MARKETING

1. Czym dla Ciebie jest „produkt” i jakie posiada cechy?

Pojęcie produktu obejmuje to wszystko, co firma może zaoferować nabywcom do konsumpcji lub użytkowania.

Produkt oznacza każde dobro, usługę, ideę, organizację oraz ich różne kombinacje, które zaspokajają określone potrzeby lub pragnienia i stają się przedmiotem oferty rynkowej.

Istotę produktu w ujęciu marketingowym można analizować w trzech powiązanych płaszczyznach:

• użyteczności podstawowej,

• zewnętrznej, odzwierciedlającej postrzegane cechy użytkowe,

• sumy użyteczności - całościowej satysfakcji jaką powinien produkt dostarczyć nabywcy.

W pierwszym przypadku mamy do czynienia z kształtowaniem podstawowej użyteczności - wartości użytkowej. Na przykład dla różnorodnych środków transportu - transportowanie, dla artykułów żywnościowych - zaspokojenie głodu. W płaszczyźnie drugiej mamy do czynienia z produktem formalnym, który na rynku występuje pod postacią oferty sprzedażowej. Zasadnicze elementy identyfikujące stanowią kształt, jakość, marka, cena, opakowanie. Trzecia płaszczyzna obejmuje produkt wzbogacony np. o system gwarancji i innych usług, czynności tworzących szerokie spektrum korzyści. Powstaje tu efekt synergiczny, bowiem elementy występujące łącznie tworzą dla nabywcy większą wartość niż dostarczone oddzielnie.

Nabywca analizując produkt i podejmując decyzję o jego nabyciu, bierze pod uwagę nie tylko korzyści, jakie uzyska z samego produktu, czyli działanie, jakość, skład, opakowanie itp., ale także inne wartości związane z jego zakupem, jak zasady gwarancji, warunki zapłaty czy dostawy. Uogólniając im więcej dodatkowych cech i usług firma dołącza do swojego produktu (produkt „wzbogacony” lub „rozszerzony”), tym bardziej atrakcyjny jest on dla konsumenta. Z tego wynika, iż nadrzędnym celem produktu jest spełnianie oczekiwań klienta i dostarczanie mu satysfakcji.

2. Co rozumiesz pod pojęciem „asortyment”? Podaj przykłady.

Asortyment to zestaw produktów oferowanych nabywcom. W tym znaczeniu można mówić o asortymencie produkcyjnym (oferta przedsiębiorstwa produkcyjnego), asortymencie hurtowym oraz detalicznym. Każdy z nich ma swoje specyficzne cechy wynikające z odpowiedniej kombinacji wszystkich linii produktów składających się na ofertę firmy. Można wyróżnić dwa typy zachowań firm przy kształtowaniu asortymentu. Politykę bierną polegającą na schematycznych w znacznej mierze automatycznym dostosowaniu asortymentu do wymagań rynku. Politykę czynną polegającą na świadomym kształtowaniu asortymentu według przyjętych założeń. Pierwszy sposób jest łatwy i w niskim stopniu kapitałochłonny ale niesie ze sobą znaczne ryzyko działania. Drugi wymaga znajomości reguł działania (np. analizy opłacalności linii), nakładów i efektywnego wykorzystania personelu.

Asortyment danej firmy ma swoją długość, szerokość, głębokość i spójność:

1. Szerokość- to ilość linii produktów.

2. Długość- to ogólna ilość produktów w całym asortymencie firmy.

3. Głębokość- ilość wariantów produktu oferowanych w ramach każdej linii.

4. Spójność- wyraża jak blisko związane są różne linie produktów, jeśli chodzi o zastosowanie, wymogi produkcyjne, kanały dystrybucji itp.

3. Wskaż przykład jednego produktu w oparciu o jego trójwarstwową strukturę.

1. Rdzeń - istota produktu; sam produkt, jego cechy funkcjonalne oraz pewne rozwiązania techniczne

2. Produkt formalny - wszystko co ma wpływ na postrzeganie towaru (usługi) przez konsumenta. Składają się na to takie czynniki jak: marka, znak handlowy, model, materiał, cena, jakość, opakowanie, styl, a także wygląd i zachowanie personelu sprzedażowego

3. Produkt wzbogacony - korzyści dodatkowe dla konsumenta, takie jak: dostawa, gwarancja, reklamacje, części zapasowe, dostępność punktów usługowych, kredyt, instrukcja, instalacja czy naprawy

PRALKA

1. Klient kupuje urządzenie piorące (ewentualnie z funkcją suszenia).

2. Nowoczesna technologia, niska cena, wysoka jakoś materiałów, z których jest wykonana, znana i ceniona marka, model posiadający nowoczesne funkcje, innowacyjne rozwiązania (np. pranie na zimno).

