Europejska Konwencja Bioetyczna w swych zasadniczych artykułach, chroni:
- godność istot ludzkich,
- tożsamość istot ludzkich,
- integralność istot ludzkich,
Etyka jakości życia:
- dzieli ludzi na przyszłe, aktualne i przeszłe osoby,
- wyklucza psychicznie i terminalnie chorych z grona osób,
- przypisuje godność osobową tylko ludziom dobrze funkcjonującym biologicznie, psychicznie i społecznie,
Stanowisko Thomasa Rieda:
- nie jestem myślą – jestem kimś, kto myśli,
- nie jestem działaniem – jestem kimś, kto działa,
- nie jestem odczuciem – jestem kimś, kto czuje,
Według krytyków J. Locke’a, D. Hume’a, między innymi takich jak, R. Spaemann:
- osoby nie można zredukować do jej cech,
- osoba to indywidualna substancja natury rozumnej,
- ludzie są osobami mimo niepełnosprawności, ciężkich chorób i terminalnych chorób,
- osoba transcenduje swoje przejawy,
Niewłaściwe pojęcie autonomii w relacji lekarz – pacjent to:
- walka egoistycznych interesów,
- spełnienie subiektywnych decyzji pacjenta,
- technokratyczne sterowanie swoim ciałem,
Wymienia się następujące modele medycyny:
- model legalistyczny, w którym z jednej strony jest lekarz, a z drugiej klient (legalistic model: physician - client),
- model ekonomiczny lub biznesowy, konsumencki, w którym lekarz ma do czynienia z konsumentem (economic, consumer model, physician – consumer),
- model negocjacyjny i kontraktalistyczny, w którym relacja między lekarzem, a pacjentem ogranicza się do negocjacji lub zawarcia kontraktu (negotiated contract model),
- model religijny (religious model),w którym relacja między lekarzem, a pacjentem jest rozumiana jako przeczenie, zobowiązanie moralne i religijne (covenant),
W etyce dobroczynności-w-zaufaniu:
- wolność przyporządkowana jest dobru pacjenta,
- relacja z pacjentem rozumiana jest jako powołanie, służba zdrowiu,
- lekarz służy moralności wewnętrznej medycynie, a przeciwstawia się zasadom narzucanym mu z zewnątrz,
Kryteria opowiadające się za człowieczeństwem embrionu od początku, to:
- kryterium zapłodnienia,
- kryterium genetyczne,
- kryterium genealogiczne,
Zarzuty stawiane kryteriom rozwojowym, to:
- ignorowanie faktu, że o tożsamości i rozwoju embrionu stanowi genom i kod genetyczny,
- pomijanie faktu, że od początku embrion buduje sobie system immunologiczny,
- twierdzenie, że czyjaś akceptacja czy jej brak stanowi o tym, że embrion staje się człowiekiem,
Wypisz w j. łacińskim nazwy trzech podstawowych zasad myślenia filozoficznego:
- zasada św. Tomasza z Akwinu - agere sequitur esse – nasze działania są następstwem i przejawem naszego istnienia,
- zasada G. Berkleya - esse est percipere aut perci pi – być to spostrzegać lub podlegać spostrzeżeniom,
- zasada Kartezjusza – cogito ergo sum – myślę, więc jestem,
Według personalizmu realistycznego:
- osoba nie jest ani stanem jakościowym, ani sumą swoich cech,
- bioetycy posługujący się kryterium rozwojowym nie odróżniają potencjalności wewnętrznej embrionu od potencjalności zewnętrznej,
- najprostszym i niedającym się obalić kryterium, jest kryterium genealogiczne, że z ludzi rodzą się ludzie,
Klonowanie polega na:
- usunięciu jadra z komórki jajowej i transferze do niej jądra z komórki somatycznej,
Komórki macierzyste nie budzące zastrzeżeń etycznych, to:
- komórki macierzyste z krwi pępowinowej,
- dorosłe komórki macierzyste,
- komórki macierzyste z płynu owodniowego,
