Temat: SYTUACJA WEWNĘTRZNA W XVII w.

• podwójna elekcja – bitwa zwolenników

• rokosz Zebrzydowskiego - zakończony polubownie, bez kar, bez konsekwencji

• powtórne rokosze

• powstanie chmielnickiego

• coraz większe znaczenie magnaterii

• szlachta traci znaczenie

• rządy oligarchiczne magnaterii

1652 - po raz pierwszy użyto „liberum veto”

• przez Władysława Sicińskiego – nie zgodził się na przedłużenie obrad sejmu

• liberum veto – to sprzeciw 1 osoby, przerwanie obrad i ustawa zostawała odrzucana

• marszałek stwierdził, że nie obrady nie zostaną przedłużone

• w XVIII w. liberum veto weszło w życie (osłabienie polski), wcześniej było tylko prawem zwyczajowym, szkodziło ustrojowi Polski, żadne reformy nie mogly być wprowadzane

Panowanie Jana Kazimierza

• ostatni z rodu Wazów

• razem z żoną miał wzmocnić władzę królewską

• chcieli modyfikacji wybierania króla i elekcji vivente rege (za życia panującego króla)- szlachcie się to nie podobało

- 1661 –powstały dwa związki:

• Związek święcony - przeciwnicy zmian, bronili przywilejów,

• związek pobożny - zwolennicy drobnych zmian i króla,

• oba się nie rozwiązały

rokosz Jerzego Lubomirskiego

• osobiste zatargi z Janem Kazimierzem

• na skutek rozgoryczenia w 1665 rozpoczął rokosz

• zakończony w 1666 - bitwa pod Częstochową i Mątwami, krwawe bitwy

• skazany na: banicje i infamię (utrata mienia)

1668 – abdykował Jan Kazimierz, po śmierci żony

• Michał Korybut Wiśniowiecki – nic wielkiego nie zrobił

• Jan Sobieski – próbował wyprowadzić Polskę z niekorzystnej sytuacji zagranicznej