3. Dostawa do domu i instalacja, długa gwarancja, długi okres gwarancji i możliwość reklamacji, ogólna dostępność części zapasowych, punkty usługowe, serwis, możliwość zakupienia na kredyt, przystępna instrukcja w języku polskim.

4. Czy znaczenie funkcji produktu jest dla nabywców zróżnicowane, czy takie same? Argumenty.

Podstawowe funkcje produktu to

1. funkcjonalność - głównym elementem są funkcje podstawowe produktu. Funkcje te są odzwierciedleniem relacji zachodzących między produktem a celem któremu on służy i uzasadnia jego istnienie na rynku. Relacje te decydują o funkcjonalności produktu.

2. wydajność - relacje zachodzące między produktem a stopniem realizacji celu decydują o wydajności produktu, która odzwierciedla stopień intensywności wykonywania jego funkcji.

Podstawową funkcją każdego produktu jest zaspokojenie potrzeby nabywcy. Najczęściej jest to więc użyteczność produktu. Oprócz tej podstawowej każdy produkt pełnić powinien dwie dodatkowe funkcje. Pierwsza z nich wiąże się z łatwością użytkowania produktów, druga zaś z ich kształtem i kolorystyką.

Łatwość użytkowania produktu jest szczególnie widoczna w wypadku nowoczesnych produktów przemysłu elektronicznego (np. nowoczesne telewizory, aparaty fotograficzne, komputery czy magnetowidy).

Kształt i kolorystyka produktów mają w warunkach gospodarki rynkowej duże znaczenie. Klientom oferuje się wiele różnych produktów zaspokajających tę samą potrzebę (np. samochody, odzież). Na wybór wpływać może kształt, kolor i inne elementy kształtujące pierwsze wrażenie. Ogromne znaczenie ma także opakowanie.

5. Co oznacza, że produkt jest NOWY?

Nowy produkt definiuje się jako "taki, który zaspokaja nowe potrzeby konsumentów lub w lepszy, bardziej doskonały sposób zaspokajający potrzeby już istniejące. Do tej ogólnie ujętej definicji można dodać uzupełnienie, iż nowym produktem może być tylko ten produkt, który został uznany za nowy(odmienny od istniejących) przez konsumentów lub innych finalnych nabywców na rynku docelowym.

6. O czym mówi nam cykl życia produktu?

11. Z czym kojarzy Ci się marka produktu i co jest jej celem?

Marka to nazwa, symbol, termin, wzór, znak graficzny lub ich kombinacja stworzona w celu oznaczenia i odróżnienia dóbr lub usług od innych produktów konkurencyjnych.

Może składać się z części werbalnej (nazwy) i niewerbalnej (symbolu, logo). Komponując werbalną część marki można używać słów, które mają na celu wywołanie skojarzeń, nazwy miast, krajów i regionów, nazwy zwierząt, symbolizujące przyrodę. Nazwy mogą pochodzić z historii, z dzieł literackich i muzycznych. Marka może się składać z kombinacji literowych lub cyfrowo-literowych. Marka lub część marki objęta ochroną prawną staje się znakiem towarowym.

Funkcje marki:

• identyfikacyjna - polega na odróżnieniu danego produktu od produktów konkurencyjnych,

• gwarancyjna - gwarantuje określony poziom jakości,

• promocyjna - kiedy przyciąga uwagę nabywców i zachęca ich do zakupu.

14. Jaką funkcję spełnia opakowanie?

Funkcje opakowań:

1. Funkcja Ochronna Towarów – chroni produkt przed działaniem czynników zewnętrznych. Wartość użytkowa musi być zabezpieczona przez opakowanie , aby zapewnić : świeżość, trwałość, estetyczność, atrakcyjność. Opakowanie powinno zapobiegać : zepsuciu, zmianie barwy, zmianie konsystencji, wyparowaniu, zabrudzeniu, uszkodzeniu towaru

2. Funkcja Informacyjna – nabywca zapoznaje się z rodzajem i właściwościami produktu, datą produkcji, sposobem użycia, terminem ważności, ceną, producentem. Funkcja ta jest ważna w przypadku wprowadzania na rynek nowego towaru.