Z pozycji ochrony etycznej człowieka w okresie prenatalnym, klonowanie człowieka na komórki macierzyste:
- uprzedmiotawia życie ludzkie dla postępu naukowo – technicznego,
- takie klonowanie błędnie nazywa się terapeutycznym, gdy tymczasem jest ono dla embrionu eutanatyczne,
- narzuca medycynie działania niezgodne z celem medycyny,
Eugenizm historycznie wyrażał poglądy:
- F. Galtona, domagającego się naukowego wspierania selekcji ludzi obciążonych biologicznie i genetycznie,
- Towarzystwa Eugenicznego, głoszącego, że tylko ludzie zdrowi mają prawo się rozmnażać, a takiego prawa należy pozbawić ludzi chorych, zniedołężniałych, ułomnych,
- prawnika Karla Bindinga i psychiatry Alfreda Hoche’a propagujących zasadę „życia niewartego życia”,
Współczesny eugenizm wyrażają poglądy:
- organizacji proaborcyjnych,
- organizacji kontroli urodzeń, kontroli demograficznej, i tzw. wyzwolenia kobiet,
- bioetyków utylitarystycznych, kierujących się zasadą „jakości życia”, „złego urodzenia” oraz kalkulacjami ekonomicznymi,
Z punktu widzenia etyki prawa naturalnego, etyki wrodzonej godności człowieka, celem diagnostyki prenatalnej jest:
- poznanie stanu zdrowia embrionu i ewentualna jego terapia prenatalna = PRAWDA,
- wykrycie wad embrionu i jego aborcja – FAŁSZ,
- zwykła ciekawość = FAŁSZ,
- społeczna kontrola rodzin z kręgu ryzyka i eliminacja aborcyjna embrionów ludzkich z wadami biologicznymi i genetycznymi = FAŁSZ,
- wiedza, jak można sobie radzić z chorobą dziecka, przed i po jego urodzeniu = PRAWDA,
Sztuczne zapłodnienie pozaustrojowe zwane In vitro polega na:
- na iniekcji plemnika do komórki jajowej w laboratorium medycznym przez lekarza,
- na stymulacji hormonalnej kobiety i pobraniu oocytów, celem zapłodnienia ich poza jej organizmem,
Sztuczne zapłodnienie pozaustrojowe In vitro narusza:
- prawo embrionu ludzkiego do życia, gdyż selekcjonuje embriony przed implantacją i niszczy tzw. embriony nadliczbowe,
- prawo do godnego początku życia w rodzinie, gdyż początek ten czyni procesem technicznym.
- prawo do swej tożsamości genetycznej, biologicznej i osobowej, wyznaczone relacjami rodzicielstwa, gdyż dopuszcza obcych dawców gamet oraz matkę zastępczą,
Na początku aborcjonizmu stanęły trzy ideologie:
- ideologia lęku przed wzrostem demograficznym ludności i dążenie do ograniczenia płodności biednych,
- ideologia eugenizmu, kontroli urodzeń, poprzez antykoncepcję, sterylizację i aborcję,
- ideologia walki o prawa kobiet, kosztem człowieka w okresie prenatalnym,
Organizacja taka jak:
- Międzynarodowa Federacja Planowania Rodziny – MFPR, IPPF, jest finansowana przez rządy bogatych krajów oraz przez różne i liczne powołane w tym celu fundacje i ośrodki finansowe,
- Rada ds. Zaludnienia – RsZ, PC propaguje preparat antykoncepcyjny RU 486,
- Fundusz ONZ ds. Zaludnienia – FONZsZ, UNFP, spierał reżimową aborcję w Chinach,
W projekcie przygotowanym na Konferencję w Kairze w 1994 roku:
- dążono do wprowadzenia aborcji na życzenie i uznanie jej jako metody planowania rodziny,
- dążono do wprowadzenia tzw. prawa do zdrowej reprodukcji czyli selekcji eugenicznej,
- dążono do odrzucenia dotychczasowych form rodziny i podważenia praw rodziców,
Elizabeth Kubler Ross opisała kolejno pięć etapów zmagania się z chorobą i śmiercią. Uszereguj etapy chronologicznie:
- pierwszy etap: zaprzeczenie i izolacja,
- drugi etap: gniew,
- trzeci etap: targowanie się,
