologicznej (jednorodne operacje ale o różnej pracochłonności jest wyrażona w efektywnym czasie pracy w godzinach)

b) przedmiotowej (produkuje się stale te same wyroby czy operacje)

 

efektywny czas pracy * norma czasy pracy, maszyny

 

c) urządzeń typu aparaturowego o pracy cyklicznej

 

efektywny czas pracy * norma wydajności urządzeń

6. Pojęcie jakości produkcji

Jakość produktu oznacza poziom doskonałości produktu oraz jego zdolność do zaspokojenia potrzeb klientów. Jest to zespół cech użytkowych, zarówno materialnych (np. trwałość), jak i emocjonalnych (np. zgodność z obowiązującą modą), które wpływają na stopień zaspokojenia określonych potrzeb konsumenta związanych z zakupem danego produktu.

Jakość

Uważa się, że po raz pierwszy pojęcie jakość (gr. poiotes) zdefiniował Platon jako "pewien stopień doskonałości". Było to wówczas pojęcie filozoficzne i jako takie pozostało do czasów współczesnych. W licznych sporach ustalono jedynie, że jakość posiada cechy obiektywne, mierzalne, jak masa i kształt oraz subiektywne, oceniane przez każdego inaczej, jak barwa lubzapach. Cyceron tworząc łaciński termin filozoficzny dla określenia greckiego pojęcia, wprowadził słowo qualitas, które przeszło do niektórych języków romańskich i germańskich jako: włoskie -qualita, francuskie - qualite, niemieckie - die Qualität, angielskie - quality.

W najbardziej ogólnym kontekście, jakość może oznaczać:

• Kategorię filozoficzną oznaczającą w sensie ogólnym: właściwość, rodzaj, gatunek, wartość danego przedmiotu czy zjawiska

• Zgodność z celem

• Zgodność ze specyfikacją, czyli zero braków

• Stopień doskonałości wyrobu lub usługi

• Zespół cech i charakterystyk wyrobu lub usługi, które noszą w sobie zdolność zaspokojenia określonej potrzeby

• Właściwość jednostki odnosząca się do jej zdolności zaspokojenia wymagań jakościowych

• Strata, jaką produkt wyekspediowany na rynek powoduje w społeczeństwie, różna od jakiejkolwiek straty spowodowanej przez funkcję wewnętrzną wyrobu (według Genichi Taguchi)

• Wielkość odwrotnie proporcjonalna do zmienności pewnej charakterystyki liczbowej / mierzalnej przedmiotu (według Douglasa C. Montgomery)

• Zbiór cech (według Wł. Mantury)

7. rodzaje jakości

-Jakość typu - odzwierciedla stopień w jakim produkt odpowiada najnowszym trendom technologicznym, postępowi technicznemu

-Jakość wykonania - stopień zgodność wyrobu finalnego z projektem

-Wartość użytkowa - konsekwencja na społeczne aspekty użyteczności technologii i usług

-Ogólny społeczny dobór danego produktu

8. Zadania - Zdolność produkcyjna str. 30