3. Funkcja Reklamowa – podnosi ona wartości estetyczne towaru i zachęca do kupna

4. Funkcja Promocyjna – organizowanie degustacji. Towary znajdujące się w sprzedaży promocyjnej zawierają kupony konkursowe, które upoważniają klientów do udziału w losowaniu nagród.

5. Funkcja Jakościowa – ma znaczenie przy towarach luksusowych. Są produkowane one z bardzo dobrych tworzyw, o ciekawej kolorystyce, są trwałe i podkreślają wysoki poziom towaru. Estetyczne opakowanie zachęca klienta do kupna mimo wysokiej ceny.

6. Funkcja Ekologiczna – polega na tym, że opakowania powinny być możliwe do wycofania z obrotu handlowego i nadawać się do utylizacji, aby były przyjazne dla środowiska.

2. Jakie czynniki w otoczeniu firmy odgrywają istotną rolę w procesie kształtowania ceny? Uzasadnij.

W procesie ustalenia cen przedsiębiorstwa powinny uwzględnić wiele składników, które wpływają na poziom cen. Najważniejsze z nich to:

• Oczekiwania nabywców.

• Istniejący na rynku popyt na produkt, dla którego ustalamy cenę.

• Koszty, jakie ponosi przedsiębiorstwo w związku z wytwarzaniem produktu.

• Ceny podobnych produktów zaspokajających tą samą potrzebę.

• Oryginalność produktu i jego niepowtarzalność.

• Wymogi formalno-prawne związane z tworzeniem cen.

Możliwe techniki do zastosowania przez firmę:

1. przywództwo cenowe - lider cenowy narzuca pozostałym firmom określony słony poziom ceny, co jest związane z kształtem rynku (oligopol)

2. dostosowanie cen - jest to jedna z najbezpieczniejszych technik; polega na równoległym prze- prowadzaniu zmian cenowych z innymi firmami w danej branży

3. unikanie rywalizacji cenowej - polega na reagowaniu na zmiany cen poprzez zmiany w polityce pozostałych instrumentów marketingowych

4. wykorzystywanie okazji - polega bądź na opóźnionym reagowaniu na podwyższenie ceny przez konkurentów bądź na szybkim reagowaniu na obniżenie ceny; celem takiego postępowania jest zwiększenie swojego udziału w rynku

5. wojna cenowa - polega na stosowaniu ceny jako głównego go instrumentu walki z konkurencją, może skłonić firmę do stosowania cen na progu rentowności lub nawet 0% marży.

4. Co oznacza wyznaczanie ceny za pomocą metody postrzeganej wartości? Przykłady.

Metoda postrzeganej wartości – w metodzie tej kluczowym zagadnieniem w ustalaniu ceny nie są koszty produkcji, lecz postrzegana wartość dla klienta. Firma używa innych elementów marketing-mixu dla zbudowania postrzeganej w oczach klienta wartości. Cena ustalana jest na takim poziomie, aby tą postrzeganą wartość przechwycić.

Kalkulacja cen według tej zasady dobrze współgra z procesem pozycjonowania produktu. Przedsiębiorstwo tworzy koncepcję produktu o określonej jakości i cenie dla określonego rynku docelowego rynek docelowy. W przypadku, gdy prognozowany zysk ze sprzedaży produktu przy zaplanowanej cenie i kosztach jest zadowalający, firma kontynuuje dalsze prace nad produktem i jego wprowadzeniem na rynek.

Istnieją dwie podmetody kalkulacji cen według zasady postrzeganej wartości:

• wycenianie według wartości użytkowej (value-in-use price),

• ustalanie ceny według wartości składników (component-value pricing), która stwarza dla klienta możliwość uzyskania kilku z wszystkich możliwych dodatkowych korzyści i zapłacenia ceny pomiędzy ceną standardową i podwyższoną.

Rzeczą podstawową przy kalkulacji ceny zasadą wartości postrzeganej jest ustalenie jak rynek postrzega wartość danej oferty. Niezbędne, więc jest dokładne badanie rynku.

Przykład: producent nawozu do trawnika może ustalić cenę wyżej niż przeciętna konkurencji, jeśli składnikiem nawozu jest czynnik istotnie zmniejszający porost trawy. Klient oszczędza na kosztach koszenia.