- czwarty etap: depresja,
- piąty etap: pogodzenie się,
Antoni Kępiński wymienił kolejno następujące cztery sposoby obchodzenia się z lękiem. Uszereguj je chronologicznie:
- pierwszy sposób to: agresja,
- drugi sposób to: hiperdezintegracja,
- trzeci sposób to: hiperintegracja,
- czwarty i ostatni sposób: odwaga z dystansem,
Pokonanie lęku wobec cierpienia czy śmierci polega:
- na skierowaniu się do celów transcendentnych, przekraczających nasze „tu” i „teraz”,
- na dystansie do swoich spraw i na miłości, wierze, nadziei i odwadze,
- na odkryciu głębszego wymiaru naszego człowieczeństwa,
W definicji śmierci jako śmierć pnia mózgu brano pod uwagę:
- wynalezienie respiratora i możliwość przywracania krążenia i oddychania,
- integracyjną funkcję pnia mózgu,
Zdysocjowany charakter śmierci przejawia się tym, że:
- znikła integracyjna funkcja pnia mózgu,
- śmierć objęła mózg, co nie znaczy, że objęła narządy ciała,
- narządy i tkanki zamierają później niż pień mózgu,
Wobec definicji śmierci pnia mózgu postawiono następujące zarzuty:
- nie jest zgodna z fenomenologicznym wyglądem ciała,
- mimo braku działania mózgu, ciało dalej integruje wiele funkcji biologicznych,
- jest ona tylko znakiem, że człowiek umiera, ale nie jest stwierdzeniem jego śmierci,
Autorytety moralne w kwestii definicji śmierci pnia mózgu:
- powierzają tę sprawę medycynie,
- opowiadają się za pewnością moralną,
- nie znajdują sprzeczności z antropologią chrześcijańską,
Ciało w ujęciu personalizmu realistycznego i w opisie W. Stróżewskiego:
- nie przestaje być „moim”, nawet wtedy, gdy je „opuszczę”, a ono stanie się zwłokami,
- należy do mnie, jest moje,
- współkonstytuuje człowieka,
Zawłaszczenie narządów do transplantacji zachodzi, gdy:
- o dawstwie decyduje nie dawca czy rodzina lecz państwo,
- państwo uznaje milczenie za zgodę,
- transplantolodzy współpracują z aborcjonistami,
Według antropologii personalistycznej, aby dar dawstwa narządów był darem:
- państwo i lekarz mogą być tylko pośrednikiem daru, a nie jego właścicielem,
- nie może być sterowany logiką handlu,
- winien być aktem miłości solidarnej sięgającej poza śmierć dawcy,
Podmiotowość moralna chorego wzrasta:
- z wrodzonej godności przywołanej przez Deklarację Praw Człowieka,
- z godności ontyczno – aksjologicznej przynależnej każdemu człowiekowi,
Zagrożeniem dla podmiotowości moralnej chorych i umierających jest:
- uzależnienie ich godności i wartości życia od jakości życia,
- ocenianie wartości ich życia z pozycji korzyści ekonomicznych,
- eliminacja cierpienia przez eliminację cierpiących,
Według etyki personalistycznej, podmiotowość moralna chorego:
- jest konstytuowana przez ontyczno – aksjologiczną godność,
- jest zachowana również w stanie wegetatywnym, gdyż człowiek chory nie staje się przez to rośliną lub zwierzęciem,
Eutanazja w odróżnieniu od odstąpienia od uporczywej terapii:
- jest spowodowaniem śmierci w odróżnieniu od śmierci naturalnej,
- jest spowodowaniem śmierci dla wyeliminowania wszelkiego cierpienia,
Uporczywa terapia w odróżnieniu od eutanazji:
- jest zaniechaniem działania w przypadku agonii,
- jest rezygnacją ze środków nieproporcjonalnych do dobra chorego,
- jest rezygnacją ze środków nadzwyczajnych,
Uporządkuj zasady, zaczynając od ważniejszych do podrzędnych, w których bierze się pod uwagę, naturalny i uboczny skutek czynu:
- możemy podjąć czynu, którego naturalny skutek będzie dobry,
