System finansowy:
Publiczny system finansowy (sektor finansów publicznych)
Rynkowy system finansowy (sektor finansów komercyjnych)
Ogniwa rynkowego systemu finansowego:
Instytucje finansowe
Instrumenty finansowe
Rynki finansowe
Zasady funkcjonowania
Sektory rynkowego systemu finansowego:
Bankowy, ubezpieczeniowy, usług inwestycyjnych
Modele rynkowego systemu finansowego:
zorientowany na banki (Niemcy, Francja, Polska) banki uniwersalne
zorientowany na rynek papierów wartościowych (USA, Wlk Brytania) – szczególna rola banków inwestycyjnych, banki specjalistyczne
Rodzaje instytucji finansowych (pośredników finansowych) wg kryterium tworzenia instrumentów:
Pasywni pośrednicy finansowi – nie tworzą własnych instrumentów, redystrybucja istniejących; kantory, domy maklerskie, firmy faktoringowe
Aktywni pośrednicy finansowi – tworzą własne instrumenty (tow. ubezpieczeniowe, fundusze inwestycyjne, fundusze emerytalne, venture capital, banki inwestycyjne oraz:
Instytucje tworzące pieniądz: banki centralne i komercyjne
Instytucje finansowe:
w szerokim znaczeniu – każdy podmiot na rynku fin, świadczący usługi fin;
w wąskim znaczeniu – przedsiębiorstwo inne niż instytucja kredytowa, wykonujące określone czynności
W Polsce niejednoznaczne definicje; instytucja finansowa to:
Wg prawa bankowego to podmiot niebędący bankiem ani instytucją kredytową (np. biuro maklerskie, firma leasingowa, fundusz inwestycyjny
Wg kodeksu spółek handlowych to bank, fundusz inwestycyjny, firma ubezpieczeniowa itp.
bank krajowy – bank mający siedzibę na terenie Rzeczypospolitej Polskiej,
bank zagraniczny – bank mający siedzibę za granicą Rzeczypospolitej Polskiej, na terytorium państwa niebędącego członkiem Unii Europejskiej,
instytucja finansowa – podmiot niebędący bankiem ani instytucją kredytową (obrót pap. wartościowymi, terminowymi instr fin, wierzytelnościami, leasing, zarządzanie aktywami, doradztwo inwestycyjne itp.)
międzynarodowa instytucja finansowa – instytucję finansową, której większość kapitału własnego należy do państw będących członkami Organizacji Współpracy Gospodarczej i Rozwoju lub banków centralnych takich państw
instytucja kredytowa – podmiot mający swoją siedzibę za granicą RP, ale w Unii Europejskiej, prowadzący działalność polegającą na przyjmowaniu depozytów lub innych środków i udzielaniu kredytów lub na wydawaniu pieniądza elektronicznego,
oddział instytucji kredytowej – jednostka organizacyjna instytucji kredytowej wykonującą w jej imieniu i na jej rzecz wszystkie lub niektóre czynności, przy czym wszystkie jednostki organizacyjne danej instytucji kredytowej utworzone na terytorium RP uważa się za jeden oddział
System bankowy – to całokształt:
instytucji bankowych, wraz z
regulacjami określającymi ich działanie,
instrumentami finansowymi które są wykorzystywane,
instytucjami wspierajacymi system bankowy (ZBP, KIR, BIK itp)
oraz systemem nadzoru i siecią bezpieczeństwa finansowego.
Skąd bierze się różnorodność krajowych systemów bankowych?
Porządek ekonomiczny i społeczny (wpływ czynników historycznych, tradycja, struktura społeczna, zamożność społeczeństwa, system klasowy itp.)
Struktura i wielkość popytu na usługi bankowe (kogo banki finansują: firmy czy osoby prywatne? Dlaczego? Czy to się zmienia? Polska vs Europa Zachodnia)
Regulacje prawne krajowe i międzynarodowe (ale również system sądownictwa – różnice między krajami)
Funkcje systemu bankowego:
Stworzenie mechanizmów gromadzenia środków i ich inwestowania
Możliwość dokonywania płatności i transferów między podmiotami
Zarządzanie ryzykiem bankowym
Zapewnienie informacji cenowej
Stworzenie warunków do transformacji środków do inwestowania, względem:
Czasu (krótkookresowe depozyty służą do udzielania długoterminowych kredytów)
Wielkości (nawet małe kwoty depozytów służą do inwestowania w wielkie kredyty)
Ryzyka (istotna rola możliwości dywersyfikacji ryzyka przez instytucje fin.)