5. Zdefiniować poszczególne techniki ustalania ceny oraz podać do każdej z nich konkretne przykłady.

• cena niezaokrąglona – wielu handlowców uważa, że niezaokrąglone ceny skuteczniej przyciągają uwagę klientów. Na przykład zamiast ceny250 zł towar wystawia się z ceną 249 zł. Pierwszą z cen klient skłonny jest zaliczyć do grupy cen „250", drugą do „240".

• cena promocyjna – zastosowanie krótkotrwałych obniżek cen celem zwiększenia popytu na produkty (rabaty ilościowe, sezonowe, gotówkowe, promocyjne dla pośredników); klienci z reguły odnoszą się z sympatią do takich akcji upatrując w nich zrobienie dobrego interesu.

• cena grup gamy produktów – polega ona na ustaleniu grup cenowych dla określone-go rodzaju asortymentu. Np. damskie spódnice są podzielone na te z ceną 390 zł, 490 zł i 690 zł. Założeniem w stosowaniu tej techniki jest to, że klienci nie są podatni na niuanse cenowe jak jest w przypadku cen niezaokrąglonych, ale cena w ich oczach wiąże się ściśle z jakością. Decydując się na zakup z pierwszej grupy cenowej, dokonują wyboru towaru o niższej jakości niż z grupy drugiej

• cena prestiżowa – w sposób szczególny wykorzystuje skojarzenia ceny z jakością; nawet jeśli cena Mercedesa klasy S jest bardzo wysoka, to samochody te sprzedają się w Polsce. Posiadanie bowiem takiego produktu świadczy o wysokim statusie społecznym jego właściciela oraz, co jest równie istotne, bardzo mało osób może posiadać samochód takiej klasy; postrzeganie produktu jako wysokiej jakości i wartego wysokiej ceny jest związane z marką tego produktu.

6. Czym jest rabat, kiedy go otrzymujemy?

Rabat (opust) - zniżka oznaczona procentowo lub kwotowo od ustalonej ceny określonego towaru. Udzielana najczęściej nabywcom płacącym gotówką, kupującym duże ilości towaru jednorazowo lub w określonym czasie.

Można wyróżnić następujące rodzaje rabatów:

• rabaty ilościowe - będące obniżką cen w zamian za zakup dużych ilości produktu;

• rabaty sezonowe - stosowane w ściśle określonym czasie;

• rabaty handlowe - udzielone pośrednikowi w zamian za przejęcie przez niego dodatkowych funkcji, np. reklamy;

• rabaty gotówkowe - mające na celu zachęcenie do szybkiego realizowania płatności, stosowane zwłaszcza przy sprzedaży kredytowej.

8. Czym się różnią od siebie rybki konkurencyjne? Uzasadnij przykładami.

9. Czym jest kampania promocyjna, kiedy ma miejsce i czemu służy?

Kampania reklamowa - zespół działań marketingowych, odbywających się w mediach masowych, mających na celu osiągnięcie zakładanego celu marketingowego reklamodawcy. Działania te skierowane są do wybranej grupy celowej. Cele kampanii reklamowej mogą być określone różnie. Do głównych celów kampanii reklamowych zalicza się:

• wzrost sprzedaży

• wzrost świadomości danego produktu, usługi, marki, itp.

• wprowadzenie produktu na rynek (launch)

• ponowne wprowadzenie produktu na rynek w przypadku produktu o bardzo niskiej sprzedaży i/lub świadomości (relaunch)

• repozycjonowanie produktu na rynku

Kampanie reklamowe mogą odbywać się w jednym medium lub być multimedialne, czyli obejmować działania w wielu różnych mediach. Kampanię przygotowują agencje reklamowe a za dobór i zakup mediów odpowiadają domy mediowe

Podstawowym parametrem kampanii reklamowej jest jej zasięg całkowity oraz (zdaniem starej szkoły marketingowej) zasięg efektywny. Intensywność kampanii w poszczególnych mediach z osobna mierzy się ilością GRP, czyli sumą cząstkowych oglądalności (lub słuchalności, czytelnictwa, itp.) poszczególnych emisji w poszczególnych mediach. Intensywności GRP nie sumuje się pomiędzy mediami ze względu na różnice metodologiczne pomiarów pomiędzy mediami oraz z uwagi na różny charakter komunikatów.