- nie możemy podjąć działania, którego naturalny skutek będzie zły,
- nie możemy podjąć działania, jeśli przewidziany skutek zły, przewyższałby zamierzony skutek dobry,
- możemy podjąć działanie, jeśli skutek uboczny zły jest przewidywany, ale nie jest przez nas chciany, dopuszczamy go, bo nie możemy go uniknąć,
Uporządkuj chronologicznie fazy choroby:
- faza przeddiagnostyczna,
- faza nasilenia się symptomów,
- faza chroniczna,
- faza terminalna,
- faza śmierci klinicznej,
- faza agonii,
W określeniu pojęcia eutanazji, bierze się pod uwagę:
- różnicę między śmiercią naturalną, a spowodowaną,
- środki zwyczajne i nadzwyczajne,
- to, czy intencja zmierza do wyeliminowania wszelkiego cierpienia,
Z punktu widzenia antropologii personalistycznej:
- godność człowieka jest wrodzona, jest dana mu wraz z jego zaistnieniem,
- człowiek chory, niepełnosprawny, zależny od swego otoczenia, nie traci osobowej godności i może spełniać czyny godne człowieka,
Okoliczności zagłodzenia Terry Schiavo to:
- decyzja męża o eutanazji,
- pozwolenie sądu na jej eutanazję,
Argumentacja zwolenników eutanazji oparta jest na niedopuszczalnych z moralnego punktu widzenia paradoksach:
- paradoksie opieki medycznej: która prowadzi do eliminacji pacjenta w celu eliminacji jego bólu,
- paradoksie wolności: która, aby uzyskać potwierdzenie, rezygnuje z wszelkiej możliwości samorealizacji,
- paradoksie godności: dla zachowania, której należy najpierw zniszczyć człowieka będącego jego dysponentem,
- paradoksie szacunku: dla życia: dla realizacji, którego dochodzi do sprowokowania śmierci,
Samobójstwo:
- zdaniem Seneki: pozwala mędrcowi uniknąć groźby zniewolenia duszy,
- zdaniem Platona: jawi się jako najprostsze rozwiązanie ograniczeń narzuconych filozofowi przez cielesność i doczesność,
- zdaniem Arystotelesa: jest brakiem męstwa, tchórzostwem, ucieczką przez trudnościami życia,
- zdaniem Kanta: jest sprzeniewierzeniem się człowieczeństwu i prawu moralnemu,
- zdaniem Heideggera: należy wykluczyć gdyż uniemożliwia człowiekowi dalsze wybory,
Destrukcja wartości życia człowieka polega:
- na zmianie podstawy „być” od „mieć”,
- na traktowaniu człowieka jako rzeczy wymiennej,
- na uzależnieniu wartości osoby od kryterium jakościowych,
Wolność nihilistyczna polega:
- na potraktowaniu wolności jako źródła wartości,
- na negacji obiektywnych wartości moralnych i obiektywnych,
- na wyzwoleniu od cierpienia przez zabicie cierpiących,
Samobójstwo:
- bezpośrednie: to takie, w którym działający podejmuje przedmiotowo złe działanie samobójcze i z intencją zmierza do jego realizacji,
- pośrednie: to takie, w którym intencja działającego jest zła, zmierza do samobójstwa, ale wybiera on działanie przedmiotowo inne niż samobójcze, oczekując, że spowodują jego śmierć,
- narażenie życia na niechybną śmierć: to takie, w którym działający ma intencję złą, samobójczą, ale wybiera działanie z natury dobre, o wysokiej wartości moralnej,
Połącz pasujące do siebie elementy:
- antropocentryzm = ekskluzjonizm,
- biocentryzm = inkluzjonizm,
- antropolatryzm = antropocentryzm materialistyczny,
Biocentrymowi można postawić następujące zarzuty:
- z bezcelowości procesów przyrody wyprowadza celowość organizmów i celowe działania człowieka,
- redukuje istnienie człowieka, do istnienia bakterii,
Właściwe zasady etyki środowiskowej to:
- zasada kontemplacji,
- zasada symbiozy,
- zasada pracy,