14. Na czym polega transport ksenobiotyków przez skórę, układ pokarmowy, oddechowy:

Wchłanianie ksenobiotyków jak i ich przenikanie do tkanek polega na ich przechodzeniu przez różne błony biologiczne. Transport ksenobiotyków przez błony to:
• dyfuzja bierna,
• dyfuzja przez pory (transport konwekcyjny),
• transport przenośnikowy (transport czynny i dyfuzję ułatwioną)
• pinocytozę (lub/ i fagocytoza)

• transport przez pary jonowe.

Dyfuzja bierna polega na przenikaniu przez błony lipidowe cząsteczek niezjonizowanych oraz rozpuszczonych w lipidach. Wymiana zachodzi zgodnie z gradientem stężeń( od wyższego do niższego). Nie wymaga nakładu energii.

Ciekawy rodzaj dyfuzji stanowi transport przez pary jonowe. Silnie zjonizowane aniony (np.: kwasy sulfonowe) lub kationy związków organicznych (4-rzędowe zasady amonowe), mogą w odpowiednich warunkach łączyć się ze składnikami błony o przeciwnym znaku i tworzyć kompleksy obojętne. W ten sposób może dojść do przejścia przez błonę na zasadach dyfuzji biernej.

Transport konwekcyjny w przeciwieństwie do dyfuzji biernej, umożliwia przechodzenie przez błony komórkowe substancji hydrofilnych i zjonizowanych. Ta forma absorpcji zachodzi dzięki obecności w błonie porów o średnicy od ok. 0,7 nm (nanometrów) do 1 nm.

 Transport czynny polega natomiast na wykorzystaniu systemu specjalnych przenośników znajdujących się w błonie. Ważne w tym procesie jest jednak energia, której potrzeba aby transport zachodził(energie uzyskuje się w wyniku rozkładu ATP przez hydrolizę z udziałem enzymów wewnątrzkomórkowych)