Miernikiem skuteczności kampanii reklamowej może być:

• wzrost sprzedaży

• wzrost świadomości marki

• zmiana percepcji marki, produktu, itp.

12. Podaj przykłady upustów: trade-in i promocyjnego.

Upusty są to obniżki cen katalogowych dla nabywców w zamian za pewne działania:

• upust (trade-in) polega na obniżeniu ceny w sytuacji gdy produkt używany jest częścią płatności za nowy produkt;

• upust promocyjny jest stosowany dla sprzedawców w zamian za ich działania promocyjne.

1. Co to jest kanał dystrybucyjny (zwany też kanałem marketingowym)?

Kanał dystrybucji - układ wzajemnie zależnych organizacji zaangażowanych w proces udostępniania produktu bądź usługi konsumentom lub odbiorcom przemysłowym.

Podział ze względu na rodzaj uczestników:

• Kanał bezpośredni - producent dostarcza produkty bezpośrednio finalnym nabywcom; brak pośredników handlowych

• Kanał pośredni - produkty sprzedawane są finalnym nabywcom przy pomocy co najmniej jednego pośrednika handlowego

Podział ze względu na stopień integracji uczestników kanału

• Kanał konwencjonalny - uczestnicy kanału, działający na różnych szczeblach, nie są związani stałymi umowami a ich zainteresowanie funkcjonowaniem całego kanału jest niewielkie; zawieranie transakcji między uczestnikami związane jest z dokonywaniem za każdym razem nowych uzgodnień; brak koordynacji działa na wszystkich uczestników

• Kanał zintegrowany pionowo - jeden z uczestników koordynuje działalność uczestników funkcjonujących na innych szczeblach tego kanału; do kanałów zintegrowanych pionowo zalicza się kanały administrowane, kontraktowe i korporacyjne

• Kanał administrowany - koordynacja działalności uczestników kanału opiera się na nadrzędności jednego z tych uczestników nad innymi

• Kanał kontraktowy - koordynacja działalności uczestników kanału wynika z umów zawartych między uczestnikami

• Kanał korporacyjny - koordynacja działalności uczestników kanału wynika z posiadania przez jeden podmiot prawa własności do uczestników tego kanału, działających na różnych szczeblach

Podział ze względu na liczbę szczebli pośrednich

• kanały długie - między producentem a finalnym nabywcą występuje więcej niż jeden pośrednik

• kanały krótkie - między producentem a finalnym nabywcą występuje co najmniej jedno ogniwo

Podział ze względu na liczbę pośredników na tym samym szczeblu

• kanały wąskie - niewielka liczba podmiotów na poszczególnych szczeblach

• kanały szerokie - występuje wtedy gdy liczba pośredników na jednym szczeblu jest duża

5. Co to jest marketingowa wartość dodana?

Marketingowa wartość dodana w aspekcie tradycyjnym jest dodaniem do produktów (usług, marek) cech, które sprawią, że owe produkty (usługi, marki) uzyskają przewagę konkurencyjną. Omawiając to zagadnienie nie można pominąć definicji wartości dla klienta, która wg Philipa Kotlera jest: ‘dokonaną przez klienta oceną ogólnej zdolności produktu do zaspokojenia jego potrzeb’. Co zatem sprawia, że klient jest w stanie zapłacić zdecydowanie więcej za dany produkt, czy usługę rezygnując z produktów i usług często tańszej konkurencji? Odpowiedź jest prosta - dzieje się tak zazwyczaj, dzięki odczuciu, że wybierając konkretny produkt czy usługę otrzymuje wraz z nim trudno definiowalną - wartość dodaną.

6. Jaka jest różnica między kanałem pośrednim a bezpośrednim?

• Kanał bezpośredni - producent dostarcza produkty bezpośrednio finalnym nabywcom; brak pośredników handlowych

• Kanał pośredni - produkty sprzedawane są finalnym nabywcom przy pomocy co najmniej jednego pośrednika handlowego

11. Jakie są cele logistyki?

1. Osiągnięcie długofalowego zadowolenia klienta

2. Minimalizacja czasu i kosztu fizycznej dystrybucji przy założonym poziomie usług

3. Wzmacnianie pozycji i osiągnięcie przewagi konkurencyjnej przedsiębiorstwa

4. Kształtowanie optymalnej struktury osiąganych wartości ponoszonych w związku z tym kosztów oraz dążenie do optymalnej relacji między poziomem realizowanych i pożądanych korzyści i usług a poziomem kosztów.

5. Kreowanie podaży i odpowiednich rozwiązań problemowych związanych z potrzebami i preferencjami klientów w logistycznych segmentach rynku.

6. Odkrywanie i kreowanie nowych potencjałów produktywności i efektywności oraz wspomaganie rynkowego sukcesu przedsiębiorstwa.

7. Tworzenie systemów i modeli kooperacji (aliansów strategicznych i sojuszów przedsiębiorstwa)

8. Określenie o ile będą większe dodatkowe dochody firmy uzyskane drogą zwiększania zysku w wyniku poprawy jakości usług.

12. Słabe i mocne strony strategii JIT.

Just-in-time (JIT) (ang. dokładnie na czas) – strategia zarządzania zapasami stosowana w celu usprawnienia zwrotu inwestycji poprzez redukcję poziomu zapasów w całym procesie produkcyjno-magazynowym i związanymi z nim kosztami.

Metoda organizacji produkcji polegająca na ograniczaniu koniecznych zapasów do niezbędnego minimum poprzez zapewnienie małych, ale częstych dostaw "dokładnie na czas". Prowadzi m.in. do skrócenia cyklu dostaw i cykli produkcyjnych.

ZALETY MODELU JIT	WADY MODELU JIT
obniżenie kosztów związanych z zapasami zwolnienie części kapitału obrotowego finansującego zapasy podniesienie jakości produktów wzrost wydajności pracy	Związane z niepewnością ryzyko strat : spowodowanych zatrzymaniem produkcji w wyniku braku materiałów spowodowanych utratą sprzedaży a nawet „odwróceniem się klienta” w wyniku braku towarów lub produktów

1. Elementy mixu promocyjnego.

Mix promocyjny podzielony jest zasadniczo na 4 narzędzia.

1.Reklama — opłacone miejsce i czas antenowy w mediach (radio, telewizja), gazetach lub czasopismach oraz nowych mediach (internecie, interaktywnej telewizji i sms-ach) i innych płatnych środkach masowego przekazu. Oprócz typowej formy reklamy zewnętrznej jak plakaty (i balony), należy pamiętać o reklamie na środkach transportu czy innych nośnikach znajdujących się w codziennym otoczeniu klienta (ambient media).

2.Promocja sprzedaży — oferta, która ma zachęcić klienta do określonego sposobu zachowania w określonym czasie i miejscu, zazwyczaj za pomocą jednego z pozostałych narzędzi.

3.Publicity (rozgłos) — informacje i opinie na temat danego produktu, zawarte nieodpłatnie w środkach masowego przekazu przez osoby trzecie.

4.Marketing bezpośredni — osobista prezentacja w obecności klienta lub oferty, na które może on bezpośrednio odpowiedzieć przez wypełnienie kuponu, naklejenie punktów, skontaktowanie się z centrum informacyjnym, wysłanie e-maila.

2. Do jakich działań mogą być wykorzystywane elementy mixu promocyjnego?

3. Na czym opiera się komunikacja marketingowa?

Komunikacja marketingowa jest procesem przekazywania informacji innym podmiotom i wymaga występowania sześciu elementów: źródła, komunikatu, kanału komunikacji, odbiorcy oraz procesu kodowania i dekodowania. Źródło informacji stanowi podmiot, który ma do przekazania jakąś informację, może to być na przykład jakaś firma. Komunikatem, będzie informacja wychodząca ze źródła, na przykład informacją o obniżkach cen, która będzie przekazywana przez kanały komunikacji (np. reklamę prasową). Odbiorcą będzie osoba, do której dotrze komunikat.

4. Podaj przykłady błędów w komunikacie.

5. Czym jest i jakie formy komunikatu/ narzędzi wykorzystuje:

1. Reklama (polegająca na płatnej i bezosobowej prezentacji idei, produktów lub usług)

2. Promocja sprzedaży, (którą stanowią działania krótkookresowe, mające na celu dodatkowe ożywienie zakupów produktu lub usług)

3. Relacje publiczne i reklama redakcyjna (to bezosobowe pobudzenie sprzedaży poprzez umieszczenie nieodpłatnej informacji o produkcie lub usługach w mediach)

4. Sprzedaż bezpośrednia (polega na słownej prezentacji produktu lub usługi potencjalnym klientom)